استاناداعى «№1 اۆتوبۋس پاركى» اق-نىڭ تاريحى ەلۋ جىلدان اسادى. بۇگىندە ەلوردا عانا ەمەس, جالپاق ەلىمىزگە اتى ءمالىم مەكەمەنىڭ ابىرويى بيىك. جولاۋشىلار تاسىمالدايتىن ۇجىمداردىڭ الدى. مەرەكە كۇنى اتالعان اكتسيونەرلىك قوعامنىڭ باسقارما توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بيااحمەت بىلالوۆپەن كەزدەسىپ, ءوزى قىزمەت ىستەيتىن كاسىپورىن تۋرالى اڭگىمە وربىتكەن ەدىك.
– اعا, ءسوزدى اتاعى كوپكە جايىلعان پاركتەن باستاساق…
– ءبىزدىڭ №1 اۆتوبۋس پاركى 1964 جىلى قۇرىلعان. مىنە, بيىل 53 جىل تولىپ وتىر. بايقاساڭىز, ۇزاق بەلەس. تاريحى دا وتكەن عاسىردان باستاۋ الادى. ماتەريالدىق بازاسى دا مىعىم. الدىڭعى ورىندا ءجۇرمىز. تاجىريبەلى ماماندار ەڭبەك ەتەدى. بۇگىندە قالاداعى 30 پايىزدان جولاۋشىلاردى تاسىمالدايمىز. بارلىعى 32 باعدارمەن جۇمىس ىستەيمىز. كۇنىنە مارشرۋتقا 335 اۆتوبۋس شىعادى. ونىڭ ىشىندە 235-ءى قالا ىشىندەگى ادامداردى تاسيدى. تۇنگى مەزگىلگە دە جاڭا باعدار اشىلدى. ساياجايعا دا باراتىنداردى قامتاماسىز ەتىپ وتىرمىز. سونىمەن قاتار, ەلوردا ىرگەسىندەگى اۋىلدارعا 12 مارشرۋت قاتىنايدى. 
– ولار قاي ەلدىمەكەنگە بارادى؟
– تالاپكەر, قاجىمۇقان, قاراوتكەل, اقمول, قابانباي باتىر, راحىمجان قوشقارباەۆ, قوياندى, جىبەك جولى سەكىلدى اۋىلدارعا جۇرەدى. كەيبىر اۋىلدارعا جولاقى قۇنى قالاداعى قوعامدىق كولىكتەگى بيلەتپەن بىردەي. ەگەر اۆتوبۋس قالادان 50 نەمەسە 100 شاقىرىم اساتىن بولسا, جولاۋشىلار 150 تەڭگە تولەيدى. ودان كەيىن ەكسپو حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى قارساڭىندا 501,502 503, 504, 506 دەپ اتالعان جاڭا ەكسپرەسس مارشرۋتتار ىسكە قوسىلدى. ازىرشە, بۇلار قاناتقاقتى جوبا رەتىندە قولعا الىندى.
استاناعا كەلگەن قوناقتارعا قولايلى. ماسەلەن, ءسىز تەمىرجول ۆوكزالى مەن اەروپورتتان كورمەگە وسى كولىك ارقىلى جىلدام جەتۋگە مۇمكىندىگىڭىز بار. باعاسى دا سونشالىقتى قىمبات ەمەس. ەرەسەكتەرگە 150 تەڭگە بولسا, بالالارعا – 70 تەڭگە. قازىرگى كۇندە ەلوردادا وسىنداي 40 ەكسپرەسس اۆتوبۋس جۇيتكىپ ءجۇر.
– اۆتوبۋستاردى جاڭارتۋ جۇمىستارى قالاي جۇرگىزىلۋدە؟
– ول بىزدە 2014-2015 جىلدارى باستالدى. قازىردە پاركتە 314 جاڭا اۆتوبۋس بار. ولاردىڭ ءبارى جولاۋشىلار تاسىمالدايدى. ەكسپو قارساڭىندا ءبىراز جاڭا كولىكتەر كەلدى. ءالى دە كەلىپ جاتىر. ولاردى ەسەپكە الىپ جاتىرمىز. جاڭا اۆتوبۋستاردىڭ ارتىقشىلىقتارى كوپ. حالىقارالىق ستاندارتتارعا تولىق جاۋاپ بەرەدى. ادامداردى تاسىمالداۋعا وتە ىڭعايلى. سالونداردىڭ ءىشى مۇنتازداي تازا. كۇن ىسىعاندا سالقىنداتقىش جۇمىس ىستەيدى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردى كولىككە ارباسىمەن مىنگىزىپ الاتىن ەلەكتروندىق جانە مەحانيكالىق قۇرىلعى ورناتىلعان.
– مەكەمەدە قانشا ادام ەڭبەك ەتەدى؟
– بۇگىندە پاركتە 1500 مامان جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ 800-ءى كولىك جۇرگىزۋشىلەر بولسا, 450-ءى – كوندۋكتور. قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگى جوعارى دەپ ايتا الامىن. ويتكەنى بىزگە جۇمىسقا تۇرماس بۇرىن ادامدار بىلىكتىلىك كۋرسىندا وقيدى. ودان وتپەي جۇمىسقا قابىلدامايمىز. وندا پسيحولوگتار ءدارىس بەرەدى. ولار ادامداردىڭ ءبارىن مۇقيات تەكسەرۋدەن وتكىزەدى. سولاردىڭ جولداماسىمەن قىزمەتكە قابىلدانادى. ارينە, جۇمىستى ەندى باستاعان ماماندارعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. ارنايى وقۋ كولىگىمەن بارلىق باعدارلاردى تانىستىرامىز. وزدەرى دە سول باعىتپەن ءجۇرىپ ۇيرەنەدى.
كوندۋكتور ءبىر عانا مارشرۋتتى ەمەس, بارلىق باعداردى ءبىلۋ كەرەك. ماقتاندى دەمەڭىز, ءبىزدىڭ ۇجىم قازاقستانداعى ەڭ الدىڭعى اۆتوبۋس پاركى سانالادى. ءبىزدىڭ تاجىريبەمىزبەن بولىسۋگە ەلىمىزدىڭ عانا ەمەس, كورشى مەملەكەتتەردەن ادامدار كەلەدى. اتقارىپ وتىرعان قىزمەتىمىزدى كورىپ, ريزا بولادى. ويتكەنى مەكەمەدەگى مامانداردىڭ ءبارى ءوز ءىسىن جەتىك بىلەدى. 20-30 جىل ىستەيتىن ازاماتتار بار. ولاردىڭ بالالارى قازىر اكە جولىن جالعاپ, ءوز اۋلەتىنىڭ داڭقىن اسىرىپ ءجۇر.
– جالپى, جۇرگىزۋشىلەر مەن كوندۋكتورلارعا قانداي تالاپ قوياسىزدار؟
– الدىمەن, اۆتوبۋس بەكىتىلگەن ۋاقىت كەستەسىنەن كەشىكپەي, جولاۋشىلارعا ساپالى قىزمەت كورسەتۋ كەرەك. ال كوندۋكتورلار بولسا قوعامدىق كولىككە مىنگەن كەز كەلگەن ادامعا جىلى شىراي تانىتىپ, مادەنيەتتى قارىم-قاتىناس جاساپ, جولاۋشىلاردىڭ قويعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ قاجەت. سالوننىڭ تازالىعىنا باس ءمان بەرىلەدى
.
– كەيدە جولاۋشىلار تاراپىنان قوعامدىق كولىكتىڭ قىزمەتىنە كوڭىلدەرى تولماي جاتاتىن پىكىرلەردى ەستىپ قالامىز…
– ول راس. ادامدارمەن تىعىز بايلانىستا بولعاندىقتان, ءتۇرلى جاعدايلار كەزدەسەدى. ءبىز جولاۋشىلاردان تۇسكەن شاعىمداردى قاراۋسىز قالدىرمايمىز. اپتاسىنا ەكى رەت تارتىپتىك كەڭەس وتەدى. سوندا تالقىلايمىز. ماسەلەن, ءبىر كىسى «ايالدامادا كولىكتى كوپ كۇتىپ تۇرىپ قالدىم» دەپ شاعىم تۇسىرەدى. بىزدە بارلىق باعداردى كورسەتىپ وتىراتىن جۇيە بار. سول بويىنشا اۆتوبۋستاردىڭ ۋاقىت ارالىعىن باقىلايمىز. ەگەر شاعىم ايتقان كىسىنىڭ پىكىرى دۇرىس بولسا, جۇرگىزۋشىدەن سۇرايمىز. ول ايتادى: «وسىنداي كوشەدە كەپتەلىس نەمەسە اپاتتىق جاعداي ورىن الىپ, كەشەۋىلدەپ قالدىم» دەيدى. ونى دا ەسكەرەمىز. شاعىم ايتقان جولاۋشىعا سونىڭ سەبەبىن تۇسىندىرەمىز. ال كوندۋكتورلار ادامدارعا بيلەت بەرمەي اقشا جيناسا, ول ءتارتىپ بۇزعاندىق سانالادى. وعان الدىمەن ءبىرىنشى ەسكەرتۋ جاسالادى. سودان سوڭ سوگىس, ودان كەيىن قاتاڭ سوگىس بەرىلەدى. سوڭعى شارا جۇمىستان شىعارىلادى.
– جاڭا ەلەكتروندى تولەماقى جۇيەسى قانداي ناتيجە بەرۋدە؟
– ءبىز ونى اۆتوبۋستارعا ەنگىزدىك. ناتيجەسى دە جامان ەمەس. ول ءۇشىن ارنايى ەسەپ جۇرگىزەمىز. ايىنا 20-30 پايىز قارجى تولەم كارتالارى ارقىلى تۇسەدى. ارينە, ونى بارلىق جولاۋشىلار قولدانىپ كەتتى دەپ ايتا المايمىن. جاڭا جۇيەگە دە بىرتە-بىرتە قالىپتاسامىز دەپ ويلايمىن. قىسقاسى, بارلىق ارىپتەستەرىمدى كولىك قىزمەتكەرلەرى كۇنى مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاپ, ەڭبەكتە تابىس تىلەيمىن!
– راحمەت, ءسىزدى دە مەيرامىڭىزبەن قۇتتىقتايمىز!
ازامات ەسەنجول
