استانا قالاسىندا اقمولا وبلىسىنىڭ كۇندەرi بولىپ ءوتتى. تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا وراي «قۋاتتى ءوڭىر – قۋاتتى قازاقستان» ايلىعى اياسىندا وتكەن بۇل اۋقىمدى شارادا اقمولالىق شارۋالار جارمەڭكە وتكىزىپ, استانالىقتاردى ارزان ءارى ساپالى ازىق-تۇلىكپەن جارىلقاپ تاستادى. ايماقتىڭ مادەني كۇندەرى اياسىندا وتكەن ەكى كۇندىك شاراعا استانا قالاسىنىڭ اكىمى اسەت يسەكەشەۆ پەن اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى سەرگەي كۋلاگين قاتىسىپ, ايماقتىڭ جەتىستىكتەرىمەن تانىستى.
«حان شاتىردىڭ» الدىنا جينالعان جۇرتتى «كوكشەتاۋ» مəدەنيەت سارايىنىڭ ونەرپازدارى مەن وبلىستىڭ 19 اۋدانىنان سايدىڭ تاسىنداي ىرىكتەلىپ الىنعان كىل جۇيرىكتەر مەرەكەلىك تەاترلاندىرىلعان قويىلىم قويىپ, جىردان شاشۋ شاشىپ قارسى الدى. سونىمەن قاتار, توعىزقۇمالاق, اسىق اتۋ, كىر كوتەرۋ, قول كۇرەسى, دارتس سەكىلدى ۇلتتىق ويىندار مەن سپورتتىق جارىستار ۇيىمداستىرىلدى. تايىنشاداي الاباي, العىر تازى سەكىلدى اڭشى يت جەتەكتەپ, قولىنا سۇڭقار, لاشىن, بۇركىت سەكىلدى جىرتقىش قۇس قوندىرعان ساياتشىلار جۇرتتىڭ كوزايىمى بولدى. كەلۋشىلەر ەستەلىك سۋرەتكە ءتۇسىپ, قارىق بولىستى.
جۇرتتى, اسىرەسە, ەت, شۇجىق ونىمدەرىنىڭ ارزاندىعى قاتتى تاڭقالدىرىپ جاتتى. ماسەلەن, قوي ەتى 950 تەڭگە بولسا, سيىر ەتى – 1000, ادەتتە قارا بازارداعى باعاسىنىڭ ءوزى 1200-1300 تەڭگەدەن ءتۇسپەيتىن جىلقى ەتى 1100 تەڭگەدەن ساتىلدى. بۇل – قالادا كەزدەسە بەرمەيتىن باعا. «ەتى سونداي ساپالى, سەمىز ەكەنى كورىنىپ تۇر. بىردەن 15 كەلى جىلقى ەتىن ساتىپ الدىم» دەيدى ءجارمەڭكەگە كەلۋشى بەيسەن ەسىمدى اقساقال.
جۇمىرتقا دا سۋ تەگىن ساتىلدى. داناسى نەبارى 19 تەڭگەدەن. بۇل دا قالانىڭ ەش جەرىندە كەزدەسپەيتىن باعا. سول سەبەپتەن بولار, جۇمىرتقاعا كەزەككە تۇرۋشىلاردىڭ قاراسى تىم كوپ. ۇزىن-سونار كەزەك. سونداي-اق, اتاقتى زەرەندى مەن شورتاندى اۋدانىنىڭ ەمدىك قاسيەتى مول بالىن الىپ جاتقاندار از بولمادى.
ءسۇت ونىمدەرى دە ارزان. قايماق – 650, سۇزبە – 500, ەش قوسپاسىز قولدىڭ سارى مايى 1500 تەڭگەدەن ساۋدالاندى. «ءوزىم امانگەلدى اۋدانىنانمىن. استاناعا كەلگەلى 9 جىل بولدى. تۋعان اۋىلعا دەگەن ساعىنىش پا, بىلمەدىم؟! ۇيدە وتىرا الماي, الا تاڭنان جارمەڭكەگە تارتىپ كەتتىم. سۇزبە الدىم. تاڭداپ ءجۇرىپ قايماق, بالىمدى الىپ, قايتىپ بارامىن. كوكونىس ونىمدەرىنىڭ باعاسىنان ايتارلىقتاي ايىرماشىلىق بايقامادىم. قالتامداعى اقشام جەتكەنشە قالالىقتار ءۇشىن تاڭسىق اس – اقتاماق ونىمدەرىن الىپ تۇرمىن» دەيدى زەينەپ ەسىمدى زەينەتكەر.
ايتپاقشى, ەرەيمەندىك شارۋالار قىمىز فەستيۆالىنىڭ كوركىن قىزدىردى. كەلگەن قوناققا توستاق-توستاق بال قىمىز ۇسىنىپ, ىستىق باۋىرساقتان ءدام اۋىز تيگىزدى. بۇل دا جارمەڭكەنىڭ اجارىن اشقان جايت بولدى.
جارمەڭكەنى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, اقمولا وبلىسىنىڭ شارۋالارى ەلوردا تۇرعىندارىنا جالپى قۇنى 404 ميلليون تەڭگە بولاتىن 968 تونناعا جۋىق ءونىم اكەلدى. «جالپى, ەلورداعا 70-كە جۋىق ءونىم ءتۇرىن اكەلىپ وتىرمىز. 605,2 توننا ەت جانە شۇجىق ونىمدەرى, 46 توننا ءسۇت ونىمدەرى, 218 توننا كوكونىس, 19 توننا بالىق پەن بالىق ونىمدەرى, 403 مىڭ دانا جۇمىرتقا, 200 توننا كارتوپ, 45 مىڭ ليتر وسىمدىك مايى جانە تاعى باسقا دا تاۋارلار بار. باعالارى استانالىق ساۋدا نىساندارىمەن سالىستىرعاندا 15-20 پايىزعا ارزان. ەڭ باستىسى, ساپالى ءارى قاۋىپسىز. بارلىعى – ارقا ءتورىنىڭ ەڭبەكقور شارۋالارىنىڭ ءوز قولدارىمەن وندىرگەن ءونىمدەرى» دەدى اقمولا وبلىستىق ازىق-تۇلىك باسقارماسىنىڭ باسشىسى مۇرات بالپان.
بۇركىت نۇراسىل
