مەملەكەت باسشىسى حالقىنا جولداۋىندا: «…كامەلەتكە تولماعاندارعا جاسالعان زورلىق-زومبىلىقتىڭ كەز كەلگەن تۇرىنە قاتىستى جازانى كۇشەيتۋدى تالاپ ەتەمىن» دەپ ناقتى ايتتى. پرەزيدەنتتىڭ بۇل ماسەلەگە قايتا توقتالۋى – قوعام ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزى بار جايت.
وكىنىشكە قاراي, كۇن سايىن بالالارعا قارسى جاسالعان جانتۇرشىگەرلىك قىلمىستار تۋرالى جاڭالىق وقىپ جان-دۇنيەمىز بەن سانا-سەزىمىمىز سانسىز سوققىلار الۋدا. بۇل قىلمىستار الەمنىڭ باسقا تۇكپىرىندە بولىپ جاتقان جوق! ءوزىمىزدىڭ ەلدە, ءوز بالالارىمىزعا قارسى بولىپ جاتىر. حالىقتىڭ نازارى مۇنداي قىلمىستارعا ۇيرەنبەۋى كەرەك.
ماسەلەن, جىل سايىن ەلىمىزدە بالالارعا قارسى 2000-عا جۋىق قىلمىس جاسالادى ەكەن. ياعني, كۇن سايىن كەمى 6 قىلمىس تىركەلەدى. بۇل – وتە قورقىنىشتى ستاتيستيكا. سونىمەن قاتار, جىل سايىن 4 مىڭنان استام بالا بەيىمدەۋ جانە وڭالتۋ ورتالىقتارىنا جەتكىزىلەدى ەكەن. جىل سايىن 150-گە جۋىق ءسابي قاراۋسىز قالعاندىقتان كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ تەرەزەسىنەن قۇلاپ كەتەدى.
پرەزيدەنتتىڭ بۇل ماسەلەگە ارالاسۋى – جاعدايدىڭ راسىمەن دە ۋشىعىپ كەتكەنىن كورسەتەدى. وسى دەپۋتاتتىق ساۋالىمدى جازىپ وتىرعان ساتتە اقمولا وبلىسىنداعى مەكتەپتەردىڭ بىرىندە 5-سىنىپ وقۋشىسىنىڭ زورلانعانى تۋرالى جاڭالىقتى وقىپ, توبەمنەن جاي تۇسكەندەي بولدى. وكىنىشكە قاراي, مۇنداي وقيعالار ءبىزدىڭ قوعامدا جيىلەپ بارادى. «بالا ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز, ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى» دەيمىز. بەيكۇنا بالاعا قول كوتەرگەن ازاماتتار, ارام ويدىڭ الدىندا وسىنى ويلانسا ەكەن!
مۇنداي قىلمىس جاساعاندارعا «بوستاندىعىن شەكتەۋ» دەگەن جازا قولدانۋ ءتيىمسىز ەكەنىن كورىپ, كوزىمىز جەتتى. قىلمىسكەردى بوستاندىققا جىبەرىپ, ونىڭ تاعى باسقا قىلمىس جاساۋىنا ءوزىمىز جاعداي جاساپ بەرەمىز. سارىاعاشتىڭ جىبەك جولى اۋىلىنداعى كىشكەنتاي ەركەجاننىڭ ءولىمى وسى سوزىمە دالەل بولا الادى.
سونداي-اق, اتا-انا قامقورىنسىز قالعان بالالاردىڭ كوبىرەك ءزابىر كورەتىنى دە بەلگىلى. وگەي اكە-شەشەدەن زورلىق-زومبىلىقتىڭ ءجيى بولۋى – الەۋمەتتىك قورعاۋدا جۇيەلى جۇمىستىڭ جوقتىعىن كورسەتەدى. ياعني, ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلاردىڭ, كامەلەتكە تولماعان بالالارمەن اينالىساتىن مامانداردىڭ جۇمىسىنا سىن كوپ. قوعام دا بەيجاي قاراماۋى كەرەك. ماسەلەن, الماتىدا وگەي اناسىنىڭ قولىنان قايتىس بولعان 7 جاسار كارينانىڭ جانۇشىرا ايقايلاعان داۋىسىن كورشىلەرى ەستىگەن, بىراق ەشبىرى ارا تۇسپەگەن. كەشە عانا الماتى قالاسىندا 44 جاستاعى اكەسى 2 جىل بويى ءوز قىزىنا كورسەتكەن زورلىعى ءۇشىن 20 جىلعا سوتتالدى. 20 جىلعا عانا, بۇل نونسەنس. مۇنداي قىلمىسكەرلەر ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى كەرەك. بۇل – اكسيوما.
مەكتەپتەگى بۋللينگ پەن كيبەربۋللينگ ماسەلەسى دە تولاستار ەمەس. كەشە عانا الماتى وبلىسىنداعى 13 جاستاعى جەتكىنشەك مەكتەپتەگى الىمجەتتىكتىڭ سەبەبىنەن ءوز-وزىنە قولجۇمساماق بولعانىن ەستىدىك. زاڭ بار, بىراق ورىندالۋى ءالسىز. قوعامداعى بۇل قىلمىستىڭ ءبارى بوتەننىڭ ەمەس, ءبىزدىڭ بالالارعا قارسى جاسالىپ جاتىر. AMANAT پارتياسىنىڭ فراكتسياسى بۇل ماسەلەنى ءوز نازارىندا ءجىتى ۇستايتىن بولادى. وسى رەتتە, ءبىزدىڭ فراكتسيا زاڭ جوباسىنا قاجەتتى وزگەرىستەردى ەنگىزىپ, تاعى دا قاتاڭداتاتىنىن جەتكىزەمىز.
دەگەنمەن ۇكىمەت پەن اكىمدىك تاراپىنان الدىن-الا جاسالاتىن جۇمىستار بار. ناقتى ايتقاندا: 1. بالالاردىڭ تەرەزەدەن قۇلاۋ فاكتىلەرىنە بايلانىستى, اكىمدىكتەر, كسك تاراپىنان تۇسىندىرمە جۇمىستارى كۇشەيتىلۋى ءتيىس. 2. وتباسىنداعى ىشىمدىككە نەمەسە ناركوتيكالىق تاۋەلدىلىككە سالىنعان ازاماتتاردىڭ بارلىعى قاتاڭ باقىلاۋعا الىنۋى ءتيىس. ولارمەن پروباتسيالىق جۇمىستاردى جۇيەلى دەڭگەيدە وتكىزۋ ماڭىزدى. 3. بالا قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋدا بارلىق مەملەكەتتىك ورگان بىرلەسىپ, جۇيەلى ءارى جىلدام جۇمىس ىستەۋى قاجەت.
ەلنۇر بەيسەنباەۆ, ءماجىلىس دەپۋتاتى
