جانتاس مۇساحان جاستايىنان تەمىردەن ءتۇيىن تۇيگەن, قولى التىن جىگىت ەدى. بالا كەزىندە اكەسىنەن ۇيرەنگەن ونەرىن جالىقپاي جەتىلدىرىپ, اۋىل-ايماق, اعايىن-تۋىسقا «شەبەر» اتاندى. اۋلەتتەگى التى اعايىندىنىڭ ىشىندە وسىعان عانا ۇستالىق قونىپتى. باسقا باۋىرلارى وزگە كاسىپتى تاڭداپ, ءوز جولدارىمەن كەتكەندە, بۇل ەلدە قالدى. ءۇيىنىڭ جانىنان شاعىن شەبەرحانا اشىپ, تۇرمىستىق زاتتاردى جوندەدى. ۋاقىت وتە جيھاز قۇراستىرۋدى دا مەڭگەرىپ الدى. الايدا, اۋىلدا ونىڭ بۇل كاسىبىنىڭ تابىسى ماڭدىمادى. جۇرتتىڭ كوبى جۇمىسسىز بولعاندىقتان, جاساعان دۇنيەلەرى ىلۋدە بىرەۋ بولماسا, تىپتەن وتپەدى.
سودان ول قالاعا كوشۋگە بەل بۋدى. الايدا, ونىڭ بۇل شەشىمىنە ايەلى ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى شىقتى. «ەكى بالامەن كىمنىڭ بوساعاسىن جاعالايمىز. از دا بولسا تابىسىمىز بار, ەل قاتارلى وسى اۋىلدا كۇن كورە بەرەيىك» دەپ ىڭعاي بەرمەدى. ىڭعاي بەرمەۋىنىڭ باستى سەبەبى – جانتاس كەيىنگى جىلدارى ىشىمدىككە اۋەس بولىپ العان-تىن. كۇن سايىن اششى سۋدان اۋزى قۇرعامايتىندى شىعاردى. ءتىپتى, جاساعان دۇنيەلەرىن ىشىمدىكپەن باعالايتىنىن كورگەندە ايەلى اجار نە ىستەرىن بىلمەي دال بولدى. ءۇش كۇن بويى ساندىق جاساپ, ونى ءۇش شيشا اراققا ايىرباستاپ جىبەرگەندە ودان ايەلىنىڭ كوڭىلى ءبىرجولا قالىپ ەدى.
اراققا بوي الدىرعان ول اقىرى وتباسىمەن اجىراسىپ تىندى. ءسويتىپ, سوقا باسى 2010 جىلى استانا قالاسىنا كەلدى. العاشىندا ەدەن توسەۋ, بولمەنى كافەلدەۋ, سىلاق جاعۋ سياقتى ۇساق-تۇيەك شارۋالاردى اتقارىپ ءجۇردى. الايدا, تاپقان تابىسى جامباسپۇلى مەن كۇندەلىكتى تاماعىنان ارتىلمادى.
ەندى ول كۇن كورۋدىڭ باسقا امالىن ىزدەي باستادى. «قۇرىلىس جۇمىستارىنا كومەك بەرە الامىن, ۇيگە كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزەمىن» دەپ, گازەتكە جارناما بەردى. قىرىقتىڭ قىرقاسىنا شىققان جىگىتتەن قولعابىس سۇراپ العاش تەلەفون شالعان پايعامبار جاسىنان اسقان راشيدا سەروۆا بولدى. پاركەت توسەۋ جۇمىسىن ارزان باعاعا تىندىرىپ بەرگەن جىگىتكە راشيدا كەمپىردىڭ ءىشى جىلىپ: «قولىڭ شەبەر ەكەن, ساعان ءۇيدىڭ ەسىگى قاشاندا اشىق, كەلىپ تۇر» دەپ يشارات ءبىلدىردى. سول سول-اق ەكەن, سابازىڭ ول ءۇيدىڭ ەسىگىن ءجيى قاعاتىندى شىعاردى. بىردە قۇبىرىن جوندەپ بەرسە, كەلەسى جولى اس-سۋىن جەتكىزىپ بەرىپ ءجۇردى. كەلە-كەلە كوز ۇيرەنىپ, كەمپىر وعان ەكى بولمەلىك ءۇيىنىڭ ءبىر بولمەسىن جالعا بەردى. جالعا بەردى دەگەن اتى عانا بولماسا, جانتاس كەمپىرگە اقشا بەرىپ جارىتپادى. ءۇي شارۋاسىنا كومەكتەسىپ جۇرگەسىن ءۇي يەسى دە ودان جامباس پۇلىن دىكىلدەپ سۇراپ جاتپادى. ەسەسىنە ەكەۋى قولدارىنا تۇسكەن اقشاعا ءبىر «جارتىلىق» الىپ ءىشۋدى ادەتكە اينالدىردى. ءسويتىپ, ارادا ەكى جىل ۋاقىت زىمىراپ وتە شىقتى. ىشكىلىككە سالىنعان ەكەۋدىڭ بوتەلكەلەس «دوستارى» كوبەيدى. بىردە وسىنداي شاعىن باس قوسۋ كەزىندە شىققان جانجال قىلمىسقا ۇلاستى.
