مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان حالقىنا ارناعان «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى» اتتى جولداۋىندا ىشكى ىستەر سالاسىنا قاتىستى رەفورمالاردىڭ ماڭىزىنا توقتالىپ, پوليتسيانىڭ مەملەكەتتىك كۇشتىك قۇرىلىمداعى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ازاماتتارعا قىزمەت كورسەتەتىن ورگانعا اينالاتىنى تۋرالى ايتتى.
«پوليتسەيلەر جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگى پوليتسيا قىزمەتىنىڭ بەدەلدى بولۋىنا بايلانىستى» دەدى پرەزيدەنت ناقتىلاپ. ەلىمىزدىڭ بۇگىنگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ساياسي جاعدايى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ الدىنا جاڭا تالاپتار قويىپ وتىر. تەرروريزم جانە ەكسترەميزم قاۋپى, قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اراسىنا دەڭدەن ەنگەن سىبايلاس جەمقورلىق كورىنىستەرى – سالانى رەفورمالاۋ ماسەلەسىن كۇن تارتىبىنە شىعاردى. ەلباسى جانە مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قوعاممەن بايلانىستى جاقسارتۋ, پوليتسيا قىزمەتىنىڭ ايقىندىعىن جانە اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ, سەرۆيستىك مودەلگە كوشۋدى قولعا الدىق. مىسالى, جەمقورلىققا قاتىستى ايتساق, «شەپ» ستاتسيونارلىق بەكەتتەرىندە كولىكتەردى سەبەپسىز توقتاتۋ, جەمقورلىق پەن پاراقورلىق فاكتىلەرىنىڭ تارالۋىنا جول بەرىلەدى. 1998 جىلى ەلىمىزدە پوليتسيانىڭ 320 ستاتسيونارلىق بەكەتى جۇمىس ىستەدى, 2003 جىلى 68-گە دەيىن ازايدى, 2018 جىلى – 36-عا تومەندەدى. بەكەتتەردىڭ سانى قىسقارعانىنا قاراماستان, ماسەلە سول كۇيىندە قالعان بولاتىن. ستاتيستيكا كورسەتكەندەي, «شەپ» بەكەتتەرىنىڭ تيىمدىلىگى ايتارلىقتاي تومەن. ولاردىڭ ۇلەسىنە پوليتسيا انىقتاعان جالپى اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ تەك 4-5 پايىزى عانا تيەسىلى, سوندىقتان ءبىز ەلىمىزدىڭ سىرتقى تەرريتوريالارىنا جاقىن جانە ترانزيتتىك دالىزدە ورنالاسقان بەكەتتەردى قالدىرۋ جونىندە شەشىم قابىلدادىق. قالعان بەكەتتەردەگى جول قوزعالىسىن قاداعالاۋ قولدانىستاعى اۆتوماتتى مونيتورينگ جۇيەسى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. بۇعان قوسا, جەكە قۇرام اراسىنداعى جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن ازايتۋ ءۇشىن بەكەتتەردە تاۋلىك بويى بەينەباقىلاۋ ۇيىمداستىرىلدى. جەمقورلىققا قارسى باستامانىڭ ءبىرى – تىركەۋ-ەمتيحان بولىنىستەرىن تاراتۋ. بۇل جاڭالىق قوعامدى ەلەڭ ەتكىزدى. جاسىراتىنى جوق, تىركەۋ-ەمتيحان بولىنىستەرى كوپتەگەن باسشىلارعا جەم سالىنعان استاۋ قىزمەتىن اتقارىپ كەلگەن بولاتىن.ءبىز ۇزاق جىلدار بويى تامىر جايىپ كەلگەن جەمقورلىق جۇيەسىن بۇزۋ ارقىلى ىندەتپەن كۇرەسۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىن قولدانۋعا كوشەمىز.