Бұрын қалаға барып тұру қорқынышты тәрізді еді. Әсіресе, Алматы ауылдан келген ағайынға алабөтен көрінетін. Өзге елдің қаласы сияқтанатын. «Онда тұру үшін тіл білу керек. Орысша. Тізеден түсіріп, ұзын кимеу керек. Ауылдан келгеніңді білдірмеу керек» деп жататын үлкендер. Әйтпесе өзін сырттай ақсүйек етіп қалыптастырған өзге ұлт өкілдері түтіп жейтіндей көрінетін.
Кейін егемен ел болдық. Көпшілік әлі «ертеңгі күніміз не болады?» деген қорқыныш пен күмәннан арыла алмай жатқанда-ақ Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев астананы ауыстыру мәселесін көтерді.
Бұны, әрине, бәзбіреулер Елбасымыздың жеке мүддесіне балады. Тіпті, «Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) өзінің атын шығару үшін қала салдырмаған» деген секілді пікірлер де айтылды. Ал бұрынғы жүйе мен қалыптасқан қоғамды өзгерткісі келмегендер экономикалық ахуалдың төмендігін алға тартып, тәуелсіз елдің жаңа қадамына кедергі келтіруге тырысып-ақ бақты.
Осы жағдайға қарап, ел ордасын Ақмолаға көшіру Елбасымыздың ерлігі екенін мойындамау мүмкін емес. Бүгінде Арқадан әсем Астана бой көтерді. Мұнда әлемнің түкпір-түкпірінен туристер ағылып келіп жатыр.
Ең бастысы, Астана «қазақша сөйлейді». Мұнда кез келген мекемеге барсаңыз, сізге мемлекеттік тілде қызмет көрсететіндер бар. Өз тіліңде сөйлеп, өзіңнің ата-бабаңнан қалған мәдениетке қаныққан соң, бұл қалада қалай жетімсірейсің? Жоқ, Астана – біздің бәріміздің туған қаламыз.
Осы қалада ХХІ ғасырдағы қазақ менталитеті қалыптасып келеді.
Елордада, байқасаңыз, той-жиындар да, тұрмыс-салт нышандары да сұрыпталу үстінде. «Заманына қарай заңы» демекші, бүгінгі уақыт талабына сай салт-дәстүрлері жаңарып, жаңғыра бастаған қалың қауым өзінің жаңа ғасырдағы өзгеше бет-бейнесін жасай бастады.
Бұл қаланың адамдарынан әсіресе еркіндік, қаланы өзімсіну байқалып тұрады. Астанадағы әр қазақ бұл қаланың өз қаласы, өзінің тәуелсіз елінің астанасы екенін сезінеді. Ал Астананың тартымдылығының арқасында бүкіл Ақмола облысы қазақылана бастады деуге болады. Ол көршілес жатқан облыстарға да әсер ететіні даусыз.
Астананы өз басым шексіз сүйемін. Бұл қала – біздің жеріміздің кіндігі. Сондықтан, бүкіл елімізге Астананың ықпалы бірдей.
Бұл қалада тұратын өзге ұлт өкілдері де ел мен жердің, осы қаланың иесі қазақ екенін жақсы сезінеді. Бүгінде елордадағы мемлекеттік қызметтегі өзге ұлт өкілдері қазақ тілін біледі. Қазақтың тілін білу осы мемлекеттегі азаматтардың бәрінің ортақ міндеті екенін түсінеді.
Астанада, расында, ұлттық салт-дәстүр, тарих, жалпы ұлттық ұғымдардың жаңғыруы байқалады. Алайда, қазақ мәңгілік киіз үйде отыруға, қыздары шұбатып ұзын қос етек көйлек киіп, ұлдары желбіретіп шапан жамылып өтуге жаралмаған. Сондықтан да, жан-жүрегімен қазақ болып туған қауым мұнда ұлттық модернизацияланудың үлгісін көрсетіп отыр деуге болады.
Астана еңсе көтерер ескерткіштерге бай. Талай тарихи тұлғаларымыз тіріліп келіп, осы қалада, бүгінгі ұрпаққа жөн сілтеп тұрғандай көрінеді. Көшелеріне тарихи атаулар берілді. Бір сөзбен айтқанда, Астанада Қазақстанның жиынтық бейнесі жасалған.
Сол ескерткіштердің ішінде ең айтулы, ең қастерлі екі дүние бар. Оның біреуі – Есілдің сол жағалауындағы жаңа қалада орналасқан «Қазақ елі» монументі де, екіншісі – «Мәңгілік ел» қақпасы. Елордада осындай ескерткіштер болуының өзі қазақ елінің үлкен мұраттар ұстанған тәуелсіз мемлекет екенін айтпай ұғындырады.
Әйгерім СЕЙІТМАТ,
Л.Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университетінің студенті
