Қазақстанда суперасфальт енгізілуде
Қазақстан жол жабынының жаңа стандартына көшуде: бұған дейін ҚазжолҒЗИ мен QazaqBitum Superpave технологиясын енгізу аясында келісімге қол қойған болатын. Бұл технология жолдардың ұзақ мерзімділігін арттырып, оларды күтіп ұстау шығындарын азайтуды көздейді. Пилоттық учаскелердің құрылысы 2025 жылы басталып, саланың осы өзгеріске қаншалықты дайын екенін көрсетеді, деп хабарлайды astana-akshamy.kz
Superpave – бұл AASHTO (АҚШ) әзірлеген асфальтобетон қоспаларын жобалау жүйесі. Ол климаттық жағдайлар мен көлік қозғалысының қарқындылығын ескеріп, температура ауытқуларына, жүктемелерге және тозуға төзімді жабындар жасауға мүмкіндік береді. Бұл технология қазірдің өзінде АҚШ, Канада, Қытай және Еуропа елдерінде сәтті қолданылып келеді. Қазақстан үшін оны енгізу – жол сапасын жақсарту ғана емес, сонымен қатар халықаралық стандарттарға сәйкес келудің маңызды қадамы.
Алайда басты мәселе – қазақстандық битум өндірушілері бұл өзгерістерге дайын ба?
Superpave жүйесіне көшу климаттық ерекшеліктер мен көлік жүктемесін ескере отырып, битум өндірісін жаңартуды талап етеді. Бұл – полимербитум немесе модификацияланған битумды байланыстырғыштарды қолдану, сапаны бақылаудың жаңа әдістерін енгізу және мамандарды даярлау қажеттігін білдіреді.
Дегенмен, битум зауыттарының барлығы бұл өзгерістерді қолдауға асығар емес. Оның әртүрлі себептері бар: техникалық дайындықтың жетіспеуі, қомақты инвестициялардың қажеттілігі және өнімнің өзіндік құнының артуы мүмкін деген алаңдаушылық. Қазіргі таңда Superpave жүйесін енгізу туралы меморандумдарға тек жекелеген кәсіпорындар қол қойды, ал нарықтың басым бөлігі әлі де күту позициясында.
Қиындықтарға қарамастан, Superpave енгізу – уақыт талабы. Қазақстан әсіресе климаттық жағдайлары қатал аймақтарда жолдардың жылдам тозу мәселесіне тап болып отыр. Көлік қозғалысының қарқынды өсуі, жол желісіне түсетін жүктеменің артуы, сондай-ақ климаттық факторлардың өзгеруі – жиі температура ауытқулары, орташа жылдық температураның жоғарылауы және жауын-шашынның көбеюі – құрылыс және жөндеу технологияларын бейімдеуді қажет етеді. Осындай жағдайда заманауи стандарттарға көшу жабындардың беріктігін арттырып қана қоймай, жөндеу жұмыстарын сирек жүргізуге мүмкіндік береді. Бұл жол инфрақұрылымының қауіпсіздігі мен тиімділігін жоғарылатады.
Пилоттық жобаның алғашқы нәтижелері алдағы жылдары белгілі болады. Дәл осы деректер отандық саланың жаңа деңгейге көшуге қаншалықты дайын екенін көрсетеді.