بىلتىرعى جىلدىڭ اياعىندا استانادا «ەكوتاكسي» قىزمەتى تۇساۋىن كەسىپ, ەلوردالىق جولاۋشىلار ەكولوگيالىق وتىنمەن جۇرەتىن كولىكتەردىڭ قىزىعىن كورە باستاعان بولاتىن. بۇل جوبانىڭ ماڭىزدىلىعى نەدە؟ بۇگىنگە دەيىن جوبا ءوزىن-ءوزى قانشالىقتى اقتادى؟ اڭگىمەمىز وسى جونىندە.
«جاسىل» جوبانىڭ جاقسىلىعى
ەلباسى «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسى: قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى جولداۋىندا «ەلدىڭ دامۋدىڭ «جاسىل» جولىنا كوشۋىنە استاناداعى الدا تۇرعان «ەكسپو – 2017» قۋاتتى سەرپىلىس بەرۋى ءتيىس. استانادا عىلىم مەن تەحنيكانىڭ ۇزدىك الەمدىك جەتىستىكتەرى ۇسىنىلاتىن بولادى. كوپتەگەن قازاقستاندىقتار ءبىز قول سوزىپ وتىرعان «بولاشاقتىڭ ەنەرگياسىن» ءوز كوزىمەن كورە الادى» دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن. وسى مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا وراي «Astana Green City», «Astana Mobility» جانە «Welcome to Astana» اتتى ءۇش ماڭىزدى جوبا قولعا الىنعان بولاتىن. «Astana Mobility» جوباسىنىڭ اياسىندا وسى «ەكوتاكسي» قىزمەتى دۇنيەگە كەلىپ, ول 2013 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا مەملەكەت باسشىسىنا ۇسىنىلدى. جوبانىڭ ماقساتى – ەلوردادا ەكولوگيالىق وتىنمەن جۇرەتىن كولىكتەرگە ارنالعان ءىرى تاكسي پاركىن اشۋ جانە استاناعا كەلىمدى-كەتىمدى كىسىلەرگە قوعامدىق قىزمەتتىڭ زاماناۋي ءتۇرىن ۇسىنۋ بولاتىن. بۇل جوبانى پرەزيدەنت قولداپ, ءوزى وسى تاكسوپاركتىڭ العاشقى جولاۋشىسى اتاندى. ەكولوگيالىق تازا كولىكتەردىڭ تۇساۋكەسەرىندە ءسوز سويلەگەن ەلباسى بۇل جوبانى ىسكە اسىرۋ – «ەكسپو – 2017» حالىقارالىق كورمەسىن وتكىزۋگە قالا ينفراقۇرىلىمىن دايارلاۋداعى العاشقى قادامداردىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ وتكەن ەدى.
قازىرگى تاڭدا كۇللى الەمدى ەكولوگيالىق ماسەلە الاڭداتىپ وتىرعانى بەلگىلى. دۇنيە ءجۇزى جاسىل ەكونوميكاعا كوشە باستاۋى دا سوندىقتان. ەلىمىزگە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك رەتىندە جۇكتەلىپ وتىرعان «ەكسپو» كورمەسىنىڭ تاقىرىبى دا – بولاشاق ەنەرگياسى. ياعني, قاۋىپسىزدىك جاعىنان بارلىق تالاپتارعا ساي كەلەتىن, قورشاعان ورتاعا زيانى تيمەيتىن, ءوزى ۇنەمدى ەنەرگيا – بۇل. عالامشاردى تولعاندىرىپ وتىرعان ماسەلەنى وزەك ەتكەن ەلىمىزدىڭ ءوزى دە وزگەگە ۇلگى رەتىندە بىرتىندەپ «جاسىل» جولعا كوشە باستاۋى كەرەك. ەكوتاكسي دە – وسى ماقساتتى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ءبىر جولى. تاكسوپارك باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا, مۇنداي جوبانىڭ بالاماسى ورتالىق ازيادا جوق كورىنەدى. بۇل ەلىمىزدەگى تاكسي پاركى سالاسىنداعى بيزنەستىڭ دامۋىنا جاڭا سەرپىن بەرەدى دەيدى ولار.
استانا كۇنىنە – تاعى 70 كولىك
جالپى ەكولوگيانى قورعاۋدى مىندەتىنە العان جوبالار تەگىس جاسىل ءتۇستى بولىپ كەلەدى. استانالىق ەكوتاكسيلەردە دە جاسىل رەڭك بار. وسى ەرەكشە بەلگىسى ارقىلى ولاردى الىستان بىردەن تانۋعا بولادى.
«ەكوتاكسي» قىزمەتى ىسكە قوسىلعاندا, وڭتۇستىككورەيالىق «SsangYong Kyron» ماركالى 100 كولىگى جولعا شىقتى. بۇل سان 2017 جىلعا قاراي 500-گە جەتكىزىلمەك. ال بيىل استانا كۇنىنە قاراي «Peugeot Partner Tepee» ماركالى 70 اۆتوكولىگىن ىسكە قوسۋ كوزدەلۋدە. سونداي-اق, زاماناۋي تاكسوپارك قۇرىلىسىن سالۋ, تەمىرجول ۆوكزالى, «حان شاتىر» سو, «كەرۋەن» سو الاڭدارىنداعى اۆتوتۇراقتاردا ەكوتاكسيلەرگە ارنالعان ورىندار اشۋ جوسپارلانىپ وتىر.
