ساناۋلى كۇندەردەن كەيىن جاڭا وقۋ جىلى باستالادى. نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى ساۋدا ورتالىقتارىندا بالالارىن مەكتەپكە دايىنداپ جۇرگەن اتا-انالاردىڭ قاراسى قالىڭ. اتا- انالاردىڭ مەكتەپ فورماسى مەن وقۋ قۇرالدارىن نارىقتان تومەن باعامەن ساتىپ الۋىنا جاعداي جاساۋ ماقساتىندا وتكەن ايدىڭ سوڭىنان بەرى قالادا مەكتەپ جارمەڭكەسى ۇيىمداستىرىلۋدا.
سولاردىڭ ءبىرى – ەلورداداعى «ايماقتاۋ» ساۋدا ورتالىعىنىڭ ماڭىندا ورنالاسقان مەكتەپ جارمەڭكەسى. قاتار-قاتار قويىلعان پاۆيلونداردا مەكتەپ فورماسى مەن وقۋعا قاجەتتى قۇرال-جابدىقتاردى ساتىپ الۋعا بولادى. ساتۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, باعا بىلتىرعىعا قاراعاندا قىمباتتاعانىمەن, كەڭسە تاۋارلارىن اسسورتيمەنتپەن العاندا الدەقايدا ارزانعا تۇسەدى ەكەن. ماسەلەن, ءبىر داپتەردىڭ قۇنى 20 تەڭگە بولسا, اسسورتيمەنتپەن, ياعني وزگە دە كەڭسە تاۋارلارىمەن قوسا العاندا, ونىڭ باعاسى 15 تەڭگە بولادى. سونداي-اق جارمەڭكەدە ءتۇرلى-ءتۇستى قارىنداشتىڭ باعاسى 200 تەڭگەدەن, قالام 30 تەڭگەدەن, كادىمگى قارا قارىنداش 40 تەڭگەدەن باستاپ ساتىلۋدا. ساپاسىنا بايلانىستى ءارى قاراي قىمباتتاي بەرەدى.
قازىر باعا ەلەكتروندى كۇندەلىككە قويىلىپ, قاعاز كۇندەلىك كوپ مەكتەپتەردە قولدانىلمايتىنىنا قاراماستان, كۇندەلىككە دە سۇرانىس تومەندەمەپتى. ونىڭ باعاسى – 400 تەڭگە. باستاۋىش سىنىپتىڭ وقۋشىسىنا ارنالعان سومكەنىڭ باعاسى 5 مىڭ تەڭگەدەن باستالادى. ساپاسى جاقسىلاۋ دەگەنىنىڭ باعاسى 30 مىڭ تەڭگەگە دەيىن بارادى.
– مەكتەپ فورماسى مەن سومكەنى قوسپاعاندا, اتا-انالار كەڭسە تاۋارلارى ءۇشىن 15 مىڭ تەڭگە قاراجات جۇمسايدى. جوعارى سىنىپتارعا قاراعاندا, باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىن مەكتەپكە دايىنداۋعا قاراجات كوبىرەك كەتەدى. ويتكەنى باستاۋىشتا ەرمەكساز, بوياۋ سەكىلدى كوپ زاتتار قاجەت, – دەدى ءوزىن فاريزامىن دەپ تانىستىرعان ساتۋشى.
– پاندەميادان بيزنەس كوپ زارداپ شەكتى. سايكەسىنشە, ازىق-تۇلىك, كيىم-كەشەك ءبارى قىمباتتادى. كەڭسە تاۋارلارى دا سولاي. كوتەرمە ساۋداگەرلەردەن ءوزىمىز قىمباتقا الىپ جاتساق, ءبىز نەگە بۇرىنعى باعانى ۇستاپ تۇرۋىمىز كەرەك؟ ودان بىزگە قانداي پايدا؟ جارمەڭكەدەگى ورنىمىزدى دا قىمباتقا جالعا الدىق. سونىڭ وزىندە كارانتينسىز جۇمىس ىستەيتىن مۇمكىندىكتى قولدان جىبەرىپ المايىق دەپ جارمەڭكەگە شىعىپ وتىرمىز, – دەيدى دانابەك ەسىمدى ساۋداگەر جىگىت.
ساتۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, باعا بىلتىرعىعا قاراعاندا ءسال قىمباتتاعانىمەن, كەڭسە تاۋارلارىن اسسورتيمەنتپەن العاندا الدەقايدا ارزانعا تۇسەدى ەكەن. ماسەلەن, ءبىر داپتەردىڭ قۇنى 20 تەڭگە بولسا, اسسورتيمەنتپەن, ياعني وزگە دە كەڭسە تاۋارلارىمەن قوسا العاندا, ونىڭ باعاسى 15 تەڭگە بولادى. سونداي-اق جارمەڭكەدە ءتۇرلى-ءتۇستى قارىنداشتىڭ باعاسى 200 تەڭگەدەن, قالام 30 تەڭگەدەن, كادىمگى قارا قارىنداش 40 تەڭگەدەن باستاپ ساتىلۋدا. ساپاسىنا بايلانىستى ءارى قاراي قىمباتتاي بەرەدى.
باعانىڭ ءبىرشاما وسكەنىن حالىقتىڭ ءوزى دە بايقاپ, باعامداپ وتىر. جارمەڭكەدە ساۋدا جاساپ جۇرگەن بىرنەشە اتا-انانى دا اڭگىمەگە تارتقانىمىزدا, ولار دا مەكتەپ جابدىقتارىنىڭ ءبىرشاما قىمباتتاعانىن ايتىپ قالدى.
– بىلتىر قىزىم ءبىرىنشى سىنىپقا بارعاندا 50 مىڭ تەڭگەگە كيىندىرىپ, كەرەك-جاراعىن العان بولاتىنمىن. قاراپ وتىرسام, بيىل قالتامىز ءبىراز قاعىلادى. مينيستر مەكتەپ فورماسىنسىز بارۋعا رۇقسات ەتسە دە, مۇعالىمدەر مەكتەپكە كلاسسيكالىق ستيلدە كيىنىپ كەلۋ كەرەكتىگىن ايتۋدا. نە ىستەيمىز, كيىندىرەمىز ەندى, – دەدى قالا تۇرعىنى دانا بايكەشوۆا.
– كيىم تاڭداعاندا ساپالىسىن العاندى ءجون كورەمىن. سەبەبى ول قايتكەنمەن دە كيىس بەرەدى. بۇگىن مەكتەپتە وقيتىن ءۇش ۇلىمدى الىپ, جارمەڭكەگە كەلدىم. ءوزىم بىلتىر كارانتين ۋاقىتىندا جۇمىستان شىعىپ قالعان بولاتىنمىن. قازىر جولداسىمنىڭ ەڭبەكاقىسىنا كۇن كورىپ وتىرمىز, – دەدى گۇلنار ەسىمدى جاس انا.
جوعارىدا ايتىپ وتكەنىمىزدەي, جارمەڭكەدەن كەڭسە تاۋارلارىنان باستاپ مەكتەپ فورماسىنا دەيىن تابا الاسىز. مىسالى, قىزدارعا ارنالعان جەيدەلەر 3800 تەڭگە, شالبار 3500 تەڭگە تۇرادى. ۇلداردىكى دە شامامەن وسىنداي باعا. مەكتەپ جارمەڭكەسى وسى ايدىڭ سوڭىنا دەيىن جالعاسادى دەپ كۇتىلۋدە. اتا-انالاردىڭ دا, ساتۋشىلاردىڭ دا ايتۋىنا قاراعاندا مەكتەپ تاۋارلارى بۇرىنعىدان قىمباتتاعانمەن, مەكتەپ جارمەڭكەسى بالالاردىڭ كەرەك-جاراعىن ءبىر جەردەن ساتىپ الۋعا تاپتىرماس مۇمكىندىك.
