«ҮЙДІҢ АУЫЗ ҮЙІ»
Қазіргі таңда елімізде кеңінен талқыланып жүрген мәселелердің бірі – латын әліпбиіне көшу мәселесі. Бұл туралы Елбасы Н.Назарбаев «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында «Біз 2025 жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне, латын әліпбиіне көшіруге кірісуіміз керек. Бұл – ұлт болып шешуге тиіс принципті мәселе» деген болатын.
Шынында да, бұл іске үлкен жауапкершілікпен қарап, бір шешімге келетін уақыт жеткендей. Әйтпесе, төл әріптеріміз қашанғы қағажу көре бермек. Бұдан бұрын да жарнамалардағы қазақ әріптерінің жазылуындағы қателіктерді жазған болатынбыз. Қанша жазсақ та, қорытынды шықпағандай. Дегенмен, тағы да көзімізге шалынған тағы бірқатарына тоқталғанды жөн көрдік.
Пушкин көшесіндегі «Техникалық байқау» деп бадырайып тұрған жарнамада «қ» әрпінің орнына «к» әріпі жазылса, осы көшедегі «дүкен» сөзі «дукен» болып қате жазылған. Ал, Жеңіс даңғылының бойындағы бір сауда үйінің маңдайшасындағы «кір жуатын үй жабдықтары» деп жазылатын сөйлем «ұй жабдықтары» болып тұрғанына біраз уақыт болды. Қажымұқан көшесіндегі аударма дұрыс емес. «Домовая кухня» деген сөз «Үй асханасы» деп аударылғаны дұрыс еді. Ал, оның орнына «Үйдің ауыз-үйі» деп жазылып тұр.
Түйіндеп айтарымыз, қазақ тілінде, яғни, мемлекеттік тілде жазылған жарнамалық сөздердің қате жазылмауын жөнге келтіру үшін алдымен мекеме-кәсіпорын басшыларының жауапкершілігін арттыру, әкімшілік жазаны күшейту қажет-ақ. Әйтпесе, жаздың не, жазбадың не, қате жазулардан арылмайтынымыз анық.
Олжас БӘДІРҰЛЫ