قارىزى نەگە جالعان؟
سالىق تولەمدەرىن ۋاقىتىندا اۋدارىپ وتىرۋ – ءاربىر ازامات پەن مەكەمەنىڭ مىندەتى. ەلىمىزدىڭ كەيبىر ازاماتتارىنا 15 جىل (!) بويى سالىقتىڭ قارىزىن تولەمەگەنى تۋرالى حابارلاما كەلەدى ەكەن. جىل سايىن وعان وسىماقى قوسىلىپ وتىرادى. ال ولاردىڭ كوپشىلىگى جەكە كاسىپكەر ەمەس, قاراپايىم ادامدار ەكەنى انىقتالعان.
سويتسە, مەملەكەتتىك كىرىس كوميتەتى وسىماقىنىڭ 7 ملرد تەڭگەسىن وسىلاي اينالدىرىپ وتىرعان كورىنەدى. مۇنداي بىلىق-شىلىقتاردى كەشە ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا تومەنگى پالاتانىڭ توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين جايىپ سالدى.
«مەملەكەتتىك كىرىس كوميتەتىنىڭ دەرەگى بويىنشا, ەلىمىزدە ازاماتتىق تۇلعالاردىڭ سالىق (كتس, ققس, ءاس) بويىنشا 700 ملن تەڭگە قارىزى بار. الايدا مۇنداي سالىقتى تەك زاڭدى تۇلعالار عانا تولەيدى. سىزدەر ول قارىزدى 15 جىلعا جازىپ, جىل سايىن وسىماقىنى قوسىپ, ەسەپ بەرەسىزدەر. «حالىق سالىعىن تولەمەيدى! وسىماقى ءوسىپ جاتىر!» دەپ ۇيالماي قاعاز تولتىراسىزدار!» دەپ شۇيلىكتى ءماجىلىس سپيكەرى قارجى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى قانات باەدىلوۆكە. قۇزىرلى مينيسترلىك وكىلى شىنىندا دا 16 مىڭ ادامنىڭ ازاماتتىق تۇلعا ەكەنى انىقتالعانىن راستادى. ول قارجى مينيسترلىگىنە مالىمەتتەر جىبەرەتىن وزگە مەملەكەتتىك ورگانداردى كىنالادى. 2019 جىلدىڭ 1 مامىرىنا دەيىن ءالى 30 مىڭنان اسا مالىمەتتەردىڭ تۇزەتىلمەگەنىن مىسالعا كەلتىردى.
ايتپاقشى, وتكەن جولى دەپۋتات شاكىر حاحازوۆ ساۋال جولداپ, نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ ءبىر تۇرعىنىنا 200-دەن اسا اۆتوكولىكتەرىنىڭ سالىعىن تولەۋ تۋرالى حابارلاما كەلگەنىنە جاعاسىن ۇستاعان. ال قاراعاندىدا ءبىر زەينەتكەردىڭ 22 جىل بۇرىن ساتقان كولىگىنە 46 267 تەڭگە سالىق قارىزى كەلگەن. جەرگە, جەر ۋچاسكەسىنە, جىلجىمايتىن مۇلىككە قاتىستى دا مۇنداي بىلىقتار جەتەرلىك. كىم كىنالى؟ مەملەكەتتىك ورگاندار ما؟ سوندا سالىق بويىنشا كەشىرىم جاساۋ سولاردىڭ وزدەرىنە كەرەك بولىپ وتىر ما؟
بايىبىنا بارساق, ءمالىمەتتەردىڭ الا-قۇلالىعىنا, سالىق قارىزى تۋرالى جالعان اقپاراتقا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وزدەرى كىنالى ەكەن. مىسالى, قازاقستاندا تىركەلگەن
4 ملن-نان اسا اۆتوكولىكتىڭ 1 ملن-ىنىڭ تىركەۋىنە قاتىستى دەرەكتەردە قاتەلىكتەر كەزدەسكەن. ءىىم مەن قارجى مينيسترلىگى بۇل جۇمىستى 2019 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ونلاين-تارتىپكە كوشىرمەكشى. نۇرلان نىعماتۋلين زاڭ قارجىلىق قىزمەتتى تۇتىناتىن ادامداردى قورعاۋ قاجەتتىگىن قاداپ ايتتى. ايتپاقشى, ءماجىلىس ءبىرىنشى وقىلىمدا ماقۇلداعان «قر-نىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە قارجى نارىعىن رەتتەۋ مەن دامىتۋ جانە ميكروقارجىلىق قىزمەت ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭىنىڭ جوباسىندا لومباردتاردىڭ, نەسيەلىك ۇيىمداردىڭ قىزمەتىن رەتتەۋ ماسەلەسى ەنگىزىلگەن.