استانا قالاسىنىڭ ءبىلىم باسقارماسى قوسىمشا ءبىلىم سالاسىن وڭتايلاندىرۋ ماسەلەسىن قاراپ, ءتيىستى نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق اكتىلەردى زەرتتەپ جاتىر. ەگەر بۇل ناقتى جۇزەگە اساتىن بولسا, باس قالاداعى قوسىمشا ءبىلىم مەكەمەلەرىنىڭ سانى 11-دەن 7-گە قىسقارماق. قازىرگى تاڭدا № 2 ونەر مەكتەبى مەن بالالار كوركەمسۋرەت مەكتەبىن № 1 ونەر مەكتەبىنە قوسۋ جانە № 2 مەن № 3 مۋزىكا مەكتەپتەرىن № 1 مۋزىكا مەكتەبىمەن بىرىكتىرۋ جوسپارلانۋدا.
كەيبىر اتا-انالار الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى بۇعان قارسىلىق ءبىلدىرىپ جاتىر. وڭتايلاندىرۋعا ىلىككەلى جاتقان مەكەمەلەردىڭ باسشىلارى دا مۇنى قۇپتاپ وتىرعان جوق.
ءبىلىم جانە عىلىم ۆيتسە-مينيسترى ەلميرا سۋحانبەرديەۆانىڭ ۋاجىنشە, مۋزىكا مەكتەپتەرىن بىرىكتىرۋ ماسەلەسىن اتا-انالاردىڭ وزدەرى كوتەرىپ, بۇل تۋرالى اتالمىش ۆەدومستۆوعا حات جازعان. ال استانانىڭ ءبىلىم باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى دۋلات جەكەباەۆ قوسىمشا ءبىلىمدى وڭتايلاندىرۋ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ ماقساتىندا كوزدەلىپ وتىرعانىن, اتا-انالار الاڭدايتىنداي نەگىز جوق ەكەنىن, مەكتەپ تۇلەكتەرى بۇرىنعىداي وزدەرىنىڭ ديپلومدارى مەن سەرتيفيكاتتارىن الاتىنىن جانە بۇل وزگەرىس وقۋ ۇدەرىسىنە اسەر ەتپەيتىنىن ايتادى.
«وزگەرىستەر بولعان جاعدايدا اكىمشىلىك-باسقارۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جۇمىسى قايتا قارالادى. بۇل مەكتەپتەردىڭ اعىمداعى جاعدايىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. مەكتەپتەردى جابۋ نەمەسە قىسقارتۋ ەمەس, ىرىلەندىرۋ بولجانىپ وتىرعاندىعىن اتاپ وتكىم كەلەدى. ءناتيجەسىندە بىرىڭعاي باسقارۋ ورتالىعى مەن فيليالدىق جەلى پايدا بولادى. بۇگىنگى تاڭدا قوسىمشا ءبىلىم ۇيىمدارى جەلىسىن كەڭەيتىپ, ولارعا قولجەتىمدىلىكتى ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ءبىز بالالاردىڭ مۇددەلەرىن, اتا-انالاردىڭ مۇمكىندىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ, شەشىم قابىلدايمىز. قوسىمشا ءبىلىم جەكە قولعا وتپەيدى. وقۋ اقىسى دا وسپەيدى» دەيدى د. جەكەباەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا, قالالىق ءبىلىم باسقارماسى قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى جەلىسىن كەڭەيتكەندە پەداگوگتار شتاتى دا, بۇل ءبىلىممەن قامتىلاتىن بالالار سانى دا ۇلعايىپ, اكىمشىلىك-باسقارۋ قىزمەتكەرلەرى عانا ازايادى. ماسەلەن, بيىلعى وقۋ جىلىندا مۋزىكالىق جانە كوركەمسۋرەت مەكتەپتەرى فيليالدارىنىڭ, باسقا قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ اشىلۋى ەسەبىنەن قوسىمشا 5 مىڭعا جۋىق بالا قامتىلعان.
قوسىمشا ءبىلىمدى وڭتايلاندىرۋ ماسەلەسىنە حالىق قالاۋلىلارى دا نازار اۋداردى. جۋىردا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى يرينا سميرنوۆا ءبىر توپ ارىپتەسىمەن بىرگە پرەمەر-مينيستر باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى. دەپۋتاتتار ونەر مەكتەپتەرى مەن مۋزىكا مەكتەپتەرىن بىرىكتىرۋدەن تۇك پايدا جوق, كەرىسىنشە زيانى كوپ دەپ ەسەپتەيدى.
«بۇل وڭتايلاندىرۋ رەسەي تاجىريبەسىنە سۇيەنىپ, جاسالماق. الايدا قازاقستانداعى جانە رەسەيدەگى قوسىمشا ءبىلىمنىڭ جاعدايىن سالىستىرعاندا, بىزدەگى جاعداي كوڭىل كونشىتپەيدى. ماسەلەن, سانكت-پەتەربۋرگتە 5 ملن 500 مىڭ تۇرعىنعا 640 قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ مەكەسى جۇمىس ىستەيدى. ولاردىڭ 450-ءى تولىقاندى وقۋشىلار سارايى, ياعني, 10 مىڭ تۇرعىنعا ءبىر ساراي, 100 مىڭ تۇرعىنعا 45 مۋزىكا مەكتەبى, 113 ونەر مەكتەبى. سونىڭ ناتيجەسىندە سانكت-پەتەربۋرگ وقۋشىلارىنىڭ 120 پايىزى قوسىمشا بىلىممەن قامتىلعان.
قازان قالاسىندا استانامەن شامالاس 1 ملن 230 مىڭ حالىق تۇرادى. بۇل قالادا 90 قوسىمشا ءبىلىم مەكەمەسى بالالاردىڭ 80 پايىزىن قامتىپ وتىر. استانادا بولسا, قوسىمشا بىلىممەن وقۋشىلاردىڭ 22 پايىزى عانا قامتىلعان. 1 ملن تۇرعىنعا 11 عانا قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ مەكەمەسى جۇمىس ىستەيدى. بۇل – 2 وقۋشىلار سارايى, 2 ونەر مەكتەبى, 3 مۋزىكا مەكتەبى, 1 كوركەمسۋرەت مەكتەبى, 1 تەحنيكالىق شىعارماشىلىق ورتالىعى, 1 بالالار-جاسوسپىرىمدەر تۋريزم جانە ءولكەتانۋ ورتالىعى جانە 1 بالالار-جاسوسپىرىمدەر ورتالىعى. وسىعان قاراماستان, قوسىمشا ءبىلىم مەكەمەلەرى 11-دەن 7-گە ازايماق. بۇل جاعداي بالالاردىڭ قوسىمشا بىلىممەن قامتىلۋىن 14 پايىزعا تومەندەتىپ قانا قويماي, قوسىمشا ءبىلىمنىڭ قولجەتىمدى بولۋىنا كۇمان تۋدىرادى. وڭتايلاندىرۋ قورىتىندىسىندا 18 شتاتتىق بىرلىك قىسقارىپ, جىلىنا 20 ملن تەڭگە ۇنەمدەلمەك. الايدا وڭتايلاندىرۋعا ىلىككەلى جاتقان مەكەمەلەردەن كىرىس ودان الدەقايدا كوپ – جىلىنا 100 ملن تەڭگە كىرەدى. ياعني, وڭتايلاندىرۋدا ەشقانداي لوگيكا جوق. سوندىقتان استانادا عانا ەمەس, وزگە ايماقتاردا قوسىمشا ءبىلىم مەكەمەلەرىن ساقتاۋ ماسەلەسىن دەرەۋ قاراستىرىلۋى كەرەك» دەلىنگەن دەپۋتاتتىق ساۋالدا. بۇعان رەسمي تۇردە ءالى جاۋاپ بەرىلگەن جوق.
ءبىلىم جانە عىلىم ۆيتسە-مينيسترى ەلميرا سۋحانبەرديەۆا وڭتايلاندىرۋ ناتيجەسىندە قوسىمشا بىلىممەن قامتىلعان بالالاردىڭ سانى ازايماي, تەك قانا ءبىر ديرەكتور بىرىككەن مەكەمەلەردى باسقاراتىنىن ايتادى. اتا-انالار مەن مەكەمە ديرەكتورلارى بىرىكتىرۋ بالالارعا زيانىن تيگىزەدى دەپ ەسەپتەيدى. ماسەلە ءالى تۇبەگەيلى شەشىلگەن جوق. مۇنى باقىلاۋدا ۇستايتىن بولامىز.
تولقىن سۇلتانوۆا,
اتا-انا:
– بالالارىمىز 2005 جىلى ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىمەن اشىلعان №2 ونەر مەكتەبىندە ءدارىس الادى. بۇل مەكتەپتىڭ باعدارلاماسى كادىمگى كاسىبي ونەر كوللەدجدەرىنىڭ نەگىزىندە جاسالعان. وقۋشىلار تەك اسپاپتا نە بولماسا, تەك اكتەر شەبەرلىگىن عانا وقىپ قويمايدى. مەكتەپ باعدارلاماسى الەم مۋزىكاسىنىڭ ادەبيەتى, الەم تەاترىنىڭ تاريحىنا دەيىن قامتىعان. ءارى مەكتەپتىڭ ءوز باعىتى, وزىندىك جوسپارى بار.
