استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «ءۇمىت» داعدارىس ورتالىعىندا جۇمىس ىستەگەن كۇننەن باستاپ 2337 ادامعا قىزمەت كورسەتىلگەن. ونىڭ ىشىندە 758-ءى – ايەل, 1579-ى – بالا. مۇندا قىزمەت الۋشىلار ءۇشىن بارلىق قاجەتتى ءارى قولايلى جاعداي جاسالعان. جالپى كولەمى 1809,2 شارشى مەتردى قۇرايتىن عيمارات التى قاباتتان تۇرادى. ورتالىقتىڭ سىيىمدىلىعى 50 توسەك-ورىنعا ەسەپتەلگەن, قىزمەتكەرلەر سانى 41 ادامدى قۇرايدى. داعدارىس ورتالىعى 18-دەن 58 جاسقا دەيىنگى تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق قۇرباندارىن ءوز وتىنىشتەرىمەن, سونداي-اق ءبىلىم بەرۋ, دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ باستامالارىمەن قابىلداپ, 1 ايدان 6 ايعا دەيىن ستاتسيونارلىق جاعدايدا الەۋمەتتىك قىزمەتتەر كورسەتەدى.
ورتالىققا قابىلداناتىن قىزمەت الۋشى ايەلدەردىڭ باسىم كوپشىلىگى – جەتىسپەۋشىلىكتەن, ەر ازاماتتارىنىڭ ماسكۇنەمدىگىنەن, قۇمار ويىندارعا تاۋەلدى بولۋىنان قيىندىق كورىپ, تۇرمىستىڭ ءتۇرلى قىسپاعىنا ءتۇسىپ, پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعاندار. ولاردىڭ 90 پايىزىنىڭ جەكە تۇرعىن ءۇيى, تۇراقتى جۇمىس ورنى جوق, ءتىپتى رەسمي تۇردە نەكەگە تىركەلمەگەن. كوپشىلىگىنىڭ استانا قالاسىندا تۋعان-تۋىستارى دا جوق. وسىعان بايلانىستى ولاردىڭ جالپى ورتامەن قارىم-قاتىناستارى شەكتەلىپ, جان-جاعىنان, كورشىلەرىنەن, وزگە ادامداردان, قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرلەرىنەن كومەك سۇراي الماي, جىلدار بويى ءوز-وزدەرىن تومەن باعالاپ, زورلىق-زومبىلىققا توزۋگە ءماجبۇر بولعان.
تىنىمسىز جۇمىس
بارار جەر, باسار تاۋى قالماعاندا, داعدارىس ورتالىعى ايەلدەر مەن ولاردىڭ بالالارىنا قاۋىپسىز ورىن-جاي ۇسىنا وتىرىپ, پسيحولوگيالىق جاعدايلارىن جەڭىلدەتۋ جانە ونىڭ سالدارىن جويىپ, قاجەت بولعان جاعدايدا تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا تىركەۋگە الۋ, جۇمىسقا ورنالاستىرۋ, تۇرعىن ۇيگە كەزەككە قويۋ, اجىراسۋ, اليمەنت ءوندىرۋ پروتسەستەرى بويىنشا قۇقىقتىق كومەك كورسەتىپ كەلەدى. ورتالىقتى پانالاپ كەلگەن ءاربىر ايەلدىڭ تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق, قاتىگەز قارىم-قاتىناستا بولعان كەزەڭدەرىن ەسكەرە وتىرىپ, قيىن جاعدايدان شىعۋ جولدارىن بەلگىلەيتىن جەكە جۇمىس جوسپارى ازىرلەنەدى. ولار داعدارىس ورتالىعىنا كەلگەن كۇننەن باستاپ 72 ساعات ىشىندە مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن, استانا قالاسى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ جولداماسى نەگىزىندە جابىرلەنۋشى سوت-مەديتسينالىق ساراپتاماسىن جۇرگىزۋگە جىبەرىلەدى. مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ №14 قالالىق ەمحانادا جۇرگىزىلەدى. استانا قالاسىنىڭ ءبىلىم باسقارماسىمەن جاسالعان مەموراندۋمعا سايكەس قىزمەت الۋشىلاردىڭ بالالارى داعدارىس ورتالىعىندا تۇرۋ كەزەڭىندە جاقىن ماڭداعى مەكتەپتەرگە اۋىستىرىلادى.
