كەشە استانا قالاسى ءماسليحاتىنىڭ كەزەكتەن تىس سەسسياسىندا ەلوردانىڭ 2023 جىلعا ارنالعان بيۋدجەتىنىڭ اتقارىلۋى تۋرالى بۇعان جاۋاپتى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارىنىڭ ەسەبى تىڭدالدى. استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ەۆگەني گلوتوۆ قاتىسقان جيىندا باس قالانىڭ جاڭا اۋدانىنىڭ سارايشىق اتاۋى دا بەكىتىلدى. ەندى بۇل شەشىم رەسپۋبليكالىق ونوماستيكا كوميسسياسىنا جولدانادى.
العاشقى باياندامانى قالالىق قارجى باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءالىبي جۇماەۆ جاسادى. ول بىلتىرعى بيۋدجەتتىڭ مولشەرى بويىنشا, شىعىستارى تۋرالى ەسەپ بەردى. سونىڭ ىشىندە پايدالانىلماعان قاراجاتتىڭ 37,3 پايىزى وتىن-ەنەرگەتيكالىق كەشەنى جانە كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق باسقارماسىنا تيەسىلى بولعانىن اتاپ ءوتتى. يگەرىلمەگەن قارجى جاسالعان كەلىسىمشارتتاعا سايكەس ۇنەمدەۋدەن پايدا بولدى.
سونداي-اق قۇرىلىس باسقارماسى بيۋدجەتىنىڭ 36,3 پايىزىن يگەرمەگەن. وعان نەگىزگى سەبەپ – ورىندالعان جۇمىستاردىڭ اكتىلەرىن ۇسىنباۋ. توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى يگەرمەگەن بيۋدجەتىنىڭ 5,5 پايىزى تىنىس الۋ اپپاراتىن جەتكىزۋشىنىڭ كەلىسىمشارتتى ورىنداماۋىنان ورىن العان. كولىك جانە جول-كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ باسقارماسىنىڭ پايدالانىلماعان بيۋدجەتىنىڭ 5,3 پايىزى كەيبىر ماتەريالداردىڭ قىمباتتاۋى سالدارىنان جوبالارعا تۇزەتۋ ەنگىزىلگەنىنەن بولعان. ءبىلىم باسقارماسى ەڭبەكاقى تولەۋ قورىنان قارجى ۇنەمدەگەن. سوعان بايلانىستى باسقارما بيۋدجەتىنىڭ 4,7 پايىزى پايدالانىلمادى.
ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى قايسار ماڭقاراەۆ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان استانا قالاسىن دامىتۋ جوسپارى بويىنشا وتكەن جىلى اتقارىلعان جۇمىستارعا توقتالدى. سونىڭ ىشىندە بىلتىر 3 باعىت بويىنشا 106 نىسانالى ينديكاتوردى ورىنداۋ كوزدەلگەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ 71-ىنە قول جەتكىزىلدى, 16-سى ورىندالمادى, 11 ينديكاتور بويىنشا ستاتيستيكالىق دەرەكتەر جوق.
ءۇش باعىتتىڭ ءبىرىنشىسى – ەلوردا تۇرعىندارىنىڭ ءال-اۋقاتى مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ. بۇل باعىتتا جاڭا كاسىپورىنداردى اشۋ, جۇمىس ىستەپ تۇرعانداردى دامىتۋ ەسەبىنەن 62 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلدى. جۇمىسسىز ازاماتتاردى تەگىن وقىتۋ بويىنشا جۇمىس جالعاستى. 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ جونىندەگى ۇلتتىق جوباسى اياسىندا وتكەن جىلى جالپى قۇنى 88 ملرد تەڭگە قۇرايتىن 1 مىڭ 262 جوبا ماقۇلداندى.
– قالادا تىركەلمەگەن, ەڭبەك جانە پراكتيكالىق داعدىلارى جوق ازاماتتاردى جۇمىسپەن قامتۋ ماقساتىندا «JOLTAP» جوباسى ىسكە قوسىلدى. ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا 2-6 ارالىعىنداعى بالالاردى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن جانە وقىتۋمەن 68 مىڭ بالا, 3-6 جاس اراسىندا 64 مىڭعا جۋىق بالا قامتىلدى. 2023 جىلى ەكى اۋىسىمدىق 15 مىڭ ورىندىق 12 مەكتەپ پايدالانۋعا بەرىلدى. «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى بويىنشا ەلوردادا 2024-2027 جىلدارى 89 مىڭ ورىندى قۇرايتىن 24 مەكتەپ سالىنادى. دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا 900-گە جۋىق مەديتسينا قىزمەتكەرى بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىنان ءوتتى. 2023 جىلى 6 مەديتسينالىق ۇيىمدا كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى, 708 مەديتسينالىق تەحنيكا ساتىلىپ الىندى. ۆەدومستۆولىق باعىنىستى ۇيىمداردىڭ تەحنيكالىق جابدىقتالۋى 100 پايىزدى قۇرادى, – دەدى قايسار ماڭقاراەۆ.
بايانداماشى «ءومىر سۇرۋگە جايلى قالا – ادامدارعا ارنالعان قالا» اتالاتىن ەكىنشى باعىت بويىنشا بىلتىر 660,8 ملرد قۇرايتىن 58 ءىس-شارا قاراستىرىلعانىن جەتكىزدى. وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا پايدالانۋعا بەرىلگەن ۇيلەردىڭ جالپى اۋدانى 3,8 ملن شارشى مەتردى قۇراعانىن, مۇقتاج ازاماتتارعا 374 تۇرعىن ءۇي سەرتيفيكاتى بەرىلگەنىن اتاپ ءوتتى. سونىڭ ىشىندە «ەلوردا قۇرىلىس كومپانياسى» جشس ۇلەسكەرلىك قۇرىلىستاعى 7 پروبلەمالىق ءۇيدى پايدالانۋعا بەردى.
باسقارما باسشىسىنىڭ سوزىنشە, كولىك ينفراقۇرىلىمىن جاقسارتۋ ءۇشىن 53 شاقىرىم جولعا ورتاشا جوندەۋ جۇرگىزىلدى. جاقسى جانە قاناعاتتانارلىق جاعدايداعى قالالىق ماڭىزى بار اۆتوكولىك جولدارىنىڭ ۇلەسى 93 پايىزعا جەتتى. سۋمەن جابدىقتاۋ جانە سۋ بۇرۋ بويىنشا 12 جوبا ىسكە قوسىلدى.
– «زاماناۋي, باسەكەگە قابىلەتتى قالا» اتتى ءۇشىنشى باعىتقا 28,9 ملرد تەڭگە ءبولىندى. 2023 جىلى استانا قالاسىنىڭ جالپى وڭىرلىك ءونىمىنىڭ كولەمى 12,9 تريلليون تەڭگەنى قۇراپ, 5,4 پايىزعا دەيىن ءوستى. جان باسىنا شاققانداعى جالپى وڭىرلىك ءونىمنىڭ كولەمى 9,2 ميلليون تەڭگەدەن استى, – دەدى قايسار ماڭقاراەۆ.
سونداي-اق بايانداماشى وتكەن جىلى ەلوردانىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى 6,6 پايىزعا ءوسىپ, 1,6 ترلن تەڭگەگە جەتكەنىن, قالا ەكونوميكاسىندا نەگىزگى ۇلەستى شاعىن جانە ورتا بيزنەس الاتىنىن, بۇل 68,9 پايىزدى قۇرايتىنىن جەتكىزدى. بۇل ورتاشا رەسپۋبليكالىق كورسەتكىشتەن 2 ەسە ارتىق ەكەنىن ايتتى.
– جۇمىس ىستەپ تۇرعان شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 11,2 پايىزعا وسىممەن 227 مىڭعا ارتتى. مۇندا 522 مىڭ ادام جۇمىس ىستەيدى. بۇل – قالانىڭ ەكونوميكالىق بەلسەندى حالقىنىڭ 75 پايىزى. قابىلدانعان جاڭا مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىن ەسكەرە وتىرىپ, ەلوردانى دامىتۋدىڭ جاڭا جوسپارى ازىرلەنەدى, – دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن قايسار ماڭقاراەۆ.
جيىندا استانا قالاسى بويىنشا تەكسەرۋ كوميسسياسى توراعاسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ءسابيت مۇقانوۆتىڭ, قالالىق ءماسليحاتتىڭ ەكونوميكا, ونەركاسىپ جانە كاسىپكەرلىك ماسەلەلەرى جونىندەگى تۇراقتى كوميسسيا توراعاسى كەندەباي ادامبەكوۆتىڭ ەسەپتەرى تىڭدالدى. قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋى بويىنشا پىكىرلەرى مەن ۇسىنىستارىن جەتكىزدى.
جاڭا اۋدانعا اتاۋ بەرۋ بويىنشا قالالىق تىلدەردى دامىتۋ جانە ارحيۆ ءىسى باسقارماسىنىڭ باسشىسى ساكەن ەسىركەپ بايانداما جاسادى. كولىك جانە جول-كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ەرجان ديقانباەۆ قالاداعى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار باعدارلاردىڭ تىزىمىمەن تانىستىردى. ونىڭ ايتۋىنشا, بىلتىر جاڭا 400 اۆتوبۋس ساتىپ الىنعاننان كەيىن جاڭا 11 باعدار اشۋعا مۇمكىندىك تۋدى. بۇل – 27, 42, 49, 57, 66, 84, 85, 121, 327, 328, 329 باعدارلار. سەسسياداعى سوڭعى ماسەلە مەملەكەت مۇقتاجدىعى ءۇشىن الىناتىن جەر تەلىمدەرىمەن تۇرعىن ءۇي جانە تۇرعىن ءۇي ينسپەكتسياسى باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءانۋار سايپوۆ تانىستىردى.
