العاشقى پلاستيكالىق وتا ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىنگى زامانداردا ەجەلگى ەگيپەتتە جاسالعان ەكەن. ودان كەيىنگى دامۋى ورتا عاسىردان باستالسا, قايتا ورلەۋى وتكەن عاسىرلارداعى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستاردىڭ زاردابىنا بايلانىستى بەت-اۋزى جارالانعان جاۋىنگەرلەردىڭ بەتىن تۇزەپ, وق جىرتقان ەرنىن تىگىپ, سىنعان سۇيەكتەرىن قالپىنا كەلتىرۋ حيرۋرگتاردىڭ ءبىر مىندەتى ەكەن.
زامان تۇزەلدى, الايدا بەت پىشىنىنە كوڭىلى تولمايتىنداردىڭ قاتارى العا شىعىپتى. سوڭعى بەس جىلدىڭ وزىندە ەلوردادا ونعا جۋىق جەكە كلينيكالار اشىلىپ, پلاستيكالىق وتا جاساۋدى جولعا قويىپ كەلەدى.
№1 قالالىق اۋرۋحاناسىنىڭ پلاستيكالىق جانە رەكونسترۋكتيۆتى-قالپىنا كەلتىرۋ بولىمشەسىنىڭ جوعارى سانات دارىگەرى نۇرلىبەك بەكباۋوۆ – ءدال وسى سالانىڭ مامانى.
– 18 جىلعا جۋىق ەڭبەك وتىلىمدە بەت-الپەتىن تۇزەۋمەن بىرگە قالپىنا كەلتىرۋ وتالارىن جاسادىم. بۇل ءتۇرلى جاراقاتتان, كۇيىكتەن, قاتەرلى ىسىكتىڭ, كۇردەلى وتالاردىڭ سالدارىنان وزگەرىسكە تۇسكەن تەرىلەردى تۇزەدىم. جاقىندا ءبىر ايەلدىڭ كۇيىكتەن تەرىسى تارتىلىپ, تىزەسى بۇگىلمەي وتاعا جاتتى. وعان ىشىنەن تەرى كەسىپ الىپ بۋىنىنا جالعاپ, اقىرىندا تىزەسى جازىلىپ, ءجۇرىسى تۇزەلىپ كەتتى. جەتپىستەگى قاريانىڭ دا جاعدايى كۇردەلى بولدى. ادام ارىقتاعاندا, اسىرەسە, قاباعىنىڭ تەرىسى سالبىراپ قالادى. سودان قاباعى كوزىن باسىپ قالىپ, كىرپىكتەرى سىرتقا ەمەس, ىشىنە قاراي ەنىپ, كورۋىنە قيىندىق اكەلگەن. سوندا قاباقتىڭ تەرىسىن كەسىپ تاستاپ, بلەفاروپلاستيكا جاسادىق. قاباعىن ماي باسىپ تۇكسيگەندەردىڭ دە اينالاسىن كورۋگە زيانى بار. ونىڭ دا ارتىق تەرىسىن سىلىپ الىپ, جانارىن اشامىز, – دەيدى حيرۋرگ.
مەديتسينا تىلىندە ومىراۋدى ۇلكەيتۋ – مامموپلاتيكا دەپ اتالادى, ال ءسۇت بەزدەرىن كىشىرەيتۋ – ماستوپەكسيا. بويجەتكەندەر العاشقىسىنا قۇمار بولسا, جاس انالار بالا ەمىزگەننەن سالبىراپ كەتكەن ومىراۋىن تۇزەۋگە تىرىسادى. سونىمەن بىرگە جاس بوسانعانداردىڭ قارنى سالبىراپ, سىمباتىن بۇزىپ تۇرسا, ولار دا وتاعا جۇگىنەدى ەكەن. سايىپ كەلگەندە, ادەمى بولىپ, سىمباتتى بولۋ – زامان تالابى. جاس ادام ءوزىنىڭ تۇلعاسىنا سىن كوزبەن قارايتىن كۇن تۋدى. مۇنىڭ دا جاقسىلىعى بولار, دەگەنمەن پلاستيكالىق وتاعا جۇگىنەتىندەر – وسى ساناتتاعى ادامدار.
– كۇيىك جانە جاراقات سالدارىن قالپىنا كەلتىرۋ وتالارىن ءجيى جاسايمىز. ءبىر جىلدىڭ ىشىندە وسى بويىنشا 50 وتا جاسالدى. ودان كەيىن قاباق پلاستيكاسىن ءجيى جاسايمىز. جارعاققۇلاقتى كىشىرەيتەتىن وتالار دا ءجيى جاسالادى, – دەيدى نۇرلىبەك بەكباۋوۆ.
پلاستيكالىق حيرۋرگ نۇرلىبەكتىڭ تاعى ءبىر باعىتى – بەتتىڭ اجىمدەرىن تارتاتىن وپەراتسيالار. بىردە ەگدە تارتقان ايەل اجىمدەرىن تارتقىسى كەلەدى. وتا ءساتتى شىعىپ, ءبىر ساتتە 20 جىلدى كەيىن شەگەرەدى. الايدا ەگدە كۇيەۋىنىڭ جانىندا جاس قىزداي كورىنىپ, كوپكە دەيىن قىسىلىپ ءجۇرىپتى.
– سىرتقى كوركىنە كوڭىلى تولماسا, ادامدا كومپلەكس پايدا بولادى. كەلبەتىنەن قىسىلىپ, ءوزىن قورسىنىپ, قوعامنان شەتتەي بەرەدى. قازىر ەلوردادا ەستەتيكالىق ماسەلەردى شەشۋدىڭ جولى وڭاي. ستاتيستيكاعا سالساق, ومىراۋىن تۇزەتكەن بويجەتكەندەر وزگە قۇربىلارىنا قاراعاندا ءۇش ەسە تەز تۇرمىس قۇرادى ەكەن. بۇل – ماسەلەنىڭ ءبىر جاعى. باستى نارسە, رەكونسترۋكتيۆتى-قالپىنا كەلتىرۋ وتالارىنداعى تاجىريبەلەرىمىز اسا ماڭىزدى, – دەدى دارىگەر.
