جاڭا وقۋ جىلى جاقىنداپ قالدى. مىڭداعان ستۋدەنت استانا مەن الماتىعا قاراي اعىلادى. ولاردىڭ كەلۋىن تەك ۋنيۆەرسيتەتتەر عانا ەمەس, پاتەرىن جالعا بەرەتىن ءۇي يەلەرى دە اسىعا كۇتەرى داۋسىز. ويتكەنى بۇل كەزدە پاتەردىڭ دە باعاسى تەز شارىقتاپ شىعا كەلەدى. ال جاتاقحاناداعى ورىندار بارىنە بىردەي جەتپەيتىنى بەلگىلى. بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاندا جاتاقحانا تاپشىلىعى 70 مىڭ توسەك-ورىندى قۇرايدى, ونىڭ ىشىندە استانادا – 15 مىڭنان استام, الماتىدا – 33 مىڭنان استام. ستۋدەنتتەر, امال جوق, پاتەر جالداۋعا نەمەسە باسقا جولىن ىزدەۋگە ءماجبۇر بولادى. باسپانا ماسەلەسىن ستۋدەنتتەر قالاي شەشىپ, قالاي اقشاسىن ۇنەمدەي الادى – وسىنى زەردەلەپ كوردىك.
استانادا پاتەردى جالعا الۋ قانشا تۇرادى؟
«شاڭىراق» ريەلتورلىق فيرماسىنىڭ ديرەكتورى ۋلزانا حامزينا ءبىر اي بۇرىن استانادا 100-110 مىڭ تەڭگەگە ءبىر بولمەلى پاتەر تابۋعا بولاتىنىن ايتقان ەدى, بىراق قازىر ەلوردادا مۇنداي باعا جوق.
– بۇگىندە وڭ جاعالاۋداعى پاتەرلەر باعاسى 120 مىڭنان باستالادى. بۇل – اس ءۇي ستۋدياسى بار جانە شالعاي اۋداندارداعى شاعىن وتباسىلىق تيپتەگى پاتەرلەر. سول جاعالاۋدان جاستار 150 مىڭنان ءبىر بولمەنى جالعا الۋىنا بولادى. مەنىڭ ويىمشا, مۇنداي باعالار قاڭتارعا دەيىن جالعاسادى, سودان كەيىن تەك 10-15 مىڭ تەڭگەگە عانا تومەندەيدى, – دەيدى ۋلزانا حامزينا.
سايتتاعى حابارلاندىرۋلارعا كوز سالساق, كوپشىلىگى باعانى 160-تان 200 مىڭ تەڭگەگە دەيىنگى ارالىقتا كورسەتەدى. كوپتەگەن نۇسقا جەتەرلىك, سوندىقتان تالعاممەن تاڭداۋعا مۇمكىندىك بار.
– بۇرىن استانادا پاتەر يەلەرى بالالارى مەن ستۋدەنتتەرى بار جاس وتباسىلاردى قونىستاندىرعىسى كەلمەدى, بىراق قازىر ونداي جاعداي جوق, ويتكەنى سوڭعى جىلدارى كوپتەگەن جاڭا ءۇي سالىندى. مەنشىك يەلەرى كەز كەلگەن تۇرعىنعا كەلىسەدى, – دەيدى ريەلتور.
وڭ جاعالاۋداعى ەكى بولمەلى پاتەردى جالعا بەرۋ اقىسى ايىنا 150 مىڭ تەڭگەدەن باستالادى, سول جاعالاۋداعى ەڭ تومەنگى باعا – 200 مىڭ تەڭگە. ءۇش بولمەلىسى 200 مىڭنان باستالادى, بىراق كوپشىلىگى 300 مىڭ تەڭگەنى تالاپ ەتەدى.
الماتىداعى جاعداي قانداي؟
«كۆادرات» ريەلتورلىق توبى فيليالىنىڭ ديرەكتورى اننا ءتايانوۆيچتىڭ ايتۋىنشا, الماتىدا ستۋدەنتتەردىڭ كوپشىلىگى 150 مىڭ تەڭگە كولەمىندە باسپانا ىزدەيدى, بىراق نارىقتا مۇنداي ۇسىنىس جوق.
– الماتىدا ءبىر بولمەلى پاتەردى 180 مىڭ تەڭگەدەن (ەڭ جاقسى جەردە ورنالاسقان, جاي-كۇيى جاقسى دەپ ايتا المايسىز), ال جاقسى تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە 450 مىڭ تەڭگەگە دەيىن جالعا الۋعا بولادى. ەكى بولمەلى پاتەردى ورتاشا جاعدايدا جالعا الۋ – اقىلى تۇرعىن ءۇي كەشەنىندە 250 مىڭنان 1300000 تەڭگەگە دەيىن جەتەدى. كەيبىر ستۋدەنتتەردىڭ اتا-اناسى ءبىرجولا وقۋ جىلى (9 اي) ءۇشىن تۇرعىن ءۇيدى جالداۋ اقىسىن تولەۋگە دايىن, وسىلايشا جالعا بەرۋشىنىڭ دە تابىسى تۇراقتى, قاۋپى دە ازايادى جانە ولار قۇنىن 10-20 مىڭعا تومەندەتۋگە دايىن, – دەپ ءتۇسىندىردى اننا تايانوۆيچ.
Krisha.kz cايتىن قازىر ءبىر قاراساڭىز, 180 مىڭ تەڭگەگە ءبىر بولمەلى پاتەرى بار ءجۇز شاقتى حابارلاندىرۋ جاريالانعانىن كورەسىز, ولاردىڭ كوپشىلىگى ناۋرىزباي باتىر جانە م.اۋەزوۆ اۋداندارىندا ورنالاسقان.
– ەڭ ارزان جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي ناۋرىزباي باتىر جانە تۇركسىب اۋدانىندا ورنالاسقان. ەڭ قىمباتى – بوستاندىق, مەدەۋ جانە المالى اۋدانىندا. م.اۋەزوۆ اۋدانى – الماتىنىڭ ءومىر سۇرۋگە تارتىمدى اۋدانىنىڭ ءبىرى جانە باعاسى دا ورتاشا دەڭگەيدە.
جاقسى جاعدايى بار, ينفراقۇرىلىمى دامىعان اۋدان كولىكتىڭ قولجەتىمدىلىگى, جەكەلەگەن مەكتەپتەر, بالاباقشالار مەن ەمحانالار دەسەك, جەرگىلىكتى ارزان دۇكەندەر مەن بازارلار دا تۇرعىن ءۇيدى تاڭداۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. مىسالى, مەدەۋ اۋدانىندا الماتىداعى ەڭ قىمبات جالعا بەرىلەتىن پاتەرلەر بار. جالعا الۋشىنىڭ تاڭداۋى ەليتالىق جاڭا عيماراتتار مەن تاريحي نىسانداردان باستاپ بيۋدجەتتىك ەسكى, حرۋششەۆ ۇيلەرىنە دەيىن جالعاسادى. ەڭ قىمبات پاتەرلەر – ەسكى جانە جاڭا ورتالىقتا, – دەدى اننا تايانوۆيچ.
الماتىلىق جالعا بەرۋشىلەردىڭ استانالىقتاردان ايىرماشىلىعى سول, مەنشىك يەسى ستۋدەنتكە باسپانا بەرۋگە اسا نيەتتى ەمەس.
ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا, اسىرەسە, پاتەرگە سۇرانىس قىركۇيەككە قاراي ۇلعايادى, ءىرى ۋنيۆەرسيتەتتەر ورنالاسقان اۋدانداردا جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي باعاسى 15-20 پايىزعا كوتەرىلمەك. ارينە, بارلىق ستۋدەنت مۇنداي باعامەن جالعا الا المايدى, سوندىقتان ولار تۇراتىن باسپاناسى ارزانعا تۇسەتىن جاعىن قاراستىراتىنى ءسوزسىز. ستۋدەنتتەر مۇندايدا دوسىمەن, كۋرستاسىمەن بىرگە پاتەر جالدايدى نەمەسە ءۇي يەسىمەن بىرگە قونىستانۋىنا تۋرا كەلەدى (بولمەسى بولەك). ول بولماسا, شاعىن وتباسىلار تۇراتىن جەكە جاتاقحانالاردى نەمەسە كوليۆينگتى, تاعى باسقا ارزانداۋ جاتاقحانانى ىزدەيدى.
