كورنەكتى كومپوزيتور سىدىق مۇحامەدجانوۆتىڭ «ايسۇلۋ» وپەراسى تۇڭعىش رەت 1964 جىلى اباي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا قويىلدى. اراعا جارتى عاسىر ۋاقىت سالىپ اتالمىش ونەر وشاعى بۇل تۋىندىنى جاڭعىرتىپ, رەپەرتۋارىنا ەنگىزدى. ال جۋىردا استانانىڭ مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونياسى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا, تاريحي-مادەني مۇرانى ساقتاۋ, دامىتۋ جانە دارىپتەۋ ماقساتىندا وپەرانىڭ كونتسەرتتىك ورىنداۋىن ۇسىندى.
شىعارما ليبرەتتوسىنىڭ اۆتورلارى – قانابەك بايسەيىتوۆ پەن قۋاندىق شاڭعىتباەۆ. وپەرانىڭ نەگىزىنە اتتارى اتالعان قازاق مادەنيەتى مەن ادەبيەتىنىڭ قوس ساڭلاعىنىڭ كەيىننەن كورەرمەندەرگە فيلم-سپەكتاكل رەتىندە جول تارتقان «بەۋ, قىزدار-اي» پەساسى الىندى. باس كەيىپكەرىنىڭ ءبىرى ايسۇلۋ اسانوۆانىڭ ءپروتوتيپى – سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى زىليحا تامشىباەۆا.
سپەكتاكل وپەراعا بەكەردەن-بەكەر اينالمادى. «بەۋ, قىزدار-ايدىڭ» مۋزىكاسىن سىدىق مۇحامەدجانوۆ جازدى. مىسال ءۇشىن:
ايسۇلۋ الدە نۇرسۇلۋ,
جانسۇلۋ الدە كۇنسۇلۋ.
اتىن بىلمەي قور بولدىم.
ايتەۋىر, سول قىز – ءبىر سۇلۋ, – دەگەن قايىرماسى بار ءان مەن كوپتەگەن كونتسەرتتەردە ورىندالاتىن سەركە كاۆاتيناسىن ايتساق تا جەتكىلىكتى.
كەزىندە «ايسۇلۋدا» پارتيالاردىڭ ءبىرىن ورىنداعان كسرو حالىق ءارتىسى ەرمەك سەركەباەۆ سىدىق مۇحامەدجانوۆتى قازاقستاندا وپەرا جازاتىن ەڭ ۇزدىك كومپوزيتور ساناعان. تۋىندىنىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى – ول ەلىمىزدىڭ ونەر تاريحىنا تۇڭعىش كومەديالىق وپەرا رەتىندە ەندى. كومپوزيتوردىڭ ءوزى فولكلورعا شىعارماشىلىقتىڭ ەڭ ماڭىزدى بولشەگىندەي قاراعان. سوڭىنان ەرگەن جاس كومپوزيتورلارعا دا «ۇلتتىق قايناردان شالعاي كەتپەڭدەر» دەپ اقىل ايتىپ وتىراتىن دەسەدى.
استانالىق فيلارمونيانىڭ سيمفونيالىق وركەسترى (كوركەمدىك جەتەكشىسى جانە ديريجەرى – بەرىك باتىرحانۇلى) مۋزىكامەن سۇيەمەلدەپ, كامەرالىق حور (كوركەمدىك جەتەكشى – مادەنيەت قايراتكەرى, پروفەسسور گۇلميرا قۇتتىباداموۆا) قاتىسقان وپەرانىڭ كونتسەرتتىك ورىنداۋىندا حالىقارالىق جانە رەسپۋبليكالىق بايقاۋلاردىڭ لاۋرەاتتارى شاحريزادا تىنىشتىق (ايسۇلۋ), التىنبەك ءابىلدا (سەركە) جانە كلاسسيكالىق جانە ەسترادالىق ۆوكال ءبولىمىنىڭ انشىلەرى وپەرادا ايتىلاتىن اندەردى شىرقادى.
مەرەي دىلداباەۆ