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ جولداۋدا ىشكى ىستەر سالاسىن كوتەرۋگە بارلىق جاعداي جاسالاتىنىن باسا ايتتى. «ەڭ الدىمەن, 2020 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن اكىمشىلىك پوليتسيا كوميتەتىنىڭ جۇمىسىن قايتا ۇيىمداستىرۋ قاجەت. مۇنى ناۋقانشىلدىققا اينالدىرماي, ساپالى جۇرگىزگەن ءجون. ىشكى ىستەر مينيسترلىگىن رەفورمالاۋعا الداعى ءۇش جىل ىشىندە 173 ميلليارد تەڭگە بولىنەدى. بۇل قاراجات ەڭبەكاقىنى كوبەيتۋگە, باسپانانى جالعا الۋعا, حالىققا قىزمەت كورسەتۋ قاعيداتى بويىنشا پوليتسيانىڭ زاماناۋي فرونت-وفيستەرىن اشۋعا جۇمسالادى» دەدى. پرەزيدەنت ايتقان رەفورما ناتيجەلىلىگى ءبىز ءۇشىن باستى ورىندا, ايتا كەتۋ كەرەك, بۇگىندە اشىلىپ جاتقان پوليتسيا دەپارتامەنتتەرى, باسقارمالارى مەن بولىمدەرى, جالپى پوليتسيا قۇرىلىمدارى جانىنان حقكو ۇلگىسىندە جۇمىس ىستەيتىن فرونت-كەڭسەلەرىنىڭ ءبارى دە پوليتسيانىڭ حالىققا بارىنشا اشىق بولۋ ماقساتىن كوزدەيدى. فرونت-كەڭسەلەردىڭ ەرەكشەلىگى جانە ەڭ باستى ارتىقشىلىعى – كەز كەلگەن ادام ەشقانداي الدىن الا جازىلۋسىز, بيۋروكراتيالىق كەدەرگىلەرسىز وسى جەرگە كەلىپ, ءوزىن تولعاندىرىپ جۇرگەن ماسەلەسىن, بىلگىسى كەلگەن سۇراعىن تىكەلەي ماماندارعا قويا الادى.
ەسىرتكىنىڭ زاڭسىز اينالىمىنا قارسى ءىس-شارالاردى كۇشەيتۋ باعىتىنداعى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسىن ءبىز ءۇش باعىتتا اتقارىپ جاتىرمىز. ءبىرىنشىسى, ءىىم ارنايى ءبولىمشەلەرىنىڭ جەدەل توپتارىنىڭ قىزمەتى. بۇل توپتار ءىرى ەسىرتكى ساتۋشىلاردى انىقتاۋ, ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپتىڭ قىزمەتىنە توسقاۋىل قويۋ جانە ەسىرتكى, اسىرەسە, سينتەتيكالىق ەسىرتكى تاسىمالى كانالدارىن جويۋ باعىتىندا ۇلكەن جۇمىستار اتقارۋدا. وسى جىلدىڭ سوڭعى 5 ايىندا بۇل ءبولىنىستەر 980 ەسىرتكى قىلمىسىن انىقتادى, سونىڭ ىشىندە وتكىزۋگە قاتىستى 707 جانە ەسىرتكىنى ءىرى مولشەردە ساقتاۋ بويىنشا 167 فاكتى تىركەلدى. بارلىعى 3 توننا 409 گرامم ءارتۇرلى ەسىرتكى, دالىرەك ايتقاندا 11,144 كەلى گەروين جانە 2,621 كەلى سينتەتيكالىق ەسىرتكى تاركىلەندى. اتالعان مەرزىمدە 4 ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپتىڭ قىزمەتى توقتاتىلدى, ولاردىڭ باسشىلارى مەن قاتىسۋشىلارى ۇستىنەن 8 قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. جولداۋدا ايتىلعانداي, رەفورمانىڭ ماڭىزدىلىعى – جاس قىزمەتكەرلەردى قاتاڭ ىرىكتەۋدەن وتكىزۋ, سونداي-اق تاجىريبەلى جانە ادال مامانداردى ساقتاۋ. سوندىقتان وسى باعىتتا كەشەندى شارالار قابىلدانۋدا. ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدىڭ ەڭ باستى كورسەتكىشى – ول حالىقتىڭ بىزگە دەگەن سەنىمى.
