«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى اتىنان پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر دانيا ەسپاەۆانىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى
قۇرمەتتى وتانداستار!
قازاقستان جاڭا تاريحي ءداۋىردىڭ بوساعاسىن اتتاعالى تۇر!
ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العانعا دەيىن تالاي قيىن-قىستاۋ كەزەڭدى باسىنان وتكىزدى. ال بۇگىنگى كۇنى ءبىزدى جاڭا ءداۋىردىڭ جاڭا بەلەستەرى مەن اسۋلارى كۇتىپ تۇر. وسى باعدارلامادا رەسپۋبليكامىزدى ودان ءارى كوركەيتۋ ماقساتىندا مەملەكەت الدىندا تۇرعان ءتۇرلى سىناقتاردى انىقتاپ, ولاردان شىعۋ جولدارىن كورسەتكىم كەلەدى.
ادال باسەكەلەستىك بولماعان جەردە جاپپاي كاسىپكەرلىككە جول جوق.
سول ءۇشىن بىزگە ءاردايىم لايىقتى ءومىر سۇرۋگە جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىپ, ولاردى كەڭەيتۋ كەرەك.
ال لايىقتى ءومىردىڭ كەپىلى – شەنەۋنىكتەر ەمەس, نارىقتىق ەكونوميكا, دەموكراتيا جانە الەۋمەتتىك ادىلدىك.
1. تۇراقتى دامۋدىڭ نەگىزى – باسەكەلەستىك پەن جاپپاي كاسىپكەرلىك
حالىق ءال-اۋقاتىنىڭ نەگىزى – تۇراقتى قارقىندى دامۋ, جەكەمەنشىك بيزنەستىڭ كۇشەيۋى, ادال باسەكەلەستىك.
مەن ءاردايىم جەكە كاسىپكەرلىكتىڭ, اسىرەسە شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ تۇراقتى قولداۋشىسىمىن. بۇگىنگى كۇنى وتان الدىندا جاھاندىق قاۋىپتەر تۇر, ولاردى ەڭسەرمەي, بۇدان ءارى دامۋ مۇمكىن ەمەس.
وسى قاۋىپتەردى جاڭا مۇمكىندىكتەرگە اينالدىرۋ ءۇشىن كەلەسى ءىس-شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاجەت:
ۇلتتىق بانك جانە ەكىنشى دارەجەلى بانكتەر نەسيەلەر بويىنشا مولشەرلەمەلەردى تومەندەتۋى ءتيىس.
شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قۇلدىراۋىنا جانە حالىقتىڭ كەدەيلەنۋىنە اكەلەتىن تۇراقتى دەۆالۆاتسيا تاجىريبەسىن توقتاتۋ.
ەگەر مينيستر نەمەسە ۇلتتىق بانك باسشىسى دەۆالۆاتسيا بولمايدى دەپ مالىمدەپ, سوسىن دەۆالۆاتسيا بولسا – شەنەۋنىك قىزمەتتەن كەتۋى ءتيىس.
قور قۇرالدارى ارقىلى بالامالى, بانكتىك ەمەس قارجىلاندىرۋدى دامىتۋ كەرەك. مەملەكەتتىك قولداۋداعى «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعى سىندى كاسىپورىندار اتالمىش ادىستەر ارقىلى قامتاماسىز ەتىلۋى كەرەك.
سالىقتى اكىمشىلىكتەندىرۋ مەن ەسەپتىلىكتى ىقشامداتۋ, بيزنەستىڭ شىعىس وپەراتسيالارىن توقتاتۋ مەن شوتتارعا تىيىم سالۋدان باس تارتۋ; ەگەر كاسىپكەرلەردىڭ مەملەكەتكە نەمەسە باسقا تۇلعالارعا زالالى تيمەگەن بولسا, كاسىپكەرلەر ءۇشىن ايىپپۇلداردى جويۋ;
كاسىپكەرلىك قىزمەتكە كەدەرگى كەلتىرگەنى ءۇشىن شەنەۋنىكتەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ;
باسىم سالالار ءۇشىن (اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرى, جەڭىل ونەركاسىپ, ماشينا جاساۋ سالاسى) تومەندەتىلگەن قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ مولشەرلەمەسىن ەنگىزۋ; نەمەسە قوسىمشا قۇن سالىعىن كاسكادسىز ادىسپەن الىناتىن ساتۋ سالىعىنا اۋىستىرۋ;
مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ, ولاردىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ, پارا بەرۋ مۇمكىندىگىن بولدىرماۋ;
وتاندىق كومپانيالاردىڭ ىشكى نارىقتاعى باسىمدىعىن قامتاماسىز ەتۋ;
ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ جانە دامۋ ينستيتۋتتارىنىڭ قىزمەتىنە پارلامەنتتىك مونيتورينگ ەنگىزۋ, ولاردىڭ مەملەكەتتىك قاراجاتتاردى پايدالانۋ تيىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ.
