باستى اقپاراتجاڭالىقتار

بيۋدجەت قارجىسى قاجەت مولشەردە ءبولىنىپ وتىر ما؟



نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ بيۋدجەتىنە وسى جىلدىڭ قاڭتار-شىلدە ايلارىندا جەكە كىرىستەر تۇسىمدەرى وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 7,6 پايىزعا ءوسىپ, 146,4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى. سالىقتىق تۇسىمدەر 6,7 پايىزعا ارتىپ, 134,4 ملرد تەڭگەگە جەتتى. قالالىق قوعامدىق كەڭەس وتىرىسىندا وسىنداي تسيفرلاردى كەلتىرگەن ستراتەگيالىق جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى قايسار ماڭقاراەۆ 2019-2021 جىلدارعا ارنالعان ەلوردا بيۋدجەتىنە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر تۋرالى باياندادى.

ءارتۇرلى ماڭىزدى جۇمىستارعا بولىنگەن قوسىمشا قارجى كولەمىنەن حابار بەرگەن بايانداماشى جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارماسىنا 1 ملرد 51 ملن تەڭگە قاراستىرىلعانىن جەتكىزدى. سونىڭ ىشىندە از قامتىلعان كوپبالالى وتباسىلارعا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك تولەمىنە 641 ملن تەڭگە ءبولىندى. بۇعان قوسا, حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋعا, مۇقتاج ازاماتتاردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنا, زەينەتكەرلەرگە, مۇگەدەكتەرگە جاردەم بەرۋگە ءتيىستى قارجى باعىتتالعان.
باسقارما باسشىسىنىڭ ەسەبىن تىڭداپ بولعان سوڭ قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرىندە ءبىراز سۇراقتار تۋىنداپ, ولاردىڭ تاراپىنان بىرقاتار ۇسىنىستار ايتىلدى.

– كەڭەستىڭ 17 شىلدەدە وتكەن وتىرىسىندا كەڭەس توراعاسى سانسىزباي سەيىتجانۇلى بيۋدجەتتى بولگەندە كوميسسيا قۇرامىنا قوعامدىق كەڭەس وكىلىن ەنگىزۋ تۋرالى باستاما كوتەردى. ءبىز بۇل ۇسىنىستى قولدايمىز. سەبەبى تۇسىنىكسىز جايتتار بار. وتكەن كوكتەمدە عانا جولاۋشىلاردى تاسىمالداۋدى سۋبسيديالاۋعا 1 ملرد تەڭگە ءبولۋدى ماقۇلدادىق. بۇل سوما بۇدان بۇرىن بولىنگەن 2,5 ملرد تەڭگەنىڭ ۇستىنە قوسىلدى. ەندى قوسىمشا تاعى 2 ملرد تەڭگە ءبولىنىپ وتىر. جولاۋشىلاردى تا­سىمالداۋعا ءبىر عانا ۇسىنىستى – سۋبسيديالاۋعا 8 اۆتوبۋس پاركىن عانا قوستىق. بىراق ءتيىستى ەسەپتەۋلەردى كورمەي وتىرمىز. قارجى ءبولۋ جونىندە شەشىم شىققاندا بيۋدجەتتىك ۇسىنىمدى, بەلگىلى ءبىر باسقارماعا قاجەت قارجىنىڭ كولەمىن, ستراتەگيالىق جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ باسقارماسىنىڭ قورىتىندى شەشىمىن كورۋىمىز كەرەك. ال سىزدەردىڭ بىزگە ۇسىنعان تۇسىنىك حاتىڭىزدا ءبارى ەكى-اق سويلەممەن بەرىلگەن, – دەدى كەڭەس مۇشەسى جانات نۇرعاليەۆ.

وسى سۇراققا جاۋاپ بەرگەن ق.ماڭقاراەۆ قوعامدىق كەڭەس ءوز وتىرىستارىنىڭ بىرىنە كولىك جانە جول-كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ باسقارماسى, «استانا LRT» جشس باسشىلىعىن شاقىرىپ, بۇل ماسەلە بويىنشا ولاردىڭ ەسەپتەرىن تىڭداۋعا قۇقىلى دەپ ەسەپتەيتىنىن جەتكىزدى. «ءبىز باسقارمالاردىڭ بيۋدجەتتىك ۇسىنىمدارمەن جۇمىس ىستەيمىز. ارينە, ءتيىستى ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزەمىز. ەسەپتەۋلەر بولماسا, ماسەلەنى بيۋدجەتتىك كوميسسيا قاراۋىنا شىعارماس ەدىك» دەدى ول.

قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى مۇحتار ەركەتاەۆ قالانى گازداندىرۋعا بولىنگەن قارجى جايىن سۇرادى. «1 ملرد 692 ملن تەڭگە ءبولىنىپ وتىر ەكەن. بۇل قارجى ىشكى جەلىلىك جۇ­مىستارعا بولىنە مە؟ قالانىڭ شەتكى اۋماقتارىنا بۇل جۇمىستاردىڭ قاتىسى بار ما؟» دەدى ول.

باسقارما باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا, شەتكى ايماقتاردى گازداندىرۋ باعدارلاماسى اياسىندا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 1 ملرد 692 ملن تەڭگە ءبولىنىپ وتىر. جالپى ءتورت قالا مەن ءبىر وبلىسقا ءۇش جىل بويى ءار جىل سايىن 7,5 ملرد تەڭگەدەن ءبولۋ قاراستىرىلعان. بۇل قارجى نۇر-سۇلتان, الماتى, شىمكەنت, كوكشەتاۋ جانە اقمولا وبلىستارىنا تيەسىلى.

قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى مارات مۇستافين قالانىڭ تازالى­عىن ساقتاۋ ماسەلەسىن كوتەردى. «اتاتۇرىك» ساياباعى بۇرىن جايناپ تۇرۋشى ەدى. قازىر وندا نە جارىق جوق, گۇلزاردىڭ وزىنەن تۇك قالماعان. بۇل ساياباق بايقوڭىر اۋدانىنا قارايدى. اتالمىش اۋدانداعى 16 اۋلاعا «اقىلدى» تەحنولوگيا ەنگىزۋ جوسپارلانعان بولاتىن. قازىر بۇل دا قالدى. تۇرعىندار سونىڭ جايىن سۇراپ جاتىر. بۇگىندەرى قارجى بار بولعانى ەكى اۋلاعا عانا بولىنگەن. جالپى, بايقوڭىرعا بولىنگەن 200 ملن تەڭگە قانداي جۇمىستارعا جەتەدى؟ سايا­باقتى اباتتاندىرۋعا ما, ابدەن ەسكىرگەن جاتاقحانالاردى جوندەۋگە مە؟» دەگەن ول جاستار سارايىن جوندەۋگە بولىنگەن قارجىنىڭ نە ءۇشىن قايتارىلعانىن سۇرادى.
«جاستار سارايىنا قاتىستى جاۋاپتى باسقارمادان بىزگە بولىنگەن قارجىنى جىلدىڭ اياعىنا دەيىن يگەرە المايمىز دەگەن حات كەلىپ ءتۇستى. سوندىقتان اقشانى قىسقارتتىق. ال ساياباققا بايلانىستى اۋدان اكىمدىگىنەن ءالى ەشقانداي وتىنىشتەر تۇسپەدى» دەدى ستراتەگيالىق جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى.
قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى ءاسيما بيمەندينا شەتكى ايماقتار پروب­لەماسى كوپ ەكەنىن ايتا كەلە, اۋدان اكىمدىكتەرىنەن تۇرعىن الاپتار ماسەلەلەرى بويىنشا 2019-2021 جىلدار بيۋدجەتىنە سۇرانىستار قاناعاتتاندىرىلا ما دەپ سۇراپ, ورتا مەكتەپتەر جايىن قوزعادى.

23 تامىزدا قوعامدىق كەڭەستە شەتكى ايماقتار پروبلەمالارىنا قاتىستى وتىرىس وتەدى. ق.ماڭقا­راەۆ ءتيىستى جاۋاپتى سول جەردە بەرۋگە ۋادە ەتتى.




تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button