تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسى, جيىرما سەگىز جاستاعى ارمان توسقانباەۆتى قازاقستاندىقتار 17 جاسىندا العاشقى ميلليونىن تاپقان بيزنەسمەن, ەلباسىعا ساعات سىيلاعان كاسىپكەر رەتىندە تانيدى. ول بۇگىندە التى كاسىپتى دوڭگەلەتىپ وتىر.
اتاپ ايتساق, ارماننىڭ قازىر گيدروپونيكا قوندىرعىلارىن شىعاراتىن «جاسىل» تەحنولوگيالار كومپانياسى, ەلتاڭبامىز بەينەلەنگەن ۇلتتىق ناقىشتاعى ساعات شىعاراتىن «Otan» كومپانياسى, كريپتوۆاليۋتا ساقتايتىن ءاميان شىعاراتىن كومپانيا, جىلىجاي وسىرۋمەن اينالىساتىن «Zertis» كومپانياسى, ساۋلەت جوبالارىمەن اينالىساتىن «Mad Company» كومپانياسى جانە بيولوگيالىق بەلسەندى قوسپالار ساتاتىن «Marine Health» كومپانياسى بار.
«كومپانيالارىمنىڭ قارجى اينالىمى 2-3 ميلليون دوللاردان اسادى. بارلىعىن ەسەپتەگەندە شتاتتا 50-دەن استام ادام جۇمىس ىستەيدى. قالعان جۇمىستى كوبىنە اۋتسورسينگ كومپانيالارعا تاپسىرامىن. سولاردى قوسقاندا 200-گە جۋىق ازاماتتى جۇمىسپەن قامتىپ وتىرمىز» دەيدى جاس كاسىپكەر.
ارماننىڭ بيزنەستەگى جولى امەريكالىق ميللياردەرلەردىڭ تاريحىنا ۇقساس. ول وقۋشى كەزىندە كومپيۋتەرلەردى جوندەپ تابىس تاباتىن. ساباققا اسا كوڭىل بولمەگەندىكتەن, ۇبت-دان شەكتىك بالل جيناي المايدى. كەلەسى جىلى بولاشاق كاسىپكەر تومسك مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنە ءتۇسىپ, ەكى جىلدان سوڭ وقۋىن تاستايدى. «مەن وندا دا ساباق وقىماي, بيزنەسپەن اينالىستىم. قىتايلارعا اعاش ساتاتىنمىن. اقىرى سەسسيالاردان «قۇلادىم». جالپى, مەنىڭ وقۋدا ەشقاشان جولىم بولعان ەمەس. ەسەسىنە بيزنەستە سۋدا جۇزگەن بالىقتايمىن» دەيدى ديپلومسىز بيزنەسمەن.
2014-2015 جىلدارى ارمان بانكروتقا ۇشىراپ, قارىزعا باتادى. سول شاقتار تۋرالى كاسىپكەردىڭ ءوزى:
– جارتى جىل بويى قارىزدارىمدى جاۋىپ, جاڭا مۇمكىندىكتەر ىزدەدىم. ءبىر كۇنى ينتەرنەتتەن وتە قىمبات ساعاتتار ساتاتىن شۆەيتساريالىق زاۋىتتىڭ جارناماسىنا كوزىم ءتۇستى. ول قازاقستاننىڭ ەلتاڭباسى بار, باعاسى 250 مىڭ ەۋرولىق جالعىز دانامەن ساعات شىعارعان ەكەن. سوندا مەنىڭ باسىما وسىنداي ساعاتتاردى قولجەتىمدى باعادا ءوندىرۋ تۋرالى يدەيا كەلدى. دەرەۋ ەلتاڭبا بەينەلەنگەن ساعاتتىڭ التى ەسكيزىن جاساپ, Facebook-تەگى پاراقشامدا جۇكتەدىم. نارىقتى زەرتتەۋ بارىسىندا الگى ساعاتتارعا سۇرانىس بولاتىنىن ءتۇسىندىم. بۇدان سوڭ زاۋىت ىزدەپ, شەتەلدىك كومپانيالارعا بايلانىسقا شىقتىم. مەن اعىلشىن ءتىلىن بىلمەيمىن, حاتتارىمنىڭ ءبارىن Google Translate ارقىلى اۋدارعاندىقتان, كەي جەرلەرى كۇلكىلى بولىپ شىعاتىن. مىسالى, مەن قول ساعاتتىڭ «watch» دەپ اۋدارىلاتىنىن كەيىن ۇقتىم, وعان دەيىن «clock» دەپ اۋدارىپ جۇرگەنمىن. زاۋىتتار دا مەنىڭ نە سۇراپ تۇرعانىمدى تۇسىنبەسە كەرەك. كوبى مۇلدەم جاۋاپ تا بەرگەن جوق, – دەپ ەسكە الادى. 2016 جىلى ارمان وسى ساعاتتاردىڭ ءبىرىن ەلباسىعا سىيلادى.
«كەيدە ماعان ادامدار «قالاي بيزنەس اشسام ەكەن؟» دەپ جازادى. الايدا مەندە وعان ايتا سالاتىن بيزنەستىڭ قانداي دا ءبىر دايىن فورمۋلاسى جوق. كاسىپ باستاعان كەزدە الدىمەن ىزدەنۋ كەرەك. مەملەكەتتىك كومەك الۋ قاجەت بولسا, «دامۋ» قورىنا نەمەسە «اتامەكەن» كاسىپكەرلەر پالاتاسىنا بارىڭىز. ەشقاشان جەڭىل اقشانى توسىپ, ۋاقىت جوعالتۋعا بولمايدى. ەگەر ويلاناتىن بولسا, كىشىگىرىم اقشادان ءبارىن باستاۋعا بولادى» دەيدى ارمان.
