مادەنيەت

جارقىن فەستيۆال جارقىلى

ەلوردا تاعى دا تاماشا ونەر جۇلدىزدارىنىڭ باسىن قوستى. «استانا وپەرادا» «وپەراليا» حالىقارالىق فەستيۆالىنىڭ اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. فەستيۆالدىڭ بيىك دەڭگەيىن, ايرىقشا تالعامى مەن اۋقىمىن كورسەتكەن كەش «گالا-وپەرا» دەپ اتالدى. كەشتە وپەرا ونەرىنىڭ حاس شەبەرلەرىمەن قاتار, وسىناۋ جارقىن جانرمەن ەندى عانا تانىسا باستاعان جاستار دا ونەر مايتالماندارىمەن ءبىر ساحنادا ونەر كورسەتتى.

كەشتىڭ شىمىلدىعى عاجايىپ كومپوزيتور مۇقان تولەباەۆتىڭ «ءبىرجان-سارا» وپەراسىنداعى ايتىسپەن اشىلدى. ساحناعا جىرقىراپ شىققان بيبىگۇل جانۇزاق پەن مەيىر باينەش كەشتىڭ شىرايىن كەلتىردى. ولار وزدەرىنىڭ اسەرلى, ءارى شەبەر ورىنداۋىمەن, كورىكتى ۇلتتىق ناقىشتاعى كوستيۋمدەرىمەن كوپشىلىكتى ەرەكشە باۋراپ الدى. قايىقتا وتىرىپ اباي وپەراسىنان ۇزىندىلەر شىرقاعان وپەرا جۇلدىزدارى ەرتەگىدەي عاجايىپ كورىنىسىمەن, اۋەزدى انىمەن كورەرمەننىڭ دۋ قول شاپالاقتاۋىمەن ايرىقشا ىقىلاسقا يە بولدى. سوسىن ەۋروپانىڭ تانىمال وپەرالىق شىعارمالارى وينالدى. وعان ديريجەر دجۋزەپپە اكۋاۆيۆا جەتەكشىلىك ەتتى. كونتسەرت بارىسىندا يتاليان تىلىندە وپەرادان ۇزىندىلەر ورىندالسا, عازيزا جۇبانوۆانىڭ “ەڭلىك-كەبەك” وپەراسىنان ەڭلىك ارياسىن جۇپار عابدۋللينا تاماشا ورىنداپ شىقتى.

«وپەراليا» فەستيۆالى تانىمال يتاليالىق ارتىستەردىڭ ونەر كورسەتۋىمەن, ۆوكالدىق جوعارى دەڭگەيىن پاش ەتۋىمەن ەستە قالدى. ولاردىڭ قاتارىندا سوپرانو دەزيرە رانكاتورە, باريتون البەرتو گازالە مەن  تەنور دجۋليو پەلليگرا بار ەدى. سيمفونيالىق وركەسترگە باعدارلاما اۆتورى – دجۋزەپپە اكۋاۆيۆا مەن ماەسترو ابزال مۇحيتدين ديريجەرلىك ەتتى, مۋزىكا الەمىنىڭ بيىك دەڭگەيىن كورسەتكەن وركەستر الەم تاڭداي قاققان تۋىندىلاردى ناقىشىنا كەلتىرە وتىرىپ جەتكىزدى.

استانالىق ءتىس قاققان كانىگى كورەرمەندى يتاليالىق ونەر جۇلدىزدارى – دەزيرە رانكاتورە, البەرتو گازالە مەن دجۋليو پەلليگرا «استانا وپەرا» سوليستەرىمەن بىرلەسىپ, وپەرا ونەرى جاۋھارلارىنان اريالاردى ۇسىندى. ولاردىڭ دجۋزەپپە ۆەرديدىڭ «ريگولەتتو» جانە «تراۆياتا», سونداي-اق دجاكومو ءپۋچچينيدىڭ «توسكا» جانە «بوگەما» وپەرالارىنان ۇزىندىلەردى ورىنداۋى كورەرمەندەردىڭ زور قوشەمەتىن تۋعىزدى. اسىرەسە, البەرتو گازالە رۋدجەرو لەونكاۆاللونىڭ «پاياتستار» وپەراسىنان پرولوگپەن ساحناعا شىعىپ, ءوزىنىڭ ەشكىمگە ۇقسامايتىن ەرەكشە دارىنى مەن درامالىق ويىننىڭ تەرەڭدىگىن پاش ەتتى.

استانا وپەرا ساحناسىندا حوردىڭ قاتىسۋىمەن ورىندالعان “قىپشاق ءبيى” – ەشبىر كوشىرمەسىز, كەرەمەت كورىنىس, ونەردىڭ تاڭعاجايىپ كورىنىسى دەر ەدىك.  حور داۋىسىنىڭ ءديناميزمى, اشىقتىعى, تەرەڭدىگى, پارتيتۋرالاردىڭ ەرەكشەلىگىن ءدال ەسكەرى تالعامپاز كورەرمەننىڭ ۇلەسىندە ەدى. دالانىڭ داۋىسىن سالىپ, حالقىمىزدىڭ ءۇنىن, ارمانىن جەتكىزگەن عاجايىپ ورىنداۋ بولدى. تاڭدانىسىمىزدى جاسىرا المادىق, وتاندىق وپەرا انشىلەرى الەمنىڭ كەز كەلگەن مۋزىكا مايتالماندارىمەن يىق تىرەسە ونەر كورسەتە الاتىندىعىنا ايقىن كوز جەتكىزىپ, قۋانىشتان قول سوقتىق.

«گالا-وپەرادا» قوس ماەسترو – ابزال مۇحيتدين مەن دجۋزەپپە اكۋاۆيۆانىڭ جەتەكشىلىگىمەن «استانا وپەرا» وركەسترى مەن حورى تاڭعالدىرارلىق مۋزىكالىق مانەرىمەن سوليستەرگە قولداۋ كورسەتتى, ساحنادا ورىندالعان ءاربىر نومىرگە تەرەڭدىك ۇستەي ءتۇستى.

– «استانا وپەرا» تەاترىنداعى فەستيۆالدە ونەر كورسەتكەنىمە وتە قۋانىشتىمىن جانە مەنى شاقىرعانى ءۇشىن «استانا وپەراعا» راقمەتىمدى ايتقىم كەلەدى. قازاقستانعا العاش كەلگەنىمە باقىتتىمىن, وسىنداعى ماڭىزدى دەبيۋتتىك ونەر كورسەتۋگە قۋانىپ وتىرمىن. قازاقستاندىق كورەرمەندەردىڭ يتاليالىق بيىك وپەراعا دەگەن ماحابباتى مەن زور ىقىلاسىنا ريزامىن. بولاشاقتا دا ارىپتەستەرىممەن وپەرا ساحناسىندا نەمەسە ارنايى كونتسەرتتىك باعدارلامامەن ونەر كورسەتىپ, قازاق مۋزىكاسىن,  مادەنيەتىن وزىمە باسقا قىرىنان اشقىم كەلەدى, سول ءۇشىن دە قازاقستانعا تاعى دا كەلگىم كەلەدى. فەستيۆال مەن كەشتەر ارتىستەر مەن كورەرمەندەرگە ەكى ەلدىڭ كلاسسيكالىق شىعارمالارىنىڭ مەلودراما جانرىنان عاجاپ مۋزىكاسى ارقىلى ەستەن كەتپەس جاعىمدى ەموتسيا سىيلادى دەگەن ۇمىتتەمىن, – دەدى تەنور دجۋليو پەلليگرا ساحنا سىرتىنداعى سۇحباتىندا.

بيىل قازاقستان مەن يتاليا اراسىندا ءوزارا تۇسىنىستىك پەن ارىپتەستىك جونىندە مەموراندۋمعا قول قويىلدى. «وپەراليا» ەكى ەل اراسىندا ارتىستەردى ءوزارا الماستىرۋ تۋرالى جوسپارلاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماقساتتى ءبىر بولشەگىنە اينالدى. > رايحان راحمەتوۆا: بۇل مەموراندۋم قازاق مادەنيەتىنە الەمدىك مادەني كەڭىستىكتە ويىپ تۇرىپ ورىن الۋعا  مۇمكىندىك بەرەرى ءسوزسىز.
فەستيۆال بارىسىندا قازاقستاندىق وپەرا ونەرىنىڭ شوقتىعى بيىك شىعارمالارى ورىندالادى. ولار – عازيزا جۇبانوۆانىڭ «ەڭلىك – كەبەگى», ەۆگەني برۋسيلوۆسكيدىڭ «قىز جىبەگى», ەركەعالي راحماديەۆتىڭ «الپامىسى» مەن «قامار سۇلۋ» وپەرالارى تالعامى بيىك كورەرمەندەرگە ۇسىنىلادى.

«وپەراليا-2024» الەمنىڭ 9 ەلىنەن كەلگەن وپەرا جۇلدىزدارىنىڭ باسىن قوسادى. «استانا وپەرا»  ساحناسىندا گرۋزيا, يسپانيا, يتاليا, قازاقستان, قىتاي, رەسەي, تاجىكستان, ۋكراينا مەن چەحيادان تانىمال ارتىستەر قاتىساتىن جيىرمادان استام قىزىقتى كونتسەرتتىك باعدارلامالار كورسەتىلەدى. ءتۇرلى ەلدەر مەن داۋىرلەردىڭ مادەنيەتىن بىرىكتىرەتىن مادەني مارافون 31 مامىردان 13 شىلدەگە دەيىن جالعاسىپ, كورەرمەندەرگە وپەرالىق قويىلىمدار, بالەتتەر مەن كونتسەرتتىك ونەر كورسەتۋلەردى قامتيتىن مازمۇندى باعدارلاما ۇسىنباق.
– 20 جىلدىق تاريحى بار وسىناۋ كەرەمەت «وپەراليا» فەستيۆالىن تەاترىمىزدىڭ ساحناسىندا وسىمەن ەكىنشى رەت وتكىزگەلى وتىرعانىمىزدى ماقتان ەتەمىز. ايتۋلى فەستيۆالدىڭ بىزدە ءوتۋى تەاتر ونەرىنىڭ بەدەلىن اسقاقتاتىپ, ەلوردانىڭ مادەني ءومىرىن بايىتا تۇسپەك, – دەپ اتاپ ءوتتى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى «استانا وپەرا» ديرەكتورى عالىم احمەدياروۆ.

فەستيۆالدىڭ اشىلۋ راسىمىندە تەاتر فويەسىندە تەاترلاندىرىلعان شوۋ وتكىزىلىپ,  وپەرالىق نومىرلەر ورىندالدى,  «وپەراليا» باعدارلاماسىنا ەنگەن سپەكتاكلدەردىڭ كوستيۋمدەرى مەن رەكۆيزيتتەرى تانىستىرىلدى. فەستيۆال اياسىندا وپەرا مەن بالەت ونەرىنىڭ وزىق ۇلگىلەرى كورسەتىلدى.

تاعىدا

گۇلشات ساپارقىزى

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى, اقپارات سالاسىنىڭ ۇزدىگى

ۇقساس جاڭالىقتار

Back to top button