Жарқын ЖҰМАҒҰЛОВ, «Астана көгалдандыру құрылысы» АҚ бас директоры: Бағбандардың еңбегі бағаланса…
Астананың сәулеті туралы айтқанда, көгалдандыру туралы айтпау мүмкін емес. Себебі, ол – қала жолдарын қалпына келтіру мен аталған саланың тұтас дамуының манызды мәселесі болып табылады. Жаңа көшелер мен жолдарды салу кезінде көгалдандыру мәселесі жоспарға енбей қалып жатады. Сондықтан, жасыл желекке орын аз қалдырылады. Жолдың шетіндегі азғандай жер инженерлік желілерден аспайтындықтан, көбінесе ол жерге бірер тал мен газон төсеуден аспай жатамыз. Міне, бар проблема осыдан басталады...
2007 жылы қалалық әкімдік инженерлік желілері бар «қорғалатын аймақ» көгалдандыруға жататыны туралы шешім шығарды. Десе де, бұл шешімді орындауға қолбайлау болып тұрған проблема бар. Себебі, көптеген мамандандырылған қызметтер аталған шешімді құлаққа ілмей, жол жиегін жасыл желекке айналдыруға кедергі келтіреді, тіпті, тыйым салады да. «Астана-көгалдандыру құрылысы» АҚ біраз уақыттан бері автожолдарды көгалдандыру жобасын жасаған кезде, қаланың мамандандырылған мекемелерімен отырғызылатын өсімдіктердің түрі мен стандарты, аумақтың ландшафтына сай келетін көшенің жалпы дизайны келісілу қажеттігін көтеріп келеді. Сондай-ақ, сол жерде өсіп тұрған өсімдіктерді сақтап қалудың амалдары жасалу керек. Мысалы, дәл қазір біздің мекеме қайта жөндеуден өткен төрт көшеде, атап айтсақ; Молдағұлова, Сейфуллин, Бейбітшілік және Жеңіс даңғылында көгалдандыру жұмыстарын жүргізіп жатыр. Реконструкция жобасы бойынша жүргізіліп жатқан көгалдандыру қажетті талаптарға сай келмейді. Соның нәтижесінде бастапқы жобаға өзгеріс енгізіп, қажетті материалдардың сұрпы мен көлемін өзгертуге тура келді. Бұл өз кезегінде аталған жұмысқа қажетті қаржы көлемінің ұлғаюына әкеліп соқты. Әу баста бөлінген ақшадан бөлек, қосымша 21 633 мың теңге қажет болып отыр. Осыған орай аталған мәселені шешу үшін жергілікті бюджеттен жоғарыда келтірген соманы бөлу керек.
Бұдан бөлек, автожолдарды салу кезінде жасыл желекті сақтауды ұмытпаған жөн. Бағбандардың жұмысымен санасып, бағалаған жөн. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, көшені қаланың коммуналдық меншігіне тапсырғанға дейін мамандардың күтімі болмағандықтан оның бойындағы ағаш-бұталар құлап, көк майса шөптер өсіп кетіп жатады. Түптеп келгенде, оларды «емдеп», қалпына келтіру үшін де қосымша шығындалуға тура келеді. Мысалы, Жәнібек-Керей көшесіндегі жасыл желекті қайта жөндеуден өткізу керек. Жаңа жоба бойынша аталған көшенің бойына 1993 түп ағаш отырғызу көзделіп отыр. Бұл мақсатқа 67 742 мың теңге қажет. Өсімдіктерді суаратын стационарлық су құбырының қарастырылмағандығы да бағбандарға қолбайлау болып тұрған проблеманың бірі. Түптеп келгенде, бұл тағы да жасыл желектің күтіміне жұмсалатын қаржының көбеюіне, сәйкесінше, жергілікті бюджетке салмақ салары анық. Мұны айтып отырғаным, алдағы уақытта қалада жаңа жол салған немесе ескі жолдарға жөндеу жүргізген кезде жекелеген мемлекеттік мекемелер осы мәселелерді қаперде ұстағаны жөн.
Жолға қатысты басқа да өзекті мәселелерге тоқталып өтсем: округ бойынша Тәуелсіздік пен Ақыртас көшелерінің қиылысына бір бағдаршам керек-ақ. Сондай-ақ, сайлаушылар 39-көше мен Мирзоян көшесінің арасындағы жолдың шұңқыр-тесігінен шаршадық деп налып отыр. Жаз мезгілінде шаңнан көрінбейтін жолтабаны, күз, қыс айларында жаңбырда езіліп, аязда көктайғақ мұз болып жатады. Жалпы, бұл мәселелердің барлығын жіпке тізгендей етіп қалалық Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасына депутаттық сауал жолдап едім. Оған көп кешікпей жауап та алдым. Онда Тәуелсіздік көшесінің жолдарын жөндеу кезінде менің айтқандарым ескеріледі делінген. Алайда, ол хатта аталған жұмыстың қашан орындалатыны, яғни, мерзімі көрсетілмеген. Сондай-ақ басқарманың назарын мына мәселеге аударғым келеді: Оңтүсік-шығыс шағын ауданындағы Жұмабаев көшесінде қоғамдық көлік тоқтайтын бірде-бір аялдама жоқ. Айта берсек, күрмеулі мәселелер көп. Әрине, мәселенің барлығын бір күнде шешіп тастау мүмкін емес. Десе де, қала тұрғындары жиі шағым айтатын мәселе болған соң, тезірек шешуге ықпал ету керек.