2023 جىلى جۇرگىزىلگەن تالداۋعا سايكەس 60 ايەل بويىنشا مىناداي كريتەريلەر انىقتالدى. قابىلدانعان ايەلدەردىڭ ەڭ كوپ سانى پسيحولوگيالىق زورلىق-زومبىلىققا – 100%, فيزيكالىق زورلىق-زومبىلىققا – 100%, ەكونوميكالىق زورلىق-زومبىلىققا – 82%, جىنىستىق زورلىق-زومبىلىققا – 18% ۇشىراعان. ولاردىڭ 19-ى – جوعارى ءبىلىمدى, 19-ى – ورتا-ارنايى ءبىلىمدى, 21-ءى – ورتا ءبىلىمدى, ماگيستراتۋرا دارەجەسى 1 ايەلدە بار. قىزمەت الۋشىلار اراسىندا 30 جاستان 39 جاسقا دەيىنگى جاس ساناتى باسىم.
ورتالىق ماماندارىنىڭ ۇزدىكسىز جۇمىسىنىڭ ارقاسىندا 24 قىزمەت الۋشى 74 بالاسىمەن تاراپتاردىڭ تاتۋلاسۋى بويىنشا شىعارىلدى. 2023 جىلدىڭ قاڭتار-جەلتوقسان ايلارىن قوسا العاندا, قىزمەت الۋشىلارعا 766 قىزمەت كورسەتىلدى. الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەر ورتالىقتىڭ قىزمەت الۋشىلارىنا 691 كونسۋلتاتسيا وتكىزدى.
سەنىم تەلەفونىن پايدالان!
ورتالىقتا تاۋلىك بويى 49-78-89, 8-707-336-20-36 ءنومىرى بويىنشا سەنىم تەلەفونى جۇمىس ىستەيدى. 2023 جىلى تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعان ادامداردان 492 قوڭىراۋ ءتۇستى (2022 جىلى قوڭىراۋلار سانى – 299). بۇل تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ ءوسۋ تەندەنتسياسىن, سونداي-اق ورتالىقتىڭ جۇمىسى تۋرالى اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىلىگىن كورسەتەدى. ورتالىقتان شىعارىلعاننان كەيىن ءبىر جىل ىشىندە قىزمەت الۋشىلارمەن ءومىر ءسۇرۋ جاعدايلارى, جۇمىسقا ورنالاسۋ جاعدايلارى بويىنشا بايلانىس ساقتالادى جانە مۇمكىندىگىنشە كومەك كورسەتىلەدى.
ورتالىقتىڭ باستى قىزمەتتەرىنىڭ ءبىرى – الەۋمەتتىك-مەديتسينالىق قىزمەتتەر. ورتالىققا كەلىپ تۇسكەن قىزمەت الۋشىلارعا العاشقى مەديتسينالىق تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى, قاجەت بولعان جاعدايدا دارىگەرگە دەيىنگى مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلەدى جانە استانا قالاسى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ جولداماسى نەگىزىندە جابىرلەنۋشى سوت-مەديتسينالىق ساراپتاماسىن جۇرگىزۋگە جىبەرىلەدى.
2023 جىلى مەديتسينالىق پەرسونالمەن 555 الەۋمەتتىك-
مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتىلدى, ونىڭ ىشىندە 382 – دارىگەرگە دەيىنگى كومەك, 9 – جۇكتى ايەلدەردى ەسەپكە الۋ, 4 – مۇگەدەكتىك, 13 – ستاتسيونارلىق ەمدەۋ, 98 – دارىگەرلىك تەكسەرۋ, 64 جەدەل جاردەم شاقىرۋدان ءوتتى.
