قازاق حالقىنىڭ رۋحاني قازىناسى, ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ ىشىندەگى برەندى بولىپ سانالاتىنى – دومبىرا, سول دومبىرادان شىعاتىن كۇيلەر. ۇلتتىق دومبىرا كۇنى دەپ مەملەكەت دەڭگەيىندە شەشىم قابىلدانعانى, ارينە, ونەرسۇيەر قاۋىمعا, جالپى قازاق ەلىنە ۇلكەن سەرپىلىس بەردى.
سونىڭ دالەلى رەتىندە بىلتىر 3 شىلدەدە ەلوردا تورىندە ايگىلى كۇيشى انا اتانعان, قازاق ەلىنىڭ حالىق ءارتىسى دينا كەنجەقىزى نۇرپەيىسوۆاعا ەسكەرتكىش ورناتىلدى. جاعىمدى جاڭالىقتى جالپى حالىق ۇلكەن ريزاشىلىقپەن قابىلدادى. دينا اپامىزدىڭ ونەرىن ۇلىقتاپ, وسكەلەڭ ۇرپاققا ۇلگى رەتىندە ءارى قاراي دارىپتەۋ, جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزۋ ءۇشىن «كۇي اناسى» اتتى قايىرىمدىلىق قورى قۇرىلىپ, سونىڭ ناتيجەسىندە جاڭا دەرەكتەرمەن تولىقتىرىلعان, جاڭا كوزقاراستا جازىلعان كوپتەگەن ماقالالار, كىتاپتار جارىق كورىپ, «كۇي جارمەڭكەسى» اتاۋىمەن بىرنەشە رەت مادەني شارالار وتكىزىلدى. سونىمەن قاتار قازاق ەلىنە ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەر, پروفەسسور كاريما ساحارباەۆانىڭ «اسەمقوڭىر» اتتى كىتابى, قازاقستانعا ەڭبەگى سىڭگەن ءارتىس ايگۇل ۇلكەنباەۆا باستاعان اۆتورلىق ۇجىمنىڭ ءتورت تىلدە جازىلعان «تۇركى الەمىنىڭ كومپوزيتورى دينا نۇرپەيىسوۆا» تۋرالى عىلىمي ەڭبەكتەرىن اتاپ ايتۋعا بولادى.
ۇلتتىق ونەردى جوعارى دەڭگەيدە دارىپتەۋ ءۇشىن نە قاجەت دەگەندە ايتاتىن بىرقاتار ۇسىنىستارىمىز بار. دومبىرانى كەڭىنەن ناسيحاتتاپ, تاراتامىز دەيتىن بولساق, ارينە, وقۋ ورىندارىنان باستاعان ورىندى. مەكتەپ باعدارلامالارىنا دومبىرا ءپانىن ەنگىزۋ تۋرالى پرەزيدەنت تە ايتتى. دەگەنمەن قازىر قۇزىرلى مەكەمەلەر تاراپىنان قادام جاسالىپ جاتىر دەپ ايتا المايمىز. تەك بىرەن-ساران مەكتەپتەردە, ماسەلەن, ەلورداداعى ماتەماتيكا باعىتىنداعى زياتكەرلىك مەكتەبىندە دومبىرا ءپان رەتىندە ەنگىزىلدى. الايدا وسى ءۇردىس قارقىن الماي كەلەدى. وعان دومبىرانى ءپان رەتىندە ەنگىزۋ تۋرالى بۇيرىقتىڭ جوقتىعى سەبەپ. جۋىردا جاڭا مادەنيەت ءمينيسترى تاعايىندالدى, سول كىسىگە ايتارىمىز, وسى قادامعا بارۋعا نە كەدەرگى؟ دومبىرانى بالالارعا ۇيرەتۋ ارقىلى ولاردىڭ بويىنا پاتريوتتىق تاربيەنى ءسىڭىرىپ, قازاق ەكەنىن سەزىندىرەمىز. ەلدىڭ يەسى ەكەنىن ۇقتىرامىز. مۇنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.
ۇلتتىق اسپاپ – دومبىرانى ۇيرەنەم دەۋشىلەردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن دومبىرا ساپاسى دۇرىس بولۋى كەرەك. وسى تۇرعىدا قازىرگى قولدانىستاعى, ساتىلىمداعى دومبىرالار تالاپتارعا ساي ەمەس. شەتەلدىكتەر كەلىپ العىسى كەلسە دە فانەردەن جاسالعان ساپاسىز دومبىرالار ساتىلىپ تۇرادى. سوندىقتان ساپاسى جوعارى دومبىرا شىعاراتىن ارنايى ونەركاسىپتى دامىتۋ كەرەك. ەلىمىزدە ۇلتتىق اسپاپتار جاسايتىن كاسىپورىندا اشسا دەگەن ويىمىز بار. ساپالى جاسالۋىنا عىلىمي تۇرعىدا دالەلدەمەلەر, قۇرالدار كەرەك. سولاردى جيناقتاپ, ەلىمىزدە دومبىرانىڭ كەڭىنەن تارالۋىنا سەپتىك ەتۋ قاجەت. قازىرگى كەزدە دومبىرا جاساۋ شەبەرلەرىنىڭ دە دايىندىعى ايتارلىقتاي جاقسى ەمەس, ولاردىڭ نە ليتسەنزياسى, نە اككرەديتاتسياسى جوق.
بۇگىندە «كۇي اناسى» قورى ەلورداداعى دينا اپامىزدىڭ ەسكەرتكىشى جانىنداعى اللەياعا كۇيشىلەر مەن كۇيشى كومپوزيتورلار اللەياسى دەگەن ات بەرىپ, تاس ورناتۋ تۋرالى ۇسىنىس اياسىندا جۇمىس جۇرگىزۋدە. بۇل تۋرالى اكىمدىككە ءوتىنىش ايتتىق. بيىكتىگى ءۇش مەترلىك تاستىڭ ەكى جاعىنا قازاق ەلىنە ەڭبەگى سىڭگەن, حالىق ونەرىن مويىنداعان, 100-گە جۋىق بەلگىلى قازاق كومپوزيتورلارىنىڭ ەسىمدەرى قاشالىپ جازىلادى. قازىر سول تىزىمگە كىرەتىن كومپوزيتورلار اتتارىن ارنايى كوميسسيا بەلگىلۋدە. تامىز ايىندا رەسمي تۇردە اشىلادى دەپ كۇتىپ وتىرمىز. سوعان قوسا تاس استىنا QR-كود قويىپ, ۇستىنەن ۇيالى بايلانىس قۇرالى ارقىلى باسقاندا, ءار كومپوزيتوردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى, ەڭبەكتەرى تۋرالى 4 تىلدە جازىلعان دەرەكتەر وقۋعا بولادى. وسىلايشا اتالعان اللەيا ونەر ورتالىعىنا اينالسا دەگەن ويىمىز بار. بارشا قازاقستاندىقتاردى دومبىرا كۇنىمەن قۇتتىقتايمىن! ۇلتتىق برەندىمىزبەن الەمگە تانىلىپ, ابىرويىمىز ارتا بەرسىن!
تولەگەن قۋانىشەۆ, «كۇي اناسى» قورىنىڭ جەتەكشىسى, قالالىق
قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەسى
