ناۋقاس بالالاردى كۇلكىمەن ەمدەۋ تەراپياسى اقش, كانادا, يزرايل سەكىلدى مەملەكەتتەردە جيىرما بەس جىلداي ۋاقىت بۇرىن پايدا بولعان. «اۋرۋحانالىق كلوۋنادا» دەپ اتالاتىن بۇل جوبا ءبىزدىڭ ەلدە ەندى-ەندى دامىپ كەلەدى. جۇلدىز شابدەنوۆا – وسىنداي يگى ىسكە اتسالىسىپ جۇرگەن ۆولونتەرلەردىڭ ءبىرى. كىشكەنتاي فاناتتارى ونى جۋجۋ دەپ تانيدى.
ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءۇشىنشى كۋرسىندا وقىپ جۇرگەنىمدە, انيماتور بولىپ جۇمىسقا تۇردىم. بالالاردى قاتتى جاقسى كورەتىندىكتەن, بۇل جۇمىس جانىما جاقىن ەدى. سول ۋاقىتتاردا ەگەر الدەكىم ۆولونتەرلىك ءىس-شارا ۇيىمداستىرعىسى كەلسە, انيماتورلاردىڭ Whatsapp جەلىسىندەگى ورتاق چاتىنا جازاتىن. قولىمىز بوس كەزدە بىرنەشە قىز-جىگىتتەر جينالىپ, بالالار ۇيىنە, الەۋمەتتىك بەيىمدەۋ ورتالىقتارىنا بارىپ, تەگىن شوۋ-باعدارلاما كورسەتەتىنبىز. كەيىنىرەك وقۋىمدى بىتىرگەن سوڭ, «My day» كومپانياسىنا ارت-مەنەدجەر قىزمەتىنە ورنالاستىم. ونداعى ديرەكتورىم مەنى ديناش مۇحتار ەسىمدى كەلىنشەكپەن تانىستىردى. ول – استانادا «اۋرۋحانا كلوۋندارى» جوباسىنىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەن كىسى. ديناش بىزگە اتالمىش جوبا تۋرالى جان-جاقتى تۇسىندىرگەن سوڭ, مەن دە ۆولونتەر بولۋعا بەكىندىم.
***
باستاپقىدا «ولار ءبىزدى قالاي قابىلدايدى ەكەن؟ ۇناتا ما؟ ۇناتپاي ما؟» دەپ قاتتى ۋايىمدادىم. بىزدە نەگىزى الدىن الا دايىنداپ باراتىن ارنايى ستسەناري جوق, ويتكەنى ءار پالاتادا ءارتۇرلى اتموسفەرا قالىپتاسقان. ءبىر بالالار ورنىنان تۇرۋعا شاماسى كەلمەي, كەرەۋەتتە كوڭىلسىز جاتادى. ەندى ءبىر بۇلدىرشىندەر بىزگە ەرىپ, بيلەگىسى كەلەدى. سولاردىڭ ارقايسىسى ءۇشىن بولەكشە امالدار قاراستىرامىز.
***
اۋرۋحانانىڭ تىم-تىرىس دالىزىمەن پالاتاعا قاراي كەلە جاتاسىڭ. اقىرىن عانا ەسىكتى اشىپ, ىشكە كىرگەندە, سەنىڭ قىزىلدى-جاسىلدى كيىمىڭ مەن كۇلكىلى الپەتىڭدى كورىپ بالانىڭ دا, جانىنداعى اناسىنىڭ دا جانارىندا جىلت ەتكەن قۋانىش وتىنىڭ پايدا بولعانىن بايقايسىڭ. ءبىز ءۇشىن ەرەسەكتەردىڭ دە كوڭىلى وتە ماڭىزدى. كەيدە بالا ءوزىنىڭ دەرتى تۋرالى بۇكىل نارسەنى بىلمەۋى مۇمكىن, ارقاشان بارلىق شىندىقتان قاسىنداعى اناسى نە اكەسى حاباردار. سول ءۇشىن ولاردى دا وزىمىزبەن بىرگە بيلەتىپ, ۇيالىڭقىراپ قوسىلماي تۇرسا, «ءوي, ءسىز كارى اجە ەمەسسىز عوي, قانە, دەرەۋ تۇرىڭىز!» دەپ دەم بەرىپ, سەرپىلۋىنە كومەكتەسەمىز.
***
كيىمدەرىمىز بالالارعا اللەرگيا تۋعىزبايتىن تابيعي ماتەريالداردان تىگىلەدى. تۇستەرىنىڭ دە كوزدى اۋىرتپايتىنداي بولۋى شارت. ويتكەنى سارى نە جاسىل سەكىلدى تۇستەردىڭ اشىق رەڭكتەرى حيميالىق تەراپيا العان كوپ بالالاردا جاعىمسىز اسەر تۋعىزادى.
***
تۇماۋ نەمەسە باسقا دا جۇقپالى اۋرۋمەن اۋىرىپ ءجۇرىپ, كلوۋن بولۋعا بولمايدى. لەيكوز, ىسىك سياقتى اۋىر ناۋقاستارعا شالدىققان بالالاردىڭ يممۋنيتەتى ءالسىز بولاتىندىقتان, ينفەكتسيانىڭ كەز كەلگەن ءتۇرى ولار ءۇشىن قاۋىپتى. ءۇستىمىز تاپ-تازا بولىپ, بىزدەن ارقاشان جاعىمدى ءيىس شىعىپ تۇرۋى كەرەك.