ەگەر قالامىزداعى ونەر مەكتەپتەرى مەن مۋزىكا جانە كوركەمونەر مەكتەپتەرى بىرىگىپ, ءبىر باسشى بولاتىن بولسا, بىرىنشىدەن باقىلاۋ ازايادى. سەبەبى, ارقايسى ءار اۋداندا, قالانىڭ ءبىر-بىرىنەن الىس جەرلەردە ورنالاسقان. ەكىنشىدەن, ءبىلىم ساپاسىن قاداعالاۋ تومەندەپ كەتەتىنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. ونەر مەكتەپتەرىن جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەرمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. مۇندا ءار بالا جەكە-جەكە ءبىلىم الادى. سونىمەن قاتار, ءبىر مەكەمەگە بىرىكتىرىلگەن جاعدايدا باسەكەلەستىك تە ازايادى.
ءبىزدىڭ مەكتەبىمىز تازا قازاق تىلىندە وقيتىن ەلوردامىزداعى بىردەن-ءبىر ونەر مەكتەبى. بالالارىمىز كۇي, ءداستۇرلى ءان, ۇلتتىق اسپاپتىڭ سان ءتۇرىن مەڭگەرىپ, ۇلتتىق قۇندىلىعىمىزدى جاستايىنان بويىنا ءسىڭىرىپ كەلەدى. ال باسقا مەكتەپتەردە ەكى تىلدە وقىتىلادى. ەگەر, بىرىكتىرگەن جاعدايدا ءار مەكتەپ ۇستانعان باعىتىنان جانە ءوز ستاتۋسىن ايرىلادى. سوندا ەلوردامىزدا قازاق تىلىندە وقىتاتىن ونەر مەكتەبى بولمايدى.
گۇلميرا جانگەلدى,
№ 2 ونەر مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى:
– ديرەكتورلاردىڭ قوسىمشا ءبىلىمدى وڭتايلاندىرۋعا كەلىسپەي جاتقانىن جوعارعى جاقتار دۇرىس تۇسىنبەي جاتىر. ولار ءوز ورىندارىمىزعا جابىسىپ وتىر دەپ ويلايدى. ءبىز بۇعان باسىنان قارسىمىز. جۇمىسسىز قالامىز دەپ قورىقپايمىز, ارقايسىمىز دا مىقتى مامانبىز. مىسالى, مەن حور ديريجەرى رەتىندە جۇمىس تابا الامىن. ءبىزدى بالالاردىڭ بولاشاعى الاڭداتادى. ءۇش مەكەمەدەن ءبىر مەكەمە قالسا, قانشاما بالا بوس جۇرىسكە سالىنىپ, ۋاقىتتارىن قالاي بولسا, سولاي وتكىزەدى. ال قالادا قازىر قوسىمشا بىلىمگە دەگەن سۇرانىس وتە جوعارى. مىسالى, مەكتەبىمىزدە ءبىر ورىنعا 10-15 بالادان كەلەدى. ورىن جوق دەپ ايتىپ جاتساق, اتا-انالار رەنجيدى. بەرىلگەن شارشى مەترلەرگە شاقتاپ بالالاردى قابىلدايمىز. قازىر 468 بالانى وقىتىپ جاتىرمىز. قالاداعى 11 قوسىمشا ءبىلىم مەكەمەسىنىڭ ىشىندە №2 مۋزىكا مەكتەبى مەن №2 ونەر مەكتەبى عانا قازاق تىلىندە وقىتادى. مەكتەپتەر قوسىلاتىن بولسا, بىزدەن ەكى تىلدە وقىتىڭدار دەپ تالاپ ەتەدى. ءتىل ماسەلەسى, ۇلتتىق تاربيە تاعى قالايىن دەپ تۇر. بىزگە وزگە ۇلتتار دا بالالارىن بەرىپ جاتىر. ماسەلەن بيىل بىزگە قازاقى تاربيە السىن دەپ اتا-اناسى ۆەرونيكا دەگەن قىزدى الىپ كەلدى.
لەونيد حان, اتا-انا:
– ءبىز بالالارىمىزدىڭ بولاشاعىنا الاڭدايمىز. ءار بالاعا ءوزى وقىعان مەكتەبى ىستىق. بالام باراتىن №3 مۋزىكا مەكتەبىنىڭ باسشىلىعى مەن ۇستازدارى جۇمىستارىن جاقسى اتقارىپ وتىر. بيىل عيماراتتى جوندەپ, جاڭا جابدىقتاردى, مۋزىكا اسپاپتارىن ساتىپ الدى. بالالارىمىز ساپالى ءبىلىم الۋى ءتيىس. ال قازىر قوسىمشا ءبىلىم «جاستار» سارايىنىڭ ۇلگىسى نەگىزىندە قۇرىلعالى جاتىر. «جاستار» سارايىندا ونداي كاسىبيلىك جوق. وندا سولفەدجيو, مۋزىكالىق ادەبيەت سياقتى پاندەر وقىتىلمايدى. ول قاراپايىم ۇيىرمە سياقتى جۇمىس ىستەيدى جانە بالالاردىڭ بولاشاعىنا نەگىز قالامايدى.
