كەلەسى جىلى تۇركيا اسكەري كەمە جاساۋشى الەمدەگى بەس-التى مەملەكەتتىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا ءۇمىتتى.
ىستانبۇل:
اسكەري كەمە شىعارادى
«TGG Anadolu» اتتى شاعىن ەسمينەتس قۇرىلىسىنىڭ 90%-عا جۋىعى دايىن ەكەنىن تاياۋدا ىستانبۇل, ءمارمارا, ەگەي, جەرورتا جانە قارا تەڭىز كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ توراعاسى مەتين كالكاۆان ءمالىم ەتتى. قۇنى 1 ملرد دوللار بولاتىن كەمە قۇرىلىسى 2016 جىلى قولعا الىنعان ەدى. العاشقىسى قۇراستىرىلىپ بىتۋگە تاياۋ. ودان كەيىن تەڭىز ايلاعىنا شىعارىپ, سىناقتان وتكىزەدى. جابدىعىنىڭ 68%-ى تۇركيادا جاسالعان اسكەري كەمەنىڭ ۇزىندىعى – 252 مەتر, ەنى – 32 مەتر, ال بيىكتىگى 55 مەتر بولماق. 114 بولىكتەن تۇرادى. تەك اۋە ەسكادريلياسىن تاسيتىن ەسمينەتس قانا ەمەس, اشىق تەڭىز ۇستىندە ۇرىس جۇرگىزۋگە مۇرسات بەرەتىن ارسەنالى جاعىنان دا شەتەلدىك كەمەلەردەن كەم تۇسپەيدى دەپ كۇتىلۋدە.
Hurrietdailynews.com, 24.03.2018
بەيجىڭ:
وزەگى تالعان وزەن تازالايدى
بەيجىڭ قالاسىن شاربىعان جانە قالاعا تاياۋ جاتقان بارلىق وزەن-كولدەر جىل اياعىنا دەيىن تازارتىلادى.
سۋ شارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك, قالا اۋماعىندا سانيتارلىق جاعدايى سىن كوتەرمەيتىن 140-تاي وزەن ساعالارى مەن شاعىن وزەكتەر, كولدەر بولسا, بۇگىنگە دەيىن سونىڭ 57-ءسى تازارتىلدى. بۇل تەك ەكولوگيالىق احۋالدى جاقسارتۋ ءۇشىن ەمەس, حالقى قۇمىرسقاداي قاپتاعان الىپ شاھاردىڭ اۋىزسۋ قاجەتتىلىگىن وتەۋ ءۇشىن دە ماڭىزدى. بەيجىڭ حالقى جىلىنا شامامەن 1 ملرد تەكشە مەتردەن اسا تازارتىلعان سۋ تۇتىنادى. سول ءۇشىن سوڭعى جىلدارى قالا باسشىلىعى 50-گە جۋىق سۋ تازارتۋ ستانساسىن سالدى. وعان قوسا, 2014 جىلى «شىعىستان – باتىسقا سۋ بۇرۋ» مەگا-جوباسىنىڭ ارقاسىندا قىتاي استاناسىنا قوسىمشا 3,22 ملرد تەكشە مەتر سۋ جەتكىزىلدى. قولدان جاسالعان كانال قىتايدىڭ حۋبەي پروۆينتسياسىنداعى دانجياڭكوۋ توعانىنان باستاۋ الىپ, حەنان, حۋبەي پروۆينتسيالارىن كوكتەي ءوتىپ, بەيجىڭ مەن تياڭجيڭگە جەتەدى. جالپى العاندا, قالانى سۋمەن قامتاماسىز ەتەتىن جۇيەنى باقىلاۋ ءۇشىن 5900 ادام تاعايىندالدى. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن شاھاردىڭ «اكۆا-ارنالارىن» تازارتۋ بيىل 22 ناۋرىزدا – دۇنيە جۇزىلىك سۋ كۇنىنە وراي باستالدى. «سۋدىڭ دا سۇراۋى بار» دەگەن وسى.
www.china.com.cn
24.3.2018
تاشكەنت:
فرانتسۋزدار كومەكتەسەدى
فرانتسۋزدىڭ «Veolia» كومپانياسى تاشكەنت پەن نامانگاننىڭ سۋ بۇرۋ جانە كارىز جۇيەسىن مودەرنيزاتسيالاۋعا اتسالىسادى.
كەشە وزبەكستان ۇكىمەتى سۋ رەسۋرستارى مەن قۋات ۇنەمدەۋگە جانە تۇرمىستىق قالدىقتاردى وڭدەۋگە ماماندانعان «Veolia» كومپانياسىمەن مەموراندۋمعا قول قويدى. كەلىسىمشارت بويىنشا كومپانيا ەكى قالانىڭ جىلۋ, سۋ-كارىز جۇيەسىن 25-30 جىلعا جالعا باسقارۋعا الادى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا كومپانيا كوممۋنالدىق ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتىپ, حالىقارالىق تەحنيكالىق جانە ەكولوگيالىق ستاندارتتارعا ساي كەلتىرۋى ءتيىس. الدىن الا بولجام بويىنشا, جوبا تولىققاندى جۇزەگە اسقان جاعدايدا نامانگاننىڭ جىلۋ جۇيەسىنەن جىلىنا 24,5 ميلليون تابيعي گاز ۇنەمدەۋگە بولادى. ونى ەكسپورتقا شىعارۋدان كومپانيا 3,5 ملن دوللار قوسىمشا پايدا تابا الادى. ال تاشكەنتتىڭ سۋ-كارىز جۇيەسىنە شىعىندالاتىن ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ ارقىلى جىلىنا 6,3 ملرد سۋم قارجىنى جەلگە ۇشۋدان ساقتاۋعا بولادى. كورشىلەرىمىزدىڭ سوڭعى جىلدارى پروتەكتسيونيستىك ساياساتتان باس تارتىپ, ەكونوميكاسىنا ترانسۇلتتىق كومپانيالاردىڭ ينۆەستيتسيا سالۋىنا جاعداي جاساپ جاتقانى قۋانتادى. وزبەك ۇكىمەتىنىڭ مالىمدەۋىنشە, بۇل ارىپتەستىك وزبەكستاننىڭ تۇرعىن-ءۇي كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعىن مودەرنيزاتسيالاۋدىڭ باسى عانا.
«ۆەچەرني تاشكەنت»
(«توشكەنت وكشامي»), 26.03.2018
قازان:
تۋريستەردى تاتارشا كۇتۋ
ءتورت جىلدا ءبىر كەلەتىن مۋنديال قارساڭىندا تاتارستان بيلىگى تۋريزم سالاسىنا ايرىقشا كوڭىل ءبولىپ وتىر. جاقىندا رەسپۋبليكانىڭ تۋريزم جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتى مەن ءتۋريزمدى دامىتۋ ورتالىعى «تاتارستان: 1001 ءلاززات» ارنايى تۋريستىك مارشرۋتىن كوپشىلىككە تانىستىردى.
شىعىس حالىقتارىنا ورتاق «1001 ءتۇن» ەرتەگىسىن ەسكە سالاتىن بىرەگەي تۋريستىك باعدارلاما تاتارلاردىڭ ماڭدايعا باسار ماقتانىشتارىن تۇگەل قامتۋعا تىرىسقان. ناقتىراق ايتقاندا, قالتاسىندا 26-41 مىڭ ءرۋبلى بار ورتاڭقول ءتۋريستىڭ اياعىن جەرگە تيگىزبەي 4 كۇن, 3 ءتۇن كۇتىپ, اعىلشىنشا ايتقاندا «ۋاۋ ەففەكت» (wow effect), تاتارشا ايتقاندا, «اباۋ ەففەكت» (اباۋ – تات. «وي, ويبوي» دەگەن ماعىنانى بەرەدى – رەد.) تۋعىزۋدى كوزدەيدى. سونىمەن قازانعا بارا قالساڭىز, ءسىزدى نە قىزىق كۇتىپ تۇر؟
ءبىرىنشى كۇنى ءتۋريستى ارنايى توپ كۇتىپ الىپ, قالتاسىنا قاراي 3-5 جۇلدىز ارالىعىنداعى قوناق ۇيلەرگە جايعاستىرادى. مەيمانعا قوناق ءۇيدى تاڭداۋ ەركىندىگى بەرىلەدى. سوسىن قالاداعى ەڭ ۇزدىك سانالاتىن «مارحابا» مەيرامحاناسىنا اپارىپ تاماقتاندىرادى. قازان كرەملىن, قۇل ءشاريف مەشىتى مەن بلاگوۆەششەنسك سوبورىنا ەكسكۋرسيا جاساتادى. سونداي-اق, تۋريستەر سۇيىمبيكە پاتشايىم وبرازىنداعى اكتەردىڭ بايانداۋىندا قازان حاندىعىنىڭ تاريحىنا قانىعادى. كەشكە تامان تاتارلاردىڭ سالت-ءداستۇرىن تانىستىرۋ ءۇشىن «تۋعان اۆىلىم» ەتنوكەشەنىنە اپارادى. ەكىنشى كۇنگى ساياحات سۆياج تاريحي ارال-قالاشىعىندا جالعاسادى. مۇندا تۋريستەر كوكسەركە سورپاسىن ءىشىپ, قىش شەبەرحاناسىنا, ۇستاحاناعا باس سۇعادى. ءۇشىنشى كۇنى قازان قالاسىن ياحتامەن ارالاپ, سپا-كەشەندە سولىعىن باسىپ, ەم-شارا قابىلداۋىنا, ال تاريح دەسە ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىندار قالا مۋزەيلەرىن ارالاپ, بولگار قالاشىعىنا بارىپ قايتۋىنا بولادى. سوڭعى كۇنى تۋريستەر تاتار سلوبودكاسىندا اڭىز-ءافسانا تىڭداپ, تاتار ۇلتتىق اس مازىرىنەن ءدام تاتادى, ءابي-بابايىمەن (شال مەن كەمپىرى) قول ۇستاسىپ «اپيپي» ۇلتتىق ءبيىن بيلەيدى, تاتارشا ءتىل ۇستارتادى. جەرگىلىك ىشىمدىككە «ءىش تارتقانداردى» «ارىش ماە» الكوگول دۇكەنىنە, ال كادەسىيعا كوڭىلى بۇرعانداردى «Visit Tatarstan» برەند دۇكەنىنە اپارىپ, سوڭىندا ساۋ-سالامات ايتىپ شىعارىپ سالادى. مۇنداي «ولل-ينكليۋزيۆ» (all inclusive) قوناق كۇتۋ ءادىسى ءتۋريزمى دامىعان ەلدەردىڭ كوپشىلىگىندە كەزدەسەدى. ىرگەدەگى تاتار قارداشتار دا وڭايدان وڭعاق تاۋىپ, جات جۇرتتىق تۋريستەردى وسىلاي تاڭعالدىرماقشى.
«ۆەچەرني كازان»,
15.3.2018.
ادىلبەك جاپاق
