قازاقستان – دەموكراتيالىق, زايىرلى, قۇقىقتىق جانە الەۋمەتتىك مەملەكەت. كونستيتۋتسيادا كورسەتىلگەندەي, ءبىزدىڭ ەڭ قىمبات قازىنامىز ادام جانە ونىڭ ءومىرى, قۇقىقتارى مەن بوستاندىعى دەلىنگەن. سوندىقتان دا كونستيتۋتسياداعى زاڭ حالىققا قىزمەت جاساپ, مۇددەسىن قولداۋ قاجەت.
«جاڭا قازاقستاندى» قۇرۋ كەزەڭىندە پرەزيدەنتىمىز حالىقتىڭ كوڭىلى تولمايتىن زاڭداعى كەيبىر پۋنكتتەردى الىپ تاستاپ, كونستيتۋتسياعا وزگەرىستەر ەنگىزۋدى قولعا العانى – قۇپتارلىق جاي. بايقاپ وتىرسام, بۇعان دەيىن باستى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزگەندە ەشكىم حالىقتىڭ پىكىرىن سۇراماعان, تەك پارلامەنتتە شەشىم شىعارىپ, وزگەرتىپ وتىردى.
حالىقتىڭ تالاپ-تىلەگىنە قاراپ وتىرىپ, مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ بۇگىندە حالىقتىڭ وي-پىكىرىن, ۇسىنىسىن جەرگە قالدىرمادى. وسى ورايدا ول قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا قوساتىن وزگەرىستەردى حالىقتىڭ تاڭداۋىنا بەرىپ, رەفەرەندۋم وتكىزۋگە ۇسىنىس جاسادى.
شىن مانىسىندە, رەفەرەندۋم وتكىزۋ – بۇل ساياسي جاڭالىق. دەموكراتيالىق ەلدەردىڭ بارلىعى رەفەرەندۋمدى مەملەكەتتىك ماڭىزدى ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ دەموكراتيالىق جولى دەيدى. قازاقستاننىڭ وسى دامىعان مەملەكەتتەر سەكىلدى جۇمىس جاساۋى قوعامداعى ماڭىزدى ماسەلە بولماق. سوندىقتان پرەزيدەنتىمىز باس بولىپ وتىرعان الداعى بۇل رەفەرەندۋم – قازاقستاننىڭ ماڭىزى زور ساياسي ناۋقانى.
قازاقستان بويىنشا جەر-جەردە بۇكىل قوعام وكىلدەرى مەملەكەت باسشىسىنىڭ كونستيتۋتسياعا ۇسىنىلاتىن تۇزەتۋلەردى رەفەرەندۋم اياسىندا جالپىحالىقتىق داۋىس بەرۋگە شىعارۋ تۋرالى شەشىمىن قولدايمىز دەپ ءوز ويىن, پىكىرىن ايتۋدا. ارينە, ەلىمىزدەگى بۇل تاريحي وقيعاعا ءبىز بۇگىندە بەلسەندى اتسالىسۋىمىز كەرەك. نەگە دەسەڭىز, بۇل بۇگىنگى قازاقستانعا عانا ەمەس, بولاشاعىمىزدىڭ, كەلەشەك ۇرپاعىمىزدىڭ اتا زاڭىنا قوسقان ۇلەسى بولماق.
مەنىڭ ەرەكشە كوڭىل اۋدارىپ وتىرعان 6-باپتاعى 3-پۋنكتتەگى جەر جانە ونىڭ قويناۋى, سۋ كوزدەرى, وسىمدىكتەر مەن جانۋارلار دۇنيەسى, باسقا دا تابيعي رەسۋرستار دەپ كەلەدى دە, بۇرىنعى قولدانىستاعى كونستيتۋتسيادا ولار مەملەكەت مەنشىگىندە بولادى دەسە, قازىرگى جاڭا رەداكتسياسىندا, جاڭاعى اتى اتالعان جەر-سۋ, بارلىق تابيعي رەسۋرستار حالىققا تيەسىلى دەيدى. جانە بۇل پۋنكت حالىق اتىنان مەنشىك قۇقىعىن مەملەكەت جۇزەگە اسىرادى دەپ كورسەتىلگەنى مەنىڭ ويىمنان شىقتى.
ال 43-باپقا ەكى قوسىمشا ۇسىنىس ەنگىزىپتى: ءبىرىنشىسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ءوز وكىلەتتىگىن جۇزەگە اسىرۋ كەزەڭىندە ساياسي پارتيادا بولماۋى ءتيىس دەسە, ەكىنشىسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جاقىن تۋىستارى ساياسي مەملەكەتتىك, قازاقستان قىزمەتشىلەر, كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرى باسشىلارى لاۋازىمدارىن اتقارۋعا بولمايدى دەگەنى كوڭىلگە قونىمدى بولدى. بۇل دەگەنىڭىز – پرەزيدەنتتىڭ تۋىستارى ونىڭ اتىن پايدالانىپ, قىزمەت بابىندا دۇرىس جولدا جۇرەدى دەگەن ءسوز.
ال 91-باپتاعى ەكىنشى قوسىمشاداعى ەلباسى جانە تۇڭعىش پرەزيدەنت مارتەبەسىن كونستيتۋتسيانىڭ جاڭا رەداكتسياسىندا تولىعىمەن الىپ تاستاعانى وتە دۇرىس بولعان. وسى باپقا بايلانىستى كەزىندە كوپشىلىك الەۋمەتتىك جەلىلەرگە نارازىلىعىن ءبىلدىرىپ, نەشە ءتۇرلى ويلار ايتقان بولاتىن. مىنە, وسى جايدى ەسكەرگەن بۇل دا مەملەكەت باسشىسىنىڭ حالىقپەن بىرگە ەكەنىن دالەلدەيدى.
اتا زاڭعا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستىڭ ىشىندە كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ ورنىنا كونستيتۋتسيالىق سوت جۇمىس ىستەيتىن بولادى دەپ كورسەتىلگەن. سونىڭ ىشىندە زاڭنامالارعا وزگەرتۋلەر ەنگىزىلگەن. سونىڭ ءبىرى قازاقستان ازاماتىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى بۇزىلعان جاعدايدا اتالمىش كونستيتۋتسيالىق سوتقا جۇگىنە الادى دەگەن پۋنكت بار. بۇل دا بۇكىل حالىقتىڭ ويىنان شىعاتىن ۇسىنىس دەپ ويلايمىن.
ءيا, پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوزى قولداعان بيلىك پەن قوعام, حالىق پەن مەملەكەت اراسىنداعى بايلانىس جۇمىسى جۇزەگە اسسا, حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن «جاڭا قازاقستان» قۇراتىنىمىزعا سەنىم مول. الداعى ۋاقىتتا دەموكراتيالاندىرۋ پروتسەسى حالىقتىڭ پىكىرىمەن ساناساتىن بولادى.
عاليا بالتاباي,
نۇر-سۇلتان قالاسى ارداگەرلەر كەڭەسى مەدياتوبى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى
