ومىردەن وتسە دە, كوڭىلدەن وشپەيتىن ادامدار بولادى. سونىڭ ءبىرى بىرەگەيى – رىستى تۇرعىمبايقىزى اتىعاەۆا. ول جۇرگەن ورتاسىنىڭ ۇيىتقىسى, جاقسىلىقتىڭ, مەيىرىمدىلىكتىڭ نۇرىن شاشىپ جۇرەتىن كىسىلىك كەلبەتى ەرەكشە جان ەدى.
قاي سالادا جۇرسە دە كوش باستاۋشى, ۇيىمداستىرۋشى, ۇيلەستىرۋشى بولا ءبىلدى. ول جاراتىلىسىنان العىر, سەزىمتال پىسىق بولدى. وزىنە تاپسىرىلعان ىسكە جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراپ تياناقتى اتقاراتىن. بۇل قابىلەتى ىشكى ىستەر ورگاندارىندا جۇمىس ىستەگەن كەزدەرىندە جارقىراي كورىنىپ ارىپتەستەرىنىڭ نازارىن اۋداردى. قاراپايىم قۇجات تىركەۋشى بولىپ جۇرگەن جاس قىز شامالى ۋاقىتتا كونكۋرستان ءوتىپ, تسەلينوگراد قالاسىنىڭ پاسپورت ستولىنىڭ باستىعىنا دەيىن كوتەرىلدى. قازاق, ورىس تىلدەرىن جەتىك بىلەتىن ۋستاۆتى جان-جاقتى مەڭگەرگەن, ىسكە العىر تياناقتىلىعىنىڭ ارقاسىندا قيىندىعى مەن جاۋاپكەرشىلىگى كوپ سالانى تەز مەڭگەرىپ اكەتتى. جاستىق جىگەرى جالىنداپ تۇرعان رىستىنىڭ قابىلەت-قارىمىن بايقاعان باسشىلىق ونى اسا قيىن جۇمىس جاستار مەن كامەلەتكە تولماعان جاسوسپىرىمدەر تاربيەسىن جەتىلدىرۋ, ونىڭ ىشىندە ىشىمدىكپەن كۇرەس, قوعامدىق ءتارتىپ بۇزۋشىلاردى تاربيەلەيتىن بولىمگە باستىق ەتىپ تاعايىندايدى. بۇل جۇمىستىڭ دا تەتىگىن تاۋىپ اتا-انالار كوميتەتىمەن قوعامدىق ۇيىمدارمەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ, جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزە ءبىلدى.
ىسكەرلىك پەن تىنىمسىز ەڭبەگى لايىقتى باعالاندى. ول «سسرو ىشكى ىستەر سالاسىنىڭ, قازاقستان رەسپۋبليكاسى ىشكى ىستەر سالاسىنىڭ ۇزدىگى». «قازاقستان پوليتسياسىنا 25 جىل», «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 25, 30 جىلدىق مەدالدارىمەن ماراپاتتالدى. «قرىىم ءمىنسىز قىزمەتى ءۇشىن 1, 2, 3 دارەجەسىنە جەتتى. «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن», ارداگەرلەر ۇيىمىنىڭ «قۇرمەت بەلگىسى» توسبەلگىسىمەن, «استاناعا 10 جىل» مەدالدارىن يەلەندى. رىستى تۇرعىمبايقىزى «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى.
36 جىل عۇمىرىن ىشكى ىستەر قىزمەتىنە ارناعان رىستى تۇرعىمبايقىزى تالاي قيىندىقتارمەن بەتپە-بەت كەلىپ شىڭدالدى. ەر-ازاماتتار كوتەرەتىن جۇكتى لايىقتى الىپ ءجۇردى. ابىروي-بەدەلى جوعارى بولدى. زاتى ايەل بولسا دا جاسىعان جەرى, سوزدەن تايعان كەزى جوق. قاشان دا كىم بولسا دا اشىق سويلەسىپ, كەم-كەتىكتى بەتىنە تۋرا ايتاتىن. ازاماتتار ىعىپ ءجۇردى. قورىققاننان ەمەس, رەكەڭنىڭ ءبىلىمدى, بىلىكتىلىگىن, شىنشىلدىعىن مويىنداپ قۇرمەت كورسەتتى. ۇنەمى ر.تۇرعىمبايقىزىن الدارىنا ۇستاپ وزدەرىنە كوشباسشى سانادى. قىزمەتتەس بولىپ, سوڭىنان ەرگەن جاستار رەكەڭدى ۇستاز تاربيەشى رەتىندە ونەگە تۇتتى. ۇرپاقتار ساباقتاستىعىن جالعاستىرعان اياۋلى اناسىنداي قادىرلەدى.
رىستى تۇرعىمبايقىزى قۇرمەتتى ەڭبەك دەمالىسىنا شىققاننان كەيىن دە تىنىمسىز ەڭبەك ەتتى. استانا قالالىق ارداگەرلەر كەڭەسى قۇرىلعاننان باستاپ الماتى, كەيىننەن ەسىل اۋدانى ارداگەرلەر ۇيىمىن ۇزدىكسىز 15 جىل باسقاردى.
ارداگەرلەردى اعاسىنداي ارداقتاپ, باۋىرىنداي باۋىرىنا باستى. ولاردىڭ زامان تالابىنا ساي ءومىر ءسۇرىپ, زەينەت جاسىندا ەلەۋسىز, ەسكەرۋسىز قالماي, قوعام اعىمىنا ىلەسۋىنە بار كۇش-جىگەرىن جۇمسادى. رەسپۋبليكالىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ پلەنۋم مۇشەسى رەتىندە ءتيىستى ماسەلەلەر كوتەرىپ «بەلسەندى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ» ورتالىقتارىنىڭ اشىلۋىنا دا بەلسەنە اتسالىستى. ءاربىر ارداگەردىڭ اسىرەسە مايدانگەرلەر مەن تىل ەڭبەككەرلەرىنىڭ جاعدايىن نازاردان تىس قالدىرماي ۇنەمى بايلانىستا بولدى. ءاربىر مەرەكە, تۋعان كۇندەرىندە ۇمىتپاي, قولدان كەلگەنشە سىي-سياپات جاساپ جۇرەتىن.
سوڭعى كەزدە دەنساۋلىعى سىر بەرىپ سىرقاتتانىپ جۇرسە دە, اۋرۋحانادا جاتسادا كومەكشى قىزدارىنا اقىل-كەڭەس بەرىپ, جوسپارلار قۇرىپ تىنىم تاپپاعانىن كوزىمىز كوردى.
قايران قادىرى بولەك رەكەم – رىستى تۇرعىمبايقىزى ءسىزدىڭ ورنىڭىز ويسىراپ تۇر. ول تولار-اۋ, بىراق سىزدەي رۋحى بيىك اقىل پاراساتى مول, جۇرەگى مەيىربان, ادامگەرشىلىگى جوعارى, كىسىلىك كەلبەتى كەلىستى, ادامزاتتىڭ ءبارىن سۇيگەن جانى جايساڭ, كوڭىلى دارحان اياۋلى جاندى ەشكىم الماستىرا المايتىنى انىق. «جاقسى ادام ولسە دۇنيە كەمىپ قالادى» دەگەندەي, ءسىز كەتكەلى دۇنيە تارىلىپ قالعانداي كورىنەدى بىزگە. ول – قيماستىق. ول – سىيلاستىق. ول – جاقسىنىڭ قادىرىن ءبىلۋ شىعار.
ءيا, ءسىزدىڭ قادىرىڭىزدى اقساقالدار, ەر-ازاماتتار قاتار جۇرگەن قىزمەتتەستەر ءبىلدى. ءسىز كوز جۇمعان كۇننەن باستاپ ءسىزدى اقتىق ساپارعا شىعارىپ سالۋ راسىمدەرىنىڭ ءبارىن وزدەرى اتقارىپ تىك تۇرىپ قىزمەت كورسەتتى. 60 جىلداي جولداس بولعان قۇداي قوسقان قوساعىڭىز, قايعىدان قان جۇتىپ, جاس بالاداي ەڭىرەپ جىلاعان شاكەن اعامىزعا سالماق سالماي سۇيەۋ بولا بىلگەن سانسىزباي سەيتجانۇلى باستاعان ەل اعالارىنا اللا رازى بولسىن!
ءسىزدى ۇمىتپايمىز! ءسىزدى ساعىناتىن كۇندەرىمىز ءالى الدا. ءسىزدىڭ جارقىن بەينەڭىز ءبىزدىڭ جۇرەگىمىزدە. رۋحىڭىز شات, يمانىڭىز جولداس بولسىن, اياۋلى اسىل اپكەمىز!
ارتى وكىنىش, بۇل
جالعاننىڭ الدى ءۇمىت,
كۇن باتادى, تاڭ اتادى
جاڭعىرىپ.
كۇندى اينالىپ ءبىز
جۇرگەندە, ءسىزدى رەكە,
اللا نۇرى ايمالاسىن
ماڭگىلىك!
استانا قالاسىنىڭ ارداگەرلەر كەڭەسى
