ەلباسىنىڭ جاسامپاز قولتاڭباسى

وسىدان ءبىر جىل بۇرىن «ەستەلىككە اۆتوگراف» اتتى ماقالامدا مەن جەكەلەگەن, سونىمەن بىرگە, ارحيۆىندە, كىتاپتاردا جانە كادەسىيلار جيىنتىعىندا كوپ دانامەن ەلباسىنىڭ اتىنا ارنايى, ەستەلىككە جانە سىيلىق رەتىندە قالدىرىلعان قولتاڭبالارعا قىسقاشا شولۋدى ۇسىنعان ەدىم.

اتالعان ماقالاعا ارنالعان جىلى لەبىزدەر لەگىن مەن, البەتتە, تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزدىڭ تۇلعالىق قاسيەتىنە دەگەن جۇرتشىلىقتىڭ ۇزدىكسىز قىزىعۋشىلىعىمەن, سونىمەن بىرگە, اۆتوگرافتار توپتاماسىندا ۇلكەن ساياسات «كادۋىلگى قۇرعاق رەسميلىك» فورماسىندا ەمەس, ادامدارمەن ەمەن-جارقىن كەرى بايلانىس تۇرىندە بەرىلگەنىمەن بايلانىستىرامىن.

ءدال سول كەزدىڭ وزىندە ەگەر «نازارباەۆقا» دەگەن اۆتوگرافتار سىيعا تارتىلعان بولسا, ارينە, «نازارباەۆتان» دەگەن دە اۆتوگرافتار تاقىرىپتىڭ ءبىر تارماعى بولاتىنى بەلگىلى ەدى. سول سەبەپتى, بۇگىن مەن وقىرماندى وزىممەن بىرگە ەلباسىنىڭ قولتاڭبالىق الەمىنە كوز جۇگىرتۋگە شاقىرامىن.

اڭگىمەمىزدى باستاماس بۇرىن «اۆتوگراف» ءسوزى ەكى ءتۇرلى ماعىناعا يە ەكەنىن ەسكە سالۋ ارتىق بولماس. اۆتوگرافتىڭ جالپىعا ورتاق جانە كەڭ قولدانىستاعى ماعىناسى ءوز قولىمەن جازىلعان جازۋ نەمەسە قول قويۋدى بىلدىرەدى. «اۆتوردان اۆتوگراف الۋ» دەگەندى تىلگە تيەك ەتكەندە ناق وسىنى اڭعارتادى. فيلولوگتار ۇدايى سۇيەنەتىن كەلەسى ماعىناسى: اۆتوردىڭ ءوز قولىمەن جازىلعان قولجازبا ءماتىنى. ياعني, ناقتى ادام جاساعان جانە تاسقا باسقان كەز كەلگەن اۋىزەكى شىعارما.

باس قۇجاتىمىز – اتا زاڭنان باستاپ, مەملەكەتتىڭ ءومىرىن رەتتەيتىن بارلىق نەگىزگى قاعيداتتار, ەرەجەلەر, نورمالار مەن باعدارلار ەلباسىنىڭ قالامىنان تۋدى. پرەزيدەنتتىڭ اكتىلەرى دەپ اتالاتىن رەسمي قۇجاتتار ءومىردىڭ بارلىق جاعدايىنا باعىتتالعان. ولاردىڭ تولىق تىزبەسى كوپ ورىندى الاتىندىقتان, ەڭ باستىلارىنا توقتالايىن. ولار: جارلىقتار مەن وكىمدەر, جەكەلەگەن جاعدايلاردا زاڭدىق كۇشى بار, ۆەتو قۇقىن قولداناتىن زاڭدار مەن جارلىقتار, پارلامەنت ۇسىنعان زاڭدارعا قول قويۋ, قازاقستان حالقىنا جىل سايىنعى جولداۋى, ۇكىمەتتىڭ قۇرامىن بەلگىلەۋ, لاۋازىمدى تۇلعالاردى تاعايىنداۋ, مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى بەكىتۋ, رەفەرەندۋم وتكىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ, حالىقارالىق كەلىسىمدەرگە قول قويۋ, مەملەكەتتىك ناگرادالاردى تابىس ەتۋ, اسكەري جانە باسقا دا اتاقتار, شەندەر, رانگتار مەن سىنىپتاردى تاعايىنداۋ.

ولاردىڭ ارقايسىسىنىڭ ارتىندا ناقتى ادامداردىڭ ومىرىمەن ورىلگەن ەلىمىزدىڭ تاعدىرى تۇر. بۇلاردىڭ قاتارىندا قازاقستان ازاماتتىعىنا قابىلداۋ نەمەسە جازاعا تارتىلعان ازاماتتارعا راقىمشىلىق جاساۋ تۋرالى مەيلىنشە نازىك شەشىمدەر دە بار.

پرەزيدەنتتىڭ جۇمىسىندا ءماتىننىڭ قىرۋار جۇكتەمەسىمەن اينالىسۋ ادەتتەگىدەي اسا اۋقىمدى. ماسەلەن, 2016 جىلى 6 مىڭنان استام قۇجات, ونىڭ ىشىندە 107 زاڭ, 243 جارلىق, 88 وكىم, 16 كەڭەس حاتتامالارى, 1 042 قىزمەتتىك جازبا حات, 4 200 ساراپتامالىق جانە اقپاراتتىق-انىقتامالىق ماتەريالدار, 309 ازاماتتار وتىنىشتەرى قارالىپ, قول قويىلدى. ەگەر مۇنى ەلەستەتەر بولساڭىز, ۇيىڭىزدەگى ەڭ ۇلكەن بولمەدە توبەگە دەيىن ۇيىلگەن قاعازدار توپتاماسى كوز الدىڭىزعا كەلەر ەدى. دەسەك تە, پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە قولدانىسقا ەنگەن ەلەكتروندىق قۇجات اينالىمى جانە ءىس جۇرگىزۋ جۇيە­سىنە بايلانىستى بۇل الدەقايدا جيناقى كورىنەدى.

جانە اتالعان مەرزىمدە نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ شەتەلدەرگە ساپارلار, وڭىرلەرگە جۇمىس ساپارلارى, ءتۇرلى وتىرىستار مەن كەڭەستەرگە, حالىقارالىق فورۋمدارعا, كونفەرەنتسيالار مەن سەزدەرگە قاتىسۋى, شەتەلدىك مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرىن قابىلداۋى, قوعامدىق جانە ەڭبەك ۇجىمدارى وكىلدەرىمەن كەزدەسۋلەر, ونەركاسىپ ورىندارى مەن الەۋمەتتىك نىسانداردى ارالاۋى سياقتى حاتتامالىق ءىس-شارالاردى وتكىزگەنىن قوسپاعاننىڭ وزىندە 700-گە جۋىق ماتىنمەن جۇمىس ىستەگەنىن كورەسىز. پرەزيدەنتكە وسىنداي ءتىپتى قىسقا مەرزىمدى ءارى ەپيزودتىق ءىس-شارالاردا ءوزىنىڭ سويلەيتىن ءسوزىن نەمەسە ديالوگقا قاتىسقاندا ايتاتىن ويىن تەز ارادا زەردەلەپ, الدىن الا ازىرلەۋىنە تۋرا كەلەدى.

ەلباسىنىڭ جانرلىق-ستيلدىك سان قىرلى شەشەندىك قاسيەتى مەن ءتىل بايلىعى ىسكەرلىك جانە قۇجاتتىق تىلمەن شەكتەلمەيتىنىن اتاپ وتكىم كەلەدى.ءتىل ماماندارىنىڭ ەلباسىنىڭ شەشەندىك شەبەرلىكتىڭ بارلىق ۇزدىك ۇلگىلەرىن: رەسمي سوزدەرى, ديپلوماتيالىق ءتىل, بيزنەس قاۋىمداستىقتىق ىسكەرلىك ءستيلى, جوعارعى باس قولباسشىنىڭ بۇيرىق ءسوزى, عىلىمي لەكتسيالار, رۋحاني-ادامگەرشىلىك تاقىرىپتارىن جۇرتشىلىقپەن تالقىلاۋ كەزىندە بەلسەندى ءارى ءوز ورنىمەن قولداناتىنى جونىندەگى مەنىڭ ويىممەن كەلىسەتىنى انىق.

سوڭعىسىنا قاتىستى مىنانداي فاكتىنى كولدەنەڭ تارتسام دەيمىن: ءدىني كوشباسشى بولماسا دا (ماسەلەن, ءبىر مەزگىلدە اعىلشىن شىركەۋىنىڭ باسشىسى بولىپ تابىلاتىن ۇلىبريتانيانىڭ پاتشايىمى نەمەسە باسشىلىعىندا اياتوللا تۇراتىن يران يسلام رەسپۋبليكاسى) ول, سوعان قاراماستان, ءاردايىم مەرەكە كۇندەرى (قۇربان ايت, روجدەستۆو), الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارىنىڭ سەزدەرىندە, قازاقستاننىڭ رۋحانيات وكىلدەرىمەن كەزدەسۋلەرىندە ءدىني نانىم-سەنىم وكىلدەرىمەن ۇدايى اڭگىمەلەسەدى. «تازا بەرىلگەن» ءدىني جانە ءدىن تاراتۋشىلىق جولدا بولماسا دا, ونىڭ «قالىڭ ەلىم, قازاعىم», «بەيبىتشىلىك كىندىگى», «ۇلى دالا ۇلاعاتتارى» كىتاپتارى مەن «وي ءبولىستىم حالقىممەن», «جىلدار مەن ويلار» جيناقتارى جانە باسقا دا سويلەگەن سوزدەرى مەن ماقالالارى تەرەڭ فيلوسوفيالىق-ديداكتيكالىق مانىمەن ەرەكشەلەنەدى.

اتالعان جايتتار مەنىڭ نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تىلدىك ەرەكشەلىگى امبەباپ شەشەندىكتىڭ جارقىن ۇلگىسى دەپ ەسەپتەۋىمە نەگىز بولا الادى.كوپتەگەن جىلدار بويى ەلباسىنىڭ قاعازدارى مەن قۇجاتتارى بويىنشا ءبىلىمنىڭ سان الۋان سالالارىنىڭ ماماندارى ءۇشىن قايتالانباس دەرەككوزدىك بازانى قۇرايتىن كولەمى جانە اقپاراتتىق قۇندىلىعى بويىنشا قىرۋار قور جاساقتالدى. بۇل بويىنشا مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەپيستوليارلىق دۇنيەلەرىن دە ايتۋعا بولادى, مۇنى جۇيەلەۋ, جاريالاۋ جانە زەرتتەۋ قازىرگى ۋاقىتتا ەڭ باستاپقى كەزەڭىندە تۇر, سوندىقتان دا, ءالى دە ول ءوزىنىڭ شىن نيەتىمەن بەرىلە جۇمىس ىستەيتىن قاجىرلى زەرتتەۋشىلەرىن كۇتۋدە.

مىنا سۇراقتىڭ توركىنى قاي تۇستان باستالادى: نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ءوزىنىڭ العاشقى اۆتوگرافىن قاشان جانە كىمگە جولدادى؟
اشىعىن ايتايىن: بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ جانە ادام ءوزىنىڭ سانالى تۇردە العاشقى ءماتىنىن قاشان جازدى جانە ونىڭ مەرزىمى تۋرالى جاۋاپ بەرۋ اسا قيىن. ويتكەنى ادام ەستەلىك قولتاڭبانى بالداۋرەن شاقتان باستاپ بەرە باستايدى.

الايدا ەلباسىنىڭ بيوگرافيالىق كىتابى تۋرالى جۇمىس­تى باستاعانىمدا, نۇرسۇلتان ءابىشۇلى مەنىڭ وتىنىشىمە نازار اۋدارىپ, ءوزىنىڭ جەكە ارحيۆىنەن كوپتەگەن حاتتار مەن جازبا جانە فوتو ماتەريالداردى بەردى. ولاردىڭ ىشىنەن مەن بولاشاق پرەزيدەنتىمىزدىڭ بالا كۇنگى دوسى حۋسەين حادجيەۆپەن تۇسكەن سۋرەتىن جانە ونىڭ سىرتىنا ءوز قولىمەن جازعان «ءبىزدى ەشكىم ەشقاشان اجىراتا المايدى» دەگەن قولتاڭباسىن تاپتىم. تاريحتان بىلەتىنىمىزدەي, فوتو ونەرى ويلاپ تابىلعالى جانە ونىڭ مۇمكىندىگىنشە تارالۋىنا بايلانىستى حح عاسىردا فوتوكارتوچكالار ەستەلىك قولتاڭبالاردى كوپ تاراتاتىن قۇرالعا اينالدى.

پرەزيدەنتتىڭ قاسكەلەڭ ورتا مەكتەبىندەگى سىنىپتاستارى ونىڭ ەرتە جاستان-اق دوستارىنا قىسقا تىلەكتەرى جازىلعان سىيلىقتار بەرۋدى جاقسى كورگەنىن ەستەرىنە الادى. ونىڭ رايا ەسىمدى قاتارلاس قۇربىسىنىڭ ايتۋىنشا: «جاڭا جىل قارساڭىندا مەكتەپتە مەرەكەلىك ماسكاراد كەش ۇيىمداستىرىلدى. ۇزدىك كارناۆالدىق كوستيۋم ءۇشىن العاشقى جۇلدە رەتىندە فوتوعا ارنالعان البوم تارتۋ ەتىلدى. ال نۇرسۇلتان اربىرىمىزگە نەگىزىنەن وتكرىتكالار مەن كىتاپتاردان قۇرالعان جەكە-جەكە سىيلىقتار دايىندادى. ءبىزدىڭ قۋانىشىمىز­عا قاراي, مەنىڭ قۇربىم روزاعا ول س.مۇقانوۆتىڭ «بوتاگوز» كىتابىن, ماعان دا كىتاپ جانە «ۇيقىداعى ارۋ» پارفيۋمەرلىك جيىنتىعىن سىيلادى. بۇل ەكى ەپيزود جوعارىدا قويىلعان سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرە الادى: نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ەڭ العاشقى اۆتوگرافتارى ونىڭ وتكرىتكالارعا, كىتاپتارعا جانە دوستارىنا ارنالعان باسقا دا سىيلىقتارعا قول قويعان مەكتەپتىك كەزەڭىنە ءدوپ كەلەدى.

بۇل جەردە مەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ قولتاڭبالارىن زەردەلەۋدە بەلگىلى ءبىر شەكتەۋلەر بار ەكەنىن اتاپ ءوتۋىم كەرەك. جانە ماسەلە تۇگەندەۋ پروبلەماسىندا ەمەس, دەسەك تە, قابىلدانعان قولتاڭبالاردان گورى جولدانعان «مەسسەدجدەر» سانىن ەسەپتەۋ اسا قيىن. ماسەلە ەتيكالىق جاعىندا: قانشا دەگەنمەن جەكە حات الماسۋ (كوبىنەسە اۆتوگرافتار دا وسىعان جاتادى) – بۇل قۇقىقتىق جانە ادامگەرشىلىكتىڭ كوزگە كورىنبەيتىن شەكاراسىن اتتاپ كەتپەۋ ماڭىزدى سانالاتىن جەكە ادامنىڭ كەڭىستىك ايماعى بولىپ سانالادى.

كوپ جىل بويى پرەزيدەنتتىڭ ماتىندەرى قالاي جازىلاتىنىن باقىلاۋعا مۇمكىندىگىم بولعاندىقتان, مەن ونىڭ جازۋ مادەنيەتى مەن تەحنيكاسى تۋرالى بەلگىلى ءبىر كوزقاراس قالىپتاستىردىم. نۇرسۇلتان ءابىشۇلى – ءبىرىنشى كەزەكتە «كلاۆياتۋرالىق», «نۇكتەلىك», «سەنسورلى» جازبالارعا قاراعاندا ءداستۇرلى قولمەن جازۋ مادەنيەتىن جانىنا جاقىن كورەدى. ارينە, تەحنوكرات رەتىندە ول جاڭا اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق قۇرىلعىلاردى جەڭىل مەڭگەرەدى. بىراق ونىڭ تازا اق پاراققا, سەنىمدى جانە جورعا اۆتوقالامعا جاقىندىعى سونداي, باسقالارىنىڭ ءبارىن ەكىنشى كەزەككە ىسىرىپ قويادى. وقۋشىلارمەن اڭگىمە كەزىندە دە ول شىنايى اقىل-كەڭەسىن ايتۋدان تانعان ەمەس. «جەلىلەردە ۇزاق وتىرۋدىڭ, گادجەتتەرگە بايلانىپ قالۋدىڭ قاجەتى جوق. ۆيرتۋالدى الەمدە ەمەس, ناقتى ومىردە ءومىر ءسۇرىپ ۇيرەنگەن اناعۇرلىم پايدالى» دەيدى ەلباسى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ بۇرىنعى رەزيدەنتسياسىندا ورنالاسقان تۇڭعىش پرەزيدەنت مۋزەيىندە ونىڭ كابينەتى ادەيى العاشقى قالپىندا, يەسى بار-جوعى وسىدان بەس مينۋت بۇرىن عانا شىعىپ كەتكەندەي كۇيدە قالدىرىلعان. ونىڭ جازۋ ۇستەلىن كورگەن ادام باسى ارتىق ەشنارسە تابا المايدى. پرەزيدەنت ءوزىنىڭ جۇمىس ورنىن جازۋعا قاجەتتى قۇرالدارمەن عانا قامتاماسىز ەتەتىندەي دەڭگەيدە ۇيىمداستىراتىندىقتان, ەشقانداي «شىعارماشىلىق تارتىپسىزدىككە» جول بەرىلمەيدى.

ەلباسىنىڭ نەگىزگى جازۋ ماتەريالدارى – ا4 پىشىمىندەگى پاراق, ەسكەرتپەلەر جازۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن شاعىن ءپىشىمدى پاراقشا, بەلگى قوياتىن ستيكەرلەر, كۇندەلىكتى جازبالار ءۇشىن پايدالانىلاتىن كىتاپشالار. ەجەلگى ادەتى – ءتوس قالتاعا ەركىن سىيىپ كەتەتىن شاعىن قويىن كىتاپشالارىنا جازۋ. سۋ بەلگىلەرى بار ەرەكشە قاعازداعى پرەزيدەنتتىك بلانكىلەر ادەتتە تازا باسپا ماتىندەر ءۇشىن قولدانىلادى, بىراق اۆتور وعان دا قاجەت كەزىندە تۇزەتۋلەر, وزگەرىستەر, تولىقتىرۋلار ەنگىزىپ تۇرادى.