شەكارالىق جانە سالىقتىق ءتارتىپتى قوسا العاندا, مەملەكەتتىك ورگاندار مەن بيزنەستىڭ ءوزارا ارەكەتتەستىگىن تسيفرلاندىرۋ جۇيەسىنە كوشىرۋ; ايلا-امال مەن بوپسالاۋشىلىقتى جويۋ.
مەملەكەت وزدىگىنەن تابىس تاۋىپ, بيۋدجەتكە سالىق تولەپ, باسقالارعا جۇمىس بەرەتىندەردى قولداۋعا مىندەتتى!
2. ۇلتتىق تاۋەلسىزدىك
ارقايسىسىمىز ءۇشىن قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن ونىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىنىڭ ساقتالۋى – باستى قۇندىلىق.
تاۋەلسىزدىك جولىندا قۇربان بولمايتۇعىن ەش نارسە جوق – بۇل زاماناۋي قازاقستاننىڭ نەگىزىن قالاۋشى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءسوزى. ءوز كەزەگىندە «الاش» كوشباسشىسى ءاليحان بوكەيحان «مەملەكەتتىلىگى جوق حالىق – جەتىم حالىق» دەپ اتاپ وتكەن.
سول سەبەپتى قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتاۋەلسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ونىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىن قورعاۋ – مىندەتىمىز. تاۋەلسىزدىك قۇر بوس ءسوز ەمەس. بۇل – ءبىزدىڭ ەلىمىز, جەرىمىز, بابالارىمىزدان قالعان مۇرا, بۇل – مەملەكەتتىك ءتىل, بۇل – ءبىزدىڭ كوپۇلتتى حالقىمىزدىڭ بىرلىگى.
تاۋەلسىزدىك, جەر تۇتاستىعى مەن ۇلتتىق بىرەگەيلىك تە ءاربىر ادامنىڭ قۇقىقتارى جانە بوستاندىقتارىمەن قاتار تۇراتىن رەسپۋبليكانىڭ باستى قۇندىلىقتارى.
تاۋەلسىزدىكتىڭ ماڭىزدى جەتىستىگى – ءبىزدىڭ ەلدە ءومىر سۇرەتىن بارلىق ەتنوستاردىڭ ءتىلى مەن مادەنيەتىنە دەگەن ءوزارا سىيلاستىعى; ازاماتتاردىڭ تەڭ قۇقىقتارى مەن ۇلتتىق سەزىمدەرىنە قۇرمەت.
مەن ۇلتىمىزدىڭ تاريحى, مەملەكەتتىك ءتىلى مەن ۇلت مادەنيەتىنە, سول سياقتى باسقا ەتنوستاردىڭ مادەنيەتى مەن تىلدەرىنە دەگەن سىيلاستىقتى قولدايمىن;
«اق جول» پارتياسى رەسپۋبليكامىزداعى گەوگرافيالىق نىسانداردىڭ, كوشەلەر مەن ەلدى مەكەندەردىڭ اتاۋلارىنداعى تاريحي ادىلدىكتى قالپىنا كەلتىرۋ, دە-سوۆەتيزاتسيا جانە دە-كوممۋنيزاتسيا بويىنشا جۇمىسىن جالعاستىرادى.
كونستيتۋتسيانىڭ نەگىزگى باپتارى, مەملەكەتتىك ءتىل جانە قازاقستان تاريحى ەمتيحانىن تاپسىرعان سوڭ عانا قر ازاماتتىعىن بەرۋدى زاڭدى تۇردە بەكىتۋ.
قازاقستان حالىقتارىنىڭ ءداستۇرلى دىندەرىن قولداۋ جانە ونى بوتەن سەكتالار مەن تەرىس اعىمداردان قورعاۋ.
