كولىكتەگى سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ايگۇل كاسپانوۆا قازاقستان ازاماتتارى ءۇشىن ەكۆاتورلىق-تروپيكالىق ەلدەرگە, تۇركيا, ەگيپەت, يندونەزيا, مالديۆتەر, ءۇندىستان, ۆەتنام, قىتاي جانە باسقا دا ەكزوتيكالىق ارالدار سياقتى باعىتتاردىڭ تانىمالدىلىعى اياسىندا ساياحاتتاۋدى جوسپارلاعان كەزدە ۆاكتسيناتسيانىڭ ماڭىزدىلىعىنا ەرەكشە نازار اۋداردى, دەپ حابارلايدى astana-akshamy.kz.
ساپاردى جوسپارلاعان ەلدەگى ەپيدەميولوگيالىق جاعداي تۋرالى اقپاراتتى الدىن الا تۋروپەراتورلاردان ناقتىلاۋ جانە تۋريستىك قىزمەتتەرگە شارت جاساسۋ كەزىندە مەديتسينالىق ساقتاندىرۋدىڭ بار-جوعىن تەكسەرۋ ماڭىزدى.
ينفەكتسيالىق اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن پروفيلاكتيكالىق ەكپەلەر مەن ءدارى-دارمەكتەردىڭ قابىلداۋ مۇمكىندىگىن ناقتىلاۋ قاجەت.
سارى بەزگەك بويىنشا قولايسىز ەلدەرگە شىعۋ كەزىندە پروفيلاكتيكالىق ەكپە جاساۋ جانە حالىقارالىق مەديتسينالىق-سانيتاريالىق ەرەجەلەرگە سايكەس ۆاكتسيناتسيانىڭ حالىقارالىق كۋالىگىن الۋ ۇسىنىلادى.
سارى بەزگەك ماسالار ارقىلى بەرىلەدى, جۇقتىرۋ تابيعي جاعدايلاردا دا, قالالاردا دا مۇمكىن. افريكانىڭ 32 ەلى جانە وڭتۇستىك امەريكانىڭ 12 ەلى سارى بەزگەك بويىنشا ەندەميكالىق ەلدەر بولىپ تابىلادى. بۇل قاۋىپتى اۋرۋدىڭ الدىن الۋدىڭ جالعىز شاراسى – ۆاكتسيناتسيا. ءبىر رەتتىك ەكپە ساپارعا شىعاردان كەمىندە 10 كۇن بۇرىن جۇرگىزىلەدى.
مالياريا بويىنشا قولايسىز ەلدەرگە (افريكا ەلدەرى, ارگەنتينا, برازيليا, بوليۆيا, ۆەنەسۋەلا, گايتي, مەكسيكا جانە باسقا ەلدەر) شىققاندا دارىگەردەن پروفيلاكتيكالىق ءدارى-دارمەكتەر جانە ولاردى قولدانۋ ادىستەرى تۋرالى ۇسىنىستار الۋ قاجەت.
شەتەلدەردە تيف, ۆيرۋستى گەپاتيت ا (ازيا, افريكا جانە وڭتۇستىك امەريكا كونتينەنتتەرىنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىندە تىركەلەدى), مەنينگوكوكك ينفەكتسياسى (مەنينگوكوكك ينفەكتسياسى ورتالىق افريكا, وڭتۇستىك امەريكا ەلدەرىندە جانە قىتايدا كەڭ تارالعان) سياقتى ينفەكتسيالىق اۋرۋلاردىڭ تىركەلۋىنە بايلانىستى الدىن الا وسى ينفەكتسيالارعا قارسى پروفيلاكتيكالىق ەكپە جاساۋ ورىندى.
مەككەگە قاجىلىققا باراتىندارعا دا مەنينگوكوكك ينفەكتسياسىنا قارسى ۆاكتسيناتسيا ۇسىنىلادى. افريكا مەن وڭتۇستىك-شىعىس ازيا ەلدەرىندە ۇزاق ۋاقىت بولماق بولساڭىز ۆ گەپاتيتىنە قارسى ۆاكتسيناتسيا سالدىرعان دۇرىس.
ەبولا, حولەرا نەمەسە مالياريا سياقتى اۋرۋلاردان ۆاكتسيناتسيا جاساۋ مۇمكىن ەمەس. مۇنداي جاعدايلاردا تەك پروفيلاكتيكالىق شارالاردى ساقتاۋ قاجەت.
مىسالى, ءوزىڭىزدى حولەرادان قورعاۋ ءۇشىن جەمىستەر مەن كوكونىستەردى مۇقيات جۋ, بوتەلكەدەگى سۋدى ءىشۋ جانە گيگيەنانى ساقتاۋ قاجەت. مالياريادان موسكيت تورلارى, جابىق كيىم جانە رەپەللەنتتەر ارقىلى قورعانۋعا بولادى.
ينفەكتسيالىق اۋرۋلار قاۋپى جوعارى ەلدەرگە ساپارلاعان كەزدە ۆاكتسيناتسيادان باسقا, كەلەسى ساقتىق شارالارىن قابىلداۋ قاجەت: تەك قاۋىپسىز سۋدى پايدالانۋ (بوتەلكەدەگى نەمەسە قايناتىلعان سۋدى تاڭداڭىز, كۇماندى كوزدەردەن سۋدى ىشپەڭىز جانە تۇتىنباڭىز), مۇزدىڭ قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرىلمەسە, سۋسىندارعا مۇز قوسپاۋ, قولىڭىزدى ءجيى سابىنمەن جانە تازا سۋمەن جۋ, دەزينفەكتسيالىق قۇرالدارمەن بەتتەردى تازالاۋ, تەك جاڭا دايىندالعان نەمەسە جابىق تاعامدى تۇتىنۋ (شيكى نەمەسە شالا پىسكەن ەت, ۇلۋلار جانە تەڭىز ونىمدەرىنەن اۋلاق بولۋ) جانە ولاردىڭ ساپاسى مەن سانيتاريالىق نورمالارعا سايكەستىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن فابريكالىق قاپتاماداعى ونىمدەردى مامانداندىرىلعان دۇكەندەردەن ساتىپ الىڭىز.
كولىكتەگى سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى مىندەتتى جانە ۇسىنىلعان ۆاكتسينالاردىڭ تۋريستەردىڭ دەنساۋلىعى مەن قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىن اتاپ ءوتتى.
ۇسىنىستار:
- ۆاكتسيناتسيانى تەكسەرۋ: ساپار الدىندا قازاقستانداعى مىندەتتى ۆاكتسينالاردى تولىق العانىڭىزعا كوز جەتكىزىڭىز.
- دارىگەرمەن كەڭەسۋ: مەديتسينالىق ۇسىنىستارعا سايكەس دارىگەرىڭىزدەن قوسىمشا ۆاكتسينالاردىڭ قاجەتتىلىگىن انىقتاپ الىڭىز.
- ۆاكتسيناتسيا سەرتيفيكاتى: تۋروپەراتوردان باراتىن ەلگە كىرۋ ءۇشىن حالىقارالىق ۆاكتسيناتسيا سەرتيفيكاتىنىڭ قاجەتتىلىگىن ناقتىلاڭىز.
- ۋاقىتىلى ۆاكتسيناتسيا: مۇمكىندىگىنشە ۆاكتسينالاردى ساپارعا شىعاردان كەمىندە ءبىر اي بۇرىن جاساعان ابزال. كەيبىر ۆاكتسينالار يممۋنيتەتتى بىرنەشە اپتادا قالىپتاستىرادى.
ەكپەلەردىڭ ءتىزىمىن دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ سايتىنان كورۋگە بولادى. ەلىمىزدەگى ۆاكتسينالار تۋرالى تولىعىراق اقپاراتتى قازاقستانداعى ەكپە الۋ پروتسەسىنىڭ رەسمي سايتىندا egu.kz. وقۋعا بولادى.
