ءار ادام ءوزىن ەرەكشەمىن دەپ ەسەپتەيتىن شىعار. بىراق ادام بالاسى باسقا پلانەتانى يگەرىپ, «قوسمەكەندىگە» اينالعانشا عارىشكەردەن ەرەكشە, عارىشكەردەن اتاقتى, عارىشكەردەن گورى اڭگىمەسى قىزىق تۇلعا بولمايتىن شىعار, ءسىرا.
…عارىشكەرلەر كۇنىنە وراي جيىن بولعان. سوندا قازاقتىڭ باتىرى, نار تۇلعا توقتار اۋباكىروۆتى جان-جاقتان قاۋمالاعان جۋرناليستەر, ادەتتەگىدەي, سۇراقتارىن جاۋدىرعان ەدى. وزگە پلانەتانى يگەرىپ, الداعى جيىرما جىلدا مارسقا ەل قوندىرام دەپ مالىمدەگەن, سول ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ءوز باعدارلاماسىن جاساپ, ىسكە كىرىسىپ كەتكەن امەريكالىق عالىم يلون ماسكتىڭ بۇل كەزدەسۋدە اتالماۋى دا مۇمكىن ەمەس-ءتىن. «ماسكتىڭ ماقساتى تۋرالى نە ايتاسىز؟» دەدى ءبىر ارىپتەسىمىز عارىشكەرگە.
اسپان الەمىن ءوز كوزىمەن كورىپ, عارىشتىق بيىكتىككە كوتەرىلۋدىڭ قانداي بولاتىنىن جان-تانىمەن سەزىنىپ, اقىلىمەن تۇششىنىپ قايتقان ۇشقىش بۇعان نە دەسىن؟ «ونى (ماسكتىڭ جوسپارىن) جۇزەگە اسىرۋ وڭاي ەمەس, – دەدى جايباراقات ۇنمەن. – جيىرما-وتىز جىل تۇرماق, ءجۇز جىل وتسە دە, ءبارىبىر قيىن بولادى. نەگە دەسەڭىز, جەردەن كەتىپ, «جەر سەرىگىنە» اينالۋ ادام ءۇشىن وڭاي ەمەس. ادام تەمىر ەمەس قوي, ونىڭ جانى بار. دەنە باسقا اتموسفەراعا ۇيرەنۋى ءۇشىن كوپ ۋاقىت كەرەك. ول جەردە ادامنىڭ ىستەگەن جۇمىسى ساپالى بولمايدى. سول ءۇشىن باسقا پلانەتادان الدىمەن ستانسا جاسايدى. الدىمەن بارعاندار ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن ستانسادا جاتىپ, ستانسادا تۇرۋى كەرەك… مۇنىڭ ءبارى وڭاي جۇزەگە اسا سالادى دەپ ەشكىم ايتا المايدى».
راس, يلون ماسك – وپتيميزم شىڭىنا كوتەرىلگەن ادام. ونىڭ بىرنەشە رەت پايدالانۋعا بولاتىن, ياعني عارىشقا ۇشىپ, قايتادان جەرگە قوناتىن زىمىرانتاسىعىش ويلاپ تابۋىنىڭ ءوزى جاسامپاز عالىمنىڭ ادام مۇمكىندىگىنىڭ ءبىز ويلاعاننان الدەقايدا جوعارى ەكەنىن دالەلدەۋى ەدى. جەرگىلىكتى مامانداردىڭ ايتۋىنشا, يلون ماسكتىڭ زىمىرانتاسىعىشتارى ەكولوگياعا ەش زيانىن تيگىزبەيدى ەكەن. وتكەن جىلدارى الەم عالىمدارىنىڭ سوعىس روبوتتارىن جاساماۋ تۋرالى پەتيتسياسىنا قول قويعانى دا ماسكتىڭ شىن مانىندە ىزگىلىكقۇمارلىعىن كورسەتكەن بولاتىن.
قيال جەتكەن جەردىڭ بارىنە ادامنىڭ قولى دا جەتەدى دەپ تۇيسە كەرەك, جاسامپاز عالىم ءوز يدەياسى مەن ەڭبەگىنىڭ اسا اۋقىمدى جەتىستىكتەرىن جاريالاعاننان كەيىن مارسقا تۋريستەر اپارۋ, ءتىپتى قالا سالىپ, ادامداردى قونىستاندىرۋ تۋرالى ماقساتى بارىن ايتىپ, باتىل قادامدارعا كىرىسىپ كەتتى. عالىمنىڭ ايتۋىنشا, قىرۋار قارجى مەن عالامات ەڭبەكتى, قابىلەتتى تالاپ ەتەتىن بۇل باعدارلاما بويىنشا الداعى جيىرما-وتىز جىلدا جەر بەتىنەن جۇزدەگەن ادام مارسقا ءبىرجولا كەتىپ, سوندا ءومىر سۇرەدى ەكەن. 2040 جىلى مارستا تۇراتىن ادامداردىڭ سانى كەمىندە 80 مىڭعا جەتەدى دەپ مالىمدەپتى ول. جەرگە قايتا ورالعىسى كەلگەندەرگە «عارىشتىق كولىك قۇرالدارىمەن» قايتادان جەرگە قونۋعا مۇمكىن جاسالاتىن كورىنەدى.
يلون ماسكتىڭ اقپاندا جاساعان مالىمدەمەسى بويىنشا بيىلعى جىلدىڭ ەكىنشى جارتىسىندا مارسقا ەكى تۋريست جىبەرگەلى وتىر ەكەن. كىم ەكەنىن اتاماعانىمەن, يلون ولاردىڭ قازىردەن دايىندالىپ جاتقانىن دا ايتقان. سونىمەن بىرگە, ولار ءوز باستارىن ولىمگە قيۋعا دا دايىن بولۋى كەرەكتىگىن جاسىرعان جوق.
يلون ماسكتىڭ ءوزىنىڭ ازىرگە «مارستىق قوسمەكەندى ادامدار» قاتارىندا بولاتىن ويى جوق. بالكىم, الدىنا قويعان جوسپارى كوپ تە شىعار. اپتاسىنا ءجۇز ساعاتتان جۇمىس ىستەيتىن ادامنىڭ باسقاشا بولۋى مۇمكىن بە؟
سونىمەن, امەريكالىق الپاۋىت كومپانيا يەسى, ينجەنەر-عالىم يلون ماسكتىڭ جوسپارى شامامەن وسىنداي. ال مارسقا ءتۋريستتى الىپ ۇشاتىن Falcon 9 سەكىلدى زىمىراننىڭ بيىكتىگى 77,5 مەتر بولادى ەكەن دە, ول 42 دۆيگاتەلمەن جۇمىس ىستەيدى ەكەن. اتالمىش زىمىراندى جاساپ شىعارۋعا الدەقاشان كىرىسىپ كەتكەنىن ءوزى ينستاگرام پاراقشاسىندا دا (@elinmask) جاريالاپ وتىر.
سونىمەن, ماسك عىلىم جاسامپازدىعىنىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتپەك. الايدا بۇل جاسامپازدىق نىسانى تابيعات تا, تەمىر دە ەمەس – ادامنىڭ ءوزى بولعالى وتىر. ادامدى ول قوسپلانەتالىققا اينالدىرماق.
قازاق عارىشكەرى توقتار اۋباكىروۆ ادام تابيعاتىنىڭ وزگە پلانەتا اتموسفەراسىنا ۇيرەنەتىنىنە كۇماندى. الەمدەگى عارىشتى يگەرۋگە باعىتتالعان ەڭ العاشقى قادامدار جۇزەگە اسقان قازاقستان, بايقوڭىر عارىش ايلاعىنىڭ تۇتىنۋشىسى, عارىشقا بارىپ, اسپان الەمىن ءوز كوزىمەن كورگەن ادام رەتىندە بۇل سۇراققا اۋباكىروۆتىڭ پىكىر بىلدىرۋگە تولىق قۇقى دا بار ەدى, بىزدىڭشە…
شىنىندا, ادام قوسپلانەتالىق بولا الا ما؟ ءبىر قالادان ءبىر قالاعا بارعاندا كوپشىلىك كليماتتىق وزگەرىسكە توزە الماي جاتادى. ەندەشە, ادامنىڭ وزگە پلانەتانىڭ اتموسفەراسىندا ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن بە؟ ادام توپىراقتان جارالعانى راس بولسا, مارستىڭ قۇمدى جەرى توپىراقتىڭ ورنىن الماستىرا الا ما؟ ادام تۋعان توپىراعىن, جەر-اناسىن تاستاپ كەتە الا ما؟..
ءبىز قاسىقتاي عانا ويلاۋ قابىلەتىمىزبەن تەڭىزدەي اقىل-قابىلەت يەسىنىڭ يدەياسىن قابىلداي الماي جاتقان دا شىعارمىز, بالكىم. بىراق ادام – ادام عوي. ماسكتىڭ قيالىنداعى ءبىر تال گۇل وسپەيتىن «مارستاعى ءومىر» ادامدى ماحاببات اتتى قۇدىرەتتەن ايىرماي ما ەكەن؟
