تۇراقتى دامۋ تۇجىرىمداماسى – جاھاندىق قاۋىپسىزدىك جۇيەسىنىڭ اجىراماس بولىگى. ول تۇراقتى دامۋ مەن ۇلتتىق ەكونوميكالىق تۇراقتىلىق اراسىنداعى بايلانىستى قامتيدى.
تۇراقتى دامۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى – ۇزاقمەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا ەكونوميكالىق ءوسۋدى, الەۋمەتتىك تۇراقتىلىقتى, ەكولوگيالىق تەپە-تەڭدىكتى قامتاماسىز ەتۋ. بۇل ۇيلەسىمگە سوڭعى كەزدەرى قازاقستان مەن الەمنىڭ نازارىن اۋدارىپ كەلە جاتقان «جاسىل ەكونوميكا» تۇجىرىمداماسى ارقىلى قول جەتتى.
جالپى «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋ ەلەۋلى وزگەرىستەردى قاجەت ەتەدى. ول بويىنشا بيۋدجەتتىك, سالىقتىق, ەكولوگيالىق, عىلىمي-تەحنيكالىق ساياساتتا قۇرىلىمدىق رەفورمالاردى جۇرگىزۋ, تەڭگەرىمدى, رەسۋرستاردى ۇنەمدەيتىن ەكولوگيالىق مەنەدجمەنت ساياساتىن ازىرلەۋ جانە قابىلداۋ قاجەت. ماسەلەن, «جاسىل» اكتسيالار مەن وبليگاتسيالار, سونداي-اق ەكو-تەحنولوگيالارمەن بايلانىستى زياتكەرلىك مەنشىكپەن ساۋدا جاساۋ نارىعىن ايتۋعا بولادى. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسى قازاقستانداعى «جاسىل» جۇمىس ورىندارىندا جۇمىس ىستەيتىن ادامداردىڭ ۇلەسى تۋرالى دەرەكتەر بەرىپ وتىرادى. مىسالى, استانا قالاسى بويىنشا تەك «جاسىل» جۇمىس ورىندارىنا تارتىلعانداردىڭ سانى – 5 مىڭعا جۋىق. «جاسىل» جۇمىس ورىندارى ەكولوگيالىق تازا تەحنولوگيالارمەن, وندىرىسپەن, قىزمەت كورسەتۋمەن, تابيعي رەسۋرستاردى باسقارۋمەن جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋمەن بايلانىستى جۇمىس ورىندارى رەتىندە انىقتالادى. جالپى, «جاسىل ەكونوميكانى» ودان ءارى دامىتۋ ءجىو-ءنى ۇلعايتۋعا جانە ءىرى قالالاردان باسقا 500 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل جاڭا وندىرىستەردى قالىپتاستىرۋعا, سونداي-اق ازاماتتاردىڭ جوعارى ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋگە كومەكتەسەدى.
جاڭا قازاقستاننىڭ تۇراقتى دامۋى مەن وركەندەۋىنە قول جەتكىزۋگە باعىتتالعان ماڭىزدى باستامانىڭ ءبىرى – «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2021 جىلدان 2030 جىلعا دەيىنگى «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋ تۇجىرىمداماسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارى». بۇل جوسپار – ەلدىڭ ەكونوميكالىق مودەلىنىڭ ەكولوگيالىق تۇراقتىلىق پەن رەسۋرستاردىڭ تيىمدىلىگىنە كوشۋ جولىن كورسەتەتىن جان-جاقتى قۇجات. مۇنىڭ اياسىندا قازاقستان «جاسىل ەكونوميكا» باعىتىندا ايتارلىقتاي دامۋعا قول جەتكىزە الادى. اتاپ ايتقاندا, 2050 جىلعا قاراي «جاسىل ەكونوميكا» اياسىنداعى ترانسفورماتسيا ءجىو-ءنى ودان ءارى 3 پايىزعا ارتتىرىپ, 500 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنى اشىلۋى ىقتيمال, جاڭا وندىرىستەر مەن قىزمەتتەردىڭ قالىپتاسۋى, بارلىق جەردە حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋى, ەلدىڭ قورشاعان ورتاعا ەڭ از اسەر ەتەتىن جانە تابيعي رەسۋرستاردىڭ دەگراداتسياسى بار الەمدەگى ەڭ دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا كىرۋى مۇمكىن. جالپى «جاسىل ەكونوميكاعا» كوشۋ قازاقستاننىڭ تۇراقتى دامۋى مەن ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى ەكونوميكالىق ءوسۋ مەن وركەندەۋ ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشادى.
زەرە امانگەلدينوۆا, Astana IT University ستۋدەنتى
