Астана қаласы Тілдерді дамыту басқармасының ұйымдастыруымен №42 орта мектепте Иманжүсіп Құтпанұлының 150 жылдығына арналған мерекелік кеш өтті.
Сегіз қырлы, бір сырлы дарын иесіне арналған музыкалық–әдеби кеште жиналған көпшілік алдымен тұлғаның өмір дерегімен танысты. Ноқтаға басы симаған асау мінезді ақынның отызыншы жылдары халық жауы атанып, оның әндерін орындауға, тіпті, атын атауға да тыйым салынғаны туралы деректер айтылды.
Шараны өткізуге ұйытқы болған азаматтардың бірі, тарих ғылымдарының докторы, профессор Өмірзақ Озғанбаев халқымыздың біртуар перзенті жайлы кеңінен мәлімет берді.
Кезінде Иманжүсіптің талантын көре алмаған жергілікті әкім-қаралар қыр соңына шырақ алып түскен екен. Олардың қысымына шыдамаған ақын Ақмолаға келеді. Мұнда да әкімдердің әділетсіздігін, зорлығын бетіне басып, небір уытты өлеңдер шығарады. Өлеңдері мен әндері ауыздан-ауызға көшіп, елге тарайды. Тіпті, ақынның ел арасында беделі өсіп, Қараөткелдің қазақ-орысы оны болыстыққа ұсынады. Бұл сайлауда Ақмоланың аға сұлтаны болған Ыбырай Жайықбаевтың туған інісі Рахымжанмен бірге дауысқа түседі. Бірақ, әртүрлі себептермен жеңіліп қалады. Осыдан кейін-ақ екеуінің арасы шиеленісе береді. Ақын қуғынға ұшырап, жалған жаламен жауапқа тартылып, 1905-12 жылдары Өскеменге, кейін Жетісуға жер аударылады. Қызыққа толы ғұмырының азапқа айналғанына қамығып, ол іштегі зарын жыр арқылы төккен екен.
Иманжүсіптің сан қырлы дарынын өлеңмен өрнектеген ҚР еңбек сіңірген қайраткері Серік Тұрғынбек жиналған көпшілікке жырдан шашу шашты. Әнші Данияр Мұқан талай ұрпақты тамсандырған Иманжүсіптің әйгілі «Ерейментау» әнін нақышына келтіріп орындады.
Сарыарқа төріндегі Қараөткел – талай тарихқа куә шежірелі қоныс. Сол Қараөткел бүгінде Алаштың астанасына айналды. Яғни, Қараөткел кезінде Алаш арыстары армандаған қазақтың бас қаласы болды. Сондықтан бұл жиында Иманжүсіптің тарихпен сабақтас «Қараөткел» әні шырқалды.
Иманжүсіптің қай әнін алсақ та, асқақ рух пен өр намыс сезіледі. Сондай әндерінің бірі – «Сарыарқаны» ҚР еңбек сіңірген әртісі Гүлнар Хамзина, «Сармойын» және «Қаракесек» әнін Айтбек Нығызбаев орындады.
Кеш соңында мектеп директоры Серік Қалиев шараны ұйымдастыруға мұрындық болған Астана қаласы Тілдерді дамыту бас-
қармасының басшысы Ербол Тілешовке және әдеби кешті жүргізген Қайыржан Мақановқа алғысын білдірді.
Гүлмира ШАРХАНҚЫЗЫ