نەگىزگى جازۋ قۇرالدارى – اۆتوقالام, گريفەلدى جانە ءتۇرلى-ءتۇستى قارىنداش, فلوماستەر جانە ماركەر. شاريكتى قالامعا (قولدانبايدى دەسە دە بولادى) قاراعاندا, پرەزيدەنت قاۋىرسىن سيالى اۆتوقالامعا باسىمدىق بەرەدى.ەجەلگى دالا ماقالى بىلاي دەيدى: «اڭشىنى قامشىسىنان تانى, جازۋشىنى قالامىنان تانى». ءبىزدىڭ بۇگىنگى اڭگىمەمىزگە قاتىستى ايتاتىن بولساق, بۇل مىنانى بىلدىرەدى: ناعىز كاسىپقوي ءوزىنىڭ ەڭبەك قۇرالىنا ەرەكشە كوزقاراس تانىتادى. ءوزىنىڭ قالامىنا نۇرسۇلتان نازارباەۆ تا فەتيشيزمسىز, بىراق ۇلكەن قۇرمەتپەن قارايدى. بۇل قازاقتاردىڭ وپتيميزمگە تولى, ارمانشىل, ىرىمشىل ۇلتتىق مىنەزىنە ساي كەلەدى. وسى سەبەپتى ول ۇلت ءۇشىن تاعدىرشەشتى دە ماڭىزدى قۇجاتقا قول قويعاننان كەيىن: «تۇپنۇسقانى ارحيۆكە, ال قالامدى مۋزەيگە وتكىزەمىن» دەيدى. سوڭعى وسىنداي جاعداي پرەزيدەنت كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەرگە قول قويعان 2017 جىلدىڭ ناۋرىزىندا بولدى.1990-شى جىلدارعى اتىشۋلى اۋكتسيوندا ونى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ تالاپ-وتىنىشتەرىنە ءۇن قاتقان پرەزيدەنتتىڭ وعان باسقا زاتتارىن ەمەس, ءدال اۆتوقالامىن قويعانى دا ماسەلەنىڭ ءمانىن اشا تۇسەتىنى انىق.

نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ جازۋى تۋرالى ايتقاندا, پرەزيدەنت جاعدايعا بايلانىستى بەلگىلەردى تۇسىرۋدە نەگىزگى بارلىق نۇسقالاردى: ورتاشا, ءىرى, ۇساق, جيىلەتىپ جازۋ نۇسقالارىن قولدانادى. ونىڭ اكتىلىك جازبالارى (مىسالى, قۇرمەتتى قوناقتار كىتابىنداعى, سالتاناتتى جانە ەسكەرتكىش ماتىندەردەگى) تۇسىنىكتىلىگى, ماعىنالىلىعى, مازمۇندالۋى تۇرعىسىنان كالليگرافتى بولىپ كەلەدى. ونىڭ جۇمىس, قارالاما (چەرنوۆيك) جانە شۇعىل جازبالارىندا ارىپتەر ءىرى ءارى كولەمدى بولىپ كەلەدى, ال قىسقارعان سوزدەر مەن بەلگىلەردىڭ (استىن سىزۋ, لەپ بەلگىسىن جانە سۇراق بەلگىسىن قويۋ, ت.ب.), سونداي-اق, فورمۋلالاردىڭ, ەسەپتەۋلەردىڭ, سۋرەتتەردىڭ, سىزبالاردىڭ ءجيى كەزدەسەتىنى باسقا اڭگىمە. ۇساق جازۋلاردى ول ءماتىندى شاعىن ءپىشىمدى پاراققا سىيعىزۋ تالاپ ەتىلگەن كەزدە قولدانادى: مۇنداي جاعداي قارارلارعا بايلانىستى (اپپاراتتىق سلەنگتە – «فيشكا») كەزدەسىپ تۇرادى. وسىنىڭ وزىندە پرەزيدەنت, ءتىپتى, قارالاما (چەرنوۆيك) جازبالارىندا دا تازا جازۋعا تىرىسادى. ويتكەنى ونىڭ سويلەمدەرى ويلاس­تىرىلعاندىعىمەن, دىتتەگەن جەرىنە ءدوپ تيەتىندىگىمەن جانە ناقتىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى.

ارحيۆتەن ءار جىلدارعى قولجازبالاردى زەردەلەي كەلە, مەن نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ جازۋىنىڭ وزگەرىسسىز كەلە جاتقان تۇراقتى سيپاتىن انىقتادىم. مۇنىڭ ءبىر ارتىقشىلىعى, كوپتەگەن ادامدار, وكىنىشكە قاراي, جاقسى جازۋلارىمەن ەرەكشەلەنبەيدى, ال كومپيۋتەرلى-كلاۆياتۋرالى جانە «نۇكتەلى» ءداۋىردىڭ ومىرىمىزگە دەندەپ ەنۋىنە بايلانىستى, ءتىپتى, كەزىندەگى ورنىقتى جازۋ داعدىسى بار ادامداردىڭ ءوزى ونىسىن جوعالتىپ الاتىن تۇستار دا اناعۇرلىم ارتا ءتۇسىپ وتىر. پرەزيدەنتتىڭ جازۋ مادەنيەتىنىڭ وسىنداي تارتىپتىلىگى مەن ەرگونوميكالىعىن كورگەن ساتتە كىم انىق ويلاي بىلسە, سول ناقتى مازمۇندايدى دەگەن ەجەلگى شىندىقتىڭ دۇرىستىعىنا كەزەكتى مارتە كوز جەتكىزەسىڭ.

پرەزيدەنتتىڭ قۇجاتتارمەن جۇمىسى تۋرالى مەن «تۇڭعىش» دەگەن كىتابىمدا جان-جاقتى جازعاندىقتان, بۇگىن مەن تەك ونىڭ قارارىنىڭ ءتىلى مەن ءستيلىن عانا قىسقاشا سيپاتتاپ وتەيىن. جاس كەزىنەن-اق اپپارات جۇمىسىنىڭ تار جول, تايعاق كەشۋلەرىنەن وتكەن ول بيۋروكرات بولعان جوق. كەرىسىنشە, ول – قوعام مۇددەسىنە قايشى كەلەتىن بيۋروكراتيزمنىڭ, سوزبۇيدالىقتىڭ ناعىز بىتىسپەس جاۋى.

