سارىبۇلاق وزەنiنىڭ لاستانۋى – الاڭداتارلىق جاعداي. ەلوردانىڭ ەكولوگيالىق احۋالىنا زور نۇقسان كەلتىرۋدە. سارىبۇلاق تاسقىن سۋلاردىڭ عانا ەمەس, ەسiل وزەنiنە بارىپ قۇيىلاتىن سارقىندى سۋلاردىڭ دا قاشىرتقىسى قىزمەتiن اتقاراتىن تەحنوگەندiك سۋ ارناسىنا اينالۋى ەكولوگ مامانداردىڭ دا قۇتىن قاشىرۋدا. ەكولوگيالىق اپاتقا ۇلاسىپ كەتۋى مۇمكىن. بۇل وزەكتى ماسەلەنىڭ ءتۇيىنىن شەشۋدى قالا اكىمى التاي كولگىنوۆ ءوز قۇزىرىنا, ءجىتى قاداعالاۋىنا الدى.
بۇگىنگى تاڭدا نۇر-سۇلتان قالاسى تەز قارقىنمەن دامىپ, وركەندەپ كەلە جاتقان ءىرى مەگاپوليسكە اينالدى. كۇن ساناپ حالىق سانى ارتىپ, جاڭا نىساندار بوي كوتەرىپ, اۆتوكولىكتەر كوبەيىپ, ينفراقۇرىلىم قاناتىن كەڭگە جايۋدا. الايدا ەكولوگيالىق جاعدايعا دا كوپ كوڭىل اۋدارۋعا تۋرا كەلەدى.
قالا باسشىسى ا.كولگىنوۆ ەلوردامىزداعى قورشاعان ورتانى قورعاۋ جونىندەگى كەشەندى ءىس-شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدى قاتاڭ باقىلاۋعا الدى.
جالپى, ەلوردا اۋماعىنىڭ نەگىزگى بولىگى ەسىل, اقبۇلاق جانە سارىبۇلاق وزەندەرىنىڭ تارماقتارىمەن تۇيىقتالادى. بۇگىنگە دەيىن ەسىل وزەنىنىڭ كەمە جۇرەتىن ارالىعىن دامىتۋ, قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا 51 ملن تەڭگە قارجى جۇمسالىپ, 9 شاقىرىم سۋدىڭ ءتۇبى تازارتىلعان ەدى. الايدا سوعان قاراماستان قالالىق قورشاعان ورتانى قورعاۋ جانە تابيعاتتى پايدالانۋ باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە, ەڭ لاس وزەن سارىبۇلاق وزەنى بولىپ وتىر.
سارىبۇلاقتىڭ سۋ جينالاتىن الابىنىڭ ۇزىندىعى 1949 شاقىرىم شارشى مەتردى قۇرايدى. ول – 126 شاقىرىمدى قۇرايتىن نۇرا الابى وزەندەرىنىڭ ءبىرى. باقتى تاۋىنىڭ باتىس بەتكەيىنەن باستالىپ, بايتايلاق تاۋىنا جەتپەي تالدىعا قۇيىپ, ەلوردامىزدىڭ سولتۇستىگىنەن وڭتۇستىك باعىتتا قالانىڭ باتىس بولىگىن بويلاي جەكە مەنشىك ۇيلەر مەن كوپ قاباتتى ۇيلەر سالىنعان ايماق ارقىلى وتەدى. وزەننىڭ ساعا تۇسىن, قالا ارقىلى وتەتىن ارناسىن شىلاۋ باسىپ, ءتىپتى قامىس قاۋلاي ءوسىپ, جالپى اۋماعى 2,5 شاقىرىمعا دەيىن ءبۇلىنىپ, ەكولوگياعا زور قاۋىپ ءتوندىرىپ تۇرعان جايى بار.
نەگىزى, سارىبۇلاق وزەنىنىڭ ماڭايىن اباتتاندىرۋعا بايلانىستى جوبالىق-سمەتالىق قۇجات 2013 جىلى قابىلدانعان بولاتىن. الايدا قۇرىلىس جۇمىستارى كەنجەلەپ قالعاندىقتان, نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمى ا.كولگىنوۆ شۇعىل تۇردە وزەن جاعاسىن تازالاۋ جۇمىستارىن قولعا الۋ كەرەكتىگىن اتاپ ءوتىپ, قارجى ماسەلەسىن شەشۋدى ۇيعاردى.
بەيبىت وسپان