***
ءبىز اۋرۋحانالارعا كوبىنەسە ەكى-ءۇش كلوۋن بولىپ بارامىز. ءبىرىمىز بالانى ويناتىپ تۇرعاندا, ەكىنشىمىز ونىڭ قاسىنداعى اناسىنىڭ كوڭىلىن اۋلايمىز. بۇزۋعا بولمايتىن تاعى ءبىر ەرەجە بار: ەشقاشان ءبىر-ءبىرىمىزدىڭ شىن ەسىمدەرىمىزدى اتامايمىز. ماسەلەن, مەنى بارلىق بالالار جۋجۋ دەيدى. ال دوستارىم گۇلدەننىڭ ونداعى اتى – شاريك, ادىلدىكى – كليوپا.
***
مەنەن تانىستارىم «ونكولوگيالىق دەرتپەن اۋىراتىن بالالارمەن جۇمىس ىستەۋ پسيحولوگيالىق جاعىنان قيىن ەمەس پە؟ سەن الدىن الا دايىن بولدىڭ با؟» دەپ ءجيى سۇرايدى. جالپى, مۇنداي سيتۋاتسيالارعا دايىن بولۋدىڭ نۇسقاۋلىعى جوق. العاشقى ۋاقىتتا كوڭىلىم الابۇرتىپ, قينالىپ جۇرگەنىم راس. سول كەزدە رەسەيلىك ءبىر اۋرۋحانا كلوۋنىنىڭ سۇحباتىن كوزىم شالىپ قالدى. ول كىسىگە دە وسى ساۋال قويىلعاندا, «مەن اۋرۋمەن ەمەس, بالامەن جۇمىس ىستەيمىن» دەپ ايتقان ەكەن. سودان بەرى مەن دە دەرتتى سابيلەردىڭ دەرتىن ەلەڭ قىلماۋدى ۇيرەندىم.
***
ءبىر قىنجىلتاتىن جايت, «اۋرۋحانا كلوۋنى» جوباسى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن ۆولونتەرلەر وتە از. كەيبىرەۋلەر باسىندا قىزىعىپ كەلگەنىمەن, كەيىن تاستاپ كەتىپ جاتادى. ارينە, بۇل ءۇشىن ەشكىمدى جازعىرا المايسىڭ, ويتكەنى وعان ۋاقىت كەتەدى, اقى تولەمەيدى. الايدا تاۋەكەل ەتىپ كىرىستىڭ ەكەن, ەڭ بولماعاندا ايىنا ءۇش-ءتورت رەت تۇراقتى تۇردە ۋاقىت بولگەن دۇرىس. سەبەبى بالالار تەز باۋىر باسىپ قالادى, ساعىنادى. «جۋجۋ قايدا؟ مۋمۋ قايدا؟ شاريك قايدا؟ نەگە ول كەلمەي كەتتى؟» دەپ سۇراپ, ىزدەيدى.
***
ۆولونتەر بولىپ جۇرگەن ءبىر جىلدىڭ ىشىندە بىرنەشە بۇلدىرشىنمەن ماڭگىلىككە قوشتاسۋعا تۋرا كەلدى. كىشكەنتاي دوستارىمنىڭ پەرىشتەگە اينالىپ كوككە ۇشىپ كەتكەنىن ەستۋ وتە قيىن. سولاي قينالعان ءبىر ساتتەرىمدە وسى ءىستى تاستاپ تا كەتۋدى قالادىم. بىراق ىشكى داۋىسىم «جۋجۋ, قاراشى. سەن اۋرۋحاناعا بارماي قويعاننان ونداعى بالالاردىڭ ەشقايسىسىنا جەڭىل بولمايدى, دەرتتەرىنەن جازىلىپ كەتپەيدى. ال كلوۋن بولۋ ارقىلى ولاردىڭ قيىندىعىن ءسال دە بولسا جەڭىلدەتەسىڭ, اۋرۋىنان ايىعۋىنا كىشكەنتاي بولسا دا قول ۇشىن بەرەسىڭ» دەپ سويلەدى. مەنى شابىتتاندىراتىن ەڭ ۇلكەن وي – وسى.
***
جوعارىداعى ايتقانىمنىڭ دالەلدەرىن ءوز تاجىريبەمنەن ءجيى تابامىن. مىسالى, بالالار كاتەتەر قوياردا نەمەسە باسقا دا مەديتسينالىق پروتسەدۋرا الدىندا قورقىپ جىلاماس ءۇشىن ءبىز ولاردىڭ جانىندا بولىپ, الدارقاتامىز, كۇلدىرەمىز. سوندايدا ولاردىڭ كوڭىلى كادىمگىدەي ءبولىنىپ, قورىققان نارسەلەرىن ۇمىتىپ كەتەدى. بۇل ولاردىڭ وزدەرىنە دە, جانىندا ولاردى ۋايىمداعان اكە-شەشەلەرىنە دا جاقسى. «جىلاما, بوتام! انە, جۋجۋ كەلدى!» دەپ انالارى ايتقاندا, بىزدەن اۋرۋحاناعا جيىرەك كەلۋىمىزدى وتىنگەندە, بالالاردىڭ سەنى كورگەندە قۋانىشتان بولمەنى باسىنا كوتەرە شىڭعىرعانىن ەستىگەندە, ءوزىڭنىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ميسسيا اتقارىپ جاتقانىڭدى تۇسىنەسىڭ.
بوتاگوز ماراتقىزى