وسى ورايدا ەلباسى ءوزىنىڭ اتىنا كەلەتىن ءاربىر كوررەسپوندەنتسيانى ەرەكشە ءبىر وقيعا جانە «شىعارماشىلىقتىڭ جەكە ءبىر اكتىسى» رەتىندە قابىلدايدى. ول كەلگەن حات-حابارمەن مۇقيات, ساراپتاۋ ءارى سىن تۇرعىسىنان قاراپ تانىسادى. سوندىقتان ونىڭ قارارلارىنىڭ ءتىلى دە – رەسمي بلانكىلەردەگى جازباشا وكىمدەردە – شابلوندى فۋنكتسيونەرلىك كليشەلەردەن ايتارلىقتاي الشاق جاتادى.

ونىڭ ءسوزى جاندى, ەموتسيونالدى, ەركىن, قىسقا جانە كوپ جاعدايدا وتكىر. بۇعان سەنۋگە دە, سەنبەۋگە دە بولار, بىراق نۇرسۇلتان ءابىشۇلى جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى بەلگىلى ءبىر كوررەسپوندەنتسياعا قاراعانىنان-اق بىلىنەدى: وندا ول كەي ساتتەرى قۋانىشتى كەيىپتە قوزعالاقتاپ قويسا, كەلەسىسىندە ماتىنگە باسا ءمان بەرە وتىرىپ, قاباعىن تۇيەدى, ەندى بىردە شۇعىل سۇرانىس جاساتۋ ءۇشىن تەلەفونعا قول سوزادى, سونداي-اق شكافقا بارىپ, قاجەتتى كىتابىن تاۋىپ الادى دا ويلى كوزبەن تەرەزەدەن قارايدى… جانە اقىر سوڭىندا پروبلەمانى شەشۋدىڭ ءتاسىلىن تاۋىپ, جىلى جىميادى.

جاقىندا مەن ارحيۆتەن ۇكىمەت پەن ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ 1990-شى جىلدارداعى قىزمەتى تۋرالى قۇجاتتاردى كوتەردىم. سول كەزدەگى پرەمەر-مينيسترلەردىڭ ءبىرى كەيدە ستيليستيكالىق جاعىنان كەمىستىگى جوق, بىراق ناتيجەگە جۇمىس ىستەي المايتىن, ماعىناسىز, ءتىپتى كەيدە تەرىس اقپارات بەرەتىن ەسەپ-بايانداۋلار جولداۋعا بەيىم بولاتىن. پرەزيدەنتتىڭ تۇتىنۋ تاۋارلارىن شىعاراتىن ونەركاسىپ سالاسىن تۇراقتاندىرۋ مەن دامىتۋ بويىنشا تاپسىرماسىن ۇكىمەتتىڭ ورىنداۋ بارىسى تۋرالى حابارلاناتىن سونداي قاعازداردىڭ ءبىرىن نۇرسۇلتان ءابىشۇلى بىلايشا قابىلدادى: «بۇل − سىرعىتپا جاۋاپ. ەلىمىزدىڭ ىشكى رىنوگىنا باعدارلانعان سالالاردا: زاۋىتتارىمىزدا قۇرىلىس ماتەريالدارىن, جەڭىل ونەركاسىپ, تاماق ونەركاسىبى, حالىققا ارنالعان باسقا دا تاۋارلار شىعارۋدا كۇرت قۇلدىراۋ جالعاسىپ جاتىر. سەندەر شيكىزات ساتۋمەن اۋەستەنۋدەسىڭدەر, ال حالىقتىڭ اقشاسى وزگە ەلدەردىڭ پايداسىنا جۇمىس ىستەۋدە. مەنىڭ بىلتىرعى بەرگەن تاپسىرمالارىم اياقسىز قالدى. جۇمىستى دۇرىس جولعا قويىڭدار, ايتپەسە مۇنى باسقالارعا تاپسىرامىن».

سالىق قىزمەتىنىڭ ءبىر باسشىسى بۇزۋشىلىقتاردىڭ انىقتالعانى, اقشا مەن ماتەريالدىق قۇندىلىقتاردىڭ دەر كەزىندە قايتارىلعانى جونىندە جەڭىستى بايانداۋ جولداپتى. «سەن, بىراق تەكسەر» قاعيداتىنا سۇيەنگەن پرەزيدەنت جوعارىداعى اقپاراتتى تەكسەرۋ تۋرالى باس پروكۋرورعا تاپسىرما بەرەدى: «كورسەتىلگەن فاكتىلەردى انىقتاپ, حابارلاۋدى سۇرايمىن». پرەزيدەنتتىڭ كۇمانى دۇرىس بولىپ شىقتى, كەيىن سالىق قىزمەتكەرىنىڭ شاش ال دەسە, باس ال دەگەن قادامدارعا بارعانى بەلگىلى بولدى.

تاعى ءبىر جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىك سەنىپ تاپسىرىلعان ۋچاسكەدە ناقتى جۇمىس ىستەۋدىڭ ورنىنا كەيدە جوباقۇمارلىققا جول بەرگەن. سالدارىنان اعىمداعى جۇمىستار جايىنا قالعان. ول ءوزىنىڭ كەزەكتى ءبىر جەلبۋاز ەسەبىن ۇسىنعان كەزدە, پرەزيدەنت: «مۇنىڭ نە كەرەگى بار؟» دەپ قىسقا عانا قايىرعان ەدى. مەملەكەتشىل تۇلعا جانە ترانسپارەنتتىلىكتىڭ جاقتاسى رەتىندە پرەزيدەنت جۇرتشىلىقتى ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇددەلەرىنە قاتىستى ماسەلەلەر بويىنشا قۇلاعدار ەتىپ وتىرۋدى ەشقاشان ەسىنەن شىعارعان ەمەس. سوندىقتان ونىڭ قارارلارىنىڭ ىشىندە: «باق ارقىلى جاۋاپ بەرىڭدەر» نەمەسە «باق-تا ءتيىستى پىشىمدە كورسەتىڭدەر», دەگەن تاپسىرمالار ءجيى كەزدەسەدى.جەكەلەگەن ازاماتتار مەن ۇجىمداردان دا حات-حابار وتە كوپ كەلەدى. ولارمەن مۇقيات تانىسىپ شىققان پرەزيدەنت: «اۆتورعا راحمەت ايتايىق. جاۋاپ دايىنداڭدار», دەپ جازادى.

ەگەر ەلىمىزدىڭ ساياسي تاريحىنداعى سەمەي پوليگونىن جابۋ, مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىك تۋرالى زاڭ مەن كونستيتۋتسيانى قابىلداۋ, مەملەكەتتىك رامىزدەردى دايىنداۋ, قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىن قۇرۋ, استانانى اۋىستىرۋ, كورشى ەلدەرمەن تاريحي كەلىسىمشارتتار جاساۋ, حالىقارالىق ۇيىمدار مەن جوبالارداعى ءوزارا ءىس-قيمىل, الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارىنىڭ سەزىن شاقىرۋ, ەقىۇ-نىڭ استانا ءسامميتى, ماڭىزدى ستراتەگيالىق جانە جالپىۇلتتىق باعدارلامالاردى جۇزەگە اسىرۋ, «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسى سياقتى جانە تاعى باسقا نەگىزگى جانە ايتۋلى وقيعالاردى ەسكە تۇسىرسەك, وسىلاردىڭ بارلىعى تۇڭعىش پرەزيدەنت تاراپىنان قول قويۋ ارقىلى بەكىتىلگەنىن كورەمىز. ال بۇل − قازاقستاننىڭ بۇكىل جاڭا تاريحى, تىكەلەي جانە اۋىسپالى ماعىنادا ايتقاندا, ەلباسىنىڭ قالامىنان شىقتى دەگەن ءسوز.

ن.ءا.نازارباەۆتىڭ جەكە قول قويۋ ۇلگىسى ساياسي برەند رەتىندە ءوزى باسقاراتىن «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ەمبلەماسىندا نەمەسە قازىر ايتىلىپ جۇرگەندەي, لوگوتيپىندە مەيلىنشە كورنەكى ءارى تۇراقتى تۇردە قولدانىلادى, مۇشەلىك پارتبيلەتتەرىندە, پارتيا كەڭسەلەرىندە ىلىنەتىن اتاۋلارىندا, بلانكىلەرىندە, ۇگىت-ناسيحات ونىمدەرى مەن پارتيا اتريبۋتيكالارىندا جازىلادى.

ن.ءا.نازارباەۆ قولىنىڭ «ن» ءارپى تۇرىندەگى قىسقارتىلعان نۇسقاسى مەملەكەتتىڭ جوعارى لاۋازىمدى تۇلعاسىنىڭ ايىرىم بەلگىسىندە – قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ توسبەلگىسىندە قولدانىلعان. ول ەلىمىزدىڭ ەلتاڭباسىنىڭ استىندا شىنجىرعا بەكىتىلگەن شۇعىلالى جۇلدىزدىڭ ورتاسىندا ورنالاسقان.

سوڭعى ونجىلدىقتا ن.ءا.نازارباەۆتىڭ ناقىل سوزدەرىنىڭ جارىققا شىعۋىنا جانە قايتا باسىلىپ جاتقانىنا بايلانىستى سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ ماڭىزدى تسيتاتالارىن ەلباسىنىڭ قولىمەن ءارتۇرلى ورىنداردا – جوعارى وقۋ ورىندارى مەن مەكتەپتەردە, كىتاپ­حانالار مەن مۋزەيلەردە, سونداي-اق كوشەلەردەگى پاننولاردا كورۋگە بولادى.

وسى كۇندەرى وتاندىق تەلەارنالاردىڭ كورەرمەندەرى ەلباسىنىڭ جۇرت الدىندا سويلەگەن سوزدەرىنىڭ ۇزىندىلەرى بەرىلگەن روليكتەردى كورە الادى. مۇنى, ەگەر سولاي ايتۋعا بولاتىن بولسا, ەلباسىنىڭ «دىبىستى قولتاڭباسىنىڭ» مىسالى دەۋگە بولادى.

پرەزيدەنتتىڭ قارىپتىك ەمەس سۋرەتتى قولتاڭبالارى تۋرالى كوپتەگەن كىتاپتا, ماقالالار مەن دەرەكتى فيلمدەردە بۇرىننان ايتىلىپ ءجۇر. كوپ جاعدايدا بۇلار – نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ءبىر كەزدەرى سىزعان جانە كەيىننەن پرەزيدەنتتىك مادەني ورتالىق (قازىر اسكەري-تاريحي مۋزەي), «بايتەرەك» مۇناراسى جانە استانانىڭ باسقا دا نىساندارى بولىپ ارحيتەكتۋرالىق كەلبەت العان, قازاقستاندىقتارعا جاقسى تانىس عيماراتتار مەن قۇرىلىستاردىڭ ەسكيزدەرى. وسىنداي شىعارماشىلىق شابىت كەلگەن ساتتەردە كەيدە قولدا ادەتتەگى جازۋ قاعازى بولماي قالادى, سونداي كەزدەرى كەلىپ قالعان ويدى قاعاز مايلىققا تۇسىرۋگە دە تۋرا كەلگەن. «تۇڭعىش» اتتى كىتاپتا مەن وسىعان ۇقساس ەپيزودتى كەلتىردىم. مىسالى, نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنا «ۇشقوڭىر» ءانىنىڭ باستاپقى نۇسقاسىن كومپوزيتور التىنبەك قورازباەۆپەن مۋزىكانتتىڭ… كامپيت قورابىنىڭ سىرتقى جاعىنا اسىعىس جازا سالعان سوزدەر مەن نوتالارعا قاراپ تالقىلاۋعا تۋرا كەلگەن.

ءداستۇرلى ەمەس جازۋ ماتەريالى رەتىندە, ءتىپتى مەتالل دا قولدانىلۋى مۇمكىن. وتاندىق وندىرۋشىلەردى قولداۋ ءۇشىن نۇرسۇلتان ءابىشۇلى تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنان باستاپ ولاردىڭ ونىمدەرىنىڭ ۇلگىلەرىنە ەستەلىك جازۋ قالدىرىپ كەلەدى. 2014 جىلى قوستاناي وبلىسىنداعى «سارىاركا اۆتوپروم» جشس-ىندە «SsangYong Nomad» جانە «Toyota Fortuner» اۆتوموبيلدەرىنىڭ شاعىنجەلىلىك جوباسىمەن تانىسقان ەلباسى جاڭا ماشينانىڭ كاپوتىنا: «اق جول! ن.نازارباەۆ. 03/IX/2014, قوستاناي ق.» دەپ جازدى.

