كەيىنگى جىلدارى ەلىمىزدە «قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ازاماتى», «قازاق جۋرناليستيكاسىنىڭ قايراتكەرى», «قازاق ونەرىنىڭ قايراتكەرى», «ۇلت قايراتكەرى», تاعى وسى سەكىلدى اتاۋلارى دارداي, ءىس جۇزىندە ەش سالماعى جوق اتاقتار قاپتاپ كەتتى. بۇل – اقشا جاساۋ ماقساتىندا قوعامدىق ۇيىمدار تاعايىنداعان ماراپاتتار. ءبىر قىزىعى, سونداي اتاقتاردى الۋعا قۇمار, الىپ جاتقان ادامدار سانى جەتكىلىكتى.
اتاق قۋماي, ءتىپتى, سوعان لايىق بولىپ تۇرسا دا, مەملەكەتتىك جوعارى اتاقتاردان باس تارتقاندار دا كەزدەسەدى. ارينە, ونىڭ ءارتۇرلى سەبەپتەرى بار. ەڭ باستى سەبەبى, الدىندا ءتيىستى اتاقتى الماعان تاۋتۇلعا تۇرعاندا, سونىڭ الدىنا ءتۇسىپ كەتپەۋ, ار-ۇياتتان اتتاماۋ.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن وتكەن جىلى «قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى» اتاعى قايتارىلدى. 1999 جىلى بۇل اتاقتى بەرۋ توقتاتىلىپ, ءححى عاسىردا ەشكىمگە بەرىلمەدى. شيرەك عاسىرعا جۋىق ۋاقىت ءۇزىلىستەن سوڭ, بىلتىر سەگىز ادام قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى اتاندى. ولاردىڭ قاتارىندا تانىمال تەاتر جانە كينو اكتەرلەرى دىنمۇحاممەد (ديماش) احيموۆ, دۋلىعا اقمولدا, ميحايل توكارەۆ, وپەرا انشىلەرى شاحيماردان ءابىلوۆ پەن تالعات كۇزەمباەۆ, انشىلەر رامازان ستامعازيەۆ پەن ديماش قۇدايبەرگەن جانە كۇيشى ايگۇل ۇلكەنباەۆا بولدى. ءوز باسىمىز بۇل تىزىمنەن كورنەكتى كۇيشى-كومپوزيتور سەكەن تۇرىسبەكتى دە كورگىمىز كەلگەن. باقساق, سەكەن كارىمۇلى بۇل اتاقتى 1998 جىلى الۋى ءتيىس بولسا دا, الماي باس تارتقان.
ونىڭ سەبەبىن كۇيشى جاقىندا «اbai» تەلەارناسىنداعى «ءساراسوز» باعدارلاماسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ايتىپ بەردى. سۇحبات الۋشى اقىن ءنازيرا بەردالىنىڭ ءتيىستى سۇراعىنا: «ءبىزدىڭ بەتكەۇستار قۇرمانعازى وركەسترىنىڭ كونتسەرتمەيستەرى تۇياقبەردى شامەل كەرەمەت دومبىراشى ەدى. سول بالاسىنان ايىرىلدى… ونداي قاسىرەتتەن قۇداي ساقتاسىن! سوندىقتان «حالىق ءارتىسىن تۇياقبەردى اعامىزعا بەرسەڭىزدەر كىشكەنە بولسا دا كوڭىلىنە مەدەۋ بولا ما, دەمەۋ بولا ما دەپ ۇسىنىس ايتتىم» دەدى سەكەن تۇرىسبەك. سول 1998 جىلى تۇياقبەردى شامەل قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى اتاندى.
سەكەن كارىمۇلىنىڭ پىكىرىنشە, قازىر حالىق ءارتىسى اتاعىنا لايىق بىردەن-ءبىر ادام – كۇيشى-كومپوزيتور, ديريجەر ايتقالي جايىموۆ.
«ايتقالي اعامىز – ءبارىمىزدىڭ ۇستازىمىز. ونىڭ الدىنا ءتۇسۋ – مەنىڭ ۇعىمىمدا ۇيات نارسە. ول كىسى 76-عا كەلدى, ەندى قاشان الادى؟! قانداي ديريجەر! دومبىراشىلىعى سۇمدىق, دەڭگەيى رىسباي عابديەۆتەر تەكتەس. قۇرمانعازى وركەسترىندە 16 جىل ىستەدى, استانا فيلارمونياسىنداعى قازاق وركەسترى مۇشەلەرىنىڭ سانىن 100 ادامعا جەتكىزدى» دەدى سەكەن تۇرىسبەك.
شىنىمەن, ايتقالي جايىموۆتىڭ ۇلتتىق مۋزىكا ونەرىنە بەرگەنى كوپ. ەركەعالي راحماديەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسىنىڭ قازاق وركەسترىنە كەلگەنىنە بيىل 16 جىل بولادى. شارشاماي, تالماي, ءالى كۇنگە دەيىن ەڭبەك ەتىپ كەلە جاتىر. الداعى اقپان ايىندا فيلارمونيانىڭ كونتسەرت زالىندا ۇلى ارمان جايىممەن بىرىگىپ جازعان «بەيبارىس» وپەراسىنىڭ (ليبرەتتو اۆتورلارى – ۇلىقبەك ەسداۋلەت پەن ايتقالي جايىموۆ) كونتسەرتتىك قويىلىمىن ۇسىنباق. ال سەكەن تۇرىسبەككە كەلسەك, كۇيشى-كومپوزيتور اتاقتان كەندە ەمەس. وتىز جاستان ەندى اسقان شاعىندا قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى اتاندى. ەكى جىل بۇرىن اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى اتاعىن يەلەندى. جاقىندا بيىل بەرىلەتىن بۇل اتاققا وتىنىمدەر قابىلداۋ باستالدى. كۇيشى-كومپوزيتوردىڭ مەملەكەتتىك سىيلىققا قاتىستى دا وزىندىك پىكىرى بار.
«مەملەكەتتىك سىيلىقتى ناعىز تۋىندىگەر, جاڭالىق اكەلگەن شىعارماشىلىق ادامىنا بەرۋ كەرەك. مىسالى, كەڭەس دۇيسەكەەۆ نە جازىپ ەدى؟! جەتى رەت ۇسىنىلدى… ونىڭ اندەرىن بالا كەزىمىزدەن تىڭدايتىنبىز. سول كىسى مەملەكەتتىك سىيلىقتى السا ەكەن دەپ كۇتىپ ءجۇردىم. اقىرى الماي, ومىردەن ءوتىپ كەتتى» دەدى سەكەن تۇرىسبەك تەلەارناعا بەرگەن سول سۇحباتىندا.
1996 جىلى تالانتتى كينورەجيسسەر ساتىبالدى نارىمبەتوۆ مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى اتاندى. سول جىلى دەرەكتى فيلمدەردىڭ رەجيسسەرى قاليلا وماروۆ تا وسى سىيلىققا ۇسىنىلدى. الايدا ول ساتىبالدىنىڭ الدىنا ءتۇسۋدى ءجون كورمەدى. ءسويتىپ ءبىر ازاماتتىق جاسادى. بۇل تۋرالى «اbai» تەلەارناسىنىڭ «زينھار» باعدارلاماسىندا رەجيسسەرمەن سۇحباتىندا ايتىلدى.
وسى مىسالداردان ءار ادام اتاققا ۇسىنىلعاندا ءوز رەتىن, جولىن ءبىلۋى كەرەكتىگى بىلىنەدى دەپ ويلايمىز. ال ارزان, ەش سالماعى جوق اتاقتار سول اتاقتاردى تاعايىنداعانداردىڭ قالتاسىن قامپايتپاسا, باسقا ەشتەڭە بەرمەيدى. سونداي اتاقتار سانالى ازاماتتاردىڭ كۇلكىسىن, مىسقىلىن عانا تۋدىرادى. جالپى اتاق بەرۋدە مەملەكەتتىك رەتتەۋ ءالى دە كەرەك سياقتى. ايتپەسە, كەيىنگى جىلدارى مەملەكەتتىك سىيلىقتى بولسىن, باسقا جوعارى اتاقتاردى بولسىن توپتاپ بەرۋ ءۇردىسى پايدا بولدى. اتاق ناعىز يەسىن تاپسا, ازاماتقا دا, ءتيىستى كوميسسيا مۇشەلەرىنە دە, ەلگە دە – مارتەبە.
