ەلوردانى گازداندىرۋ جوباسى 2023 جىلعا دەيىن ءۇش كەزەڭگە بولىنگەن. قازىرگە دەيىن 600 شاقىرىمنان استام گاز تاراتۋ جەلىسى سالىندى. ونىڭ 500 شاقىرىمى بيۋدجەت قارجىسى, ال 100 شاقىرىمى «قازترانسگازايماق» اق ەسەبىنەن تارتىلدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن 9 تۇرعىن الاپ گازعا قوسىلدى. بۇل – «جەلەزنودوروجنىي», «كوكتال-1», «كوكتال-2», «اگروقالاشىق», «پرومىشلەننىي», «وڭتۇستىك-شىعىس», «كۇيگەنجار», «ميچۋرين» جانە «ينتەرناتسيونالنىي» تۇرعىن الاپتارى.
2678 ابونەنت گازعا قوسىلدى
ەلوردانى گازداندىرۋ بارىسىنا ارنالعان نۇر-سۇلتان قالاسى ءماسليحاتىنىڭ وتىرىسىندا بۇل تۋرالى بايانداعان «قازترانسگازايماق» اق ەلوردانىڭ وندىرىستىك فيليالىنىڭ ديرەكتورى داۋلەت ارىقباەۆ قازىرگە دەيىن 5100-گە جۋىق تەحنيكالىق شارت بەرىلىپ, 2678 ابونەنت گازعا قوسىلعانىن, سونىڭ ىشىندە 2611 تۇرعىن ءۇي مەن 67 كوممۋنالدىق-تۇرمىستىق مەكەمە گازداندىرىلعانىن ايتتى. فيليال 20 مىڭ ابونەنتكە كەڭەس بەرىپ, 14 مىڭ ابونەنتتىڭ ۇيىنە دەيىن گاز تارتىپ بەردى.
– گاز تۇتىنۋشىلارعا قالاداعى 10 تاراتۋ جەلىسىنەن تاراتىلادى. وسى جەلىلەردەن شىعىپ, 57 شكاف ارقىلى ۇيلەرگە جەتكىزىلەدى. كۇزدە العاشقى اياز سوققاندا, گازدىڭ قاتىپ قالۋ جاعدايى ورىن الدى. بۇل ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن 21 كوندەنسات جيناعىش قوندىرعى ورناتىلدى. قازىر وسى پروبلەما شەشىلدى. اپاتتى جاعدايلاردى شەشۋگە 5 بريگادا جۇمىلدىرىلادى. قازىر ولاردىڭ سانىن 10-عا جەتكىزىپ جاتىرمىز. قاجەت بولعاندا, قاراعاندى, قوستاناي, اقتوبە قالالارىنان اپاتتاردى جويۋ بريگادالارىن شاقىرتامىز, – دەدى د.ارىقباەۆ.
ءماسليحات حاتشىسى تۇتىنۋشىلارعا گاز قوسۋ باعاسى 400 مىڭ تەڭگەدەن باستالىپ, 800 مىڭعا باراتىنىن ايتا كەلە, الەۋمەتتىك ءالجۋاز توپتارداعى تۇتىنۋشىلارعا بۇل تاراپتاعى جاردەماقى 275 مىڭ تەڭگە بولىپ بەكىتىلگەنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا, بيىل بۇل سومانى 400 مىڭ تەڭگەگە جەتكىزۋ ۇيعارىلدى
ورتاشا باعا – 802 808 تەڭگە
ونىڭ ايتۋىنشا, گازدى قوسۋدىڭ ورتاشا باعاسى 802808 تەڭگەنى قۇرايدى. بۇعان قاجەت جابدىقتاردى ساتىپ الۋ, قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىسى كىرەدى. ال گازدى بەلگىلى ءبىر ۇيگە قوسۋ 22808 تەڭگە تۇرادى.
قازىر باس قالادا تۇتىنۋشىلارعا گاز قوسۋمەن 60 كومپانيا اينالىسادى. وسىنىڭ الدىندا دا قالالىق ءماسليحاتتا بۇل ماسەلە بىرنەشە رەت قارالدى. اتاپ ايتقاندا, وتكەن جىلدىڭ 11 ناۋرىزىندا ءماسليحات دەپۋتاتتارى بىرنەشە ۇسىنىس ازىرلەدى. بۇل تۋرالى ايتقان ءماسليحات حاتشىسى ەرلان كاناليموۆ سول ۇسىنىستاردىڭ ورىندالۋ ەسەبىن سۇرادى. سونىڭ ىشىندە بارلىق كومپانياعا بىردەي كەلىسىمشارت ازىرلەۋ تالابى قويىلدى.
وتىرىس بارىسىندا انىقتالعانداي, تۇرعىن ۇيلەرگە قىزمەت كورسەتۋ بويىنشا تيپتىك كەلىسىمشارت بىردەي. مۇنى ءتيىستى مينيسترلىك بەكىتتى. ال قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارىنا كەلىسىمشارت ءار كومپانيادا اركەلكى.
قوسىمشا قۇجاتتاردىڭ قاجەتى قانشا؟
گازداندىرۋ ماسەلەسىنە قاتىستى قالالىق ماسليحاتقا تۇتىنۋشىلاردان كوپتەگەن شاعىم تۇسكەن. ەرلان كاناليموۆ دۇرىس قىزمەت كورسەتپەگەن كومپانيالاردى ليتسەنزيادان ايىرۋ, جالپى بۇل نارىقتاعى كومپانيالار رەيتينگىن ءتۇزۋ كەرەكتىگىن ايتىپ ءوتتى.
– رەيتينگ ءتۇزۋدىڭ ەش قيىندىعى جوق. بەلسەندى تۇرعىندارمەن جۇمىس ىستەۋ كەرەك. سولار قاي كومپانيا جۇمىسىن ادال جاساپ وتىرعانىن انىقتاپ بەرەدى, – دەدى ءماسليحات حاتشىسى.
تۇتىنۋشىلاردان گاز قوسۋ تۋرالى ءوتىنىش تۇسكەننەن كەيىن ءۇش كۇن ىشىندە قوسىلۋى كەرەك. سونداي تالاپ بار. الايدا بۇل جۇمىستىڭ 5-7 كۇنگە سوزىلىپ كەتۋ جاعدايلارى كەزدەستى. وسىعان نازار اۋدارعان ە.كاناليموۆ وسى جاعىن دا تياناقتاۋ كەرەكتىگىن ايتتى. داۋلەت ارىقباەۆ قازىر بۇرىنعىداي ەمەس, بۇل تالاپ ساقتالىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.
ەرلان كاناليموۆتىڭ ايتۋىنشا, گاز قوسۋ ءۇشىن تۇتىنۋشىلاردان قوسىمشا قۇجاتتار سۇرالادى. بۇل جاعداي گازداندىرۋ بارىسىن تەجەپ وتىر.
– مەن جاقىندا قالانىڭ ءۇش اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەستىم. الداعى اپتادا بايقوڭىر اۋدانى تۇرعىندارىمەن جۇزدەسەمىن. كەزدەسۋلەردىڭ بارلىعىندا تۇتىنۋشىلاردىڭ ءبارى بىردەي گاز قوسۋ وتە قيىن بولىپ كەتكەنىن جەتكىزدى. بۇل كەزدەسۋلەردەن كەيىن الماتى قالاسىنداعى جانە باسقا شاھارلارداعى ارىپتەستەرىمىزگە تەلەفون شالىپ, ولارداعى جاعدايدى ءبىلدىم. بۇل قالالاردا گازداندىرۋعا بىزدەگىدەي تالاپ جوق. بىزدە قوراعا دا تەحنيكالىق پاسپورت سۇرايدى. بۇلاي ىستەۋگە بولمايدى. تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇجاتى بار عوي. باسقا ەشتەڭە سۇرالماۋ كەرەك, – دەدى ە.كاناليموۆ.
جاردەماقى كولەمى ارتادى
ءماسليحات حاتشىسى تۇتىنۋشىلارعا گاز قوسۋ باعاسى 400 مىڭ تەڭگەدەن باستالىپ, 800 مىڭعا باراتىنىن ايتا كەلە, الەۋمەتتىك ءالجۋاز توپتارداعى تۇتىنۋشىلارعا بۇل تاراپتاعى جاردەماقى 275 مىڭ تەڭگە بولىپ بەكىتىلگەنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا, بيىل بۇل سومانى 400 مىڭ تەڭگەگە جەتكىزۋ ۇيعارىلدى.