بىرلەسىپ پاتەر جالداۋ
ەگەر ەكى بولمەلى پاتەردى جالعا الىپ, تۇرعىن ءۇي قۇنىن ەكىگە بولەتىن بولساق, ول الدەقايدا از شىعادى: استانادا – 75000 تەڭگە, الماتىدا – 125000 تەڭگە. ستۋدەنت ۋنيۆەرسيتەتتىڭ الەمجەلىدەگى توبىندا كۋرستاستار اراسىنان پاتەر تابا الادى. بۇل جاعدايدا ستۋدەنت ءوزىنىڭ كورشىلەرىن تاۋىپ, بىرگە پاتەر تاڭدايدى نەمەسە ۇزاق ۋاقىت بويى جالعا العان جانە بوس ورىنعا جاڭا ادام ىزدەگەندەرمەن بىرگە قونىستانادى. وسىنداي حابارلاندىرۋلاردى الەۋمەتتىك جەلىلەردەن وقىعان جاستار وزىمەن بىرگە تۇراتىن كورشىلەرىن Instagram, Facebook جانە «ۆكونتاكتە»-دەن تابادى. مىسالى, ءبىر بولمەدە ەكى ادام تۇرسا, 35000 تەڭگەدەن باستالاتىن باسپانانى جالداي الادى.
مينيسترلىك نە دەيدى؟
بىلتىر دا ەلىمىزدەگى جاتاقحانا جىرى قىركۇيەكتەگى ەڭ وزەكتى تاقىرىپقا اينالعانى بەلگىلى. جاعداي ونشا وزگەرە قويعان جوق. عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك سوندا «ەندى ۋنيۆەرسيتەتتەر ستۋدەنتتەردى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋگە مىندەتتەلەدى. مۇنداي تالاپتى ورىندامايتىن ۋنيۆەرسيتەتتەرگە ليتسەنزيا بەرىلمەيدى» دەپ ايتقانى بار.
وتكەن جىلى 2026 جىلعا دەيىن ەلدەگى ستۋدەنتتەردىڭ باسىم بولىگىن جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتەتىنىن جەتكىزگەن بولاتىن.
بيىل قر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنىڭ جانىنان ستۋدەنتتەردى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا احۋال ورتالىعى قۇرىلدى. بۇل تۋرالى مينيستر ساياسات نۇربەك جوو رەكتورلارىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن كەڭەيتىلگەن القا وتىرىسىندا ايتتى.
«بارلىق ستۋدەنتتى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنى انىق. بۇل – كوپ جۇمىستى قاجەت ەتەتىن ماسەلە. بىراق مينيسترلىك وسى باعىتتا جۇمىس جۇرگىزىپ جاتىر. اتاپ ايتقاندا, ءبىزدىڭ ۆەدومستۆو ستۋدەنتتەرگە جاتاقحانادان ورىن الۋعا كومەكتەسەتىن احۋال ورتالىعىن قۇردى» دەپ اتاپ ءوتتى مينيستر.
سونىمەن بىرگە ول ستۋدەنتتەر ماسەلەسىنە بەي-جاي قارامايتىن قوعام قايراتكەرلەرى مەن ازاماتتاردى احۋال ورتالىعىنىڭ قۇرامىنا كىرۋگە شاقىردى.
ستۋدەنتتەردىڭ تۇرعىن ۇيمەن تۋىنداعان پروبلەماسىنا جەدەل دەن قويۋ ءۇشىن احۋال ورتالىعىندا +7-700-255-14-43 ءنومىرى بويىنشا call-ورتالىق ىسكە قوسىلدى, ول 24/7 جۇمىس ىستەيدى.
«ورىن تاپشىلىعى بويىنشا پروبلەمانى جۇيەلى شەشۋ ءۇشىن بيىل ءبىز الماتى مەن استانادا جاتاقحانا سالۋ بويىنشا جوبا كەڭسەلەرىن اشتىق, ويتكەنى ورىن تاپشىلىعىنىڭ 70 پايىزى وسى قالالارعا تيەسىلى. سونداي-اق, مەن بۇعان دەيىن جوعارى وقۋ ورىندارىندا جوندەۋ جۇمىسىن 15 تامىزعا دەيىن اياقتاۋدى تاپسىرعان ەدىم. وقۋ جىلى باستالعانشا وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرىنشى باسشىلارى جاتاقحانانىڭ سانيتارلىق جانە تەحنيكالىق نورمالاردىڭ تالاپتارىنا سايكەستىگىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋى قاجەت» دەدى ساياسات نۇربەك.
جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ بولجامىنشا, جاڭا وقۋ جىلىندا جاتاقحاناعا مۇقتاج ستۋدەنتتەر سانى 134 مىڭ ادامدى قۇرايدى. الماتىدا جوعارى وقۋ ورىندارى كوپ شوعىرلانعاندىقتان, جىل سايىن ءارتۇرلى وڭىردەن كەلىپ وڭتۇستىك استاناعا وقۋعا تۇسۋشىلەر سانى كوبەيۋدە. جاتاقحانادا ورىن جەتپەگەن ستۋدەنتتەرگە ورىن تاپشىلىعى ماسەلەسى شەشىمىن تاپقانشا حوستەل مەن قوناق ۇيدە ورىن ۇسىنىلادى.
2023 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ «ءبىلىم تۋرالى» زاڭنىڭ بارلىق ءبىلىم الۋشىنى جاتاقحاناداعى ورىنمەن قامتاماسىز ەتۋدى كوزدەيتىن جاڭا رەداكتسياسى كۇشىنە ەنەدى.
جاتاقحانالاردىڭ جاي-كۇيى قالاي؟
عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك الماتىعا جۇمىس ساپارى بارىسىندا وڭتۇستىك استاناداعى ۋنيۆەرسيتەتتەرگە قاراستى جاتاقحانالار مەن ستۋدەنتتەرگە بەرىلەتىن حوستەلدەردىڭ جاڭا وقۋ جىلىنا دايىندىق بارىسىن تەكسەرىپ كوردى. ءمينيستردى ۋنيۆەرسيتەت باسشىلارى ستۋدەنتتەر ءۇيىنىڭ جاي-كۇيىمەن تانىستىردى.
«قازىرگى تاڭدا جاتاقحانا تاپشىلىعىن شەشۋ ماقساتىندا ءۇش باعىت بويىنشا جۇمىس اتقارىلىپ جاتىر. ءبىرىنشىسى – قۇرىلىس باعىتى. ستۋدەنتتەر ءۇيىن سالۋ ءۇشىن سۋبسيديا نورماتيۆتەرى وزگەرتىلدى. قازىر جەكەمەنشىك قۇرىلىس كومپانيالارىمەن بەلسەندى تۇردە جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. ەكىنشى باعىت – حوستەلدەرمەن, قوناق ۇيلەرمەن ارنايى كەلىسىمشارتقا وتىرۋ. بۇگىندە الماتى قالاسىندا 60-قا جۋىق حوستەلمەن كەلىسىمشارتقا قول قويىلدى. ءۇشىنشى باعىت بويىنشا ءار ۋنيۆەرسيتەتتە احۋال ورتالىعى قۇرىلىپ, بەلسەندى جۇمىس ىستەپ جاتىر» دەدى مينيستر.
س.نۇربەك ۋنيۆەرسيتەت باسشىلارىنا تامىزدىڭ 15-ىنە دەيىن جاتاقحانالارداعى جوندەۋ جۇمىسىن ساپالى اياقتاپ, حوستەلدەردەگى سانيتارلىق تالاپتى تەكسەرۋدى جانە ءار ستۋدەنتتىڭ قاۋىپسىزدىگىنە ءجىتى نازار اۋدارۋدى تاپسىردى.
P.S: بۇل تەكسەرىس, بۇل جۇمىس جىل سايىن جۇرگىزىلەدى, بىراق ناقتى ناتيجە جوق. ماسەلەنىڭ جىلدان-جىلعا ۋشىقپاسا, شەشىلەتىن سىڭايى بايقالمايدى. ەلىمىزدە نە كوپ – جوعارى وقۋ ورنى كوپ. سول جوعارى وقۋ ورىندارى جاڭا ماماندىق اشقاندا نەمەسە ليتسەنزياسىن العاندا ستۋدەنتتى جاتاقحانامەن قامتاماسىز ەتۋدى وزىنە مىندەتتى ەتىپ السا, ءبىلىم بەرۋدىڭ باستى كريتەريىنە اينالسا, جاعداي وسىلاي ۋشىقپاس پا ەدى, كىم ءبىلسىن؟! ازىرگە جاتاقحانادان ورىن تاپپاي, جالدامالى پاتەر جاعالاعان جاستار دورباسىن ارقالاپ باسپانا ىزدەۋگە ءماجبۇر. شەشىمىن تاپپاعان الەۋمەتتىڭ جاعدايى قاي كەزدە ىسكە اسادى, تاعى بەلگىسىز.
