باستى اقپاراتقوعام

جان جىلۋى – جۇرەكتە



ەلوردادا قالالىق جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «وتباسى – باقىت مەكەنى» تاقىرىبىندا سەمينار-ترەنينگ ءوتتى.

وتباسى قۇندىلىعىن ناسيحاتتاپ, جۇبايلار اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ, جاراسىمدى وتباسىن قۇرىپ, بەرەكەلى عۇمىر كەشۋگە شابىتتاندىرۋ, ومىرگە ساپالى, دەنى ساۋ ۇرپاق اكەلىپ, سانالى بالا تاربيەلەۋگە كەڭەس بەرۋ, وسى ارقىلى قوعامدا بەلەڭ العان اجىراسۋ سىندى كەلەڭسىز جاعدايعا توسقاۋىل قويۋ ماقساتىندا وتكىزىلگەن بۇل شاراعا ەلورداداعى جاس وتباسىلار قاتىسۋعا اسا قىزىعۋشىلىق تانىتتى.

– سەمينار-ترەنينگ جىل سا­يىنعى «وتباسى – باقىت مەكەنى» جوباسى اياسىندا وتكىزىلەدى. بيىل ەلوردالىق جاس وتباسىلاردان 100-دەن استام ءوتىنىم كەلىپ ءتۇستى. ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز – وتباسى قۇندىلىعىن قالىپتاستىرۋ. قاتىسۋشىلارمەن بىرگە بىلىكتى ماماندار مەن پسيحولوگتار جۇمىس ىستەيدى. كەزدەسۋلەردە وتباسى قاتىناسىن نىعايتۋ, اتا-انا اتانۋ جانە بالا تاربيەسى سياقتى تاقىرىپتار كوتەرىلەدى. بيىل قالا بويىنشا 4 سەمينار-ترەنينگ وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر, – دەدى استانا قالاسى جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى باسقارماسىنىڭ باسشىسى اجار سارعىبەنوۆا.

سونىمەن قاتار, باسقارما باسشىسى شارا اياسىندا جاس وتباسىلار «كوڭىلدى ستارت» سپورت ەستافەتاسىنا, ينتەراكتيۆتى ويىندار مەن ينتەللەكتۋالدى تۋرنيرگە, الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى فوتو جانە ۆيدەو بايقاۋىنا قاتىسا الاتىنىن, قاتىسۋشىلارعا باعالى سىيلىقتار بەرىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.

سەمينار-ترەنينگتە ەلىمىزگە تانىمال قوعام قايراتكەرلەرى, سونداي-اق, بىلىكتى پسيحولوگ ماماندارى ءدارىس وقيدى. 15 تامىز كۇنى «جانۇيا» وتباسى ينستيتۋتىن قولداۋ ورتالىعىنداعى شارادا «پاراسات» جانە «قۇرمەت» وردەندەرىنىڭ يەگەرى, قوعام قايراتكەرى ورازكۇل اسانعازىقىزى ءوز ومىرلىك تاجىريبەسىمەن ءبولىسىپ, جينالعان جاستارعا باقىتتى وتباسىن قۇرۋدىڭ قىر-سىرىمەن ءبولىستى.

«پەش جىلىتپاعان ءۇيدى ما­حاببات جىلىتادى» دەپ ءسوز باستاعان ول وتباسىنىڭ تىرەگى مەيىرىم مەن تۇسىنىك, سىيلاستىق پەن سۇيىسپەنشىلىك ەكەنىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.

«ءومىر كەركىلدەسىپ, ۇرىسىپ جۇرسەڭ دە, سىيلاسىپ, جارقىلداپ كۇلىپ جۇرسەڭ دە وتەدى. سوندىقتان ءوز قالاۋىڭىزبەن وتباسىن قۇرىپ, شاڭىراق كوتەرگەن ەكەنسىڭدەر, قۇداي قوسقان قوساقتارىڭمەن قوسا اعارۋعا بەرىك نيەت بايلاڭدار ءارى سول نيەتتى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن تىنباي تالپىنۋ كەرەك. قازىرگى دەرەك بويىنشا تاعدىر قوسقان 10 جۇپتىڭ تورتەۋى اجىراسادى ەكەن. بۇل – وتە قورقىنىشتى كورسەتكىش. جاستارىمىز وتباسىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى تولىق سەزىنىپ, وتباسىن قۇرۋداعى ۇلتتىق قۇندىلىققا تەرەڭ تامىر جىبەرمەيىنشە, بۇل كەلەڭسىزدىكتىڭ الدىن الۋ وتە قيىن» دەدى قوعام قايراتكەرى.

