ەل-ەلدى, جەر-جەردى قارعىن سۋ باسىپ, حالىق قامىققان كەزدە, ابيۋزەرلەر جۇرتتىڭ پىكىرىنە ميىعىنان كۇلە قاراعان ساتتە, جەمقورلار ۇلت يگىلىگىنە تارتىنباي قول سۇققان كەزدە, كەشەگى قاڭتار قىرعىنىنان كوز جاسىمىز كەپپەي تۇرعان, ەكسترەميزمنەن قاۋىپ ءتونىپ, ءدىني فاناتيزم ەسىكتەن كىرىپ, تورگە وزعان كەزدە, ءتىلىمىز تۇسالىپ, رۋحانياتىمىز ابدىراعان ساتتە نە ىستەۋ كەرەك دەپ ويلايسىز؟!
– قازىرگى قوعامدا, ءيا, اۋەزوۆتەر قالامىنان تۋعانداي سوم تۋىندىلار كوزگە تۇسە قويماسا دا, پەدوفيلدەن زورلىق كورگەن قارىنداستىڭ جايىن ءجيى ەستىپ, ءجيى بىلەتىن بولدىق. وتباسىندا قورلىقتان ولگەن, ەركىنەن تىس الىپ قاشىپ, بىرەۋگە وڭگەرىلىپ كەتكەن, وزىنە قول جۇمساعان, شاراسىز حالگە جەتىپ, جار جيەگىندە تۇرعان ماعجان كەيىپكەرلەرى ورتامىزدا تولىپ جاتىر. ولار ءۇشىن كۇيىنۋ جانە كىنالىگە ءادىل, قاتال جازا تالاپ ەتۋ – قوعامنىڭ ەڭ ماڭىزدى ميسسياسىنىڭ بىرىنە اينالىپ بارا جاتقانداي. وسى سەبەپتى, عاسىر بۇرىنعى قوعام مەن قازىرگى كۇيىمىز كوپ ۇقساس. تاعدىرلاس. ول كەزدە دە قازاق ەرى قانداي مەيىرسىز وزبىر بولسا, قازىر دە ەركەك ءشوۆينيزمى قابىنداپ تۇر. سوڭعى سوت ءىسىنىڭ بۇقاراعا اسا ماڭىزدى بولۋى تۇسىنىكتى ءھام زاڭدى دەپ ويلايمىن, – دەپ وبەكتيۆتى كوزقاراسىن بىلدىرەدى تانىمال جۋرناليست قاسىم امانجولوۆ.
– وتباسىنداعى تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ ەڭ سوراقى ءتۇرى – بالالارىن حايۋاندىقپەن ءولتىرۋدىڭ بىرنەشە جاعدايى ماڭعىستاۋدا عانا ەمەس, ەلىمىزدىڭ وزگە وڭىرلەرىندە دە ورىن الىپ وتىر. وسىعان دەيىن دە زاڭدى كۇشەيتۋ كەرەك دەپ, ءتيىستى ورىندارعا بىرنەشە رەت ۇسىنىس بەرىلدى. الايدا زاڭ شىعارۋشى ورگاندار وتباسىنداعى انالاردىڭ مۇددەسىنە ەمەس, اگرەسسورلاردىڭ جاعدايىنا جىعىپ بەرىپ وتىر. ۇيدەگى جانجال, ۇرىپ-سوعۋدىڭ اياعى – اجىراسۋ, ايەل مەن بالا ولىمىنە دە جەتكىزدى. پوليتسيا دا اگرەسسوردى اشۋى تارقاعانشا 2-3 ساعاتقا عانا ۇستاي الادى. ال ايەلدەر جاعدايى تەك اجىراسۋعا تىرەلگەندە عانا سوتقا بارادى. سوت شارا الۋ ءۇشىن ايەل ءولىمشى بولىپ, تاياق جەۋى كەرەك. زاڭ سولقىلداق. اجىراسقاننان كەيىن دە ەركەك پەن ايەل ءبىر-بىرىنەن كەك الۋ ءۇشىن ءتۇرلى ارەكەتتەرگە بارىپ وتىر. جۇپتار اجىراسۋعا جانە اجىراسقاننان كەيىن پسيحولوگ ماماننىڭ قىزمەتىنە جۇگىنۋدى مىندەتتەۋدى زاڭمەن قاراستىرۋ كەرەك. 2021-2025 جىلدارى بارلىق وڭىردە قيىن جاعدايعا تاپ بولعان ايەلدەر مەن بالالارعا ارنالعان ورتالىقتار اشىلۋ كەرەك ەدى, بىراق بيۋدجەت تاپشىلىعىن سىلتاۋراتىپ, قۇزىرەتىمىزگە كىرمەيدى دەپ باسقارمالار ءبىر-بىرىنە ىسىرىپ, كۇنى بۇگىنگە دەيىن بۇل ماسەلەنى شەشپەدى. سونىمەن قاتار, وتباسى ورتالىقتارىنداعى پسيحولوگتار, مەدياتورلار ەكى تاراپتىڭ ءبىر-بىرىمەن ءتىل تابىسۋىنا نەمەسە اشۋ-ىزاسىن جۇمسارتۋ ءۇشىن سوتقا دەيىن, كەيىن دە پسيحولوگيالىق قولداۋ كورسەتۋدى پراكتيكاعا ەنگىزۋى كەرەك. بۇل – بۇگىنگى كۇننىڭ تالابى. تەك قانا تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق زاڭى عانا ەمەس, وتباسى جانە نەكە, بالا قۇقىقتارى, اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىك, قىلمىستىق كودەكسكە دە ارنايى باپتار ەنگىزۋ كەرەك. وسىلاي جالعاسا بەرسە ايەلى مەن بالاسىن ءولتىرۋ قالىپتى جاعدايداعى قىلمىسقا اينالاتىن ءتۇرى بار. بەيكۇنا بالالاردىڭ جازىعى نە؟ ەرەسەكتەر بالالارىن نەگە كەك الۋ قۇرالىنا اينالدىرىپ وتىر؟ بۇعان ۇكىمەت پەن قوعام كوز جۇما قاراماۋى ءتيىس, – دەيدى جاقسىگۇل ماحامبەتوۆا.
– ءبىز تەك قانا سالدارىمەن ەمەس, ەڭ باستىسى – سەبەپپەن كۇرەسكەنىمىز ابزال. ياعني, زورلىق-زومبىلىقتى بولدىرماۋعا تىرىسۋ كەرەك. وتباسىندا ىدىس-اياق سىلدىرلاسا دا, «باس جارىلىپ, قول سىنباۋى» كەرەك. ول ءۇشىن, ءبىز ەڭ الدىمەن سانالى ازامات قالىپتاستىراتىن, قازاقى وتباسى قۇندىلىقتارىن ناسيحاتتايتىن, شاڭىراعى شايقالماي, كەرەگەسى بەرىك بولاتىن, وتباسى قۇراتىن قوعام قۇرۋىمىز قاجەت دەپ ەسەپتەيمىن. وسى سالادا ءبىراز ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن ءارتۇرلى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ جۇمىستارى جەتكىلىكسىز دەگەن ويدامىن. ولار جۇمىس ىستەمەيدى دەۋدەن اۋلاقپىن, بىراق قايتكەندە دە مەملەكەتتىڭ جاساعانىن جەكە ۇيىمدار ىستەي المايدى. سوندىقتان مەملەكەت تاراپىنان ناقتى شارالار قولعا الىنۋى كەرەك. ەڭ الدىمەن, مەملەكەتتىك يدەولوگيا ماسەلەسى قايتا قاراۋدى قاجەت ەتەدى دەگەن ويدامىن. جاhاندانۋ پروتسەسىنىڭ «جەمىستەرىنە» قارسى تۇراتىن, ولارعا توسقاۋىل بولا الاتىن ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى قالقان ەتپەسەك, الداعى ۋاقىتتا نە بولارىن بولجاۋ قيىن. ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز – ۇلتىمىزدىڭ قورعانى ەكەنىن دالەلدەۋدىڭ قاجەتى جوق. ءدىن, مادەنيەت, سالت-سانامىز لايلانباي, تازا بولسا قوعام دا مىقتى بولادى. قوعام مىقتى بولسا, مەملەكەتىمىز ماڭگى جاساي بەرمەك, – دەيدى ايات سۇگىرباي.
– ايەلى مەن بالاسىنا زورلىق كورسەتىپ سوتتالعاندارعا مەملەكەت 2021 جىلى 1,5 ملرد تەڭگە ءبولدى. ال, ابيۋزەر كۇيەۋىنەن ءزابىر كورگەن ايەلدەر (بالالارىمەن) باراتىن داعدارىس ورتالىقتارىنا 765 ملن تەڭگە بولىنگەن. ياعني, ەكى ەسە از. سوندا بالاسىن ۇرىپ, ايەلىن ساباعانداردى اسىراۋ ءۇشىن ەكى ەسە كوپ اقشا جۇمساپ وتىرمىز عوي, – دەيدى قوعام بەلسەندىسى ەركە جۇماتاي.
قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋعىزىپ, الاڭداتقان ماسەلەنى شەشۋ جولىندا العاشقى قادامدار جاسالدى. 2024 جىلعى 11 ساۋىردە پارلامەنت سەناتى تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا جازانى كۇشەيتەتىن زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى.