پرەزيدەنتتىڭ جەكە قولجازبالىق ەمەس بەلگىلەرىنىڭ جەكەلەگەن ءتۇرىن مەن وسى جاعدايدا «پلاستيكالىق قولتاڭبا» دەپ شارتتى تۇردە اتايمىن. 1996 جىلى, مەملەكەتىمىزدىڭ قۇرىلۋىنىڭ 5 جىلدىعى قارساڭىندا, الماتىداعى رەسپۋبليكا الاڭىندا «تاۋەلسىزدىك» مونۋمەنتى بوي كوتەرىپ, سالتاناتتى جاعدايدا اشىلدى. اۆتورلاردىڭ سول ۋاقىت ءۇشىن ادەتتەگىدەن بولەك ءارى باتىل ويىنا سايكەس, نەگىزگى ەسكەرتكىشتىڭ تومەنگى بولىگىندەگى بارەلەفتەر اراسىندا نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ الاقان بەدەرى بار «اياۋلى الاقان» سكۋلپتۋرالىق كومپوزيتسياسى ورناتىلدى. وسىندا كەلگەن اركىم دە پرەزيدەنتپەن سالەمدەسۋگە جانە ءوز قولىن ونىڭ الاقان ىزىنە قويۋىنا بولادى. بۇل جەر تەز ارادا-اق الماتىلىقتار مەن قالا قوناقتارىنىڭ ەڭ تارتىمدى ورنىنا اينالدى جانە كوپتەگەن ادەمى اڭىزدار مەن نانىم-سەنىمدەرگە ارقاۋ بولدى. ەسكەرتكىش اۆتورلارى ش.ءۋاليحان جانە ا.جۇماباي 1999 جىلى مەملەكەت باسشىسىنا وسى سكۋلپتۋرانىڭ تاعى ءبىر نۇسقاسىن تارتۋ ەتىپ, ونى «وتانىمىزدىڭ وڭ قولى» دەپ اتادى جانە ن.ءا.نازارباەۆتىڭ پرەزيدەنتتىك سايلاۋداعى جەڭىسىنە ارنادى. ءسال كەيىنىرەك, 2000 جىلى ءدال وسىنداي الاقان ەلورداداعى «بايتەرەك» مونۋمەنتىندە دە پايدا بولدى.

«جانر كلاسسيكاسىنا» ورالا وتىرىپ, پرەزيدەنت قولتاڭباسىنىڭ نەگىزگى فۋنكتسياسى ونىڭ تىكەلەي ماقساتى ەكەنىن, ياعني سىي, قۇتتىقتاۋ جانە ەستەلىك جازبا ءرولىن اتقارۋ ەكەنىن اتاپ وتەمىن. نۇرسۇلتان ءابىشۇلى جىلىنا ەكى رەت ايرىقشا اسەرلى ميسسيا ورىندايدى: حالىقارالىق ايەلدەر كۇنىنە جانە جاڭا جىلعا وراي جەكە قۇتتىقتاۋ اشىقحاتتارى مەن حاتتار جولدايدى. پرەزيدەنت قولتاڭباسىن تاقىرىپتىق كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار دا الا الادى. مىسالى, 2016 جىلى جەلتوقساندا تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا وراي شاقىرىلعان جاستار فورۋمىنىڭ دەلەگاتتارى ەلباسىنان سىيلىققا اكەلىك ىزگى تىلەگى مەن جەكە قولى قويىلعان «ۇلى دالا ۇلعاتتارى» جانە «جىلدار مەن ويلار» كىتاپتارىن الدى. سول ايدا نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ءوز اكىمشىلىگىنىڭ ۇجىمىمەن كەزدەسىپ اڭگىمەلەستى جانە سۋرەتكە ءتۇستى, كەيىننەن قىزمەتكەرلەر ەلباسى قول قويعان سۋرەتتەرىن الدى.

قاتەلەسۋىم مۇمكىن, بىراق مەنىڭ بايقاۋىمشا, پرەزيدەنتتىڭ ەڭ بەدەلدى قولتاڭباسىنىڭ ءبىرى – مەملەكەت باسشىسىنىڭ جازباشا العىس حاتى. پرەزيدەنتتىڭ العىسى زاڭدىق تۇرعىدان مەملەكەتتىك ناگرادا ەمەس ەكەنىنە قاراماستان, كەي جاعدايدا ءوزىنىڭ جارقىراتا كورسەتۋگە ىڭعايلىلىعى جاعىنان, مەدالدار مەن وردەندەردەن ەرەكشەلەنەدى دەر ەدىم. ادام ءوز مەدالىن ايرىقشا سالتاناتتى جاعدايلاردا عانا تاعاتىن بولسا, پرەزيدەنتتىڭ العىسىن جۇمىس كابينەتىنىڭ قابىرعاسىنا نەمەسە ۇيىنە ءىلىپ قويۋعا, ال وعان قوسىمشا توسبەلگىنى پيدجاكتىڭ جاعاسىنا ۇنەمى تاعىپ جۇرۋگە بولادى. بۇل رەتتە ناقتى ءبىر تۇلعا پرەزيدەنتتىڭ جازباشا العىسىمەن اتاپ وتىلەتىن ءاربىر فاكت بەلگىلەنگەن تارتىپتە تىركەلەتىنىن دە ايتا كەتكەن ءجون.

پرەزيدەنت پوشتاسىمەن جۇمىس ىستەگەن جىلدارى مەن مەملەكەت باسشىسىنا ءبىر رەت بولسىن حات جازعان جانە ونىڭ وزىنەن نەمەسە وكىلىنەن ىزەتتى جاۋاپ العان جەكەلەگەن ادامدار وسى رەسمي جاۋاپ حاتتى ءوز كىتاپتارىندا نەمەسە باسقا دا باسپا ونىمدەرىندە جاريالايتىنىن بايقادىم.

نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ قولتاڭباسىن «قورعاۋشى گراموتا» ىسپەتتى قولدانعان وقيعالار دا بار. وسىعان وراي ءبىر وقيعا ەسكە تۇسەدى. 1996 جىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ دارىندى بالالارمەن كەزدەسۋى بولدى. دەندەپ تۇرعان داعدارىسقا قاراماستان, ولارعا بارلىق جاعداي جاسالدى: بالالار مەدەۋگە بارار جولداعى «گورنوە سولنتسە» ەليتالى بالالار لاگەرىنە ورنالاستىرىلىپ, مادەني-تانىمدىق جانە ەكسكۋرسيالىق باعدارلاما ۇيىمداستىرىلدى. نۇرسۇلتان ءابىشۇلى دوستىق ۇيىندە بالالارمەن اڭگىمەلەستى, ال كەزدەسۋ سوڭىنداعى كونتسەرتتەن كەيىن بارلىعىمەن سۋرەتكە ءتۇستى. سول كەزدەسۋدە بولعان ءبىر ورالمان بالا ەلباسىمەن تۇسكەن سۋرەتىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ, ءاردايىم وزىمەن بىرگە الىپ ءجۇرىپتى. ءبىر جولى شەكارادان وتەردە پروبلەما تۋىنداعان كەزدە ەڭ سوڭعى ارگۋمەنت رەتىندە شەكاراشىلارعا مەملەكەت باسشىسىمەن تۇسكەن سۋرەتىن كورسەتىپتى…

كوپشىلىكتى, اسىرەسە, جاستاردى قىزىقتىراتىن تاعى ءبىر ماسەلەنى اينالىپ وتكىم كەلمەيدى. «ەلباسى قولتاڭبا-سەسسياسىن جاساي ما؟». بۇل سۇراقتىڭ جاۋابى تىپتەن وڭاي. نۇرسۇلتان نازارباەۆ سونشالىق تارتىمدى ءارى تانىمال تۇلعا بولعاندىقتان, قولتاڭبا بەرە باستاسا بولعانى, ۇزىن-سونار كەزەك پايدا بولادى جانە بۇل پروتسەسس ۇزاققا سوزىلۋى مۇمكىن. شەتەلدەرگە ساپار بارىسىندا دا وسىنداي اياق استىنان تۋىندايتىن جاعدايلار بولادى, ونداي كەزدە ەلباسى بارلىعىنا ىقىلاسپەن جانە توزىمدىلىكپەن قولتاڭبا بەرەدى.

ۋاقىت ۇنەمدەۋ ءۇشىن پرەزيدەنتتىڭ فاكسيميلەسى دە قولدانىلادى, بۇل دا بۇرىننان بار, كەڭ تارالعان نورمالاردىڭ ءبىرى.قولتاڭبا سۇراعان ادام كوللەكتسيونەر بولماۋى دا مۇمكىن. بىراق ءبىر نارسە كۇمانسىز انىق: بارلىعى قولتاڭبا العىسى كەلەتىن ادام ءوز سالاسىندا داۋسىز مويىندالعان بەدەلدى تۇلعا بولىپ سانالادى.

يمپەراتور II نيكولاي اتىنداعى قولتاڭبالار مۋزەيى (نوۆوسيبيرسك, رەسەي فەدەراتسياسى) 2005 جىلى ءبىزدىڭ مەملەكەت باسشىسىنىڭ قولتاڭباسىن سۇراتتى. بىرنەشە كۇننەن كەيىن نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ ءوز قولىمەن «رەسەي حالقىنا ىزگى تىلەكپەن. ن.نازارباەۆ. 08.09.2005 جىل, استانا ق.» دەپ جازعان قولتاڭباسى بار فوتوپورترەتى ديپلوماتيالىق ارنالار ارقىلى اتالعان مۋزەيگە جولداندى.

2014 جىلى قىتايدىڭ نانتسزينىنەن حە يايد اتتى بالادان جەكە ءوزىنىڭ جانە كومانداسىنىڭ رەكوردتارى تۋرالى اڭگىمەلەگەن, سونداي-اق قولتاڭبا قويىلعان فوتو مەن جاۋاپتى جارىس الدىنداعى باتاسىن بەرۋدى سۇراعان حات كەلىپ ءتۇستى. ءوتىنىش ورىندالدى, وعان جازىلعان جاۋاپ حاتتا بىلاي دەپ جازىلعان ەدى:

سالاماتسىڭ با, ءجاسوسپىرىم دوس حە يايد!
سەنىڭ جازعان حاتىڭنان 6 جاسىڭدا-اق بيىك ماقساتتار قويىپ, جارقىن جەتىستىكتەرگە جەتكەنىڭدى جانە ءوزىڭدى ۇلكەن ءارى پايدالى نارسەگە دايىنداپ جاتقانىڭدى ءبىلدىم, وسىنىڭ ءوزى ماقتاۋعا تۇرارلىق.ءوز ءوتىنىشىڭ بويىنشا ساعان قولتاڭبام جازىلعان فوتوسۋرەتىمدى جولدايمىن جانە وزىڭە, قۇرداستارىڭا الداعى جانە بولاشاقتاعى بارلىق جارىستا ساتتىلىك جولداس بولۋىن تىلەيمىن. جەڭىس قىمبات جانە وعان ءادىل باسەكەدە قول جەتسە عانا ناعىز داڭققا بولەيدى.

ناعىز جەڭىستەر تىلەيمىن!

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆ

2015 جىلى شىلدەدە الماتىلىق مەكتەپ وقۋشىسى سايحان باتسيەۆ مەملەكەت باسشىسىنا تۋعان كۇنىنە وراي تۋعان ەلىنە دەگەن ماحاببات پەن قۇرمەتكە تولى ولەڭ جولدارىمەن ورىلگەن قۇتتىقتاۋ جولدادى. اۆتور حات سوڭىندا وزىنە مىندەتتى تۇردە جاۋاپ بەرۋىن ءوتىنىپ: «…ايتپەسە, سىزگە جازعانىما سەنبەۋى مۇمكىن» دەپتى. ونىڭ دا بۇل ءوتىنىشى ورىندالدى.

***
ءومىر جالعاسا بەرەدى. الدىمىز­دا ءبىزدى ەلباسىمىزدىڭ ومىربايانىمەن بايلانىستى تاعى دا كوپتەگەن جارقىن بەتتەر مەن قىزىقتى جاڭالىقتار كۇتىپ تۇر دەپ ويلايمىن…