سونىمەن قاتار, ورازكۇل اسانعازىقىزى ۇلتتىق تانىم-­نانىمنىڭ تومەندەۋى, سالت-داستۇرگە قۇرمەت ەتپەي, شەتەلگە كەلسە-كەلمەس ەلىكتەۋدىڭ دە وتباسىنىڭ بەرەكەسىنە كەسىرىن تيگىزىپ وتىرعانىنا توقتالدى.

«قازىرگى جاستاردىڭ اراسىندا قازاق بولىپ تۋعانىنا نامىس­تاناتىن, قازاقى عادەتكە «قازاقبايسكي» دەپ مۇرنىن شۇيىرە قاراپ, «مەن بالامدى ورىسشا, اعىلشىنشا تاربيەلەيمىن» دەپ بالاسىن ورىس مەكتەبىنە سۇيرەيتىندەر از ەمەس. اللا ءبىزدى قازاق قىپ جاراتقان ەكەن, قازاقى قۇندىلىعىمىزبەن, قازاقى كودىمىزبەن ءومىر سۇرەيىك. سوندىقتان وتباسىنداعى تاربيەنىڭ باسى تۋعان ءتىلدىڭ تۇعىرىن بيىكتەتۋدەن, انا تىلىنە, اناسىنا دەگەن قۇرمەتتەن باستالۋى كەرەك. ءتىلى باسقا ۇلتتىڭ تىلىمەن شىعىپ, رۋحى ەكىگە بولىنگەن ۇلتتىڭ كەلەشەگى بۇلدىر ەكەنىن دە ۇمىتپاعان ءجون. سوندىقتان جاس انالار «مەن قازاقتىڭ قىزىمىن, قازاقتىڭ شاڭىراعىن بيىكتەتەمىن, قازاقتىڭ سانىن كوبەيتەمىن» دەگەن ۇلى ماقساتتى ەشقاشان ەسىنەن شىعارماۋى كەرەك» دەپ ءتۇيدى.

– «ەركەك – ءۇيدىڭ ەگەسى, ايەل – ءۇيدىڭ شەگەسى» دەيدى اتامىز قازاق. جاس انالار – ءاربىر شاڭىراقتىڭ ۋىعى. ۋىق مىقتى بولسا, شاڭىراق شايقالمايدى, وتباسىنىڭ بەرەكەسى ورتايمايدى. وتباسىندا ەر مەن ايەلدىڭ جاۋاپكەرشىلىگى تەڭ. ەر دە, ايەل دە ءوز جاۋاپكەرشىلىگىن تولىق سەزىنۋى كەرەك. ول ءۇشىن ءبىزدىڭ جاستاردا سەنىم, ءبىلىم, ۇلى ماقسات بولۋى كەرەك. سەنىم-ماقسات بولماعان جەردە ەشقانداي تابىسقا جەتۋگە بولمايدى. وسى تۇرعىدان العاندا, سەنىم مەن ماقسات, ورتاق نيەت ءاربىر ءۇيدىڭ ىرگەتاسى دەپ ايتۋعا بولادى. وتباسىندا جاس جۇبايلاردىڭ ءبىر-بىرىنە جىلى ءسوز ايتىپ, شابىتتاندىرىپ تۇرۋدىڭ دا ماڭىزى زور. كۇيەۋى اۋزىن اشسا بەتىنەن الىپ, ميىن جەپ, زىقىسىن كەتىرەتىن وتباسىندا بەرەكە بولمايدى. جات جۇرتقا جاراتىلعان قىز بالا قاشاندا ءوزى كەلىن بولىپ تۇسكەن اۋلەتتىڭ ءتۇتىنىن تىك ۇشىرۋعا, تۇقىمىن كوبەيتۋگە, ءوز اتا-اناسىنىڭ تۇرمىس تاسىلمەن ەمەس, سول كەلگەن وتباسىنىڭ ءجون-جوسىنىمەن ءومىر سۇرۋگە مىندەتتى. بابامىزدان قالىپتاسقان سالت سولاي. وعان قارسى شىعىپ, بىزدە بىلاي دەپ جارىڭمەن شارماياقتاسۋ وتباسىنىڭ بەرەكەسىن كەتىرۋدەن باسقا ەشتەڭەگە كومەكتەسپەيدى, – دەپ ورازكۇل اسانعازىقىزى ارتىنان ەرگەن ءسىڭلى-كەلىندەرىن قاشاندا قازاق قىزىنا ءتان ادەپتەن اسپاۋعا شاقىردى.

مازمۇندى شارانىڭ سوڭى قىز-كەلىنشەكتەردىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ ماماندارىمەن سۇراق-جاۋاپ ۇلگىسىندەگى ورتاق تالقىسىنا ۇلاستى.


تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button