3. جەمقورلىققا قارسى كۇرەس جانە دە- وففشوريزاتسيا
قوعامدى الاڭداتىپ, بيلىككە نارازىلىق تۋعىزاتىن نەگىزگى پروبلەمالاردىڭ ءبىرى – سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستىڭ تيىمسىزدىگى, سوت جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا سەنىمسىزدىك.
بۇل پروبلەمانى شەشۋ ءۇشىن «اق جول» پارتياسى:
ءار قازاقستاندىقتىڭ مەنشىگى مەن جەكە بيزنەسىن جەمقورلار جانە ولاردىڭ سىبايلاستارىنان قورعاۋدى;
باسشىلاردان ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جەمقورلىعى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك تالاپ ەتۋدى;
ازاماتتاردىڭ بيلىك وكىلدەرىنە قارسى شاعىمدارىنىڭ ءادىل جانە جاريا قاراستىرىلۋىن;
اشكەرە بولعان جەمقورلاردىڭ ءجۇرىپ-تۇرۋىن, شەتەلگە شىعۋ جانە مەنشىگىن باسقارۋ قۇقىعىنىڭ زاڭنامالىق شەكتەلۋىن;
سوتتىڭ شىنايى تاۋەلسىزدىگىن, ولاردىڭ جۇمىستان تىس ۋاقىتى مەن زەينەتكە شىعۋىنان كەيىنگى جەكە قاۋىپسىزدىگى مەن جوعارى الەۋمەتتىك قورعالۋىن;
بارلىق اشىق سوت وتىرىستارىنىڭ ينتەرنەت بويىنشا ترانسلياتسيالانۋىن;
سىبايلاس جەمقورلىق فاكتىسى تۋرالى مالىمدەگەن جاعدايدا, بوپسالاۋشىلىق قۇربانىن جاۋاپكەرشىلىكتەن بوساتۋىن تالاپ ەتەدى.
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-ارەكەتتىڭ ماڭىزدى قۇرالى – بيلىك ءىس-ارەكەتىنىڭ جاريالىلىعى مەن ونىڭ قوعام الدىنداعى ەسەپ بەرۋگە مىندەتتىلىگى بولماق. «اق جول» پارتياسى جۋرناليستەردىڭ اشكەرە ماتەريالدارى ءۇشىن قۋدالانۋدان قورعالۋىن قولدايدى. ءباسپاسوزدىڭ اۋزىنا قۇلىپ سالۋعا بولمايدى.
سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋدىڭ باستى باعىتى, سونداي-اق, وففشورلىق ايماقتار مەن شەتەلدىك بانكتەردەن ميللياردتاعان قاراجاتتى قازاقستانعا قايتارۋ بولماق. بۇل قاراجات – قارا نيەتتى جەمقورلار مەن الاياقتاردىڭ حالىقتان ۇرلاعان اقشاسى.
حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ ەسەبىنشە, جەمقورلار مەملەكەتىمىزدەن زاڭسىز تۇردە 160 ملرد-تان استام اقشا شىعارعان. بۇل اقشالاردىڭ ۇرلانىپ, قازاقستاننان كەتۋى سەبەپتى ەلدەگى كەيبىر ازاماتتار جۇمىس تابا الماي ءجۇر.
«اق جول» پارتياسى شەنەۋنىكتەردىڭ وففشورلىق شوتى تۋرالى بانكتىك قۇپيانىڭ الىنىپ تاستالىپ, وزدەرى قايدان العانىن تۇسىندىرە المايتىن اقشانىڭ انىقتالۋىن جانە قايتارىلۋىن تالاپ ەتەدى.
بۇل تالاپتىڭ زاڭ اياسىندا جۇمىس ىستەيتىن ادال كاسىپكەرلەر مەن كاسىپورىندارعا قاتىسى جوق.
***
قۇرمەتتى وتانداستار!
مەن بۇل سايلاۋعا حالقىما جانە وتانىما ادال قىزمەت ەتۋ ءۇشىن قاتىسىپ جاتىرمىن.
ءومىردى ءدال وسىندا, ءدال قازىر وزگەرتپەي, جاقسارتا المايمىز.
مەن وسىنداي وزگەرىستەردىڭ ۋاقىتى كەلدى دەپ ەسەپتەيمىن.
اق جول, قازاقستان!
قر پرەزيدەنتتىگىنە ۇمىتكەر د.م.ەسپاەۆانىڭ سايلاۋ قورىنىڭ قاراجاتىنان تولەندى.
