رۋحانيات

ەل قامىن جەگەن ەدىگە



ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپ­حانادا اتاقتى ەدىگە باتىر­دىڭ تۋعانىنا 600 جىل تولۋىنا بايلانىستى سيرەك كىتاپتار كورمەسى بولدى.

بۇل كىتاپ كورمەسىنە 1905 جىلى كونە سلاۆيان قارپىندە سانكت-پەتەربۋرگ باسپاسىنان جارىق كورگەن شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ قولجازباسى, اراب قارپىندەگى «قازاق ەپوس» تۋىندىسى (تاشكەنت, 1922), لاتىن قارپىندە باسىلعان س.مۇقانوۆتىڭ «باتىرلار» كىتابى (الماتى, 1939) مەن ۆ.م.جيرمۋنسكيدىڭ «تيۋركسكي گەرويچەسكي ەپوس» جيناعى (لەنينگراد, 1947) جانە ۆ.ۆ.رادلوۆتىڭ «التىن ساندىق» (الماتى, 1993) اتتى شىعارمالارى قويىلدى.
شارا بارىسىندا الاشتانۋشى-عالىم, قالامگەر تۇرسىن جۇرتباي ەدىگە تۋرالى جىردىڭ 40-تان استام ءتۇرى بار ەكەندىگىن ايتىپ, ون­داعى وقيعالار ناقتى شىن­دىق­پەن باياندالعانىن ءسوز ەتتى. ال ل.گۋ­ميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋني­ۆەر­سيتەتىنىڭ پروفەسسورى بولات قورعانبەكوۆ الىپ تۇلعا تۋرالى بايانداما وقىدى.
«ەدىگە باتىر» جىرى – ەپيكالىق ءداستۇردىڭ قالىپتاسۋىنا اسەر ەتكەن تۋىندى. بۇل شىعارما حاتقا 1820 جىلى ءتۇسىرىلدى. الداعى جىلى جىردىڭ حاتقا تۇسكەنىنە 200 جىل تولادى. ەدىگە باتىردىڭ ءومىرى مەن ەرلىكتەرى تۋرالى جىرلار مەن اڭىزدار قازاق قانا ەمەس, تاتار, نوعاي, قىرعىز, قاراقالپاق, باشقۇرت, قىرىم تاتارلارى, قۇمىق, تۇرىكمەن جانە ت.ب. حالىقتار اراسىندا كوپ كەزدەسەدى. جىردىڭ تۇركيا, رۋمىنيا وڭىرىنە تاراعان نۇسقالارى دا بار» دەدى عالىم.
ايتا كەتەيىك, ەل قامىن جەگەن ەر ەدىگە – ءامىر تەمىر زامانىندا ءومىر سۇرگەن كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى, ءارى ءادىل بيلىگىمەن ەسىمى اڭىزعا اينالعان. التىن وردا حاندارىنىڭ اقىلشىسى بولدى. قازىر عالىمدار «قارعا تامىرلى قازاق» دەگەن ۇعىم ەدىگە باتىر زامانىنان كەلە جاتقان ءسوز ەكەندىگىن ايتادى.

 




تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button