ورتالىقتا ەكى پسيحولوگ مامان جۇمىس ىستەيدى. قىزمەت الۋشىلاردى ورتالىققا قابىلداۋ كەزىندە پسيحولوگتارمەن اڭگىمەلەسۋ, قارىم-قاتىناس, تىڭداۋ تۇرىندە شۇعىل پسيحولوگيالىق كومەك كورسەتىلەدى. جۇمىس بارىسىندا قىزمەت الۋشىلارعا جەكە دياگنوستيكالىق تەكسەرۋ مەن ءوزىن-ءوزى باعالاۋىن ارتتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى.
بالالار پسيحولوگياسىنا – ەرەكشە نازار
وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتىڭ ناتيجەسىندە بالا ءومىرىنىڭ بارلىق سالالارىنىڭ قالىپتى جۇمىسى بۇزىلىپ, مىنەز-قۇلقىندا تۇزەتىلۋى قيىن, تەرەڭ جەكە وزگەرىستەر ورىن الادى.
وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتى كورگەن بالالاردا ەشقانداي سەبەپسىز اشۋ, اگرەسسيا قالىپتاسادى, كوپتەگەن جاعدايلاردا بالالار ءپاسسيۆتى كەلەدى, قۇرداستارىمەن قارىم-قاتىناستارى بۇزىلادى. كەيبىر جاسوسپىرىمدەردە سۋيتسيد ارەكەتتەرىنىڭ بايقالۋى دا مۇمكىن. بۇنداي وتباسىلاردا بالالار اگرەسسورعا نەمەسە قۇربانعا اينالادى.
كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ پسيحولوگيالىق دەنساۋلىعىن ساقتاۋ ماقساتىندا ورتالىقتىڭ پسيحولوگتارى بالالارمەن 505 رەت پسيحولوگيالىق ترەنينگتەر, تاربيەشىلەرمەن بىرلەسىپ ءىس-شارا وتكىزدى.
پسيحولوگ مامانداردىڭ جۇرگىزگەن جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە قىزمەت الۋشىلاردىڭ وزدەرىنە دەگەن سەنىمدىلىگى ارتىپ, ەموتسيالارىن باقىلاي الۋى, اگرەسسيانىڭ تومەندەۋى بايقالىپ, ءوز بەتىنشە شەشىم قابىلداۋعا, تاڭداۋ جاساۋعا, ءوزىن باعالاۋعا جانە قۇرمەتتەۋگە ۇيرەنەدى.
2023 جىلى مامانداردىڭ جۇمىس جوسپارىنا سايكەس 826 پسيحولوگيالىق قىزمەت كورسەتىلدى, ونىڭ ىشىندە انالارعا 294 كونسۋلتاتسيا مەن 27 توپتىق ترەنينگ جۇرگىزىلدى. ورتالىق تاربيەشىلەرىنىڭ جۇمىسى كامەلەتكە تولماعان بالالاردىڭ پەداگوگيكالىق كونسۋلتاتسيادان وتۋىنە جاردەمدەسۋگە, قۇندىلىق باعدارلارىن, كوزقاراستارىن جانە مىنەز-قۇلىق داعدىلارىن وزگەرتۋ بويىنشا ساباقتار وتكىزۋگە باعىتتالعان. ورتالىقتا 2 تاربيەشى مەن 2 تاربيەشىنىڭ كومەكشىسى مەكتەپكە دەيىنگى بالالالارمەن جۇمىس جۇرگىزەدى.
ەڭبەك تەراپياسى دا ماڭىزدى
قىزمەت الۋشىلار اراسىندا ەڭبەك تەراپياسى جولعا قويىلعان. ورتالىق ماماندارى قىزمەت الۋشىلاردىڭ قولدا بار ەڭبەك داعدىلارىن تەكسەرۋ جانە كاسىپتىك باعدارلاۋعا جاردەمدەسۋ, قىزمەت الۋشىلاردى قولجەتىمدى كاسىپتەر مەن پراكتيكالىق داعدىلارعا, ونىڭ ىشىندە ەمدەۋ-ەڭبەك قىزمەتى, قاۋىپسىزدىك شارالارىن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ, قوعامدىق پايدالى جۇمىستار ارقىلى وقىتۋ جونىندەگى ءىس-شارالاردى وتكىزەدى.
10 جاستان اسقان بالالارمەن 68 ءىس-شارا (قولونەر, مونشاق توقۋ, يىرىلگەن جىپتەن گۇلدەر, وريگامي, مايلىقتان گۇلدەر, 8 ناۋرىزعا ارنالعان اشىق حاتتار, سۋرەتتەردى جاعۋ, شۇلىق قۋىرشاقتارىن تىگۋ, پاپە-ماشە,
تۇزدى قامىرمەن جۇمىس, مونشاق, سۋرەت سالۋ, جىپپەن جۇمىس, «ەرتەگىلەر» تاقىرىبىنداعى پلاستيليننەن مودەلدەۋ). وتكەن جىلى ايەلدەرمەن 123 ءىس-شارا وتكىزىلدى (توقۋدى ۇيرەتۋ, مونشاقتاردان «اعاش» توقۋ, تاپىشكە تىگۋ, تاپىشكە توقۋ, بالالار شۇلىقتارىن توقۋ, بالاعا سنۋد (شارف) توقۋ, بالالار شالبارىن تىگۋ, مونشاقتاردان بىلەزىك توقۋ, پاتچۆورك تەحنيكاسىندا تىگۋدى ۇيرەتۋ).
الەۋمەتتىك جۇمىس جونىندەگى ماماندارمەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق قىزمەتتەر كورسەتۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلىپ, ءتيىستى جەڭىلدىكتەر, جاردەماقىلار, وتەماقىلار الۋعا جاردەم كورسەتىلدى.
2023 جىلى ورتالىققا كەلىپ تۇسكەن ەكى ايەلگە دەنساۋلىعىنا بايلانىستى مۇگەدەكتىك راسىمدەلدى. 11 قىزمەت الۋشى اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك (ااك) الۋعا ءوتىنىم بەردى. ون قىزمەت الۋشى تۇرعىن ءۇي الۋ كەزەگىنە قويىلدى. 11 قىزمەت الۋشىعا سوتتان تىس بانكروتتىق راسىمدەۋ جۇرگىزىلدى. تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىنە قاتىستى بىرنەشە قىزمەتتەر كورسەتىلدى. 30 ايەل الۋشى جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى.
ورتالىقتىڭ «Baby eye clinic» كلينيكاسىمەن جانە قازاق كوز اۋرۋلارى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىمەن ۋاعدالاستىعى بويىنشا قىزمەت الۋشىلارعا جەتەكشى وفتالمولوگتار مەن نەۆروپوتولوگتاردىڭ تەگىن تەكسەرۋ جانە كەڭەس بەرۋ قىزمەتتەرى ۇسىنىلدى. قىزمەت الۋشىلارعا اقىسىز نەگىزدە «تالماس مەديكۋس» كلينيكاسىندا دارىگەر-گينەكولوگ پەن دارىگەر-پروكتولوگتىڭ كونسۋلتاتسياسى مەن تەكسەرۋى جۇرگىزىلدى. دەمەۋشىلەر جىل سايىن «مەكتەپكە جول» اكتسياسى اياسىندا قىزمەت الۋشىلار ءۇشىن مەكتەپ فورماسى مەن كەڭسە كەرەك-جاراقتارى بار وقۋشى سومكەسىن ساتىپ الۋعا كومەك كورسەتەدى.
الەۋمەتتىك- قۇقىقتىق قولداۋ
ءتۇرلى مادەني ءىس-شارالارمەن قاتار, مۇندا كەلۋشىلەر الەۋمەتتىك-قۇقىقتىق قىزمەتتەرگە دە مۇقتاج. سول سەبەپتى ورتالىقتىڭ زاڭگەرلەرى ارناۋلى الەۋمەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ ستاندارتىنا جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىنا سايكەس الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ جانە كومەك الۋ قۇقىقتارىنا بايلانىستى تۇسىندىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزەدى. جابىرلەنۋشىنىڭ جانە ونىڭ بالالارىنىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا پوليتسيا ينسپەكتورلارى, كامەلەتكە تولماعان ىستەر جونىندەگى ينسپەكتورلار مەن ايەلدەردى زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋ جونىندەگى ينسپەكتورلار جابىرلەنۋشىنىڭ پىكىرىن ەسكەرە وتىرىپ, قورعاۋ نۇسقاماسىن شىعارادى. ول تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق جاساعان نە ونى جاساۋ قاۋپى تونگەن ادامعا قولحاتپەن ورىنداۋ ءۇشىن تاپسىرىلادى.
قورعانىس نۇسقاماسىمەن جابىرلەنۋشىنىڭ ەركىنە قايشى, تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق جاساۋعا, ىزدەۋگە, قۋدالاۋعا, ورتالىققا كەلۋگە, اۋىزشا تەلەفون ارقىلى سويلەسۋگە جانە ونىمەن باسقا تاسىلدەرمەن بايلانىسۋعا تىيىم سالىنادى. وزىنە قاتىستى قورعاۋ نۇسقاماسى شىعارىلعان ادامدى ىشكى ىستەر ورگاندارى ەسەپكە قويادى جانە وعان قاتىستى پروفيلاكتيكالىق باقىلاۋ جۇزەگە اسىرىلادى. قىزمەت الۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ماقساتىندا باقىلاۋ كامەرالارى ورناتىلىپ, جوسپار بويىنشا ورتكە قارسى ءىس-شارالار جۇرگىزىلۋدە. سونىمەن قاتار, ورتالىق قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىمەن تىعىز جۇمىس ىستەيدى.
سارىارقا, ەسىل, الماتى, بايقوڭىر, نۇرا اۋداندارىنىڭ ايەلدەردى زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋ بولىمشەسىمەن بىرلەسىپ, تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ الدىن الۋ بويىنشا دوڭگەلەك ۇستەل ۇيىمداستىرىلدى.
داعدارىس ورتالىعىندا ايىنا ەكى رەت ازاماتتاردى قابىلداۋ جۇرگىزىلەدى, ونىڭ بارىسىندا تۋىنداعان قيىن ومىرلىك جاعدايدى شەشۋ جولدارى تالقىلانادى. ورتالىقتا ايەلدەردىڭ «Amanat» پارتياسى وكىلدەرىمەن كەزدەسۋى ۇيىمداستىرىلدى.
«جانۇيا» وتباسى ينستيتۋتىنىڭ قولداۋىمەن ورتالىقپەن ىنتىماقتاستىقتىڭ ارقاسىندا استانا قالاسى اكىمدىگى جانىنداعى ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى كوميسسيامەن بىرلەسىپ, جىل بويى «جانۇيا» ورتالىعىنىڭ اۋماعىندا ازاماتتاردى قابىلداۋ جۇرگىزىلەدى.
سونىمەن قاتار, استانا قالاسى اكىمدىگى جانىنداعى ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى كوميسسيا ءماجىلىس دەپۋتاتتارىمەن بىرلەسىپ, ورتالىققا كەلىپ, سونىڭ بارىسىندا ورتالىقتىڭ جۇمىسىنا وڭ باعا بەردى. 2023 جىلى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا ارنالعان ارنايى جولاقتار, منەموتاسپالار, شۇعىل شاقىرۋ تۇيمەسى ورناتىلدى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا ارنالعان ماماندار كابينەتتەرى مەن بولمەلەردىڭ ەسىكتەرى, سانيتارلىق بولمەلەر, پاندۋستار تالاپتارعا ساي ورناتىلىپ, مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامداردىڭ ءجۇرىپ-تۇرۋىنا بارلىق جاعدايلار جاسالعان. بيىل اقپان ايىنان باستاپ قىزمەت الۋشىلار ءۇشىن تاماقپەن قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتى اۋتسورسينگكە اۋىستىرىلدى. سونىمەن قاتار قىزمەت الۋشىلار سانىن 70 ادامعا دەيىن ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. ورتالىق قىزمەتكەرلەرىنە كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ تيىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان.