جالپى ەكوتاكسيلەر – ەكولوگيالىق جاعىنان عانا ەمەس, قاۋىپسىزدىك جاعىنان دا تاپتىرمايتىن كولىكتەر. ءوزى سۇيىتىلعان گازبەن جۇرەدى. باعاسى بەنزينگە قاراعاندا ەكى ەسە ارزان. تاكسي سالونىنىڭ ىشىندە جولاۋشىلارعا جايلى جاعدايدىڭ ءبارى جاسالعان. اتاپ ايتقاندا, تاكسيدىڭ قايدا جۇرگەنىن ديسپەتچەرلەر مونيتور ارقىلى باقىلاپ وتىرادى. سونىڭ ارقاسىندا ەكوتاكسيدى شاقىرعان جولاۋشىلار كولىكتى كوپ كۇتپەيدى. جۇرگىزۋشى دەمەكشى, «ەكوتاكسي» قىزمەتىنە جۇمىسقا الىنعان ازاماتتاردىڭ كولىك جۇرگىزۋدەگى تاجىريبەسى عانا ەمەس, ونىڭ سىرتقى ءتۇر-كەلبەتى دە تارتىمدى بولۋى كەرەك ەكەن. سالوندا جۇرگىزۋشى دە, جولاۋشى دا تەمەكى تارتۋعا بولمايدى. بۇعان قوسا, تاكسي POS-تەرمينالىمەن جابدىقتالعان. كەز كەلگەن بانكتىڭ كارتوچكاسىمەن تولەم جۇرگىزۋگە بولادى. ەگەر شۇعىل جاعدايدا تەلەفون سوعۋ كەرەك بولسا, بۇل قىزمەت ءتۇرى دە تاكسيدە ۇسىنىلادى. سونىمەن قاتار, ءاربىر جولاۋشىعا بوتەلكەدەگى تازا سۋ بەرىلەدى. بارار جەرىڭىز الىس بولسا, سالون ىشىندەگى گازەت-جۋرنالداردىڭ سوڭعى نومىرلەرىن اقتارۋعا بولادى, ولاردى ۇيىڭىزگە الىپ كەتۋگە دە رۇقسات.
تاكسيدىڭ قۇنىن تاكسومەتر ەسەپتەپ شىعارادى. بۇل – جۇرگەن جولىڭىزدىڭ قاشىقتىعىنا بايلانىستى. نەگىزگى تاريف, ياعني, 5 شاقىرىم. دەيىن – 750 تەڭگە. ەگەر باراتىن جەرىڭىز وسى قاشىقتىقتان اسىپ كەتسە, ءار كيلومەترىنە 120 تەڭگە تولەيسىز. جولاي دۇكەنگە نەمەسە دارىحاناعا, باسقا دا ورىندارعا كىرىپ-شىعۋعا بولادى. تاكسيدىڭ 10 مينۋت كۇتكەنى – تەگىن. ودان اسىپ كەتسە, ءار مينۋتىنا 28 تەڭگە تولەۋگە تۋرا كەلەدى. اەروپورتتان الىپ كەلۋ – 2700 تەڭگە. ارينە, قالاداعى «جابايى تاكسيمەن» سالىستىرعاندا, بۇل ارزان باعا ەمەس. ەسەسىنە, قاۋىپسىزدىگىڭىز 100 پايىز ساقتالادى.
جۇمىستار مەن تاپسىرىستار
«ەكوتاكسي» قىزمەتى ىسكە قوسىلعان كۇننەن بۇگىنگە دەيىنگى مەرزىمدە 70 مىڭ تاپسىرىس كەلىپ ءتۇسىپ, سونىڭ 59 800-ءى ورىندالعان ەكەن. كۇنىنە جەلىگە 90 كولىك شىعادى. سونىڭ 65-ءى كۇندىز, 25-ءى تۇندە جۇمىس ىستەيدى. ءار ەكيپاج ءبىر اۋىسىمدا ورتا ەسەپپەن, 15 تاپسىرىس ورىندايدى ەكەن. جولاي الىپ كەتەتىن جولاۋشىلاردى ەسەپتەمەگەندەگى سان – بۇل.
«ەكوتاكسيگە» قىزمەتكە تۇرعىسى كەلگەندەرگە تالاپ قاتال دەپ جوعارىدا ايتتىق. سونىڭ اسەرى بولار, بۇگىنگە دەيىن 600 اداممەن اڭگىمەلەسۋ جۇرگىزىلىپ, 180 جۇرگىزۋشى جۇمىسقا قابىلدانعان ەكەن. قازىر 80-ءى جۇمىسىن جالعاستىرىپ جاتىر.
بۇگىندە ەكوتاكسيلەردىڭ 26-سىندا تولەم قابىلداۋ تەرمينالى ورناتىلعان. «بارلىق كولىگىمىزگە دە تەرمينال ورناتار ەدىك, بىراق بانكتەردە بۇل قوندىرعى جەتىسپەيدى ەكەن. دەگەنمەن, بيىل ەكىنشى توقساننىڭ ىشىندە قالعان تاكسيلەردى تەرمينالمەن جابدىقتاۋ جونىندە بانكپەن كەلىسىمگە كەلدىك» دەيدى تاكسوپارك باسشىلىعى.
ايتپاقشى, وسى جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنا دەيىن ەكوتاكسيلەرگە Wi-Fi نۇكتەسىن ورناتىپ, جولاۋشىلاردى سىمسىز تەگىن عالامتورمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانىپ وتىر.
قىمبات توقتامۇرات
