ەرەكشە تابيعاتى, باي مادەني مۇراسى جانە باعا قولجەتىمدىلىگى سياقتى كورسەتكىشتەرى قازاق جەرىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن بيىكتەتە تۇسەدى. ەل استاناسىنىڭ وزىنە بىلتىر 1,3 ملن تۋريست كەلىپ, الدىڭعى جىلعا قاراعاندا 12 پايىزعا ارتقان. ونىڭ ىشىندە رەسەيلىكتەر مەن قىتايلىقتاردىڭ ۇلەسى باسىم. وسى رەتتە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ 2024 جىلدى قىتايداعى قازاقستان ءتۋريزمى جىلى دەپ جاريالادى. بۇل قادام ەلىمىزدىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ىلگەرىلەتىپ قانا قويماي, مادەني تاجىريبە الماسۋ, ەكى ەل اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك پەن دوستىقتى نىعايتۋعا سەپتىك ەتەدى دەپ كۇتىلىپ وتىر.
استانا نەسىمەن قىزىقتىرادى؟
ەلورداعا بىلتىر تۋريستەردىڭ كوبى رەسەي, قىتاي, تۇركيا, گەرمانيا, وزبەكستان جانە اقش ەلدەرىنەن كەلگەن. ولاردىڭ ەلىمىزگە ۇشاقپەن جەتۋى ءۇشىن حالىقارالىق رەيستەردى 23 اۋە كومپانياسى 13 ەلگە 30 باعىت بويىنشا جۇزەگە اسىرادى. 79 ەلمەن ۆيزاسىز رەجيم ورناتىلعان.
– باس قالادا 9283 ورىندىق 229 قوناق ءۇي جۇمىس ىستەپ تۇر. تەاترلار, مۋزەيلەر, پاركتەر مەن ساۋدا ورتالىقتارىن قوسقاندا 70 ءىرى تۋريستىك نىسان, 2100-دەن استام قوعامدىق تاعامتانۋ ورىندارى, ەكى اقپاراتتىق تۋريستىك دۇڭگىرشەك, جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان باعدارلاۋدىڭ بىرىڭعاي جۇيەسىنىڭ 262 ەلەمەنتى بار. سونىمەن قاتار izi.TRAVEL. حالىقارالىق پلاتفورماسىندا استانا قالاسىنىڭ 168 كورنەكتى نىسانى بويىنشا 6 اۋديو تۋر ەركىن قولجەتىمدى. سونداي-اق CityPASS بىرىڭعاي تۋريستىك كارتاسى ىسكە اسىرىلۋدا. استانادا تۋريستەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سەرۆيستىك قىزمەت – ەلوردانىڭ تۋريستىك پوليتسياسى قۇرىلعان, – دەدى استانا قالالىق ينۆەستيتسيا جانە كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ جونىندەگى باسقارما باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ماقسات جاڭاباەۆ. ىسكەرلىك تۋريزم ەلوردادا باسىم باعىت بولىپ بەلگىلەنگەن. وعان قوسا وقيعالىق تۋريزم دە دامۋدا. ەلوردالىق ءتۋريزمدى دامىتۋدىڭ تاعى ءبىر باسىم باعىتى – مەديتسينالىق تۋريزم سالاسى.
قىتايدان تۋريست تارتۋ تيىمدىلىگى نەدە؟
اتاۋلى جىلداعى ءىس-شارالار تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى ارتتىرا ءتۇسىپ, مەملەكەتارالىق قارىم-قاتىناستى مۇلدەم جاڭا دەڭگەيگە كوتەرەدى. ول ءۇشىن قازاقستاننىڭ دا, قىتايدىڭ دا وراسان زور الەۋەتى بار. سوندىقتان ماماندار جىل سايىن 150 ملن-نان اسا ازاماتى شەت ەلدەردە قىدىرىپ, 250 ملرد دوللار جۇمسايتىن قىتايلىقتاردىڭ قازاقستانعا كوپتەپ ساياحاتتاۋىنا مۇمكىندىك بەرۋ وتاندىق ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا زور ىقپال ەتەدى دەپ سانايدى. تەك ساياحاتشىلاردى ەلگە تارتۋ ءۇشىن ينفراقۇرىلىمنىڭ ساپاسىن جاقسارتىپ, اۋە رەيستەرىنىڭ سانىن كوبەيتۋ كەرەك. قازىر ەكى ەل اراسىندا 32 تىكەلەي اۋە رەيسى بار. رەيستەر سانى بيىل ءوسۋى مۇمكىن. مەجە – تۋريستەر اعىمىن 300 مىڭعا جەتكىزۋ.
قازاقستاننىڭ قىتايداعى ءتۋريزمى جىلىنىڭ بەيجىڭدە اشىلۋ سالتاناتى كەزىندە قر تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ باستاماسىمەن تۋريزم جانە ينۆەستيتسيالاردى دامىتۋ بويىنشا قازاقستان – قىتاي فورۋمى, قازاقستان وبلىستارىنىڭ كورمەسى, ەتنواۋىلداعى مادەني ءىس-شارالار ۇيىمداستىرىلدى.
ۆيزاسىز رەجيم تۋريزمدى دامىتا ما؟
بىلتىر 10 قاراشادا ەكى ەل ۇكىمەتتەرى اراسىنداعى ۆيزالىق تالاپتاردان ءوزارا بوساتۋ تۋرالى كەلىسىم كۇشىنە ەندى. وسى كەلىسىمنىڭ 1-بابىنا سايكەس ەكى ەلدىڭ ازاماتتارى جەكە ىستەردى, ءتۋريزمدى, ەم قابىلداۋدى, حالىقارالىق تاسىمالداردى, ترانزيتتىك, سونداي-اق ىسكەرلىك ماقساتتاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ۆيزالىق تالاپتاردان بوساتىلادى. وسىلايشا, ەكى ەلدىڭ ازاماتتارى شەكارادان وتكەننەن كەيىن كورشى ەلدە 30 كۇن ساپارلاي الادى. جالپى, 6 اي ىشىندە (180 كۇن) كۇنتىزبەلىك 90 كۇن ۆيزاسىز رەجيمسىز جۇرۋگە رۇقسات ەتىلەدى. ال ازاماتتارعا 30 كۇننەن ارتىق بولۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداسا, ءتيىستى ساناتتاعى كىرۋ ۆيزاسىن الدىن الا راسىمدەۋ قاجەت. سونداي-اق ۆيزاسىز رەجيم جۇمىسقا ورنالاسۋعا, وقۋعا جانە ميسسيونەرلىك قىزمەت جاساۋعا قۇقىق بەرمەيدى. ەكى ەل اراسىنداعى ۆيزاسىز رەجيمگە قاتىستى قوعامدا كەرەعار پىكىرلەر ايتىلعانىمەن, مۇنىڭ تۋريزم سالاسىنا ءتيىمدى ەكەنىن العا تارتاتىندار دا بار.
– ەكونوميكالىق تۇرعىدان ايتقاندا, بۇل جىلدىڭ قازاق ەلىنە پايدالى تۇستارى دا بار. بىرىنشىدەن, تەڭگە مەن يۋاننىڭ اراسىندا ءبىراز ايىرماشىلىق بار, ياعني يۋان – قۇندى ۆاليۋتا. مىسالى, ءبىزدىڭ ەلدىڭ ازاماتتارى قىتايعا كوپتەگەن سەبەپپەن, ياعني وقۋ, ساياحاتتاۋ, ەمدەلۋ, ساۋدا-ساتتىق جانە تۋىسقاندارىنا باراتىندار كەزدەسەدى. ولار قىتايدىڭ ۆيزاسىن الۋعا ءبىراز شىعىندالادى. ال ەكونوميكاسى وسكەن قىتاي ازاماتتارىنا قازاقستان ۆيزاسىن الۋ قيىن ەمەس. ەكى ەلدىڭ دە ءبىر-بىرىنە مۇددەلى تۇستارى كوپ. ءبىزدىڭ شيكىزات ولارعا قاجەت, ال ءبىزدىڭ ولاردان الاتىن زاتىمىز ودان دا كوپ. سوندىقتان مۇنى دا بايقاپ كورگەن دۇرىس, – دەيدى ەكونوميست دوسبول نۇراحمەت.
ەل ءتۋريزمىنىڭ وزەكتى ماسەلەسى
«سىن تۇزەلمەي, ءمىن تۇزەلمەيدى». ەلگە تۋريستەردى كوپتەپ تارتار بولساق, تۋريزم سالاسىنداعى كەمشىلىكتەردى تۇزەتپەي بولمايدى. وسى ورايدا جاقىندا ءماجىلىس دەپۋتاتى قايرات بالابيەۆ تومەنگى پالاتانىڭ جالپى وتىرىسىندا وتاندىق ءتۋريزمنىڭ ولقىلىقتارىن سىنعا الدى. ول اسىرەسە جول ساپاسىنا باسا كوڭىل ءبولدى. ونىڭ ايتۋىنشا, ەلىمىزدىڭ ءتۋريزمى تۇرپايى, جولدارى جۇپىنى, جارىعى مەن بايلانىسى, سەرۆيستىك قىزمەتى جوقتىڭ قاسى.
– سونىڭ سالدارىنان تابيعاتى تاماشا اۋماقتاردىڭ يگىلىگىن كورە الماي كەلەمىز. وزگە ەلدەردە ەكى قاباتتى اۆتوبۋس, كومفورت تاكسي, لاينەرمەن كرۋيز جاساتىپ جاتقاندا, بىزدە دالا تۇرماق, قالالار جاڭا اۆتوبۋستارعا جارىماي وتىر. ەسكىرگەن اۆتوبۋستارمەن تۋريستەردى تاسىمالداۋ ۇيات ەمەس پە؟! بۇل كورىنىس ەلىمىزدىڭ بەدەلىنە نۇقسان كەلتىرەتىنى بەلگىلى. ءبىز كەلگەن قوناقتارعا ەڭ جوعارعى دەڭگەيدە قىزمەت كورسەتىپ, بارىنشا قولايلى جاعداي جاساعاندا عانا ەلدەگى ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا جول اشىپ, شەتەلدىكتەردى تارتا الامىز, – دەدى ول پرەمەر-ءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىنا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا.
وڭىرلەر قالاي داميدى؟
بۇل جىلدىڭ وڭىرلەردىڭ دامۋى ءۇشىن دە تيىمدىلىگى زور. ويتكەنى قىتايلىقتار ەڭ كوپ ساياحاتتايتىن حالىق قاتارىنا جاتادى. قىتاي ەلى 2020 جىلعا دەيىن الەم بويىنشا تۋريزم نارىعىنداعى ەڭ ءىرى ەل سانالعان. سىرت ەلدەرگە شىعاتىندار سانى بويىنشا قىتاي الەمدىك رەكورد ورناتىپ قانا قويماي, ساپار بارىسىندا ەڭ كوپ قارجى جۇمسايتىن تۋريستەردىڭ ساناتىنا كىرەدى. رەسمي ستاتيستيكاعا جۇگىنسەك, قىتاي جۇرتى ساياحاتتاپ بارعان ەلىندە كەم دەگەندە 500 دوللار جۇمسايدى ەكەن. وسىلايشا قىتاي ساياحاتشىلارى الەم ءتۋريزمىنىڭ ترەندى سانالادى. بۇل جەرگىلىكتى ورتا جانە شاعىن بيزنەستىڭ دامۋىنا سەپتىك ەتەدى.
– شەكارا جاقتان قىتايدىڭ التاي جاعىنان قاناس وزەنى بار. ول قاناس وزەنىنە جىل سايىن 10 ملن تۋريست كەلەدى. قىتايدىڭ ىشكى ءتۋريزمى. ءبىز سول جاعىنان مارقاكول, تارباعاتاي, كاتون-
قاراعاي جاققا 500 مىڭ ءتۋريسىن الىپ الساق دەگەن ويدامىز, – دەيدى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ەرمەك كوشەرباەۆ وسى جىل اياسىندا وتكەن جيىندا.
قىتايداعى «قازاقستان تۋريزم جىلى», ەڭ الدىمەن, قازاقستاننىڭ تانىمالدىلىعىن ارتتىرۋعا, ەلىمىزدى تارتىمدى تۋريستىك دەستيناتسيا رەتىندە ىلگەرىلەتۋگە كومەكتەسەدى. دەمەك, بۇل ەلدەر اراسىنداعى تۋريستىك اعىننىڭ ۇلعايۋىنا, قازاقستاننىڭ تۋريستىك باعىتتارىنىڭ قوناق ءۇي كەشەنىن تولتىرۋعا جانە وتاندىق تۋريستىك پاكەتتەر مەن قىزمەتتەرگە سۇرانىستىڭ ارتۋىنا اكەلەدى. ناتيجەسىندە مۇنىڭ ءبارى تۋريزم سالاسىندا جاڭا جۇمىس ورىندارىنىڭ اشىلۋىنا ىقپال ەتەدى.
قازاقستان نەسىمەن تارتىمدى؟
دەرەكتەرگە سۇيەنسەك, قىتايلىق تۋريستەر اراسىندا قىسقى تۋريزم, گاستروتۋريزم جانە ەكوتۋريزم سۇرانىسقا يە. قىتايدان كەلەتىن تۋريستەر ءۇشىن الماتى قالاسى مەن الماتى وبلىسى – ەڭ تانىمال دەستيناتسيالار. كوپ جاعدايدا ولاردىڭ مارشرۋتى ورتالىق ازيانىڭ بىرنەشە ەلدەرىن, سونىڭ ىشىندە قازاقستاندى قامتيدى, سوندىقتان تۋرلار كەزىندە ولار استانا نەمەسە الماتى جانە ونىڭ توڭىرەگىندە بولىپ, ودان كەيىن كورشى ەلدەرگە ساياحاتتايدى.
«Kazakh Tourism» ۇك» اق باسقارما توراعاسى قايرات سادۋاقاسوۆتىڭ ايتۋىنشا, قازاقستان – قىتايلىق تۋريستەر ءۇشىن ەڭ تارتىمدى باعىتتاردىڭ ءبىرى. قىتاي – ۆيزاسىز رەجيمدى قولدايتىن كورشىلەس ەل عانا ەمەس, سونىمەن قاتار «ءبىر بەلدەۋ, ءبىر جول» باستاماسىنىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەسى. قازاقستان حالىقارالىق تۋريستىك كارتادا ءوزىنىڭ ەكوباعىتى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى, ياعني تۋريستەردىڭ نازارىنا ەكو, ەتنوتۋريزم, ويىن-ساۋىق جانە رەسمي ءىس-شارالاردى قامتيتىن «ەco-Ethnic-Entertainment-Events» كونتسەپتسياسىن ۇسىنادى. ەلىمىزدە 14 ۇلتتىق پارك بار, ال جالپى ەرەكشە قورعالاتىن ايماقتاردىڭ اۋماعى ۇلىبريتانيا اۋماعىمەن تەڭ.
– قازاقستان – كەز كەلگەن ساياحاتشىنى ءوزىنىڭ كوشپەلى مادەنيەتىمەن, عاسىرلارعا جالعاسقان تاريحىمەن جانە بىرەگەي تابيعاتىمەن قىزىقتىرادى. ەلىمىزدىڭ تۋريستىك الەۋەتى زور. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – سول بايلىقتى بارلىعىنا قولجەتىمدى ەتۋ. قىتاي 2023 جىلى قازاقستانعا كەلگەن تۋريستەر سانى كوپ توپ 3 ەلدىڭ قاتارىنا ەندى. تۋريزم جىلىنىڭ كۇن ءتارتىبىن بيزنەس رەجيمدە جانە تىكەلەي اۋە رەيستەرىنىڭ ارتقانىن ەسكەرسەك, وسى جىلى تۋريستىك اعىمنىڭ كوبەيۋىنە سەنەمىز, – دەدى قر تۋريزم جانە سپورت ءمينيسترى ەرمەك مارجىقپاەۆ.
مادەنيەت پەن ەكونوميكاعا اسەرى
تۋريزم جىلى اياسىندا قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى مادەني جانە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق نىعايا تۇسەدى. قىتايداعى قازاقستاننىڭ تۋريزم جىلى سونداي-اق ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەردى اشۋعا مۇمكىندىك بەردى. تۋريزم جانە ينۆەستيتسيالىق فورۋم بارىسىندا كاسىپكەرلەر مەن ينۆەستورلار قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى بايلانىستى نىعايتۋعا باعىتتالعان بىرقاتار مەموراندۋمدارعا قول قويىلعان, تۋريزمنەن باسقا, بۇل وقيعا قازاقستاننىڭ باسقا سالالارىن دامىتۋعا دا سەرپىن بەرۋى مۇمكىن. مىسالى, مادەني الماسۋ, ەكسپورت-يمپورت وپەراتسيالارى جانە كاسىپكەرلىك بايلانىستاردىڭ كەڭەيۋى سياقتى ەكونوميكالىق ارىپتەستىكتەر قارقىن الا الادى. ءوزارا ساياسي قارىم-قاتىناستاردىڭ جاقسارۋىنا دا ىقپال ەتەتىن بولادى, بۇل بولاشاقتا ەكى ەل اراسىنداعى ارىپتەستىكتى ودان ءارى نىعايتۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى.
سانى قانشاعا ارتادى؟
قىتايدان كەلەتىن توپتىق تۋريزم پاندەمياعا بايلانىستى 2020 جىلدىڭ باسىندا توقتاتىلعان بولاتىن. 2023 جىلعى 8 قاڭتاردان باستاپ تۋريستەر ءۇشىن قىتاي شەكارالارىنىڭ اشىلۋىنا جانە قىتاي ازاماتتارى ءۇشىن ۆيزاسىز رەجيمنىڭ قولدانىلۋىنا بايلانىستى 2022 جىلعى شىلدەدەن باستاپ قازاقستانعا كىرۋ ءۇشىن 14 كۇنگە دەيىن (جانە 2023 جىلعى مامىردان باستاپ 30 كۇنگە دەيىن) قازاقستاننىڭ تۋريستىك الەۋەتىن قىتاي اۋديتورياسىنا ىلگەرىلەتۋ قالپىنا كەلتىرىلدى. مىسالى, 2023 جىلدىڭ 9 ايىندا قازاقستاننىڭ ورنالاسۋ ورىندارى 75,1 مىڭ قىتايلىق تۋريستكە قىزمەت كورسەتتى, بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 2 ەسە جوعارى (37,2 مىڭ ادام). ال «eQonaq» ەلەكتروندىق جۇيەسىنىڭ اقپاراتىنا سايكەس, 2023 جىلدىڭ 12 ايىندا قازاقستانعا 103 مىڭ قىتاي ازاماتى كەلدى, بۇل الدىڭعى 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 104% ءوسىمدى كورسەتىپ وتىر. ايتا كەتۋ كەرەك, 2023 جىلى 9 ايدا (قاڭتاردان قىركۇيەككە دەيىن) قىتايعا بارعان قازاقستاندىقتاردىڭ سانى 200 مىڭنان استام ادامدى قۇرادى. وسىلايشا, قىتايدان كەلەتىندەرگە قاراعاندا, ول جاققا باراتىن قازاقستاندىقتار سانى باسىمىراق. بيىل قىتايدا قازاقستاندىق تۋريزم جىلى شەڭبەرىندە قازاقستاندى قىتاي اۋديتورياسى ءۇشىن تۋريستىك دەستيناتسيا رەتىندە ىلگەرىلەتۋ جوسپارلانىپ وتىرعانىن ەسكەرە وتىرىپ, 2024 جىلى ەلىمىزگە 500 مىڭنان استام تۋريستتەر كەلەدى دەپ كۇتىلسە, ودان كەيىنگى جىلدارى قىتايدان كەلەتىن تۋريستەر سانى ەداۋىر ارتادى دەپ بولجانۋدا.
جىل اياسىنداعى جوسپار
بيىل وسى سالاعا جاۋاپتى مينيسترلىك قىتايداعى بەيجىڭ, شانحاي, سيان, ءۇرىمشى, چەندۋ جانە تاعى باسقا ءىرى قالالاردا 25-كە جۋىق ءىس-شارالار وتكىزۋدى جوسپارلاۋدا. سونىڭ ءبىرىنشىسى ناۋرىز ايىندا قىتايداعى قازاقستان تۋريزم جىلىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى بولدى. ءۇشىنشى جانە ءتورتىنشى توقسانعا ۇلى جىبەك جولى مۇراسىن ىلگەرىلەتۋ شەڭبەرىندە مادەني ءىس-شارالار ۇيىمداستىرۋ, قولونەرشىلەر فەستيۆالىن, جەرگىلىكتى وندىرۋشىلەردىڭ جارمەڭكەلەرىن, قازاق تاعامدارىنىڭ گاستروفەستيۆالدەرىن وتكىزۋ, قىتايدىڭ ءىرى قالالارىندا قازاقستاننىڭ ۇلتتىق پاركتەرىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن پاش ەتۋ, الماتى جانە استانا تۋريزم كۇندەرىن وتكىزۋ جانە ت.ب. ءىس-شارالار كوزدەلۋدە. سونىمەن قاتار, قىتايدىڭ جەتەكشى تۋروپەراتورلارى, بلوگەرلەرى مەن جۋرناليستەرى ءۇشىن اقپاراتتىق جانە بلوگ تۋرلار وتكىزىلەدى.
ال استانادا 6 ماۋسىمدا قازاقستان – قىتاي تۋريزم كونگرەسى وتەدى. سونىمەن قاتار قالا اكىمدىگى بەيجىڭدە استانا قالاسىنىڭ بيزنەس فورۋمىن وتكىزەدى. ەلوردانىڭ مەديتسينالىق ۇيىمدارمەن تانىستىرۋ, ولارعا تۋر ۇيىمداستىرۋ, قىتايدا باس قالانىڭ تۋريزم جانە مادەنيەت كۇندەرىن وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. سونداي-اق باس قالانىڭ تەاتر جانە مۋزىكالىق ۇجىمدارى قىتايعا گاسترولدىك ساپارمەن اتتانباق.
وسى جىل اياسىنداعى تاعى ءبىر جاعىمدى جاڭالىق – قىتايدان الماتىعا تۋريستىك پويىزدىڭ جولعا شىعۋى. ونى ىسكە قوسۋ بويىنشا كەلىسسوزدى قتج, «جولاۋشىلار تاسىمالى» اق وكىلدەرى جانە سيان ۇكىمەتىنىڭ دەلەگاتسياسى جۇرگىزدى. تاراپتار ءۇرىمجى – الماتى-2 باعىتىنداعى №103/104 جولاۋشىلار پويىزىنىڭ ءجۇرۋ كەستەسىنە سايكەس پويىز قورعاس – التىنكول شەكارا وتكەلى ارقىلى وتەدى دەپ كەلىستى. پويىز الماتى-2 ستانتسياسىندا بىرنەشە كۇن تۇرادى. وسى ۋاقىت ىشىندە قازاقستاندىق تاراپ جولاۋشىلار ءۇشىن تەمىرجول ۆوكزالىندا قاۋىپسىزدىك شارالارىن قامتاماسىز ەتىپ, مادەني ءىس-شارالاردى ۇيىمداستىرۋعا جاردەمدەسەتىن بولادى.
قازاقستاننىڭ جىلىنا 4 ملن تۋريست قابىلداۋعا قاۋقارى جەتەدى. الايدا ەلدەگى قوناقۇيلەر جىل بويىنا جارتىلاي بوس تۇرادى. سوندىقتان ماماندار وسى سالانى جاقسىلاپ قولعا الاتىن ۋاقىت كەلگەنىن ايتادى. ازىرگە قازاقستان دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمى جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك يندەكسىنىڭ تۋريزم رەيتينگىسىندە 117 ەلدىڭ ىشىنەن 66-ورىندا تۇر.