– قالالىق جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارماسى ءبىر اي كولەمىندە ءتيىستى ەرەجەگە وزگەرىس ەنگىزەدى. ال الداعى ناۋرىز ايىنداعى ءماسليحاتتىڭ سەسسياسىندا ءبىز جاردەماقىنىڭ جاڭا سوماسىن بەكىتەمىز. بۇل بەلسەندى تۇرعىنداردىڭ وتىنىشىمەن ىسكە اسىرىلادى, – دەدى ە.كاناليموۆ.
ءماسليحات وتىرىسىنا بەلسەندى تۇرعىندار دا قاتىسىپ, ارىز-شاعىمدارى مەن ۇسىنىستارىن جەتكىزدى. سونىڭ ءبىرى «اگروقالاشىق» تۇرعىن الابىنىڭ تۇرعىنى باۋىرجان بەردەن گاز قۇبىرىن تارتقاندا جەر بەدەرى زەرتتەلە مە دەپ سۇرادى. ونىڭ ايتۋىنشا, «اگروقالاشىقتا» ءبىر مەتر جەردەن سۋ شىعادى.
– مەن ۇيىمە گاز وتكىزگەندە سونى ءوز كوزىممەن كوردىم. قۇبىرعا سۋ تولىپ كەتتى. كوپ ارىز-شاعىم سودان تۋىندايدى. مەدەۋ, گەرتسەن, كاربىشەۆ, بوكەەۆ, چەحوۆ كوشەلەرىندە مۇنداي جاعداي ورىن الادى. اپاتتى جاعداي تۋىنداپ, گازدى وشىرگەن كەزدە بىزگە حابارلاما كەلمەيدى. تۇرعىندارعا الدىن الا حابار جىبەرۋ كەرەك قوي, – دەدى ول.
ساپاعا كوڭىل بولىنسە…
تاريفكە جانە گاز ەسەپتەگىش قۇرالدارعا قاتىستى دا ماسەلەلەر بار. ياعني ءار ايدىڭ سوڭىندا كەلەتىن تۇبىرتەكتە ءارتۇرلى باعا كورسەتىلگەن. «اگروقالاشىقتىڭ» تاعى ءبىر بەلسەندى تۇرعىنى ساۋلە ۋسينانىڭ ايتۋىنشا, وسى تۇرعىن الاپتا گازعا بايلانىستى اپات ءجيى بولادى. سوسىن تاريف تە باستاپقى 34 تەڭگەدەن 38 تەڭگەگە قىمباتتاعان. گازدىڭ ساپاسىنا دا كوڭىل تولمايدى. كوگىلدىر ءتۇسى قىزىلعا اينالىپ كەتەدى. «اگروقالاشىقتا» كەيبىر ءۇي يەلەرىنىڭ جەرگە قۇجاتتارى بولماعان سوڭ, گاز تارتۋ قيىندىق تۋدىرىپ جاتىر.
«قازترانسگازايماق» اق ەلوردانىڭ وندىرىستىك فيليالىنىڭ ديرەكتورى داۋلەت ارىقباەۆ وتكەن جەلتوقسان جانە قاڭتار ايلارىندا ءارتۇرلى باعا كورسەتىلگەنىن راستاپ, مۇنى ءتۇسىندىردى.
– جاڭا جىلدىڭ الدىندا, 26 جەلتوقسان كۇنى ەسەپتەگىش قۇرالدىڭ كورسەتكىشىن الدىق. تۇتىنۋشىلار وندا 26 كۇنگە تولەدى. قالعان كۇندەردىڭ كورسەتكىشى قاڭتار ايىنا كوشتى. قاڭتاردا 31 كۇن بار ەكەنىن بىلەسىزدەر. بۇعان جەلتوقساننىڭ كۇندەرى قوسىلعاندا ايىرماشىلىق شىعا كەلدى, – دەدى د.ارىقباەۆ.
