سوڭعى كەزدەرى مەكتەپ وقۋشىلارى «سەرگىتەتىن» جانە «كۇلدىرەتىن» زاتتاردى جاپپاي يىسكەپ ءجۇر. ويتكەن سەبەبى, ۆەيپ, سنيۋس سياقتى ءارتۇرلى تەمەكىگە ۇقساس زاتتاردىڭ تارالۋىن باقىلاۋ وتە قيىنعا سوعاتىن كورىنەدى. ەلدى ەلەڭدەتكەن وتكىر ماسەلەنى سەناتور باقىتجان جۇماعۇلوۆ كوتەردى.
«تاڭعالارلىعى, جاي «سەرگىتەتىن» وسىنداي زاتتار ەركىن ساتىلادى. قۇزىرلى مينيسترلىك بۇل زاتتاردىڭ وقۋشىلاردىڭ دەنساۋلىعىنا تيگىزەتىن زيانىن زەرتتەدى مە؟ تاعى ءبىر ماسەلە, وقۋشىلار قازىر «ەنەرگەتيكالىق سۋسىندار» دەپ اتالاتىن سەرگىتكىش سۋسىندارمەن اۋەستەنىپ ءجۇر. امەريكالىق سولداتتاردىڭ ۆەتنامداعى سوعىستا وسىنداي سەرگىتكىش سۋسىندار ىشكەنىن وقىعان ەدىك. سوندا بالانىڭ دەنساۋلىعىنا قانداي اسەرى بار؟» دەدى دەپۋتات سەناتتاعى ۇكىمەت ساعاتىندا.
ەلىمىزدىڭ باس سانيتارى جانداربەك بەكشين مۇنداي ماسەلەنىڭ بار ەكەنىن جوققا شىعارعان جوق. ول مۇنداي زاتتاردىڭ كوپتەپ شىعارىلاتىنىن, مەملەكەتتىڭ باقىلاي الماي وتىرعانىن جاسىرماي ايتتى. «تەمەكى بۇيىمدارىنىڭ وسى ءتۇرىن («سنيۋس») زەرتتەۋ ناتيجەسىندە ونىڭ قۇرامىندا ەسىرتكى زاتتارىنىڭ بارىن انىقتادىق. سوندىقتان مەكتەپتەردە تاراتۋعا تىيىم سالىنۋ كەرەك. بۇل ماسەلەنى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىمەن ودان ءارى تەكسەرىپ جاتىرمىز» دەپ جاۋاپ بەردى ول. قازىر ءبىز ءار بالانىڭ قولىنان كورەتىن ەنەرگەتيكالىق سۋسىنداردىڭ زيانى تۋرالى دا كوپ ايتىلىپ ءجۇر. بىراق وكىلەتتى ورگانداردىڭ باقىلاۋىنا قاراماستان, وقۋ ورىندارىندا ساتۋ توقتاعان جوق. جانداربەك بەكشين قۇرامىندا كوفەينى بار كەيبىر سەرگىتەتىن سۋسىنداردى ساتۋعا عانا شەكتەۋ قويىلعانىن مالىمدەدى.
وسى اپتادا ستۋدەنتكە قول جۇگىرتكەن شەتەلدىك مۇعالىمگە قاتىستى جانجالدىڭ جاي-جاپسارى ءمالىم بولدى. ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەلميرا سۋحانبەرديەۆا تىلشىلەرگە بەرگەن جاۋابىندا «وقيعانىڭ بولعانىن» راستادى. ونىڭ ايتۋىنشا, وتكەن ومىرىنە نازار اۋدارماي, شەتەل ازاماتىن جۇمىسقا قابىلداعان مەكتەپ باسشىلىعى اتا-انالارعا جاۋاپ بەرەدى. «ەلىمىزدەگى ەڭبەك زاڭناماسىنىڭ نورمالارى جەكەمەنشىك مەكتەپتەردە دە قولدانىلادى. شەتەلدىك مۇعالىمدەر دە سوتتالماعانى جونىندە انىقتاما تاپسىرادى. بۇل مۇعالىمنىڭ ونداي قاعازى بولعان. بىراق نەلىكتەن وسى وقيعانىڭ ورىن العانىن تەكسەرىپ جاتىرمىز» دەپ ءتۇسىندىردى ول. ءسال شەگىنىس جاساساق, 2 قاراشادا استاناداعى «Quality Schools International» حالىقارالىق مەكتەبىنىڭ وقىتۋشىسى ستۋدەنتكە قول جۇگىرتكەنى ءۇشىن جۇمىستان قۋىلعان ەدى. بريتاندىق Guardian گازەتى 2011 جىلى الگى مۇعالىمنىڭ لوندونداعى كوللەدجدەردىڭ بىرىنەن قىرسىز قىلىعى ءۇشىن قۋىلعانىن جازىپتى.
