نامىس: ەي, سانا, ءالى سول سىلبىر اياڭمەن ءجۇرسىڭ بە, مەن سياقتى قىزبالانىپ, قايراتتانىپ جۇرمەيمىسىڭ؟!
سانا: قاشان كورسە دە تارتىسىپ, تالاسىپ جۇرەسىڭ, ءبىر مەزگىل دامىلداپ, ويعا ەرىك بەرسەيشى. ومىردە ءبارىن ويمەن ولشەۋگە, تۇسىنۋگە, قىزبالانباي-اق جۇرۋگە بولادى ەمەس پە؟!
نامىس: ساعان سالسا ءبارى دۇرىس, ءبارى ءجون, ءبارى ورىندى سياقتى. جو-جوق, ولاي ەمەس! مەن بولماسام, بىرەۋدىڭ ەسەسى بىرەۋگە كەتىپ, ءبىر حالىق ءبىر حالىققا زورلىق قىلعانىن قويماس ەدى. مەن دۇنيەنىڭ ارامى مەن ادالىن, جاقسىسى مەن جامانىن ايىرۋشى, ارقايسىسىنا باعا بەرۋشىمىن!
سانا: سەن ءويتىپ كوپتىڭ كوسەمى بولماي-اق قوي. شىن كوسەمدىگىڭدى ايتشى, كانە, سەنىڭ كومەگىڭ كىمگە ءجۇرىپ ەدى؟!
نامىس: مەنىڭ كومەگىمدى مىناۋ قازاق دالاسى سان كوردى, سان سەزىندى. كەۋدەسىندە مەن بولماسام, يساتاي مەن ماحامبەت, كەنەسارى مەن جانقوجا, سۇرانشى مەن ساۋرىق قاھارماندىق قىلار ما ەدى. مەن, مەن, مەن بولماسام الاش بالاسى اتويلاپ بوستاندىق سۇرار ما ەدى. كەشەگى جەلتوقسان شە؟!
سانا: ايتەۋىر, قاشان كورسە ات ۇستىندەسىڭ. سوندا بۇگىن قايدا بارماقسىڭ, قاي جۇرەككە وت جاقپاقسىڭ, قاي تۇلعاعا شىراق بولماقسىڭ؟
نامىس: مەنىڭ بارارىم كوپ, مۇراتىم وراسان, ماقساتىم زور!
سانا: اسىرىڭقىراپ جىبەرگەن جوقسىڭ با؟
نامىس: اسىرىڭقىراپ جىبەرسەم, يگى ەدى, جەتپەي جۇرگەن جوقپىن با؟!
سانا: سوندا كىمدەرگە جەتپەي ءجۇرسىڭ؟
نامىس: مەن تاريحىن بىلمەيتىن تالايعا, جادىن وياتپاعان جات باۋىرعا, ءتىلىن تۇسىنبەگەن اداسقانعا جەتپەي ءجۇرمىن. مەن عاسىرلاپ كۇتكەن ازاتتىقتىڭ قادىرىن بىلمەگەن قازاققا, تۇلعاسىن تۇقىرتقان, اياۋلىسىن ارداقتاماعان ادامدارعا جەتپەي ءجۇرمىن. مەن جاتقا ەلىكتەگەنگە ۇيالمايتىندارعا, وزىنەن وزگەنى زور كورگەنگە قىزارمايتىندارعا, جانىنداعى اسىلىن قورعاۋعا تۇرا المايتىندارعا جەتپەي ءجۇرمىن.
سانا: وسىلاي جوسىلتپاساڭ نامىس بولارمىسىڭ!
سەندە بار كۇيىك, بار مەندە!
مۇڭلىق بولدىق ەندەشە ەكەۋىمىز دە.
نامىس وتى جانباسا جۇرەگىڭدە,
اقىل نۇرى جانار ما قۇر كەۋدەدە!
بەرەكەسى شالقىعان مىناۋ جۇرتقا,
جۇگىنبەسە بولمايدى وت – نامىسقا!
اقىل كەرەك, ار كەرەك, ۇيات كەرەك,
حالىق بولىپ قالۋ ءۇشىن بۇل عالامدا!
تاۋەلسىزدىك كۇنىنە ارنالعان كەشەگى «ازاتتىققا جەتتىك ءبىز!» اتتى مەرەكەلىك كەشتەن وسىنداي ەرەكشە قويىلىمعا ءتانتى بولدىق. ارنايى تەاترلاندىرىلعان ايتىستىڭ رۋحتى لەبى, ارقانىڭ اساۋلانعان اق بورانىنا قاراماستان زالدا لىق تولى جينالعان, مەكتەپ وقۋشىلارىن ايرىقشا جىگەرلەندىرگەندەي. سانا مەن نامىستىڭ ايتىسىن زەر سالا, ۇيىپ تىڭداعان بالالاردى كورگەندە, بۇل قويىلىمنىڭ جازباشا نۇسقاسىن مىڭداعان جاستاردىڭ جۇرەكتەرىنە جەتكىزۋگە اسىق بولدىق.
الدا ءالى سانسىز شارالار وتەر, الايدا «الاش تۋى استىندا…» فيلمىمەن شىمىلدىعىن اشقان, ءتىل باسقارماسىنىڭ باسشىسى ەربول تىلەشوۆ باستاعان ءتىل جاناشىرلارىنىڭ بۇل شارانى ءدال 5-جەلتوقسان كۇنى وتكىزۋلەرىندە دە تاريحي ساباقتاستىقتىڭ بەلگىسى بار. سەبەبى, ءدال وسى كۇنى 1917 جىلى ورىنبوردا ەكىنشى جالپىقازاق سەزى باستالعانى تاريحتان ايان. ايتۋلى كۇننىڭ اياسىندا ءتىل مارتەبەسى مەن مەرەيىن اسقاقتاتۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوسىپ جۇرگەن بىرنەشە تۇلعالار – ءتىل كوميتەتىنىڭ تۇڭعىش باسشىسى بولعان ءسوز ساردارى سۇلتان ورازالين اعامىز, مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ سۇيەگىن
سوناۋ كارەليادان تۋعان ەلگە جەتكىزگەن عالىم مارات ابسەمەتوۆ, ايتىسكەر اقىن سەرىكزات ءدۇيسەنعازين جانە «پاراسات» دەبات كلۋبىنىڭ جەتەكشىسى جەتىكەر ىقىلاس ماراپاتتالدى.
№31 «اقسۇڭقار» بالاباقشاسىنىڭ ءبۇلدىرشىندەرىنىڭ ءتاپ-ءتاتتى تىلدەرىنەن «تاۋەلسىزدىككە تارتۋ» ولەڭدەرى وقىلعاندا جۇرتشىلىق ەرەكشە اسەرگە بولەندى.
الاش زيالىلارىنىڭ قايراتكەرلىگىن ءدارىپتەۋمەن باستالعان تاريحي-سازدى كەشتىڭ رۋحىن بەلگىلى سازگەر, تانىمال ءانشى تۇرسىنعازى راحيموۆ اعامىز «قازاعىم-اي», «نەنى اڭسايمىن» اندەرىن اۋەلەتە, زور داۋىسپەن شىرقاپ, ساحنانىڭ كوركىن قىزدىرعاندا, سىرتتاعى شىرشالارىمىز دا شىداس بەرمەگەن سىڭايلى.
نۇرگۇل مالتىك
