اباي رۋحى – ۇلت شىراعى
قر ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا اباي قۇنانبايۇلىنىڭ شىعارمالارىنا ارنالعان «مەن جازبايمىن ولەڭدى ەرمەك ءۇشىن» اتتى شارا ءوتتى. استانا قالاسى تىلدەردى دامىتۋ جانە ارحيۆ ءىسى باسقارماسى ۇيىمداستىرعان باسقوسۋ دانا ابايدىڭ تاعىلىمىن جۇرتشىلىققا تاعى ءبىر تانىتتى.
تاعىلىمدى شاراعا عاريفوللا ەسىم, سەرىك نەگيموۆ, مىرزاگەلدى كەمەل, ورازكۇل اسانعازىقىزى سىندى عالىم, قوعام قايراتكەرلەرى, تەلمان نۇركەنوۆ, پەريزات تۇراروۆا قاتارلى ونەر وكىلدەرى قاتىسىپ, اباي الەمىن جان-جاقتى اشۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوستى.
اباي كىتاپتارىن نەشە رەت اشساڭىز دا, ءار وقىعان سايىن جاڭا قىرى تانىلىپ, وزگەشە وي مەن تانىم بيىگىنە كوتەرەتىنى, رۋحاني الەمىڭىزدى بايىتىپ, كوكجيەگىڭىزدى كەڭەيتە تۇسەتىنى اقيقات. بۇل ورايدا, فيلوسوف, عالىم عاريفوللا ەسىم جيىنداعى سوزىندە ابايدى رەفورماتور دەپ اتادى. ءيا, «اباي – نەنى قولعا السا, سول سالانىڭ بارىنە رەفورما جاساعان تۇلعا. ول پوەزياعا دا, قازاق مۋزىكاسىنا دا جاڭا لەپ الىپ كەلگەن, سول سالاعا بايلانىستى قالىپتاسقان ويلاۋ جۇيەمىزدى وزگەرتكەن» دەدى ول.
مەكتەپ مۇعالىمدەرى مەن كىتاپحاناشىلاردان قۇرالعان اۋديتورياعا ارنالسا دا, بۇل كەشتىڭ ءمانى مەن مازمۇنى تەرەڭ بولعانى ءسۇيسىندىردى. جينالعاندار شارا ۇستىندە ابايدىڭ قارا ءسوزىن اعىلشىن تىلىندە, ال اندەرىن فرانتسۋز تىلىندە تىڭداپ, كەمەڭگەر تۇلعانىڭ جانىنان تۋعان شىعارمالاردىڭ الەمنىڭ ەڭ كوپ تاراعان تىلدەرىنە اۋدارىلعانىنا كۋا بولدى. قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ ۇستازى تەلمان نۇركەنوۆ اباي اندەرى تۋرالى ايتىپ, قىزىقتى اقپاراتتى كوپتىڭ تالقىسىنا سالدى. ءسوز اراسىندا ابايدىڭ «سەگىز اياق» ءانىنىڭ بەس نۇسقاسى, ال «كوزىمنىڭ قاراسى» ءانىنىڭ ەكى نۇسقاسى بارىن, سولاردىڭ ءبىر نۇسقاسى عانا حالىققا كوپ تاراعانىن اڭگىمەلەدى. ال ءان نۇسقالارى كوبەيىپ, ابايدىڭ ءوزى ورىنداعان تۇپنۇسقا اۋەننەن قالاي جاڭىلعانىمىزدى ب.ەرزاكوۆيچ, ا.زاتاەۆيچ, بەرتىندە ا.جۇبانوۆ, ل.حاميدي قاتارلى مۋزىكا ماماندارىنىڭ وزدەرى تىڭداعان انشىلەردىڭ ورىنداۋى بويىنشا نوتاعا تۇسىرگەنىمەن ءتۇسىندىردى.
اباي – قازاق ادەبيەتىن, قازاق فيلوسوفياسىن, قازاق مۋزىكاسىن, حالىق پەداگوگيكاسىن, جالپى قازاق رۋحانياتىن مول ونىممەن بايىتىپ, بيىك دارەجەگە كوتەرگەن قايتالانباس تۇلعا. ونىڭ قارا ءسوزى بىلاي تۇرسىن, ءار ءسوزى, ءار ولەڭ جولى ءبىر-ءبىر دارىسكە نەگىز بولا الادى. ءبىز قازىر ابايدى تانۋ ۇستىندە عانامىز.
ال عاريفوللا ەسىم وسى جيىن ۇستىندە يبراھيم قۇنانبايۇلىنىڭ ازان شاقىرىپ قويعان ەسىمى ۇمىتىلىپ, نەگە اباي اتانىپ كەتكەنى تۋرالى قىزىقتى جايتتى ءسوز قىلدى. «شىڭعىسحاننىڭ ابايحان دەگەن نەمەرەسى بولعان. ابايدىڭ اجەسى زەرە نايماننىڭ قىزى عوي. ول نەمەرەسىنىڭ ابايحانداي حان بولعانىن, حان بولماسا دا بيىك تۇلعا بولعانىن قالادى. ءسويتىپ قۇنانباي ۇلىنا ازان شاقىرىپ يبراھيم دەپ ات قويسا دا, زەرە اباي دەپ اتادى. اناسىن سىيلاعان قۇنانباي دا وعان قارسى كەلمەي, ۇلىن اباي دەپ كەتتى. ەگەر «اباي جولى» كەڭەستىك كەزدە جازىلماي, تاۋەلسىز زاماندا تۋعاندا, مۇحتار اۋەزوۆ وسى شىندىقتىڭ ءبارىن اشىق جازعان بولار ەدى» دەدى عالىم.
اباي – ەسىمى عاسىردان-عاسىرعا كوشىپ, ۋاقىت وتكەن سايىن قاسيەتى ارتىپ وتىرعان تۇلعا. ابايدىڭ ولەڭدەرى مەن قارا ءسوزى ادەبيەت مارجانى بولسا, اندەرى – قازاق ءان ونەرىنىڭ جاۋھارلارى. اباي دانالىعى مىڭجىلدىقتاردا دا ادامنىڭ ءوزىن-ءوزى تانۋىنا, تاربيەلەۋىنە, ۇرپاقتى ونەگەگە باۋلۋعا, جاقسى قوعام قالىپتاستىرۋعا, ەل باسقارۋعا, تۋرا جولدا ادال ءومىر سۇرۋگە شىراق بولا الاتىنى دا شىندىق. ءيا, اباي ادامزات ساناسىن ساۋلەلەندىرىپ كەلەدى. اباي شىعارمالارى حانعا دا, قاراعا دا ازىق.
تامىز ايى – دانىشپان ابايدىڭ دۇنيەگە كەلگەن كەزى. دەمەك, تاعىلىم مەن تاعزىم ايىندا وسىنداي وي تەربەتتىك.