كيىم-كەشەك «كەنى»

ءوزىمىزدىڭ ءوندىرىستىڭ ءورىسى كۇننەن-كۇنگە كەڭەيىپ كەلەدى. بۇگىندە ساپانىڭ ءسينونيمى ىسپەتتەس وتاندىق تاۋارلاردى كوپتەپ كەزدەستىرۋگە بولادى. ەل ەڭسەسىنىڭ تىكتەلۋىنە تىرەك بولا الاتىن بۇل سالانىڭ قۇلاشىن كەڭگە سەرمەۋىنە استانا قالاسى دا ەلەۋلى ۇلەس قوسۋدا. شاھارداعى ونەركاسىپتىڭ قايناعان ورتاسى – يندۋستريالدى پارك. وسى وركەندى ايماقتىڭ ءبىر مۇيىسىندە «Astana يۋتاريا ltd» وندىرىستىك يننوۆاتسيالىق كومپانياسى ورنالاسقان. كيىم-كەشەك شىعاراتىن بىرەگەي كاسىپورىننىڭ تىنىس-تىرشىلىگىمەن «استانا اقشامى» گازەتىنىڭ تىلشىلەرى بارىپ, تانىسىپ قايتتى.

جاس مامانداردى ءىس تىگۋگە باۋليدى

ءبىز بەتكە العان كاسىپورىننىڭ ءىشى – قىزۋ تىرلىك. ءجىپتىڭ ينەسىز كۇنى جوق دەگەندەي, مۇنداعى تىرشىلىك – تىگىنشىلىك. ءوندىرىس وشاعىندا نەگىزىنەن توقىما, تىگىن جانە ءپىشۋ سەكىلدى 3 تسەح جۇمىس ىستەيدى. ءبىز بۇل بولىمدەرگە باس سۇقپاستان بۇرىن كىشى تىگىن شەبەرحاناسىنىڭ شارۋاسىمەن تانىستىق.
اتى ايتىپ تۇرعانداي شاعىن شەبەرحانادا 30 ادام جۇمىس ىستەيدى ەكەن. ولاردىڭ ءبارى – كىلەڭ جاس ماماندار. كوبىسى جۇمىسقا جاقىن ارادا كىرىسكەن ەكەن. وسى جاستارعا باس-كوز بولىپ, ىسمەرلىككە باۋلىپ جۇرگەن شەبەر التىن تاشمەتوۆا اتالمىش شەبەرحانانى ستۋدەنتتەر بريگاداسى دەپ اتاۋ­عا دا بولاتىنىن ايتتى. ءويت­كەنى جاس مامانداردىڭ 10-ى – باس­قارۋ كوللەدجىنىڭ, 8-ءى – كولىك جانە كوممۋنيكاتسيا كوللەدجىنىڭ وقۋدى ەندى عانا ءبىتىرىپ كەلگەن تۇلەكتەرى.
شەبەردىڭ ايتۋىنشا, جاستاردىڭ ىشىندە ازىردەن ەپتىلىگىمەن كوزگە ءتۇسىپ جاتقان ماماندار بار. بۇل بولىمدە نەگىزىنەن جۇمىس كيىمى تىگىلىپ جاتىر. بەلگىلەنگەن مەجە – ەكى كۇندە 66 جۇمىس كيىمىن دايىنداۋ.
– مەن وسى ناۋرىزدىڭ باسىندا ديپلومىمدى الدىم. باسقارۋ كوللەدجىن كونسترۋكتور-مودەلەر ماماندىعى بويىنشا ءتامامدادىم. ءبىزدىڭ ماماندىقتىڭ ارتىقشىلىعى – ويىمىزداعىداي كيىمدى ءوزىمىز قۇراستىرىپ, تىگىپ كيەمىز. وقۋ ورنىمىزدىڭ وسى جەرگە ءىس-تاجىريبەگە جىبەرگەنىنە قۋانىشتىمىن. سونىڭ ارقاسىندا كوبىمىز جۇمىستى بولىپ, وسىندا ەڭبەك جولىمىزدى باستادىق. الەۋ­مەتتىك جاعدايدىڭ ءبارى قاراس­تىرىلعان. قازىر تاجىريبە جيناپ جاتىرمىز. سوندىقتان جۇمىسىمىزدىڭ ونىمدىلىگىنە تۇسىنىستىكپەن قارايدى. جۇمىس ىستەۋ جىلدامدىعىمىز باياۋ بولعانىمەن, بارا-بارا ونى ارتتىرا تۇسەمىز, – دەدى گۇلسەزىم جاقسىلىقوۆا ەسىمدى جاس مامان.
تىگىن ماشيناسىنىڭ ءتىلىن ەندى مەڭگەرىپ جاتقان مامانداردىڭ ءبارى الدىمەن وسىنداعى شەبەرلەردىڭ الدىنان وتەدى ەكەن. جاستاردىڭ ءبارى كىشى شەبەرحانادا شىڭدالىپ, ارى قاراي جۇمىستىڭ قايناعان ورتاسىنا تۇسەدى.
كاسىپتىك ماماندارعا سۇرانىس جوعارى ەكەنىنە وسى جەردە تاعى ءبىر كوز جەتكىزدىك. كادر ءبولىمىنىڭ باسشىسى دينارا شويبەكوۆانىڭ ايتۋىنشا, بىلتىر 100 ادام جۇمىسقا قابىلدانعان. جۇمىس كۇشىن ءالى دە ارتتىرا ءتۇسۋ ءۇشىن تاعى 100 ادام قاجەت ەكەن.
– قالامىزداعى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعىنىڭ باستاماسىمەن 2016 جىلى ءتورت توپ ءۇش ايلىق كۋرستان ءوتتى. ونىڭ ەكى ايى تەوريا بولسا, ءبىر ايى – ءىس-تاجىريبە. كۋرسقا قاتىسۋشىلاردىڭ ءبارى وسى تىگىن تسەحىندا ىسىلدى. سول تاجىريبەدەن وتكەندەردىڭ كوبى بىزگە جۇمىسقا ورنالاستى. ماماندار ءالى دە جەتىسپەيدى. سوندىقتان بۇل جوبا جالعاسىپ, بيىل تاعى ەڭبەكقور جاندارمەن تولىسا تۇسەمىز دەپ ويلايمىن, – دەدى ول.

ىسمەرلىك – ىسكەرلىك

ودان كەيىن توقىما ءوندىرىسى تسەحىنا باس سۇقتىق. كاسىپورىننىڭ اتىن شىعاراتىن ءسانى كەلىسكەن كيىمدەردىڭ ءبارى وسى جەردە توقىلادى ەكەن. بۇل ءبولىم كوپ جۇمىستى جەڭىلدەتكەن زاماناۋي تەحنيكالارمەن جابدىقتالعان. ءبىزدىڭ كوز الدىمىزدا يىرىلگەن ءجىپ وسىنداي ارناۋلى ستانوكتان دايىن توقىما بولىپ شىقتى. بۇل ماشينانىڭ ءتىلىن بەس ساۋساعىنداي بىلەتىن ەرسۇلتان قالي ەسىمدى مامان وسىندا ەڭبەك ەتكەنىنە ءبىر جىلعا جۋىق ۋاقىت بولعانىن, توقىما ستانوگىندا جۇمىس ىستەۋدى العاش تۇرىكتەردەن ۇيرەنگەنىن جەتكىزدى.
توقىما ءوندىرىسىنىڭ نەگىزگى ونىمدەرى – ءۇي توقىماسى, جەمپىر, قالپاق, شارف, جامىلعىلار, نەشە ءتۇرلى ساندىك بۇيىمدار جانە تاعى باسقا. وسى تسەحتىڭ تەحنولوگى مايا ۆەرشينينا جاس ديزاينەرلەردىڭ جۇمىسىنا دا باسا كوڭىل بولىنەتىنىن ايتتى. قازىر سولاردىڭ وزدەرى سىزعان ەسكيزدەرى بويىنشا جاڭا كيىمدەر توقىلىپ جاتىر ەكەن. بۇل جۇمىستاردىڭ ءبارى الماتىدا وتەتىن كونكۋرستا باعالانباق.
كاسىپورىنداعى جۇمىستىڭ ەڭ قىزاتىن جەرى – تىگىن ءوندىرىسى تسەحى. مۇنداعى جۇمىسشىلاردىڭ سانى – 140-قا جۋىق. ىسمەرلەر كۇنىنە 350 جۇمىس كيىمىن تىگۋ كەرەك. ال ايلىق جۇمىس جوسپارى – 5000 كيىم دايىنداۋ.
مامانداردىڭ ءبارى بەلگىلى «ZOJE» برەندىنىڭ تىگىن ماشينالارىمەن جۇمىس ىستەيدى. سوسىن ولار ءبىز ويلاعانداي ماتانى وزدەرى ءپىشىپ, وزدەرى قۇراستىرىپ ۋاقىت كەتىرمەيدى. ياعني, «جەتى رەت ولشەپ, ءبىر رەت كەسىپ» باس قاتىرمايدى. بۇل ەڭبەك ونىمدىلىگىن 40%-عا دەيىن ارتتىرادى ەكەن.
ال ۇلگىلەردىڭ ءبارى اۆتوماتتاندىرىلعان تىگىن ونىمدەرىن شىعارۋ تسەحىندا ازىرلەنەدى.
تاپسىرىس بويىنشا ماقۇلدانعان ۇلگىنى ءپىشۋ جۇمىستارى لازەرلىك تەحنيكالاردىڭ كۇشىمەن اتقارىلادى. پىشىندەۋشى ماشينا ماتالاردىڭ ميليمەترىنە دەيىن اسقان دالدىكپەن كەسەدى ەكەن.
وسىنداي تەحنيكانىڭ باسقارىپ وتىرعان تورەحان مەديانوۆ ەسىمدى مامان ءبىر مەزەتتە 66 كيىمنىڭ ماتاسىن قاباتتاپ ءبىر-اق كەسۋگە بولاتىنىن ايتتى. بۇل پروتسەسكە بار بولعانى 15 مينۋت جەتكىلىكتى ەكەن. سودان سوڭ پىشىلگەن ۇلگىلەر تىگىن تسەحىنا جونەلتىلەدى.
سونىمەن قاتار, ءار كيىمنىڭ بەلگىسىن بەدەرلەپ تىگەتىن تەحنيكالار دا بار. مىسالى, مەكتەپ فورماسىنا تاڭبالاناتىن ءبىلىم وشاقتارىنىڭ ەمبلەمالارى ارناۋلى ماشينامەن دايىندالادى.
جەكە تاپسىرىسپەن كيىم تىكتىرگىسى كەلگەندەر ءۇشىن ەكسپەريمەنتالدى تسەح جۇمىس ىستەيدى.

كاسىپورىن ونىمدەرىنىڭ كورمەسى وتەدى

ەلىمىزدىڭ جەڭىل ونەركاسىبىن وركەندەتۋگە سۇبەلى ۇلەس قوساتىن بۇل كاسىپورىن «بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» باعدارلاماسى اياسىندا جۇزەگە اسىرىلۋدا. وسىدان ەكى جىل بۇرىن اشىلعان فابريكادا بۇگىندە 350-دەن اسا ادام ەڭبەك ەتەدى.
– ءبىزدىڭ كاسىپورىن وتاندىق ونىمدەردىڭ كوپتەپ شىعارىلۋىنا ىقپال ەتىپ قانا قويماي, استاناداعى ەكى قولعا ءبىر كۇرەك ىزدەگەن جۇرتتىڭ ءبىرازىن جۇمىسپەن قامتۋعا قاۋقارلى. جۇمىس ىستەيمىن دەگەن ادامداردى وسى جەردە تەگىن وقىتامىز. مۇنداي باستامالاردىڭ دەنى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىعى ارقىلى ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. ماسەلەن, بيىل كلاسسيكالىق ۇلگىدەگى كوستيۋم, جەيدە, پالتو سەكىلدى كيىمدەردىڭ جوباسى قولعا الىنادى. وسىنىڭ وزىنە قوسىمشا 125 ادام قاجەت, – دەدى «Astana يۋتاريا ltd» وندىرىستىك يننوۆاتسيالىق كومپانياسىنىڭ تىگىن ءوندىرىسى جونىندەگى ديرەكتورى شولپان نۇرعاليەۆا.
ونىڭ ايتۋىنشا, مۇندا ىستەيتىن جۇمىسشىلار ءۇشىن الەۋمەتتىك جاعدايدىڭ ءبارى قاراستىرىلعان. كاسىپورىننىڭ جانىنان 150 ادامعا ارنالعان جاتاقحانا بەرىلگەن. ال قالانىڭ ىشىنەن كەلىپ-كەتەتىندەر ءۇشىن ارنايى 4 اۆتوبۋس قاتىنايدى.
كومپانيانىڭ ونىمدەرىن ساتاتىن ەلوردادا ارنايى ساۋدا ورنى اشىلعان. كۇمىسبەكوۆ كوشەسىنەن ورىن تەپكەن بۇل دۇكەندە تەك قانا «يۋتاريانىڭ» تاۋارلارى عانا, ەلىمىزدىڭ باسقا وڭىرلەرىنەن اكەلىنگەن وتاندىق ونىمدەر ساتىلادى. «قازاقستاندا جاسالعان» اتاۋىمەن تاڭبالانعان كيىم-كەشەكتەردىڭ استاناعا جەتكىزىلۋىنە وسى كاسىپورىن مۇرىندىق بولىپ وتىر.
شولپان نۇرعاليەۆا الداعى ءساۋىر ايىندا فابريكانىڭ ۇلگىلى كيىمدەرى ءۇشىن ارنايى كورمە ۇيىمداستىرىلاتىنىن مالىمدەدى. بۇل اتاقتى تىگىن فابريكاسىنىڭ استانادا جۇمىسىن باستاعانىنا تۋرا ەكى جىل تولعان ۋاقىتىنا تۇسپا-تۇس كەلىپ تۇر.

ورىنبەك وتەمۇرات,
«استانا اقشامى»