دەموكراتيانىڭ ەڭ جوعارعى مەكتەبى
كونستيتۋتسيا مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ قاينار كوزى حالىقتىڭ ءوزى ەكەندىگىن ايقىندادى. جاڭا كونستيتۋتسيا قابىلداۋ ارقىلى قازاقستان جاڭا داۋىرگە قادام باستى. مىنە, وسى مەرەيلى مەجەگە بيىل 19 جىل تولىپ وتىر. جىل سايىن بۇل مەملەكەتتىك مەرەكەنى اتاپ ءوتۋ – نەگىزگى زاڭعا دەگەن قۇرمەتىمىزبەن قاتار, ءوزىمىزدىڭ تاڭداۋىمىزعا, وزىمىزگە دەگەن قۇرمەت.
قوعامدىق تاتۋلىق پەن ساياسي تۇراقتىلىقتى ساقتاپ, ەلىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ باقىتتى ءومىر ءسۇرۋىن قامتاماسىز ەتەتىن اتا زاڭ – ەلدىڭ قورعانى. نەگىزگى زاڭدا بارشا قازاقستاندىقتارعا تۇسىنىكتى دە ەتەنە ورتاق قۇندىلىقتار ناقتى زاڭ تىلىمەن باياندالعان. حالىقتىڭ بىرلىگى – بۇل ەڭ الدىمەن مەملەكەتتىك ينستيتۋتتاردىڭ بىرلىگى. التىن زاڭىمىزدىڭ 34-بابىندا: «اركىم قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىن جانە زاڭدارىن ساقتاۋدى, باسقا ادامداردىڭ قۇقىقتارىن, بوستاندىقتارىن, ابىروي مەن ار-نامىسىن قۇرمەتتەۋگە مىندەتتى» دەپ كورسەتىلگەن. ءوزىنىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى اتا زاڭمەن قورعالاتىندىعىن جانە ول مەملەكەتتىڭ مۇددەسىنەن شىعىپ وتىرعان دۇنيە ەكەندىگىن ءاربىر ەل ازاماتى بەس ساۋساقتاي ءبىلۋى ءتيىس. ويتكەنى, ادامنىڭ ءوز قۇقىلارىن ءبىلۋى جانە ونى قاجەتتى جەردە قورعاي الۋى, ياعني, قۇقىقتىق ساۋاتتىلىقتىڭ بولۋى – زايىرلى قوعامنىڭ باستى تالاپتارىنىڭ ءبىرى.
مەملەكەتىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسى قوعامنىڭ دامۋى ءۇشىن جاعدايلار جاساپ قانا قويماي, ەلىمىزدە تاتۋ-ءتاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بارلىق ەتنوس وكىلدەرى ءۇشىن تەڭ قۇقىق بەردى. وسى ورايدا, ۇلت كوشباسشىسى ن.نازارباەۆتىڭ قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋداعى ەرەن ەڭبەگىن اتاپ ايتۋ كەرەك. اتا زاڭىمىزدىڭ ءاربىر بابى كوز قاراشىعىنداي ساقتالىپ, مۇلتىكسىز ورىندالۋىنا ەل پرەزيدەنتى كەپىل بولىپ كەلەدى. «كونستيتۋتسيانى قاتاڭ ۇستانۋ – بۇل مەملەكەتتىلىكتىڭ تابىستى دامۋىنىڭ جانە قوعامداعى ازاماتتىق كەلىسىمنىڭ نەگىزى. ول بويىنشا ءومىر ءسۇرۋ – بۇل دەموكراتيانىڭ ەڭ جوعارعى مەكتەبى. بۇل مەكتەپتەن بارلىعىمىز وتۋگە ءتيىسپىز. ءبىزدىڭ مىندەت – كونستيتۋتسياعا اسا ۇقىپتىلىقپەن قاراۋ. ءوزىمىزدىڭ ەلىمىزدى, ءوزىمىزدىڭ تاريحىمىزدى, ءوزىمىزدىڭ جەتىستىكتەرىمىزدى قالاي قۇرمەتتەسەك, ونى دا سولاي ايالاۋىمىز كەرەك. كونستيتۋتسيانى سىيلاي ءبىلمەسەك, ونىڭ تالاپتارىن مۇلتىكسىز ورىنداي الماساق, وندا قوعامدىق كەلىسىمگە, ءتارتىپكە, بەيبىتشىلىككە جانە تىنىشتىققا جەتۋ مۇمكىن بولمايدى, ياعني مۇنداي جاعدايدا وتاننىڭ ىرىس-بەرەكەلى بولاشاعى تۋرالى ايتۋدىڭ دا قاجەتى جوق» دەگەن تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز.
عاسىرلار بويى قالىپتاسقان ادامزات بالاسىنىڭ جالپى قۇندىلىقتارىن ءوز بويىنا ءسىڭىرگەن كونستيتۋتسيامىزدا ادامداردىڭ تابيعي قۇقىلارى مەن بوستاندىقتارى, بيلىك ينستيتۋتتارىن دەموكراتيالىق جولمەن قالىپتاستىرۋ جانە دامىتۋ, قازاقستان اۋماعىندا ازاماتتىق قوعام قۇرۋ تۋرالى دۇنيەجۇزى تانىعان پروگرەسسيۆتى يدەيالار بەكىتىلدى. سول ارقىلى ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتتارىنىڭ بىرلەسىپ, ءبىر جەڭنەن قول, ءبىر جاعادان باس شىعارىپ قىزمەت ەتۋلەرى ءۇشىن جاعدايلار جاسالدى.
بۇگىنگى تاڭدا ءبىز الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق, قۇقىقتىق جانە ساياسي ومىردەگى رەفورمالاردى جۇرگىزۋدە كونستيتۋتسيا نورمالارى مەن پرينتسيپتەرىنىڭ دۇرىستىعىنا كوز جەتكىزىپ وتىرمىز. بۇلاي دەيتىنىم, الگىندە اتاپ وتكەنىمدەي, نەبىر الماعايىپ زاماندى باستان كەشىرگەن بابالارىمىز ۇرپاعىنىڭ تاۋەلسىزدىگى جولىندا قاسىقتاي قانىن توگىپ, شىبىنداي جانىن بەرىپ, ەش ايانعان جوق. ولار ەلى ازات, جەرى تۇتاس قۋاتتى مەملەكەت قۇرۋدى, جەرۇيىقتا عۇمىر كەشۋدى اڭسادى.
اۋماعى ۇشقان قۇستىڭ قاناتىمەن, جەر اپشىسى قۋىرعان تۇلپار تۇياعىنىڭ دۇبىرىمەن ولشەنگەن كەڭ دە كەلىستى ولكەنى مەكەندەگەن قازاق حالقىنىڭ ەگەمەندىگىنىڭ كەپىلدىگى ىسپەتتەس كونستيتۋتسيامىز ومىرشەڭ بولىپ, كوك تۋىمىز كوكتە جەلبىرەي بەرسىن!
قانات مۋسين,
استانا قالاسى ادىلەت دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى