ҚАЛА ТАЗАЛЫҒЫ ҚАЛЫПТЫ
Бас қаламыздың экологиясы – басты мәселенің бірі. Ауа ластанбай, тазалық сақталған жерде ғана қоршаған ортаға зиян келмейді. Осы төңіректе Астана қаласы бойынша мемлекеттік экологиялық аға инспектор М.Ошурбаев әңгімелейді.
– Астана қаласының экологиялық жағдайы қалай ?
– Қаланың табиғи ортасы (су көздері, ауа, жер қабаты және т.б.) белсенді антропогендік әсерге ұшырап отырады. Бәрімізге мәлім, кез келген аумақтың экологиялық жағдайы атмосфералық ауаның ластану индексі (АЛИ5) интегралды көрсеткішпен сипатталады. Астана қаласындағы атмосфералық ауа ластануының орташа индексі 2013 жылдың бірінші жартыжылдығында 3,25 бірлікті құрады, яғни, бұл 2012 жылғы ластану индексімен салыстырғанда (3,78) 0,53 бірлікке аз деген сөз.
Атмосфералық ауаның ластануы индексі бойынша Астана қаласының экологиялық жағдайы қалыпты болып табылады, әрі жағымды деп сипатталады.
– Қоршаған ортаны ластаушы кәсіпорындар мен жеке тұлғаларға қандай шаралар қолданылады?
– Экологиялық заң нормалары мен
талаптарын бұзушылық фактілері анықталған жағдайда, ҚР Экология кодексінің 117-бабына сәйкес мемлекеттік экологиялық инспектор:
– қоршаған ортаға немесе халықтың денсаулығына аса ірі залал келтiруге әкеп соққан жайлардың алдын алып, экологиялық нормалар мен талаптарды қатаң сақтауға шақырады. Табиғат пайдалану шарттары бұзылған ретте Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен лицензияны тоқтата тұру немесе одан айыру жөнiнде ұсыныстар енгiзуге;
– жеке және заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасының экология заңын бұзушылық көріністерін жою жөнінде нұсқамалар беруге;
– Қазақстан Республикасының заң талаптарын бұза отырып жүзеге асырылатын шаруашылық және өзге де қызметтi шектеу, тоқтата тұру және тыйым салу туралы сотқа талап-арыздар түсіруге құқылы.
Мәселен, ағымдағы жылдың тоғыз айы ішінде мемлекеттік экологиялық бақылау бөлімінің мамандары экологиялық заң нормалары мен талаптарын бұзуларға 18,0 млн. теңге көлемінде 165 әкімшілік айыппұл салынды. 28,0 млн теңге көлемінде 26 шағым түсіріліп, шаруашылық қызметін тоқтата тұру туралы сотқа 5 материал және қылмыстық іс қозғау туралы ішкі істер органдарына 18 ұсыныс жолданды.
– Астана қаласындағы қалдықтар қалай өңделеді?
– Қалада қатқыл тұрмыстық қалдықтарды көмуге рұқсат етілген бір полигон бар. Сонымен қатар, қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеу бойынша «Алтын ТЭТ» ЖШС зауыты іске қосылды. Аталған қоқыс өңдеу кешенін іске қосу қалдықтарды пайдаға асыруға оңтайлы әсер етуде. Кешеннің жобалық қуатына толық көшуі қатқыл тұрмыстық қалдықтардың 80%-ын қайта өңдеуге, ал 20 %-ын көміп тастауға мүмкіндік береді.
Медициналық қалдықтар арнаулы қондырғыларда өртеледі, экологиялық заң баптарына сәйкес, аталған қызмет түрімен айналысатын кәсіпорынның қолында мемлекеттік экологиялық сараптаманың қорытындысы мен қоршаған орта эмиссияларына рұқсаты болуға тиіс.