مادەنيەت

اۋەزوۆتى وقيمىز با؟



استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ ورتالىقتاندىرىلعان كىتاپحانالار جۇيەسى زاڭعار جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ تۋعانىنا 125 جىل تولۋىنا وراي قازاق جانە ورىس تىلدەرىندە قالا تۇرعىندارى اراسىندا «اۋەزوۆتى وقيمىز» تاقىرىبىندا بليتس-
ساۋالناما جۇرگىزدى.

شارانىڭ ماقساتى – كەشەگىنى كەلەشەكپەن بايلانىستىرا وتىرىپ, قالامگەر مەن بۇگىنگى ۇرپاق اراسىنداعى ادەبي-رۋحاني بايلانىستى نىعايتۋ جانە اۋەزوۆتىڭ ءومىر جولى مەن شىعارماشىلىعىن, عاسىرلارعا سىن بەرمەس مۇرالارىن ناسيحاتتاۋ.

ءبىرىنشى قويىل­عان سۇراق «مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ەڭ العاشقى اڭگىمەسى» بولدى. بۇل – «قورعانسىزدىڭ كۇنى» شىعارماسى. جازۋشى وسى اڭگىمەنى 1921 جىلى 24 جاسىندا جازعان. عازيزانىڭ ولىمىمەن اياقتالاتىن وقيعا 1914 جىلدىڭ قىسىندا ورىن الدى. ءىزى سۋىماي جاتىپ جاس مۇحتاردىڭ قۇلاعىنا جەتتى. ارادا بىرنەشە جىل وتكەننەن كەيىن قالامگەر ونى «قىزىل قازاقستان» جۋرنالىنىڭ 1921 جىلعى №3-4 ساندارىنا «ارعىن» دەگەن بۇركەنشىك اتپەن باستىرىپ, 1922 جىلى ورىنبوردان كىتاپ ەتىپ شىعاردى.

الايدا قالا تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى اۋەزوۆتىڭ العاشقى اڭگىمەسى رەتىندە «كوكسەرەكتى» اتاعان. بۇل اڭگىمە 1929 جىلى جازىلعانىن اتاپ ءوتۋىمىز كەرەك. قىرعىز رەجيسسەرى تولومۋش وكەەۆ اڭگىمە جەلىسىمەن 1973 جىلى كوركەم فيلم ءتۇسىردى. ءفيلمنىڭ تۇساۋكەسەرى 1974 جىلعى 8 ساۋىردە ماسكەۋدە ءوتتى. سول جىلى ءازىربايجان استاناسى باكۋدە وتكەن بۇكىلوداقتىق كينوفەستيۆالدىڭ ءبىرىنشى جۇلدەسىنە يە بولدى. باستى رولدەردە – قامبار ۋاليەۆ, سۇيمەنقۇل چوكموروۆ, ءاليمان جانعورازوۆا, قارعامباي ساتاەۆ, نۇرجۇمان ىقتىمباەۆ.

«مۇحتار اۋەزوۆ قاي شىعارماسى ءۇشىن لەنين سىيلىعىن الدى؟» ساۋالىنا رەسپوندەتتەر مۇدىرمەي «اباي جولى» دەپ جاۋاپ بەردى. بۇل سىيلىقتى ول 1959 جىلى يەلەندى. بيىل ونىڭ قالامىنان تۋعان «ەڭلىك–كەبەك» پەساسىنىڭ جازىلعانىنا 100 جىل تولىپ وتىر. قويىلعان ساۋالداردىڭ اراسىندا «اۋەزوۆتىڭ العاشقى پەساسى» دا بولدى. اباي وبلىسى اباي اۋدانى اۋماعىندا شىعارما كەيىپكەرلەرىنىڭ كەسەنەسى بار. تاياۋدا وسى جىلى وڭىردە «ەڭلىك–كەبەك» ەسكەرتكىشى اشىلاتىنى تۋرالى حابار تارادى.

مۇحتار اۋەزوۆ جاس كەزىندە «يارىش» فۋتبول كومانداسىندا ويناعانى بەلگىلى. ساۋالداردىڭ اراسىندا بۇل دا قامتىلدى. اۋەزوۆ جازۋشى عانا ەمەس, اۋدارماشى دا ەدى. ساۋالناما وتكىزگەندەر «اۋەزوۆ گوگولدىڭ قانداي شىعارماسىن اۋداردى؟» دەگەن سۇراقتى قويىپ, «رەۆيزور» كومەدياسى دەگەن دۇرىس جاۋاپتى الدى.

 


تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button