كەز كەلگەن قالانىڭ بەت-بەينەسiن ءدامحانا, مەيرامحانا, شاعىن مەكەمەلەردiڭ اتاۋلارى اشادى. قىزىلدى-جاسىلدى جارنامالىق باننەرلەردiڭ دە بۇل تۇرعىدان سالماق-ءباسi باسىم. كوپ جاعدايدا قوجايىن – كاسiپ يەلەرi ەلدiك قۇندىلىقتاردى قۇنتتاماي جاتادى.
قر تىلدەر تۋرالى زاڭىنىڭ 21-بابىندا جارناما الدىمەن مەملەكەتتىك تىلدە, سودان كەيىن ورىس تىلىندە جازىلادى دەپ تايعا تاڭبا باسقانداي كورسەتىلگەن. ال كوشەدە ىلىنگەن كوپ جارنامالار قازاق تىلىندە جازىلمايدى. مۇنى بiز ارنايى رەيد كەزiندە انىق بايقادىق.
جارناما ءماتىنى ۇلت تىلىمەن, ۇلتتىق مادەنيەتپەن بايلانىستى قالىپتاساتىن جاعدايدا عانا, ءوزىنىڭ نەگىزگى ماقساتىن اتقارا الادى دەۋگە بولادى. مەملەكەتتىك ءتىلدى مەنسىنبەي تۇرعان مۇنداي اتاۋلار قاشانعى «جارانىڭ بەتiن تىرناي بەرەدى؟». بۇل قازاقتىڭ استاناسى ما؟ باس قالاسى ما؟
قاي ەلدە ءجۇرمىز ءوزى؟
بۇل كاسىپ يەلەرىنە عانا ەمەس, سول كاسىپتەرىن ءتىل تۋرالى زاڭعا باعىنىپ باستاۋعا رۇقساتىن بەرەتىن كاسىپكەرلىك جانە ونەركاسىپ باسقارماسىنىڭ, تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ اتىنا سىن.
ماڭدايشالارىن قازاقشالاۋدى قۇنتتاماعانداردىڭ وسىلاي جاساۋىنا جول بەرگەن ارناۋلى مامانداردىڭ دا ءوز جۇمىستارىنا سالعىرتتىعى بۇل. ەكiجاقتى ەنجارلىقتان تۋعان قاتەلiكتiڭ قاشان جوندەلەرiن كiم بiلسiن؟!
تومەندەگى سۋرەتتەر رەداكتسيامىزدان شىققانداعى ءجۇز مەتر جەرگە دەيىن عانا جۇرگىزىلگەن رەپورتاج بولاتىن. ارى قاراي قالامىزدىڭ جايىن ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. دامىعان ەلدەردە «ساۋدانىڭ تiلi عانا سول ەلدiڭ تiلi بولا الادى» دەگەن پiكiر قالىپتاسقان. بۇل الەمدiك تاجiريبەدە دالەلدەنگەن. ال بiزدiڭ ساۋدانىڭ تiلi قاي تiلدە جۇرەدi? تۇپتەپ ايتقاندا, ەلوردامىزدا انا ءتىلىمىزدىڭ – مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ەڭسەسى كوتەرىلمەي-اق قويدى. …
ۇيات بولىپ تۇر.
گۇلجان راحمان