سول شاتاق شىققان جەردەن ول بىردەن كەتىپ قالا قويماعانىنا قاتتى وكىنەدى. مۇمكىن, تۇرىپ جۇرە بەرگەندە مۇنداي قىرسىققا ۇشىراماس پا ەدى. ءبارى اياق استىنان, كوزدى اشىپ-جۇمعانشا بولدى. اشۋ قىسقان كەزدە نە ىستەپ, نە قويعانىن ءوزى دە تۇسىنبەي قالدى. ەسىندە قالعانى, ۇستەل ۇستىندەگى اسحانا پىشاعىمەن «اۋزىنان اق يت كىرىپ, كوك يت شىعىپ جاتقان» تانىس ايەلدىڭ مويىن تۇسىنان ۇرعانى عانا. ودان ارعىسىن قانشا تىرىسسا دا ەسىنە تۇسىرە المادى.
تەرگەۋ كەزىندە بەلگىلى بولعانىنداي, وقيعا بىلاي ءوربيدى. جاڭا جىل قارساڭىندا راشيدا سەروۆا قالادا ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا تۇرىپ جاتقان وزىنەن ون بەس جاستاي كىشى جانتاس مۇساحانمەن بىرگە قىدىرىپ, ەسكى تانىسى گۇلنار ءالجانوۆانىڭ ۇيىنە كەلەدى. جاڭا جىلدىق داستارقان باسىندا ءۇي يەسىنەن باسقا تاعى ءبىر جاسى قىرىقتار شاماسىنداعى بۇرىن ءبىر-ەكى رەت «دامدەس بولعان» ءجاميلا اتتى كەلىنشەك وتىرادى. گۇلناردىڭ كۇيەۋى مۇگەدەك ەكەن. ول داستارقان باسىنا كەلمەي, باسقا بولمەدەگى ءوز توسەگىندە جاتا بەرەدى.
قوناقتار ءدام الۋدى بىردەن اششى سۋدان باستايدى. «دەنساۋلىق ءۇشىن!», «جاڭا جىل قۇت-بەرەكە اكەلسىن!» دەگەن سىڭايدا تىلەكتەر ايتىلىپ, بىرىنەن سوڭ ءبىرى ءجيى-ءجيى ستاقان قاعىستىرىلادى.
وسىنداي كوڭىلدى وتىرىستىڭ كەزىندە راشيدا ءجاميلانىڭ جانتاسقا كوزىن الماي قاراپ وتىرعانىن بايقايدى. اۋەلى ءمان بەرمەگەنىمەن, ءبىرازدان كەيىن ءىشىن قىزعانىشتىڭ قىزىل ءيتى تىرناپ وتەدى. اراق ىشكەنمەن, شارۋاسىنا مىعىم, قول-اياعى بالعاداي ەركەككە كولدەنەڭ كوك اتتىنىڭ كوز سالعانىنا شىداپ وتىرا المايدى. اسۇيگە وڭاشا «ءبىر مينۋت اڭگىمەگە شاقىرادى». «مەنىڭ كۇيەۋىمە نەگە قىلىمسىپ وتىرسىڭ؟» دەپ شۇيلىگەدى كەمپىر كەلىنشەككە. ال ول «ماعان باستاپ ءوزى ىقىلاس ءبىلدىردى, مىقتى بولساڭ, ەركەگىڭدى ءوزىڭ تىيىپ ال» دەپ, بەت باقتىرمايدى. ماسەلە ودان سايىن ۋشىعادى. ەكى ايەل ءۇيدى باسىنا كوتەرە ايعايلاسادى. ءبىر-ءبىرىن بالاعاتتاپ, بەتتەرىن تىرناسادى. توبەلەسىپ جاتقان ولاردى ءۇي يەسى مەن جانتاس ارەڭ اجىراتىپ, سىرتقا شىعارىپ جىبەرەدى.
«پالەدەن ماشايىق قاشادى» دەپ, سول بويى ولار ءۇي-ۇيلەرىنە تاراسقاندا بۇل قاندى وقيعا ورىن الماس پا ەدى؟ الايدا, ولاي بولمادى. ىندىنىن ءازازىل ىلىقتىرعاندار ۇستەل ۇستىندە قالعان شيشا تولى اششى سۋدى كوزدەرى قيىپ تاستاپ كەتە المادى. اينالىپ كەلىپ قايتا وتىردى. تاعى ءىشتى. تاعى ءبىر-ەكى ساعات ىردۋ-دۋدۋ بوس اڭگىمەنىڭ سوڭى قايتادان كەرىسكە اينالدى. بۇل جولى ۇستەل باسىنداعىلاردىڭ بارلىعى دا ىشىمدىككە سىلقيا تويىپ, ىقىلىق اتىپ وتىرعان. ءجاميلا كەلىپ, «ءبىر ءسوز ايتامىن» دەگەن جەلەۋمەن جانتاس پەن راشيدانىڭ ورتالارىنا وتىرىپ الادى. ءسويتتى دە «مىنا كارى قاقپاستان نە تابامىن دەپ ءجۇرسىڭ؟ ءتىپتى, سەنى مەنەن قىزعانادى. مەن قايتەمىن سەنى. مەندە ەركەكتەر جەتىپ جاتىر» دەپ, جانجالدى قايتا قوزداتادى. ىشىمدىك بۋىنىنا ءتۇسىپ, ءوز ءىس-ارەكەتىن باقىلاۋدان قالا باستاعان ول قاتتى اشۋعا بەرىلىپ, كەمپىردى تاعى اسۇيگە شاقىرادى.
اسۇيگە كىرگەن ەكەۋدىڭ اڭگىمەسى ارىگە بارمادى. ءجاميلا ۇستەل ۇستىندە جاتقان نان تىلەتىن پىشاقتى الادى دا, سوڭىنان ەرىپ كەلە جاتقان كەمپىردىڭ كەۋدە تۇسىنان ۇرادى. سول كەزدە جانۇشىرا ايعايلاعان كەمپىرگە كومەككە ۇمتىلعان جانتاسقا دا كەلىنشەك بالاعات سوزدەردى ءۇيىپ-توگىپ, پىشاق سىلتەيدى. ابىروي بولعاندا, سۋىق قارۋ ونىڭ بىلەگىن عانا ءتىلىپ وتەدى. اشۋ كەرنەگەن ەركەك ايەلدىڭ قولىنداعى پىشاقتى جۇلىپ الىپ, ونىڭ مويىن تۇسىنان سۇعا سالادى. قىرىلداپ قۇلاعان ونىڭ تاماعىنان قويۋ قان اتقىلاعان. ال, سول كەزدە اياعىنان تالتىرەكتەپ ارەڭ تۇرعان كىسى ءولتىرۋشى ەرەكشە ءبىر ءىس تىندىرعانداي شيشا تۇبىندەگى اراقتى كومەيىنە قۇيا سالىپ, ۇيدەن شىعىپ جۇرە بەرگەن. ال, ءۇي يەسى العاشقى ايعاي شىققان كەزدە كۇيەۋى جاتقان جاتىن بولمەنى ىشتەن بەكىتىپ الىپ, ۇيىقتاپ قالعان بولىپ شىقتى.
بولعان وقيعا تۋرالى پوليتسيا مەن «جەدەل جاردەمگە» تەك تاڭ اتقان سوڭ عانا حابارلانادى.
سوت-مەديتسينالىق ساراپتاماسى «پىشاق ءجاميلا بەكوۆانىڭ كۇرە تامىرىن قيىپ جىبەرگەن, ال راشيدا سەروۆانىڭ كەۋدە تۇسىنا كىرگەن» دەگەن قورىتىندى شىعاردى. ەگەر دەر كەزىندە دارىگەرلىك كومەك كورسەتىلگەندە, راشيدانىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا بولادى ەكەن. سونداي-اق, مارقۇمداردىڭ قانىنان 3,45 پايىز سپيرت انىقتالدى. بۇل اعزانىڭ الكوگولمەن قاتتى ۋلانعانىن بىلدىرەدى. ياعني, ولار قىلمىس جاسالعان ساتتە ءوز ءىس-ارەكەتتەرىنە ەسەپ بەرە المايتىن جاعدايدا بولعان.
سوت ماس كۇيىندە قىلمىس جاساپ, ءىزىن جاسىرۋعا تىرىسقان جانتاس مۇساحاندى ون ەكى جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىردى.
تاڭاتار تولەۋعاليەۆ
