ӨЗГЕШЕ ӨНЕР ӨРІМДЕРІ
Таяуда Конгресс-холл сарайында өткен бiр көрмеге жол түстi. Қаз-қатар орналасқан дүңгiршектердiң ең шетiнде картиналар тұр екен. Жақындай келсем, ашық түстермен басылған оюлы суреттер. Құрқылтайдың ұясындай жерге ғана қойылған картиналардың көркемдiгi бiрiнен-бiрi өтедi. Жөн сұрай келе, бұлар ағайынды Аңқауовтардың авторлық туындылары екенiн бiлдiм. Аз-кем тiлдесiп, өз қолдарымен өрген суреттерiн арқалап, Қостанайдан келген ағалы-iнiлi шеберлердiң құпиясымен таныстым…
Ағайынды Аңқауовтардың есiмi Қостанай өңiрiнде етене таныс болмаса да, бiраз жұрттың назарына iлiгiптi. Бiр атадан туған төрт жiгiттiң шағын шеберханасы бар. Картиналарын сол жерде жасайды. Олар туындыларын басқалар сияқты бояумен, қылқаламмен салмайды. Иiрiлген жiптен өрiледi. Иә, иә, киiз емес, кәдiмгi қойдың жiңiшке етiп иiрген жүнi. Әдеттегi рамканы да ағаштан емес, жiптен тоқиды.
Жалпы, панно-аппликация стилi Еуропада XVIII ғасырда пайда болған. «Әдеттегi матаның орнына қойдың жүнiн ұсақтап, жабыстырып, мен оған жаңаша дем бердiм. Тiптi, жаңалық аштым десем болады», – дейдi Арлан Аңқауов. Осы бағытта iзденiп жүргенiне сегiз жыл болыпты.
Айтуынша, Астанаға алғаш келуi емес. Өткен жылы шығармашыл жастардың «Шабыт» халықаралық конкурсына қатысып, 200 үмiткердiң iшiнен үздiк ондықтан көрiндi. Байқаудан шабыттанып қайтқан жiгiттер өз жерiнде жеке көрмесiн өткiзiп, туындылары көрермен көзайымына айналды. Ол көрменi өткiзуге «Даму» кәсiпкерлiктi қолдау қорының аймақтық филиалы жәрдемдесiптi. Қордың мүмкiндiгi шектеулi жандарға дем беруге бағытталған арнайы жобасы бар екен. Мiне, соның арқасына Аңқауовтар Астанаға келдi. «Нұр Отан» ХДП ғимаратында көрме-жәрмеңкесiн ұйымдастырды. Одан бөлек мереке кезiнде қаладағы жәрмеңкелерге қатысып, бiраз туындыларын сатты. Көрмеден түскен қаржының бiр бөлiгiн отбасылық бизнестi дамытуға, қалғанын емделуге жұмсайтынын жасырмады. Себебi, ақ халаттылар ағайынды жiгiттерге «эрба-рото миапатия Дюшена» деген диагноз қойған. Тiршiлiкте сирек кездесетiн бұл дерттен құлан таза айығу мүмкiн болмағанымен, тұқым қуаламайды. Тиiстi ем-домын дер кезiнде қабылдап отыруы қажет. Әйтсе де, үмiт оты ешқашан өшпек емес…
– Аллаға шүкiр! Бiзге екiнiң бiрiне бұйырмайтын өнер бердi. «Денсаулығымыз жарамайды» деп тағдырға өкпелей алмаймыз. Жаратқан нәсiп еткен өнерiмiзбен дертке дауа таптық. Киелi өнер өмiрге деген құлшынысымызды арттырды. Интерьердi әрлендiрумен айналысатын «Arlan Design» атты студиямыз бар. Ешкiмнен кем емеспiз,– дедi Арлан бiзбен әңгiмесiнде.
Аңқауовтар сырлы сурет салудан бөлек, интерьердi безендiрумен де айналысады. Тапсырыс бойынша үйдiң шағын бөлмесiнен бастап, зәулiм сарайларға дейiн безендiредi. Мұнда да ұстанған бағыттары бар. Ол – қазақы этно-стиль. Осыдан он шақты жыл бұрын халық көбiне-көп еуропалық стильге ден қойса, қазiр көбiнесе шығыс мәнерiндегi интерьерге сұраныс көп. Аңқауовтардың көмегiмен бiраз қостанайлық үйлерiн жөндеген екен. Есiгi киiз үйдiң есiгiмен, төбесi шаңырағымен алмастырылып, қабырғаға қасқыр мен түлкiнiң терiсi, сондай-ақ Аңқауовтардың авторлық бiр туындысы iлiнедi. Бiр қызығы, қазақы нақышта пәтерлерiн әрлегендердiң арасында өзге ұлт өкiлдерi басым. Ұлтының мәдениетiн өзге ұлттың ұлықтап жатқанына Арлан мен оның ағайындары қуанады. Өйтпегенде ше? «Егер, сұраныс болып, қоғам осы бағытқа ден қойса, дизайн, интерьер әлемiне «қазақы этно-стиль» деген жаңа ұғым енуi ғажап емес». Бұл – сұхбаттасымыздың пiкiрi…
Айнұр ШОШАЕВА