«ءسوزدى ءسوز تۇرتەدى» دەپتى ءبىر اتامىز. وتكەن اپتادا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى مەن الەۋمەتتىك جەلىدە ءبىلىم سالاسىنا قاتىستى «داۋ» بۇرق ەتە قالدى. جوعارى وقۋ ورىندارىندا ماماندىقتار دايارلاۋ كلاسسيفيكاتورىنىڭ جاڭارتىلعان نۇسقاسىنا «قازاق ءتىلى», «قازاق ادەبيەتى», «شىعىستانۋ», «لينگۆيستيكا» سەكىلدى ماماندىقتار ەنبەي قالدى دەپ زيالى ازاماتتار دابىل قاقتى. ىزىنشە, قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ لاۋازىمدى ماماندارى ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزىپ, «جەلiدە ءسوز بولعان قۇجاتتىڭ قايدان پايدا بولعانى بەلگiسiز. 2017 جىلى 1 اقپاندا ەشقانداي جاڭا كلاسسيفيكاتور قابىلدانعان جوق. مۇنى ادىلەت مينيسترلiگi دالەلدەدi. ۋنيۆەرسيتتەردە قازاق تiلi مەن ادەبيەت كافەدرالارى جۇمىس ىستەپ تۇر. ولاردىڭ جابىلاتىنى تۋرالى اقپارات جالعان» دەپ جاۋاپ بەردى. ايتەۋىر, جۇرتشىلىقتىڭ كوڭىلى داۋىل الدىنداعى تەڭىزدەي ءبىر كوتەرىلىپ, ءبىر باسىلدى.
وسىدان كەيىن مەنى دە ءتۇرلى ويلار قاۋمالادى. جالپى, ءبىز وتاندى قالاي تانىپ ءجۇرمىز دەگەن سۇراق كوكەيىمىزگە كەلدى. قاسيەتتى ۇعىم تۋرالى تالاي اۋزى دۋالى تۇلعالار ايتىپ كەتكەن. سونىڭ ىشىندە فرانتسۋزدىڭ ۇلى جازۋشىسى البەر كاميۋدىڭ: «مەنىڭ وتانىم بار: ول – فرانتسۋز ءتىلى» دەپ ايتقان ناقىلى جەتەمىزگە تىق ەتە قالدى. شىندىعىندا, وتاندى تانۋ انا تىلىمىزدەن باستالادى. قالاي دەيسىز عوي, ونىڭ مىسالى كوپ.
ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان بەرى ءبىلىم سالاسىندا ءبىرتالاي رەفورمالار ىسكە استى. وبالى نەشىك, ونىڭ ىشىندە اۋىز تولتىرىپ ايتاتىن دۇنيەلەر دە جەتەرلىك. سوندا دا ۇنەمى ءبىر نارسەنى قاعىس قالدىرامىز. ءبىز ءتۇبىمىز ءبىر دەپ سانايتىن تۇرىكتەردىڭ, قيىرداعى جاپونداردىڭ, شاعىن ەل بولسا دا ەڭسەلەرى بيىك بالتىق جاعالاۋىن مەكەندەگەن حالىقتاردىڭ وتانشىلدىق قاسيەتتەرى جايىندا تامسانىپ ايتامىز. ولاردىڭ انا تىلدەرىن جوعارى قوياتىنىن دارىپتەيمىز. بىراق ولاردىڭ وتانشىلدىق رۋحتى قالاي ءسىڭىرگەن سىرىنا ۇڭىلمەيمىز. قۇددى ولار بىزگە تۋمىسىنان سولاي جاراتىلعان سەكىلدى كورىنەدى. نەگىزىنەن, ولاردى ءوز ەلىنىڭ شىنايى پاتريوتى ەتىپ شىعارعان ۇلتتىق وقۋ باعدارلاماسىنىڭ قۇندىلىعى دەپ سانايمىن.
ايتالىق, بۇگىندە وركەنيەتتى ەلدەردە جالپىعا ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەپتە عانا ەمەس, بارلىق جوعارى وقۋ ورىندارىندا كاسىبي پاندەرمەن بىرگە, سول مەملەكەتتىڭ ادەبيەتى مەن تاريحى مىندەتتى تۇردە وقىتىلادى. ال ءبىزدىڭ ەلىمىزدە شە؟ مەديتسينالىق, تەحنيكالىق, ەكونوميكالىق جوعارى وقۋ ورىندارىندا قازاقستان تاريحىنان باسقا قازاق ادەبيەتى مەن مادەنيەتى وقىتىلمايدى. سودان كەلىپ, وسى سالاداعى كوپتەگەن مامانداردىڭ شاما-شارقى مەكتەپتە وقىعان تۇسىنىكپەن قالىپ قويادى. وتان دەپ ولار ەۋرازيا دەگەن الىپ كەڭىستىكتىڭ ورتاسىندا جاتقان, جەر كولەمى جاعىنان توعىزىنشى ورىندى الاتىن, بارلىق پايدالى قازبالاردىڭ قورى ساقتالعان قازاقستان دەپ ويلايدى. كەشىرىڭىز! ماسەلە وسى جەردەن تۋادى. سوندا دارىگەرلەر مەن ينجەنەرلەرگە, مۇنايشىلار مەن اۋىلشارۋاشىلىق ماماندارىنا ءوز ەلىنىڭ ادەبيەتى قاجەت ەمەس پە؟ ءارى-بەرىدەن سوڭ, الەمدىك وركەنيەتكە ۇلەس قوسقان حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ باي مۇرالارى مەن جىراۋلار پوەزياسىن, حاكىم اباي, مۇحتار اۋەزوۆ, عابيت مۇسىرەپوۆ, ءسابيت مۇقانوۆ, ءىلياس ەسەنبەرلين, تاحاۋي احتانوۆ سەكىلدى قازاقتىڭ كوركەم ءسوزىن بيىككە كوتەرگەن تۇلعالاردىڭ اسىل ءسوزىن قانى مەن جانىنا سىڭىرمەگەن ادام قالاي وتاندى ءسۇيىپ, تەرەڭ تانيدى؟ جوعارىداعى زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ جان شىرىلى دا وسى ەدى.
ەندەشە, جاس قۇراقتاي قاۋلاپ ءوسىپ كەلە جاتقان بولاشاق ماماندارعا پاتريوتتىق تاربيە تۋرالى ءجۇز رەت ايتقاننان گورى قازاق ادەبيەتىنىڭ ءىنجۋ-مارجاندارىن وقىتساق, وتانشىلدىق رۋح قانىمىزدا اتويلاپ تۇرارى حاق.
ازامات ەسەنجول
