ش.شاياحمەتوۆ اتىنداعى «ءتىل – قازىنا» ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ, قازاقستانداعى ەتنوس وكىلدەرىنىڭ تىلدىك كاپيتالىن دامىتۋ جانە شەتەلدەگى قانداستارىمىزعا وقىتۋ ادىستەمەلەرىن ۇسىنۋ ماقساتىندا 6 وقۋ-ادىستەمەلىك قۇرال دايىنداپ شىعاردى.
سولاردىڭ ىشىندە «تۇرىك ءتىلدى اۋديتورياعا ارنالعان قازاق ءتىلى (ا1)», «ماجار تىلدىلەرگە ارنالعان قازاق ءتىلى وقۋلىعى», «قازاق ءتىلىن كينوفيلمدەر ارقىلى وقىتۋعا ارنالعان جاتتىعۋلار جيناعى», «جەتىسۋ جەرىنە ساياحات» اتتى ءتىل ۇيرەنۋگە ارنالعان ەڭبەكتەر بار. بۇل كىتاپتار قازاقستان رەسپۋبليكاسى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى ءتىل ساياساتى كوميتەتىنىڭ تاپسىرماسىمەن, 2023 جىلدىڭ «مەملەكەتتىك جانە انا تىلدەرىن وقىتۋ بويىنشا وقۋ-ادىستەمەلىك قۇرالداردى ازىرلەۋ, شىعارۋ جانە تاراتۋ» مەملەكەتتىك تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا دايىندالعان.
اتالعان وقۋلىقتارعا جەكە توقتالار بولساق, «تۇرىك ءتىلدى اۋديتورياعا ارنالعان قازاق ءتىلى (ا1)» وقۋ قۇرالى «ءتىل – قازىنا» ۇعپو عالىمدارى مەن تۇركياداعى قازاق-تۇرىك عالىمدارى بىرلەسىپ جازعان ەڭبەك. باۋىرلاس تۇركيا ەلىندە بۇگىندە 30-دان استام ۋنيۆەرسيتەتتەر مەن مادەني ورتالىقتاردا قازاق ءتىلى ارنايى ءپان نەمەسە كۋرس رەتىندە وقىتىلادى. قازاق ءتىلى ءار جەردە ءتۇرلى وقۋلىقتارمەن وقىتىلاتىنى جانە ول وقۋلىقتاردىڭ جەتىسپەيتىندىگى دە بەلگىلى بولدى. وسى ماسەلەنى شەشۋ ماقساتىندا ازىرلەنگەن قۇرال ەكى باۋىرلاس ەلدىڭ ورتاق يگىلىگىنە اينالارى ءسوزسىز. ءتۇپ-تامىرى قىپشاقتار بولىپ تابىلاتىن ماجارستاندا دا قازاق ءتىلى مەن مادەنيەتىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنگەن. ماسەلەن, بۇل باعىتتا جۇمىس ىستەيتىن ءتۇرلى ۇيىمدار, ورتالىقتار مەن ءتىل كۋرستارى بار. وسى ەلدىڭ ازاماتتارى مەن قازاق ديسپوراسىنا ارنالعان «ماجار تىلدىلەرگە ارنالعان قازاق ءتىلى وقۋلىعى» قازاق جانە ماجار تىلدەرىنىڭ فونەتيكالىق جانە گرامماتيكالىق ەرەكشەلىكتەرىن سالىستىرا تالداي وتىرىپ, قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋشىلەردىڭ تىلدىك داعدىلارىن دامىتادى. ال «قازاق ءتىلىن كينوفيلمدەر ارقىلى وقىتۋعا ارنالعان جاتتىعۋلار جيناعى» – مەكتەپ, جوعارى وقۋ ورنى, ءتىل ورتالىقتارىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋعا ارنالعان ادىستەمەلىك قۇرال. جاتتىعۋلار جيناعىندا قازاق حالقىنىڭ بىرنەشە عاسىرلىق تاريحى بەينەلەنگەن فيلمدەر, تەلەحيكايالار جيناقتالىپ, ءتىلدى كوركەم فيلمدەر ارقىلى ۇيرەتەدى. وسى جاتتىعۋلاردى ورىنداي وتىرىپ ءتىل ۇيرەنۋشى اسىرەسە تىڭدالىم, ايتىلىم داعدىلارىن جەتىلدىرەدى. «جەتىسۋ جەرىنە ساياحات» ورتا ۆ1 دەڭگەيىنە ارنالعان وقۋ قۇرالىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – جەتىسۋ جەرىنىڭ كورنەكتى جەرلەرى تۋرالى ناقتى تاقىرىپتارداعى ماتىندەر نەگىزىندە ءتىل ۇيرەنۋشىلەردىڭ سويلەۋ داعدىلارىن, لەكسيكالىق قورىن جەتىلدىرۋ, گرامماتيكالىق ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ
